Morgunblaðið - 19.04.1984, Blaðsíða 25

24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTIJDAGUR 19. APRÍL 1984
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. APRÍL 1984
25
Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Fulltrúar ritstjóra Þorbjörn Guömundsson, Björn Jóhannsson.
Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst Ingi Jónsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aö-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, simi 83033. Áskrift-
argjald 250 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 20 kr. eintakiö.
Páskar og
sumarkoma
Hátíðir kristninnar falla
vel að táknmáli íslenzkr-
ar náttúru.
Jólin, fæðingarhátíð frelsar-
ans, ber upp á þann tíma í
hringrás ársins er dag tekur
að lengja. sól að hækka á lofti
og vaxandi birta takur við af
víkjandi myrkri. Framundan
er nóttlaus voraldarveröld.
Það er í senn fyrirheit vorboð-
ans og kristindómsins.
Páskarnir, sem eru upprisu-
hátíð, falla síðan að því ár-
vissa kraftaverki í náttúrunn-
ar ríki, er klakabönd leysir og
gróðurríkið vaknar til nýs lifs,
lita og anganar. Páskarnir eru
sigurhátíð lífsins yfir dauðan-
um og minna okkur á þá stað-
reynd, að ekkert líf er án
dauða og enginn dauði án lífs.
Skírdagurinn, sem nú er
hinn sami og sumardagurinn
fyrsti, talar til okkar máli
kærleikans. Föstudagurinn
langi færir okkur boðskap
þeirrar fórnar, sem færð var í
þágu okkar allra. Páskarnir
koma síðan til skila fyrirheit-
um upprisunnar, fyrirheitinu
um nóttlausa voraldarveröld
handan hins skeikula heims.
Sú atburðarás, sem að baki
liggur páskahaldi kristinna
manna, talar til okkar hlið-
stæðu táknmáli og náttúran
sjálf, sem hinn mikli höfuð-
smiður himins og jarðar hefur
lagt okkur í hendur. Hvort
sem við lítum á smáblóm á
lækjarbakka eða sólkerfi al-
heimsins bera verkin merki
um fegurðina, máttinn og
kærleikann.
Við höfum, bæði sem þjóð og
einstaklingar, gengið okkar
víxlspor. Við höfum síður en
svo náð þeim þroska, sem að er
stefnt í trúarlegum boðskap.
Það er víða órækt í þjóðar-
garðinum. Hið sama gildir um
sálargarð okkar sem einstakl-
inga. En allt það fegursta og
bezta sem finnst í menningu
okkar, siðfræði og samskipt-
um á rætur í kristindóminum,
sem sett hefur svip sinn á ís-
lenzkt þjóðlíf í þúsund ár.
Hann er enn sá vegvísir sem
einn getur leitt okkur til vel-
ferðar, bæði sem einstaklinga
og heild.
Kristin kirkja á íslandi er
þjóðkirkja. Hún hefur í tím-
anna rás leitazt við að rísa
undir því heiti og sameina en
ekki sundra. Það er mjög mik-
ilvægt að svo verði áfram. Það
er eðlilegt að skoðanir fólks
séu skiptar um ýmislegt, inn á
við um þjóðmál, út á við um
samskipti við aðrar þjóðir, en
kirkjan þarf að vera samein- ]
ingarafl, trúarleg miðstöð
landsmanna, hvað sem mis-
munandi þjóðmálaafstöðu
þegnanna líður. Það er hlut-
verk þjóðkirkju.
Morgunblaðið árnar lesend-
um sínum og landsmönnum
öllum gleðilegra páska og
gleðilegs sumars.
Friður
með frelsi
egar við höldum friðar-
páska á vordögum líðandi
árs hefur friður ríkt í okkar
heimshluta hátt í fjóra ára-
tugi. Á sama tíma hefur meir
en hundrað staðbundinna
styrjaldarátaka, stórra og
smárra, geisað í öðrum heims-
hlutum.
Minni hluti mannkyns og
þjóða býr við mannréttindi,
frið með frelsi, þó aðeins lifi
hálfur annar áratugur af tutt~
ugustu öldinni. Berlínarmúr-
inn, þetta þroskamerki þjóð-
félagsgerðar sósíalisma og
marxisma, þróast — á friðar-
páskum — í takt við tæknina.
Þjóðarhandjárn úr stein-
steypu verða að stórvirkum
samfélagslegum rafmagns-
stóli. Ferðafrelsi Austur-
Þjóðverja ræðst af lánsfjár-
stýringu „kapítalískra arð-
ræningja". Talið er að 30 til 40
þúsund A-Þjóðverjar fái að
flytja úr landi 1984, ef þarlend
stjórnvöld veiða vel á vestræn-
um lánsfjármiðum.
Á íslenzkum friðarpáskum
tala rússnesk vopn í Afganist-
an, víetnamskur her fer eldi
um akra Kambódíu, íranir og
írakar tala máli dauðans
hverjir við aðra, líbýskir
sendiráðsmenn í Lundúnum
senda löndum sínum byssukúl-
ur út um sendiráðsglugga —
og sovézkir herflotar tíunda
tól sín norðan íslandsála á
umfangsmikilli heræfingu.
Þegar við höldum friðar-
páska á líðandi stund eru rétt
44 ár liðin frá því að ísland
var hernumið, þrátt fyrir yfir-
lýst hlutleysi. Danmörk og
Noregur hlutu svipuð örlög,
einnig í skjóli hlutleysis, raun-
ar verri. Þessi þrjú norrænu
ríki gerðust reynslunni ríkari,
stofnaðilar að Atlantshafs-
bandalaginu, varnarbandalagi
vestrænna ríkja, sem tryggt
hefur frið í okkar heimshluta
frá lyktum síðari heimsstyrj-
aldar. Síðan hafa þau heilsað
vori árlega með friðarpáskum.
Leggjumst öll á eitt um að svo
megi áfram verða.
I
Jeg er að ferðast um þessi svo
kölluðu Niðurlönd, og kemst að
þeirri niðurstöðu, að jeg kann
Flandramál, án þess að hafa lært
það, á sama hátt og jeg uppgötvaði
einu sinni að jeg kunni færeysku að
mjer óvörum, og öðru sinni að jeg
kunni nýnorsku. Jeg tek bæði stór-
um og smáum opinberunum fegins
hendi.
Jeg dvel nokkra daga í Louvain,
og minnist þá þess, að hjer var
Benedikt Gröndal í einhverju reiðu-
leysi fyrir margt löngu. Louvain er
gömul mentaborg og háskóla, en
það var skotið á hana í striðinu og
Sánkti Pjeturs dómkirkja er í
lamasessi og bókasafnið brann til
kaldra kola, eitt hið merkasta í álf-
unni. Jeg bý í Hótel de la Gare, af
því að það er siður minn, að búa
altaf í fyrsta hóteli sem mig ber að;
þó bý jeg ekki í gistihúsum þar sem
fólk er vingjarnlegt. Hjer eru allir
undnir upp í hrútshorn, og mjer líð-
ur fremur vel. Að vísu láta litirnir í
veggjapappírnum fremur ófriðlega
í augum mínum og auglýsinga-
spjöldin í borðsalnum eru sami
gargandi ófagnaðurinn og ann-
arsstaðar. Þessir herjans auglýs-
ingamenn, sem finna sig knúða til
að selja fólki víntegundir, kexteg-
undir, sósutegundir, kjötteninga,
súkkulaði o.s.frv., ofsækja mann
látlaust með þessum eilífu spjöld-
um sínum, sem þeir hengja upp í
sporvögnum, járnbrautarlestum,
matsöluhúsum, kaffihúsum og
kvikmynda, eða á götuhornum. Al-
staðar skrækja framan í mann
skrípamyndir þeirra. Um eitt skeið
þorði ég ekki inn í strætisvagna
vegna Bovrils. Það er næstum
ótrúlegt hvílíkum ofsóknum jeg
hefi orðið að mæta af hálfu Bovrils,
ekki aðeins í Englandi, heldur um
þvert og endilangt meginland. Á
hverju götuhorni í Lundúnum
ógnar Bovril og Bovril ræður lögum
og lofum um alt meginland. Jeg
hefi aldrei sjeð jafn dónalega mynd
eða jafn ruddaleg orð, eins og utan
um Bovril. Það er gríðarstór mynd
af rosknum, klofstuttum borgara
með pípuhatt. Á eftir honum renn-
ur afskaplegur griðungur, setur
undir sig hausinn og bölvar, en
fram úr nösum hans standa strok-
ur. Manngreyið glennir sig alt hvað
af tekur, til að forða sjer undan
skepnunni en það er engin von. Eft-
ir nokkur augnablik hefir nautið
dregið manninn uppi. En svo hroða-
leg sem myndin er, þá er þó yfir-
skriftin öllu agalegri, en þar standa
þessi orð: „Bovril puts beef into
you!“ — Það útlegst: Bovril setur í
yður griðung.
Þessi ruddaskapur er útbreidd-
astar bókmentir í Englandi og fólk
verður vitstola í stórhópum, þ.e.a.s.:
menn álpast eins og dáleiddir inn i
fyrstu búðarholu og biðja um eina
flösku af Bovril í örvæntingu sinni.
Nautið dregur manninn uppi. Bovr-
il fer sigurför um allan heim. Eng-
inn er nógu kloflangur til að fá um-
flúið Bovril. Lifi Bovril! Bovril set-
ur í yður griðung.
Jeg sest að kvöldverði innan um
fimtíu auglýsingar á borð við Bovr-
il. Gargið í hljómsveitinni er nægi-
lega hrottalegt til þess að geta fælt
belgiska trölljálka. Alt I kringum
mig eru hlutir, sem hafðir eru til að
æsa skilningarvit manna, sumir lif-
andi, sumir dauðir, en þjónarnir
setja upp tíguleg andlit í hornun-
um, eins og eigi að fara að taka af
þeim ljósmynd. Jeg læt eins og
mjer standi alveg á sama.
Salurinn smáfyllist, eftir því sem
líður á kvöldið. Það koma menn,
konur og börn, drekka kaffi og bjór
og setja upp fáráðlinga-andlit I
hávaðanum. Fólk sækist eftir há-
vaðanum, til að geta fengið tæki-
færi til að setja upp fáráðlings-
andlit, einkum þó hjón, sem hafa
talað um veruleika-atriði árum
saman og athugað alt undan sjón-
armiði skynseminnar, frá borgar-
stjórakosningum alt niður í jóla-
gjafir til fátækra, en eru nú farin
að þreytast. Andspænis mjer sest
eftir HALLDÓR KILJAN LAXNESS
virðulegur borgari á fimtugsaldri,
og hneigir sig svo djúpt fyrir mjer
um leið og hann sest, að mjer liggur
við að vikna; það er eins og hann
hafi lært mannasiði í Þýskalandi;
hann er með dýrlega hringa á hönd-
unum, og yfirskegg, en jeg læt eins
og ekkert sje. Nokkru síðan koma
tvær stúlkur og kaupa sér bjór. Þær
eru sýnilega allþungt haldnar af
árangurslausum heiðarleik, koma
sér þó um síðir til að afhneppa káp-
unum og sýna borgaranum minum
nýju kattomeinium-treyjurnar sín-
ar. Sfðan koma virðuleg borgara-
hjón, prýðilega til fara, en ákaflega
heimsk. Maðurinn er eins og göltur,
konan eins og gylta. Nú tekur borg-
arinn minn að tala. Hann romsar
upp úr sjer alt, sem hann hefir lesið
í blöðunum síðan í morgun, og gef-
ur vitanlega skýringar á flóknum
atriðum í pólitfkinni, og sameinar
alla borðnautana kringum talanda
sinn. Stúlkurnar eru fullar af undr-
un og virðingu og hneigja höfuðin
til samþykkis. Maðurinn og konan
tútna út af áhuga og eftirtekt, og
því lengur sem hann talar, því út-
blásnari verða þau, og því kringl-
óttari verða í þeim augun. Það er
enginn vafi á því, að þau fljúga eins
og grasknettir upp í rjáfur þegar
minst varir, og meðan jeg er að
brjóta heilann um, hvernig eigi að
fara að ffra þau niður aftur, þá býð-
ur borgarinn mjer Turmac-vindling
af Ijettara tæi, sem jeg neyðist til
að reykja með þökkum, til að
styggja ekki selskapið. Loks kemur
eldspýtnasali haltrandi að borði
okkar, einn af þessum fótarvana og
skitugu dánumönnum, sem börðust
fyrir konung sinn, föðurlandið og
frelsið árin 1914—18. Hann finnur
sig knúðan til að selja okkur eld-
spýtur. Stúlkurnar hneppa að sér
kápunum af fyrirlitningu. Maður-
inn og konan verða alt í einu að
jarðneskum verum og gretta sig.
Borgarinn fer með miklum virðul-
eik niður í budduna sfna og tekur
upp 5 centímes, sem hann rjettir
eldspýtnamanninum. Eldspýtna-
maðurinn horfir á smápeninginn í
lófa sínum alveg hissa, eins og hann
sje ekki enn búinn að átta sig á
hvað konungurinn þýðir, föðurland-
ið og frelsið. Loks kemur hann til
mfn. Jú, herra minn, þjer komið al-
veg eins og kallaður! því mig vantar
einmitt ekki nokkurn skapaðan
hlut milli himins og jarðar, nema
eldspýtur.
II
Ferðalög eru eitt hið tilbreyt-
ingalausasta sem ég þekki. Allar
borgir eru eins, allar járnbrautir
eins, öll gistihús eins, og fólk er
altaf hið sama á tilsvarandi stöð-
um. í dag á jeg erindi til Averbode
og afræð að taka mér farmiða á
þriðja farrými í tilbreytingaskyni.
Jeg hefi ekki komið á þriðja far-
rými síðan haustið 1923 að jeg fór
frá Bordeaux til Parísar eitt sinn
að næturlagi. Andspænis mjer sat
maður, sem borðaði fúlasta Roc-
quefort-ost alla liðlanga nóttina,
eins og hann væri leigður til þess.
Við hlið hans sat kona með tvíbura
sitt á hvoru brjósti. Rollingarnir
grenjuðu alla nóttina. Við hlið mjer
sat kerling með sorphænu í kistli.
Þegar leið á nóttina varð mjög heitt
í klefanum og um óttubil heyrðist
brothljóð í kistlinum. En undir
hænunni höfðu óvart legið 20 egg.
Klukkan fjögur voru allir ungarnir
skriðnir úr eggjunum. I aftureld-
ingu rjeðu hænsnin lögum og lofum
í klefanum, tuttugu og eitt talsins.
Jeg hjet því við skegg spámannsins
að fara aldrei framar á þriðja far-
rými og hefi haldið þetta sfðan. í
dag brýt ég heit mitt til þess að
gera mér eitthvað til dægrastytt-
ingar. Nú er að segja söguna af því.
Jeg stíg inn i klefaholu, sem er
full af verkamönnum og fæ strax
samviskubit yfir þeirri ókurteisi að
hafa boðið sjálfum mér hingað inn.
Jeg hneppi frakkanum mínum upp í
háls og sest við gluggann f fússi.
Nict rooken og nicht spuwen, sem
útlegst: ekki reykja og ekki skyrpa.
En allir verkamennirnir eru með
óþverravindlinga milli varanna
(pestin af manndrepandi tóbaks-
reyk fær mjer velgju), og allir
skyrpa hver í kapp við annan, eins
og lífið liggi við. Jeg hefi oft spurt
sjálfan mig og aðra hvernig á því
standi, að verksmiðjumenn og
námumenn sjeu alltaf sískyrpandi.
Einu sinni spurði jeg klerk að
þessu, og hann svaraði strax: Það er
af ánægju. Eimreiðarstjórinn
skyrpir 25 sinnum á stundarfjórð-
ungi, þótt hann fái hærri laun en
járnbrautarverkfræðingurinn. Það
er agalegt að horfa á þessar sffeldu
skyrpingar, og manni dettur ýmist í
hug brimrót eða slökkvilið. Karl-
arnir skyrpa á gólfið, skyrpa hver á
annan, skyrpa á sjálfa sig. Hvernig
stendur á því að sósfalisminn kenn-
ir ekki öreigunum að hætta að
skyrpa? Jeg er að hugsa um að fara
til Rússlands, til að rannsaka,
hvort hið eina, sanna kommúnist-
iska ríki hefir ekki kent þegnum
sínum að leggja niður skyrpingar.
Þessi svo kallaða framleiðandi
stjett, er mjög einkennileg stjett.
Þeir lifa fyrir laun sín. Það er
hryllilegt að vera innan um menn,
sem vinna vegna launa sinna,
menn, sem ekkert aðhafast, nema
þeir fái það borgað. Andlitin á slík-
um mönnum verða mjög ófrýnilcg,
þeir hugsa eins og ónýtir hrossa-
brestir. Þeir hafa átta tfma á dag
til að menta sig, en nenna ekki
einusinni að klippa á sjer yfir-
skeggið. Þeir trúa ekki á guð, held-
ur á hina framleiðandi stjett. Menn
eins og mig kalla þeir snýkjudýr og
vilja mig feigan. Innan skamms
byrja allir að blístra og blístrar
sína lagleysuna hver, líkt og í Is-
lams-musteri. Flestir blístra falskt;
stundum gera þeir þagnir til að
skyrpa. Jeg hefi ekki árum saman
verið innan um jafn ömurlega teg-
und af manneskjum, eins og þessa
flæmsku verkamenn. Mjer líður
verulega illa. Á næstu stöð skifti ég
um farrými; svo fór um sjóferð þá.
Aftur heiti ég því, að ferðast aldrei,
aldrei framar á þriðja klassa.
III
Um nóttina gisti jeg f klaustrinu
í Averbode. Þar eru munkar af
reglu hins heilaga Norberts, kallað-
ir Prémontrés á frönsku. — Þeir
eru á annað hundrað í þessu
klaustri, allir hvítklæddir; stunda
hjer nám sitt f sex ár, undir ströng-
um aga, og eru síðan sendir út um
allan heim. Biskupinn í Danmörku
er af þeirri reglu. — Þeir fara á
fætur kl. 3 á morgnana. Kirkjan er
í renaissance-stíl, bygð 1672. Hjer
halda þeir tíðagerðir fimm stundir
á dag. Kórstólarnir eru meistara-
verk í trjeskurði, eldfornir og víð-
frægir. í klausturgöngunum hanga
málverk af 60 ábótum klaustursins;
þeir elstu frá 13. öld; sumir feitir,
sumir magrir. Einn heldur á haus-
kúpu, frfður maður, og horfir inn í
augnatóftirnar, en fyrir ofan er
skrifað: omnia vanitas. Bókasafnið
telur tugi þúsunda binda. Innan
klausturmúranna rfkir andi mið-
aldanna sem er hátt hafinn yfir
anda vorra tíma. öll kensla fer
fram á latinu. Flæmskir myndlista-
skólar prýða salina, málverkin
miljóna virði. Mjer voru sýnd
messuklæði ein forn (presta,
djákna og undirdjákna), geymd í
eldtraustum skápi, sem svo eru
verðmæt, að þótt alt klaustrið
brynni, mætti reisa nýtt klaustur á
morgun fyrir messuklæðin. Þau eru
bróderuð.
Tískuútbúnaðurinn í atvinnu-
rekstri klaustursins stingur í stúf
við miðaldasvipinn inni fyrir. —
Klaustrið hefir í þjónustu sinni
mörg hundruð verkamenn, vel
haldna. Mjer var sýnd prentsmiðj-
an, þar sem hundruð prentara
starfa. Klaustrið hefir geysilega
postulastarfsemi (apostolat) með
höndum; hjer eru skrifuð og útgefin
tólf vikurit á ýmsum málum, og eru
vikulega send út hjeðan 10 þúsund
kfló af prentuðu máli, f allar áttir. í
klausturgarðinum er tjörn og þar
synda þrjár gæsir og einn gæsar-
steggur, en í öðrum tjarnarendan-
um syndir einmana álft, og stendur
henni mikill stuggur af gæsahysk-
inu. Hún heitir María og er tígu-
legasta kona sem jeg hefi sjeð. Jeg
sat tvo klukkutíma við tjörnina og
virti fyrir mér tign hennar, en
gæsasteggurinn gargaði á mig allan
tímann. Jeg borðaði kvöldverð með
tveimur ritstjórum, báðir ungir
kanúkar, hámentaðir og buðu mjer
að tala hvaða Evrópumál sem ég
kysi helst; annar var nýkominn frá
Brasilíu, þar sem Prémontrés hafa
mikla starfsemi. Fræddist jeg af
þeim um margt. Kaþólska kirkjan
rekur starfsemi sína eftir síðustu
aðferðum nútfmans. Án þess að
hún hafi breytt nokkrum stafkrók í
2000 ára gömlu fagnaðarerindi, veit
jeg enga stofnun fylgjast betur með
timanum í aðferðum sínum. Þessir
kanúkar voru alstaðar heima. Eftir
tvær mínútur hafði jeg gleymt hin-
um hvítu kyrtlum þeirra, og fann
að ég átti tal við síðustu menn nýa
timans, aðeins fklædda óumbreyti-
leik hins kaþólska sannleika. Um
kvöldið sátum við fimm saman við
arininn og ræddum um menning-
armál. Annar ritstjórinn vildi
skapa einfalda latínu til notkunar á
hinum árlegu kaþólsku heimsmót-
um; hinn áleit esperanto lausn á
þessu vandamáli eða öllu fremur
ídó. ídó er í rauninnii ekki annað en
einföld latfna. Eucharistisku fund-
irnir, þar sem þúsundir kaþólíka af
ýmsum þjóðernum mætast á ári
hverju (í ár verður fundurinn f
Chicago), sýna með hverju ári til-
finnanlegar þörfina á hjálparmáli.
En hjálparmálið verður að vera
nægilega aðgengilegt fyrir leik-
menn, meðan latfnan er og verður
hugsanamiðill preláta á kirkju-
þingum. — Það er ekki aðeins
hlægilegt heldur stór bagalegt, að
stjórnmálamenn Evrópuþjóðanna
skuli ekki skilja hverir aðra án
túlka, á alþjóðafundum. Hjálpar-
málið er eitt af úrlausnarefnum
framtíðarinnar.
IV
Mercier kardináli er látinn. —
Það var hann, sem hafði orð fyrir
belgisku þjóðinni, þegar hún var
sem harðast leikin, og varð allra
manna frægastur erlendis fyrir
djörfung sína. Mercier kardináli
var einn af fremstu mönnum vorra
tfma fyrir allra hluta sakir, og einn
af voldugustu mönnum hinnar
miklu heimskirkju, enda fyrst og
fremst sannur guðsmaður. 1 30 ár
var hann vísindamaður og heim-
spekingur, samdi sæg rita og
endurreisti háskóla. Verk hans eru
kaþólskum lærdómi ómetanlegir
fjársjóðir. Eftir að hann varð
kirkjuhöfðingi þótti engum ráðum
ráðið að honum fjarstöddum. Hann
var slíkur mælskumaður fram á
gamals aldur, að orð hans fóru eins
og segulstraumur yfir heil þjóð-
lönd. Hann stóð álútur, og talaði
venjulega hægt og rólega og rjetti
ekki úr sjer fyr en kom að aðalatr-
iðinu; þá blossaði hann og ljet rigna
eldingum. Hann var hár vexti og
grannur mjög, en allra manna fríð-
astur og tígulegastur, bjartur yfir-
litum og ljós á hár. Á banabeði tók
hann þátt f öllum tíðagerðum
klerka sinna, og þegar læknirinn
rjeði honum aðframkomnum frá
þeirri áreynslu, að svara við tíð-
agerðina, þá svaraði Mercier kard-
ínáli í hljóði: Sálin gengur fyrir lfk-
amanum, — og bað áfram, uns tíða-
gerð var lokið. Sfðan andaðist hann
og fjekk heilagt andlát. — Lík hans
stendur uppi í Malines og sækja nú
þangað þúsund manns dag hvern til
að skoða hina tignu ásýnd í hinsta
sinn.
Luxembourg 30. jan. 1926.
Grein eftir Halldór Laxness sem
birtist f Lesbók 21. febr. 1926.
„Ný og skemmti-
leg reynsla
að vinna með kór“
— rætt við söngkonuna Marilyn
Cotlow sem dvelst hérlendis um páskana
við raddþjálfun Pólýfónkórsins
BANDARÍSKA söngkonan Marlyn
Cotlow er stödd hérlendis á vegum
Pólýfónkórsins og mun næstu viku
leiðbeina félögum hans og öðru
söngfólki sem áhuga hefur á að
taka þátt í tónleikum kórsins með
Sinfóníuhljómsveit Íslands 10. maí
næstkomandi, en þar verður flutt
Te Deum eftir Verdi og Stabat eft-
ir Rossini.
„Það er góð hugmynd hjá
kórnum að fá til liðs við sig
raddþjálfara. Það hefði mér
aldrei sjálfri hugkvæmst," sagði
Marilyn Cotlow í samtali við
Mbl. í gær. „Ég byrjaði að læra
söng þegar ég var 15 ára gömul
og feril minn sem söngkona hóf
ég 21 árs. Ég hef ferðast um öll
Bandaríkin og um Evrópu og
sungið með sinfóníuhljómsveit-
um, i óperum, útvarpi og í sjón-
varpi. Ég bjó í nokkur ár í Evr-
ópu en flutti aftur til Bandaríkj-
anna þegar ég eignaðist syni
mína tvo. Þá dró ég mig aðeins í
hlé og kom aðeins fram í ná-
grenni heimabyggðar minnar og
eftir að þeir uxu úr grasi hef ég
einungis fengist við kennslu.
Margir af mínum nemendum
lofa mjög góðu og það er
ánægjulegt þegar maður hefur
átt svo góðan feril sjálfur að sjá
fyrir sér að nemendur manns
eigi eftir að feta í sömu spor.
Eg hef aldrei komið til Islands
áður, en það vill svo skemmti-
lega til að í skólanum þegar ég
var lítil valdi ég mér Island sem
mitt uppáhaldsland að gera
verkefni um og kynnti mér allt
um landið sem ég komst yfir.
Síðan hefur mig alltaf dreymt
um að koma hingað og trúi því
varla ennþá að það sé orðið að
veruleika. Ég veit bara ekki
hvernig ég á að komast yfir allt
sem mig langar til að sjá hér og
gera. En ég nýt þess að teyga að
mér þetta ferska loft og drekka
tæra vatnið sem ég var næstum
búin að gleyma að væri til, og að
horfa á fjöllin og þann sérstaka
byggingarstíl sem hér er að
finna. Þið takið kannski ekki eft-
ir öllu þessu dags daglega en
Ljósmynd Mbl./ Emilía.
Bandaríska söngkonan Marilyn
Cotlow: „fsland hefur verið mitt
uppáhaldsland frá þvi ég var lítil,
en fyrst núna rættist sá draumur
að koma hingað."
mér finnst það mjög sérstakt og
hef ég þó víða farið.
Einn nemenda minna er fyrr-
verandi félagi í Pólýfónkórnum
og fékk ég að hlusta á upptökur
hjá henni af tónleikum kórsins
áður en ég fór að heiman og
fannst mikið til þeirra koma. Ég
hef aldrei unnið með kór áður
svo þetta verður ný og spennandi
reynsla fyrir mig. Og um leið
erfitt, því hver einstaklingur er
svo sérstakur og maður verður
að hlusta eftir hverjum og ein-
um. Ég mun leiðbeina hverjum
raddhópi fyrir sig og gefa honum
ráð um hvernig bæta má árang-
urinn, gefa þeim grunnhug-
myndir til að vinna eftir. Þau
hafa valið sér mjög erfið verk til
að flytja á tónleikunum en þar
sem þetta er afbragðs kór og
undir góðri stjórn er ég ekki í
vafa um að þeim á eftir að farast
vel úr hendi flutningur þeirra."
Albert Guðmundsson, fjármálaráðherra:
Óbreytt áætlun,
Frakkarnir verda
hér á föstudaginn
„Fæ ekki séð^ að það sé lögbrot þótt út-
lendingar og íslendingar ræði saman“
„ÞAÐ STENDUR SEM ákveðið hafði verið — Frakkarnir munu hitta þá
Islendinga að máli á fostudaginn, sem það vilja, enda á ég bágt með að trúa
því að það geti talist lögbrot að útlendingar ræði við íslendinga þó á
föstudaginn langa sé,“ sagði Albert Guðmundsson, fjármálaráðherra er blm.
Mbl. spurði hann hvort fullyrðing Þjóðviljans á forsíðu blaðsins í gær hefði
einhver áhrif á fyrirhugaða fundi Frakkanna sem eiga evrópsku stórmarkað-
ina Euromarché með íslenskum matvælaframleiðendum, en Þjóðviljinn full-
yrðir í gær að slíkur fundur á föstudeginum langa sé lögbrot.
„Ég get ekki séð að verið sé að
brjóta nein lög, þótt menn hittist
þarna og ræði málin, en kannski
veit Þjóðviljinn, útvörður þjóð-
kirkjunnar, þetta betur en ég.“
Albert sagðist vita af á milli 20
og 30 manns sem hygðust koma í
Lækjarhvamm á föstudag, til þess
að ræða við Frakkana, enda væru
þeir jafnt og Frakkarnir sann-
færðir um að það væri heimilt hér
á landi að ræðast við hvaða dag
ársins sem væri. Albert sagði að
lokum: „Ég vona bara að Þjóðvilj-
inn eigi gleðilega páska."