Morgunblaðið - 14.02.1984, Qupperneq 36

44
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 14. FEBRÚAR 1984
s,5<ztmkitíemt þessu, hötum viS osz&kab
útbrot hjá H5-ára. gamalli Konu."
... að reyna að
gera það sem þú
getur ekki
JJJ AfO- U S Pit Off.—aM riahts rasaryad
c1984 Los Angetes Times Syndicale
Á hann að miðast við „sóknarað-
gerðir“ eða varnaraðgerðir?
Ófætt barn á
rétt til lífsins
Lesandi skrifar 24. janúar:
„Kæri Velvakandi.
Það hefur dregist vegna anna
að skrifa þér og þakka Huldu
Jensdóttur fyrir góða grein
hennar í Mbl. fyrir nokkru þar
sem hún ræddi m.a. um algjöran
og sjálfsagðan rétt ófædda
barnsins til lífsins. Einnig sagði
„skólanemi" margt gott um
sama málefni í grein fyrir
skömmu en var þó ekki eins fast-
ur og Hulda á þeirri skoðun að
mannsfóstrinu bæri fullkomin
lífsvernd.
Sumum finnst of langt gengið
þegar enn er verið að tala máli
ófædda barnsins. „Á að fjarg-
viðrast yfir því þó að frumu-
kekki í legi konu sé eytt?“ Já,
menn hafa víst jafnvel spurt
hvort nokkur syrgi það þó að
hann missi botnlangann. „Kona
sem vill fá fóstureyðingu þarf að
taka mjög erfiða ákvörðun. Á sí-
fellt að vera að fordæma hana?
Hví ekki að fara að óskum henn-
ar? Þarfnast hún ekki samúð-
ar?“
Það sýnir hvað hjörtu okkar
geta orðið hörð þegar manns-
fóstri er líkt við frumukökk eða
botnlanga. Læknar vita að
frjóvgað egg er sjálfstæður ein-
staklingur, ekki kökkur í líkama
móðurinnar. Botnlangi verður
ekki að barni með líf frá Guði og
eilífa ábyrgð.
Og það er ekki af fordæm-
ingarhug, að bent er á að ófædda
bamið á rétt til lífsins eins og ég
sem skrifa og þú sem lest. Við
erum þvert á móti að vara við
hörmulegum verknaði. Það er
kristileg skylda. Kain sagði: „Á
ég að gæta bróður míns?“ En
frelsarinn kenndi okkur að
nauðstaddur maður væri náungi
okkar sem okkur bæri að hjálpa?
Vissulega ber að létta undir
með þungaðri konu sem er illa á
vegi stödd — en án þess að
granda barninu sem hún gengur
með. Yfirvöld hafa líka sýnt við-
leitni til þess. Hins vegar heim-
ila lög að barnið sé drepið fyrir
fæðingu sína og það er óhæfa.
Ekki má rugla saman „fjöl-
skylduáætlunum“ og fóstureyð-
ingu. Því miður valda sumar
„frjóvgunarvarnir" fóstureyð-
ingu, t.d. spírallinn og ýmsar
töflur. Slíkt ætti engin kona að
nota. Raunverulegar getnaðar-
varnir koma í veg fyrir að nýtt
líf kvikni en deyða ekki líf sem
er komið til sögunnar. Mannslíf-
ið er heilagt.
Sumir tala um „rétt til að fæð-
ast velkominn í heiminn". Eigin-
lega er þetta tal um „óvelkomna
barnið" fjarstæða. Ef kona eign-
ast barn má hún reiða sig á að
því verður fagnað: Vilji hún ekki
eiga það sjálf ætti hún að minn-
ast allra barnlausu hjónanna
sem þrá dag og nótt að eignast
barn, elska það og annast, jafn-
vel barn sem önnur kona hefur
fætt. Sá sem talar um „óvel-
komna barnið" ætti að skoða hug
sinn vel. Er það heill barnsins
sem hann ber fyrir brjósti?
Til eru þeir sem benda á að
fóstureyðingar verði ekki stöðv-
aðar þó að þær verði bannaðar.
Já, eflaust er það rétt en þær
verða ekki framkvæmdar í jafn-
ríkum mæli og nú.
Aðrir segja: „Þetta kemur
niður á fátæklingum en þeir ríku
verða sér alltaf úti um aðgerðina
erlendis." Því má svara að ríkt
fólk hefur alltaf haft ráð á að
svala fýsnum sínum, góðum og
illum. Þó á ekki að „styrkja fá-
tæka“ til að fremja ódæði og
deyða mannslíf. Kona nokkur
sagði í þessu sambandi: „Já, þær
halda áfram að fá fóstureyð-
ingar. Nauðganir halda líka
áfram, þrátt fyrir bann í lögum.
En á þá að segja að nauðgun sé
ekki lögbrot? Eða ættum við að
nota skattana okkar til að kaupa
skrautbúið hótelherbergi handa
nauðgaranum svo að hann geti
framið glæpi sína í fallegu um-
hverfi — af því að „hann heldur
áfram hvort sem er“?“
Ég óttast að „ráðgjafar" hvetji
stúlkur og konur beinlínis til
fóstureyðinga. Stundum ráð-
leggja foreldrar ófrískum dætr-
um sínum að láta eyða fóstrinu.
Ef til vill segir stúlkan: „Ég er
fegin að þau fengu mig til að fá
fóstureyðingu svo að ég þurfi
ekki sjálf að taka ákvörðun."
En er þetta heiðarlegt? Er það
ekki sjálfsblekking að skýla sér
á bak við aðra og segja að þeir
hafi átt hugmyndina? Er stúlk-
an ekki að skjóta sér undan
ábyrgð sem manneskja?
Ung stúlka sem verður þunguð
í ótíma skal minnast þess að
enginn getur neytt hana til að
láta granda fóstrinu gegn vilja
hennar. Hún á vissulega að
heiðra foreldra sína og aðra sem
settir eru yfir hana — nema þeir
ætlist til einhvers sem er ólög-
legt eða ósiðferðilegt og á móti
vilja Guðs samkvæmt heilagri
ritningu. Þar eru mörkin.
Ræður þetta viðhorf þegar
stúlkum eða konum eru gefin ráð
í þessum alvarlegu málum — og
þegar þær þiggja ráð? Það er
Dulce Domum
Guðríður Guðmundsdóttir
hringdi frá Bolungarvík og hafði
eftirfarandi að segja:
— í Velvakanda 3. febrúar síð-
astliðinn óskar Pálína Gísladóttir
eftir aðstoð við að rifja upp kvæði
eftir Guðmund Guðmundsson
skólaskáld. Þetta kvæði heitir
„Dulce Domum" og er að finna í
ljóðasafni Guðmundar. Hér fyrir
vestan er þetta kvæði mjög oft
sungið við lag, sem ég veit ekki
hver samdi, en tónlistarkennari
hér á staðnum skrifaði upp nót-
urnar að því. Það má segja að
þetta lag sé orðið einskonar þjóð-
lag hér og er sungið á flestöllum
samkomum. Þá taka allir undir,
bæði ungir og aldnir.
Pálína Gísladóttir man fimm
fyrstu erindin rétt að öðru leyti en
því að í næstsíðustu línu þriðja
erindis á að vera: „Þá glóðu glit-
klædd túnin“ en ekki blómin.
Alls eru þetta 13 erindi og eru
hin átta síðari þannig:
Nóturnar sem Guðríður
sendi okkur. Hún sendi
athugasemd með nótunum
og sagði að fimmta lína
hvers erindis væri tvítekin.
En glöggt ég man hve grét ég,
er gamla bæinn minn
í rústir lagðan lét ég, —
er leit ég hinsta sinn
þann stað þar mamma mín
mig hafði látið hvíla
við hlýju brjóstin sín.
Ég vildi bæinn vanda,
þar var ei sparað til;
þar sérðu stofu standa
með stórt og fallegt þil,
og gluggann glampar á,
svo fagran, feikistóran,
þar forðum þaut í skjá.
Nú er ég orðinn þreyttur
og ellin þyngir spor.
Hve orðinn er ég breyttur
og óðum dvínar þor, —
það skyggir, vinur, skjótt!
að kumli köldu geng ég,
úr kroppnum dregur þrótt.
Hér skulu fjöll mér skýla
og skyggja á grafarsvörð;
ég hirði ekk’ um að hvíla
í „helgri" vígðri jörð, —
ég blunda’ei betur þar,
þó klukkan „dinglum dangli*
á degi útfarar.
Og þegar ég var ungur
og æskufjörsins naut,
um bratta kletta og klungur
ég komst sem slétta laut,
og elfur djúpar óð.
Og þyngstu björgin bar ég,
er bæinn minn ég hlóð.
Og sterkur enn hann stendur,
þótt storma dynji sköll;
þar haldast enn í hendur
hin himingnæfu fjöll
og harðbrýnd halda vörð
um blettinn eina, er ann ég
á okkar fósturjörð.
En hérna skulu heima
mín hvíla lúin bein,
og hér skal sál mín sveima
við sjálfs mín bautastein:
þann bæ, sem ég hef byggt,
því guð og himin hérna
mitt hjarta finnur tryggt.
En húskveðjuna halda
hinn hái fossinn skal,
er geislar gylltir tjalda
minn gamla fjallasal
og annað allt er hljótt,
og fjallablærinn bliði
mér býður góða nótt.