Morgunblaðið - 03.08.1984, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 3. ÁGÚST 1984
63
Kirkjan og
kýrverðin
Bjartmar Kristjánsson skrifar:
Kæri Velvakandi!
{ sambandi viö 150 ára afmæli
Víðimýrarkirkju í Skagafiröi var
þess getið í sjónvarpsfréttum, að
smíði hennar hefði kostað 546
rikisdali og 61 skilding. Skal það
ekki rengt. En svo var því bætt
við, að þetta samsvaraði 91 kýr-
verði, sem ekki getur staðizt.
Þetta sama stendur skrifað í stór-
fróðlegri grein Harðar Ágústsson-
ar um Víðimýrarkirkju, er hann
hefir ritað í Skagfirðingabók 1984.
Er sjónvarpsfréttin trúlega þaðan
komin.
En nú var meðalkýrverðið á
þessum tíma 26 ríkisdalir og 23
skildingar. Gerir það 20 kýrverð
og hálfu kýrverði betur. 91 kýr-
verð var verð tveggja vildisjarða,
eða þriggja jarða, vel í meðallagi.
Víðimýri, ásamt hjáleigunni
Álftagerði, var metin (í Johnsens
jarðatali 1847) á 60 hundruð eða
60 kýrverð.
Vídimýrarkirkja í Skagafirði.
í einangrun
Siggi flug skrifar:
„Kæri Velvakandi minn.
Það er nú orðið langt síðan að ég
hefi skrifað þér, en ég hef verið í
tæpar sex vikur úti i Luxemborg
hjá dóttur minni.
Eitthvað var ég að þusa um ým-
iskonar svínarí sem látið er við-
gangast hér heima, f skjóli þeirrar
staðreyndar að við erum eyland,
einangrað frá hinum löndunum í
Evrópu. Bensfn og margháttuð
þjónusta hér á landi er svo miklu
dýrari en hjá flestum löndum
meginlandsins. Allt er það þó látið
viðgangast f skjóli einangrunar
landsins.
Þetta verður manni fyrst ljóst
þegar maður kemur út f lönd, t.d.
til Luxemborgar, en Þjóðverjar
kaupa gjarnan eldsneyti á bíla
sína þar, því það er mun ódýrara
en í heimalandi þeirra. Svo er
einnig með ýmsar aðrar vörur sem
of mikið væri að telja upp hérna.
Mig langar samt til að nefna eina
matvöru, svfnakjöt, en þannig var
að tengdasonur minn átti afmæli
og var honum haldin garðveisla
ásamt nágranna hans sem einnig
átti afmæli. I því tilefni var keypt
svínakjöt og það grillað úti. Einn
hryggur svínakjöts kostaði sex
hundruð krónur íslenskar, og úr
þessum eina hrygg fengust rúm-
lega þrjátíu kótilettur.
Saga okkar var þyrnum stráð á
meðan Danir stjórnuðu okkur og
stundum lá við að þjóðin þurrkað-
ist út, aðallega vegna skorts á
hinu og þessu en einnig vegna
eldgosa, jarðskjálfta og farsótta,
sem Danir gátu að vfsu ekkert að
gert. Gallað (maðkað) mjöl sendu
þeir aftur á móti til þessa skers og
þótti ekkert; brennivínið var
blandað vatni o.s.frv.
Einangrun landsins var alger,
en f lok síðustu aldar fór að rofa
til og 1. desember 1918 fengum við
sjálfstæði, að vísu í tengslum við
konungdæmið í Danmörku í 25 ár,
uns fullt sjálfstæði var fengið árið
1944.
Ég hef verið að grufla í því
hvort við séum ekki á vissan hátt
smátt og smátt að einangra landið
á ný, eins og það var undir stjórn
Danakonungs. Við höfum reynt
það að hægt er að „praktísera" alls
konar svínarí hér á landi í sam-
bandi við verslun ýmis konar,
vegna skorts á samanburði við
önnur lönd. Þetta verður manni,
eins og ég nefndi hér áðan, ljósara
er maður dvelur erlendis þó ekki
sé nema í stuttan tíma. Við erum
að rembast við að halda uppi rán-
dýrum landbúnaði, sem sífellt
þarf meira og meira af peningum
til að styrkja.
Mér hefur t.d. verið sagt að
Mjólkursamlag Eyfirðinga á Ak-
ureyri sé svo stórt að þó að hver
hundaþúfa væri ræktuð f öllum
Eyjafirði, væri ekki hægt að full-
nýta afkastagetu mjólkursamlags-
ins. Dýrt samlag það og hver borg-
ar?
íslendingar eiga að heita
sjálfstæð þjóð, en öllu gamni fylg-
ir nokkur alvara. Erum við ekki
áný?
komnir of langt í þessu búskap-
arbrölti? Ég spyr. Maður nokkur,
bóndi í Norður-Þýskalandi, spurði
mig eitt sinn hver væri meðalhiti
landsins. Ég sagði honum að hann
væri 4,6 stig að jafnaði. Sagði þá
maðurinn við mig: „Þið eigið ekki
að vera að rækta kartöflur." Hann
hafði séð rándýrar vinnuvéiar um
allar sveitirnar og varð undrandi
á því að búskapurinn gæti borgað
þetta allt.
Ég sagði honum þá að um
fjármálastefnu íslendinga gæti ég
ekki rætt við útlendinga."
Þessir hringdu . . .
Boginn spennt-
ur til fulls
Ríkisstarfsmaöur hringdi og
hafði eftirfarandi að segja:
Mér og fjölda ríkisstarfs-
manna þykir að BSRB hafi
spennt bogann til fulls, með
kröfunni um tífalda þá upphæð
sem ætluð var til skiptanna með
samningum frá 1. september.
Með öðrum orðum eru þeir að
fara fram á þrjátíu prósent
hækkun, sem verður aðeins til
þess að eyðileggja kröfugerðina
alla.
Ég spyr því: Hvað eru þessir
menn að hugsa? Við ríkis-
starfsmenn eigum miklu betri
forsvarsmenn innan ríkisstjórn-
arinnar í Albert Guðmundssyni
heldur en í þessum mönnum sem
þykjast vera að vinna fyrir
málstað okkar, og gera það með
þeim hætti að þeir sprengja alla
sanngirni í loft upp.
Ég og margir fleiri ríkis-
starfsmenn eru óhræddir við að
treysta á Albert Guðmundsson
sem forystumann fyrir okkar
málstað, því hann hefur oft sýnt
það að hann hefur verið okkur
hliðhollur í sanngirnisátt.
Gjalddögum
verði dreift
yfir árið
Húsbyggjandi hringdi og hafði
eftirfarandi að segja:
Mig langar til að spyrja
hvernig standi á því að maður
þarf að borga húsnæðisstjórn-
arlánin öll í einu?
Ég tók alls fjögur lán á arinu
en fæ rukkun núna um að borga
allt í einu. Var okkur ekki á sín-
um tíma lofað því að þessu yrði
öðruvísi farið? Mér skildist alla-
vega að ætlunin væri að dreifa
gjalddögunum yfir allt árið, það
kæmi sér óneitanlega betur fyrir
marga.
Höfundur
fundinn
Margrét hringdi og hafði eftir-
farandi að segja:
í Velvakanda á miðvikudag, 1.
ágúst, spyr Þóra nokkur um höf-
und að vísukorni einu. Þannig
vill til að mér er kunnugt um
nafn höfundar, en hann er Jó-
hann Ólafsson frá óslandshlið.
Er það mér mikið gleðiefni að
geta liðsinnt þessari konu og
verður hún líklegast ánægð að fá
svar við spurningu sinni.
Lensi- og sjódælur fyrir
smábáta meö og án flot-
rofa. 12 og 24 volt. Einnig
vatnsdælur (brunndælur)
fyrir sumarbústaði, til að
dæla út kjöllurum o.fl. 220
volt. Mjög ódýrar.
Atlas hf
Ármúla 7, aimi 26755, Reykiavik
W T
r v
RHD q
gj'jf éot
ERMETO
háþrýstirör og tengi
Atlas hf
Armúli 7 — Sími 26755.
Pósthólf 493, Reykjavík
VERNDAR
VIÐINN
OGGOÐA
SKAPIÐ
5 ÁRA VEÐRUNARÞOL!
Pinotex Extra með meira þurrefnisinnihaldi
tryggir húseigendum mjög náðug sumur
í garðinum, því endingin er einstök.
Pinotex Extra er rétta efnið
fyrir íslenska veðráttu.
Pinotex
Örugg viðarvörn í mörg ár.