Morgunblaðið - 11.04.1984, Qupperneq 7

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 11. APRÍL 1984
7
GsMámií?
Útþrá í
brjóst borin
Dani eAa NorAmaður,
sem hyggst hleypa heim-
draganum, getur einfald-
lega setzt upp í bifreið sína
og ekið sem leið liggur um
flest lönd Kvrópu, að Mið-
jarðarhafi, eða næstum
hvert sem er. Svo einfalt er
málið ekki þegar landinn á
í hlut Hann vinnur lengri
vinnudag en flestir aðrir,
þreyir lengra skammdcgi
og harðari vetur, og er á
stundum langeygur eftir
sól og suðrænni strönd,
enda útþráin í brjóst borin.
Hann þarf fyrst að kosta til
dýru flugi, hvort sem hald-
ið er til hins gamla eða
nýja heims. Og til skamms
tima þurfti hann, einn
Vesturlandabúa, að una
sérskatti og svörtum mark-
aði með gjaldeyri.
hessi skattur kom ekki
einvörðungu á gjaldeyri
orlofsfólks, heldur ekkert
síður gjaldeyri fólks sem
fór utan til styttra náms
(námskeiðahalds), við-
skipta eða til að rækta fjöl-
skyldu- og vinabönd.
Gjaldeyrisskatturinn var
lagður á með bráðabirgða-
heimild frá Alþjóðabank-
anum og mun fsland hafa
verið eina aðildarlandið
sem hafði slíka undanþágu
til að skattleggja ferða-
gjaldeyri. I'að var meir en
tímabært að leggja af þá
afdalamennsku sem í þess-
ari skattheimtu fólsL
Aftur á bak
inn í
fortíðina
l>að er táknrænt að for-
menn A-flokkanna, Svavar
Gestsson og Kjartan Jó-
hannsson, skuli gefa út
nefndarálit á Alþingi, þar
sem þcss er krafizt, að fs-
lendingar gangi aftur á bak
inn í fortíðina: sérsköttun á
ferðagjaldeyri, með öllu því
er fylgir og tilheyrir. I*að er
einnig táknrænt að nefnd-
aráliti þessara tvímenninga
skuli Ijúka svo: „Guðrún
Agnarsdóttir, þingmaður
samtaka Kvennalista. er
samþykk þessu nefndar-
SVAVAR
GUORÚN
Stjórnarandstaðan
heimtar skatt á ferðagjaldeyri
í júlí 1983 vóru gefin út bráöabirgöalög um afnám 10% álags á
ferðagjaldeyri. Tilgangurinn var margs konar: 1) aö afnema tvö-
falt gengi, 2) að koma í veg fyrir svartan gjaldeyrismarkað, 3) aö
efla traust á íslenzkum gjaldmiðli og 4) fullnægja skuldbindingum
gagnvart Alþjóöabankanum. Þegar þessi bráðabirgöalög komu
til staðfestingar Alþingis á dögunum bregöur svo viö aö fulltrúar
Alþýöuflokks, Alþýðubandalags og Kvennalista krefjast þess aö
þau veröi felld og þar
eyri almennings.
áliti". Samtök um kvenna-
lista hafa í þingstörfum
fyrst og fremst reynzt hús-
hjálp Alþýðubandalags og
haft litla sem enga sér-
stöðu tíl mála. Einnig að
þessu leyti ganga þær inn í
fortíðina: vinnukonuhlut-
verkið.
Bandalag jafnaðar-
manna hefur hinsvegar
sérstöðu í þessu máli sem
ýmsum öðrum hinar síð-
ustu þingvikur. Guðmund-
ur Einarsson, þingmaður
BJ, sagði í umræðu um
málið á Alþingi: „l>etta
gjald tekur í fyrsta lagi til
skeramtiferða fjölda fólks.
Það tekur til styttri náms-
ferða og ég tel að fjarlægð
okkar frá meginlöndum
heims og stærstu upplýs-
ingalindum heims og
menningarsvæðum sé
okkur nægur þrándur í
götu, þó að skattheimta af
hálfu ríkisvaldsins komi
ekki þar að auki. I>ess
vegna er ég efnislega sam-
þykkur því, að það sé fellt
niður álag á ferðagjaldeyri
..." I'annig tók Guð-
mundur Einarsson efnis-
lega undir rökstuðning
meö tekiö upp á ný 10%
Þorsteins l'álssonar,
formanns Sjálfstæðis-
flokksins, sem mælti fyrir
nefndaráliti stjórnarliða,
að þingið staðfesti niður-
fellingu gjaldeyrisálags-
ins.
f þessu máli og öllum
öðrum sannast, að aftur-
haldið er í Alþýðubanda-
laginu.
Atlagan að-
frjálsu
athafnalífi
Einar K. Guðfinnsson,
viðskiptafræðingur, segir í
nýlegri forystugrein í Vest-
urlandi:
„Meginatlagan að
frjálsu athafnalífi á íslandi
hefur undanfarin ár verið
gerð af sósíalistum. I>að er
varla tilviljun að eftir ftmm
ára stjórnarþátttöku Al-
þýðubandalagsins stendur
íslenskt atvinnulíf jafn illa
og raun ber vitni.
álag á feröagjald-
Að undirlagi Alþýðu-
bandalagsins fór fram stór-
felldasti fjármagnstilflutn-
ingur sem þekkst hefur hér
á landi. Ekki frá þeim sem
betur mega sín til hinna.
— Nei. I>vert á móti. í
anda stefnumiða Alþýðu-
bandalagsins voru stór-
felldar fjárhæðir fluttar frá
sparifjáreigendum landsins
til þeirra sem skulduðu.
llm siðfræði slíks háttalags
mætti hafa mörg orð. I>au
verða þó að bíða betri tíma.
I’ess í stað skal vikið að
annarri afleiðingu þessa.
Ekki fór hjá því að þessi
stefna Alþýðubandalagsins
og taglhnýtinga þess dræpi
niður sparnað og ráðdeild í
þjóðfélaginu. Sparnaður,
sem um langt árabil var
um og yfir fjórðung af
þjóðarframleiðslu, hrapaði
á árinu 1980 ofan í I9r» af
þjóðarframleiðslu og hafði
þá ekki verið minni í þrjá
áratugi. I>etta gerðist ekki
vegna samdráttar í þjóðar-
framleiðslu eða versnandi
ytri skilyrða. I>að var ein-
faldlega efnahagsstefna Al-
þýðubandalagsins sem
gerði þetta að verkum.”
Mjólkursamsalan framfylgir ekki reglugerð um söluskatt:
Veldur matvörukaup-
mönnum vandræðum
KAUPMENN eiga nú í erfiö-
leikum vegna reglugerðar
sem fjármálaráðuneytið hef-
ur sett um söluskatt af kókó-
mjólk. Þeir óttast bakreikn-
inga þar sem Mjólkursamsal-
an er enn ekki farin að fram-
fylgja reglugerðinni.
Að sögn ólafs Björnssonar
formanns félags matvörukaup-
manna hafa kaupmenn áhyggjur
af því að þurfa ef til vill að greiða
reikning fyrir vörugjaldi af kókó-
mjólk ef þeir leggja söluskatt á
kókómjólk. Mjólkursamsalan er
ekki enn farin að framfylgja
fyrrgreindri reglugerð. Þetta er
mjög bagalegt fyrir kaupmenn þar
sem þeir eru eigi að síður skyldað-
ir til að innheimta söluskatt af
þessari vöru.
Mbl. hafði samband við Guð-
mund Sigþórsson hjá landbúnað-
arráðuneytinu og spurðist fyrir
um hvernig jtessi mál stæðu. Guð-
mundur sagði að þetta væri mjög
erfitt mál. Eftir túlkun fjármála-
ráðuneytisins væri kókómjólk
söluskattsskyld nú en mönnum
þætti þetta undarleg ráðstöfun
þar sem matvörur væru í flestum
tilvikum undanþegnar söluskatti.
Menn væru ekki allir sammála
þeirri flokkun fjármálaráðuneyt-
isins að kókómjólk væri kakó-
drykkur en ekki mjólk. Ef þessu
væri haldið til streitu væri þar
með komið í veg fyrir frekari
vöruþróun á þessu sviði. Guð-
mundur sagði að verið væri að at-
huga þetta mál nánar um þessar
mundir og vonaðist hann til að
lausn fengist innan tíðar.
Taxti hárskera und-
an verðlagsákvæðum
VERÐLAGSRAÐ hefur ákveðið að
fella taxta hárskera undan verðlags-
ákvæðum, en taxtar hárgreiðslufólks
hafa ekki verið háðir verðlags-
ákvæðum.

koma verðmyndunarkerfinu í
frjálsara horf, en vandlega yrði
fylgst með hvernig þetta yrði
framkvæmt og það háð ákvæðum
um uppsetningu verðlista og
fleira. Verðgæsla yrði ströng til að
koma í veg fyrir hugsanlega mis-
notkun.