Morgunblaðið - 28.10.1984, Qupperneq 48

48
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 28. OKTÓBER 1984
Læknastofa
Hef opnaö læknastofu í Domus Medica.
Tímapantanir virka daga kl. 9—18 í síma 14433.
GuAmundur M. Jóhannesson læknir.
Sérgrein: Blóósjúkdómar.
Við bjóðum fyrirtækjum
sérhæfða ráðningarþjónustu:
Leit að hæfum starfskrafti í ákveðið starf þar sem
farið er með umsóknir í algjörum trúnaði.
Almenna ráðningarþjónustu fyrir hvers konar störf.
Við bjóðum einstaklingum:
Aðstoð við að finna sérhæfð störf við þeirra hæfi.
Séiþjónusta fyrir fólk í ábyrgðarstöðum, sem ekki geta
svarað atvinnuauglýsingum starfs síns vegna. Algjörum
trúnaði heitið.
Almenna aðstoð við atvinnuleit.
Aðstoð við þá, sem vilja komast inn á vinnumarkað-
inn eftir einhverja fjarveru.
Við bjóðum fyrirtækjum og
einstaklingum á landsbyggðinni:
Hvers konar fyrirgreiðslu á nánast öllum sviðum.
Innheimtur, undirbúning funda, aðstoð við erindis-
rekstur á sviði hins opinbera og stofnanir hvers konar.
Leitið upplýsinga um þjónustu okkar
á skrifstofunni.
Gijðni Tónsson
RÁÐCJÖF & RÁÐN l NCARÞJÓN U STA
TÚNGÖTU 5, 101 REYKJAVÍK — PÓSTHÓLF 693 SÍMI 621322
70 ára - Björgvin
Frederiksen vél-
smíðameistari
70 ára 22. september
Einhverjir mætustu og mild-
ustu stjórnmálaforingjar vorra
tíma hafa komið úr röðum
danskra iðnaðarmanna. Svipað
hefir gerzt meðal Svía og Norð-
manna. Þeir hafa haft mannrétt-
indi, mannhelgi og mannúð i há-
vegum. Þessir sómakæru frændur
vorir hafa verið lagnir og liprir við
stjórnvölinn eins og i eigin hand-
verki. Einn fyrstur þeirra til að
komast í forsætisráðherrastól i
Danmörku var vindlavafnings-
maðurinn Thorvald Stauning.
Hann sá ég síðskeggjaðan og góð-
legan, eins og sarnbland af is-
lenzkum hreppstjóra og danskri
öltunnu, um borð i vitaskipinu
Argusi norður á Akureyri sumarið
1936. Mikilhæfir eftirmenn hans í
forsæti hafa sumir verið prentar-
ar að iðn. Setjarastarfið gat oft
verið mjög menntandi. Yfirleitt
náði valdið og velgengnin ekki að
spilla þeim né hégóminn og prjálið
að brjóta þá niður. Þessar gömlu
kempur höfðu kynnzt fátækt og
órétti án þess að láta slíkt minnka
sig eða valda lífstíðar beiskju.
Snobbaðir Svíar hafa naumast
komizt yfir það ennþá, að sænski
forsætisráðherrann Peer Albin
Hansson skyldi gefa upp öndina í
strætisvagni í stað Volvó fyrir
einum fjörutíu árum. Iðnaðar-
framleiðsla þessara norðlægu
landa til útflutnings á sér fáa líka
í víðri veröld. Hún er hvarvetna í
hæsta gæðaflokki. Stórþjóðirnar
og risaveldin gætu numið margt
fagurt og nytsamlegt af þessum
merkilegu og margþróuðu nor-
rænu dvergríkjum.
Vinur minn Björgvin Frederik-
sen, sem er sjötugur í dag, 22.
september, er bæði mikill og góður
iðnmeistari og er meira að segja
danskur í aðra ætt. Hann hefir
aldrei komizt í ráðherrastól,
kannski af því, að hann kærði sig
aldrei um að deyja í „strætó”. Aft-
ur á móti sat Björgvin um hríð í
borgarstjórn og í borgarráði, en
frami hans var mestur í eigin
smiðju og í félagslegum farar-
broddi stéttar sinnar. Öll þau
virðingar- og ábyrgðarstörf, sem
hlóðust á breitt bak þessa vaska
og dugmikla iðnaðarmanns kann
ég ekki upp að telja. Engu að síður
lærði ég að meta hæfni Björgvins
sem iðnlistamanns fyrir mörgum
árum. Þá heillaðist ég af mögu-
leikum rennismíðinnar með kopar,
sem Björgvin hefir leikið sér að
sem hjástundagamni, eins og að
smiða fundarhamra, fánastengur,
kertastjaka, öskubakka og ýmsa
skemmtilega muni, sem hann hef-
ir gefið í allar áttir. Enda er mað-
urinn gæddur listamanns-skap-
lyndi, temperamenti funa og
frosts, en sá andstæði temperatúr
eða hitastig hafa einmitt verið
undirstaða málmframleiðslu hans
um dagana; það er smíði heita-
vatnskatla og frysti- og kælivéla.
Ishúsvélarnar setti hann upp um
allt land á árum fyrr og var upp-
haf auðlegðar þessarar þjóðar og
velgengni. Þannig kom Björgvin
með nýja tímann og tæknina með
sér í farangrinum inn á flesta út-
gerðarbæi og fiskiþorp landsins.
Þegar iðnaðurinn skipar öndvegið
með þessari þjóð kemst fyrst ró og
festa á fjármálin. Til lengdar
verður ekki hægt að byggja heill
og hamingju einnar þjóðar á
duttlungum fiskanna í sjónum.
Ef Björgvin skrifaði ævisögu
GOTT TILBOÐ
VandaAir kuldaskór úr
vatnsvörAu leAri.
StærAir: 36—41.
Litur. Natur.
Kr. 1.698,00.
Tilboösverslunin,
Barónsstíg 19,
sími 23566.
American express.
sína, eins og ég hefi oftlega hvatt
hann til, myndi öll iðnaðarsaga
þjóðarinnar á þessari öld endur-
speglast í þeirri minningabók.
Hann er bæði næmur og stálminn-
ugur og gæddur ríku skopskyni í
frásögn, svo að hann myndi verða
lesinn. Svo hefir þessi hálfdanski
Reykjavíkurstrákur numið „yl-
hýra málið” á frystivélaferðalög-
um sínum um landið á árum fyrr.
Hann á afar létt með að tjá sig
bæði á mæltu og rituðu máli.
Það er oft erfitt að ákvarða hvar
iðngrein endar og listin tekur við.
Stórskáldið Egjll Skallagrímsson
á Borg var ekki einn skáldbræðra
sinna um að vera jafnvígur á tré
og járn. Bólu-Hjálmar var líka
einstakur útskurðarmeistari,
Grímur Thomsen var gullsmiðs-
sonur og Hallgrímur Pétursson
var járnsmiður góður. Svo mætti
lengi telja um skyldleika og sam-
runa listar og iðnar. Hin full-
komna ferskeytla minnir oft á
hagleik og snilld viravirkisins
gamla. Sköpunargáfan leitar sér
jöfnum höndum útrásar í iðn-
greinum sem listgreinum. Dæmin
eru svo mörg, að oft reynist ógern-
ingur að eygja þar nokkurt bil á
milli og óþarfi að tíunda slíkt hér.
Merkastur allra niðja úr iðnaðar-
mannastétt er vitaskuld trésmiðs-
sonurinn frá Nazaret, frelsarinn
sjálfur.
Nokkru eftir iðnskólapróf hér
heima sigldi Björgvin til fram-
haldsnáms við vélfræðiskólann
danska og vann jafnframt hjá
risafyrirtækinu Sabró í Aarhus og
kynnti sér einkanlega „fryse- og
kole-teknik". Hann varð innlyksa í
Danmörku þegar þýzkir nazistar
lustu þá friðsömu og „elskværdig"
þjóð blóðidrifnum hrammi sínum
1940.
Nú eru 25—30 ár síðan við
Björgvin kynntumst af tilviljun.
Hann kom á málverkasýningu hjá
mér í gamla Listamannaskálanum
við Kirkjustræti. Þá var gaman að
sýna og líf og fjör í skálanum og í
kring um hann. Skoðanir til lofs
og lasts voru látnar óhikað í ljós.
Síðar þorðu fáir að segja álit sitt
fyrr en sprenglærðir og hámenn-
ingarlegir listsöguvitar höfðu gef-
ið tóninn og kveðið upp dóminn.
Nú, nú, Björgvin gekk beint að lít-
illi vatnslitamynd á sýningunni,
sem var af einhverri ósjófærri og
ellihrumri skútu án nafns og núm-
ers í fjörunni við Elliðaárvog.
Hann falaði hana til kaups á
stundinni. Þegar ég spurði Björg-
vin hverju sætti dálæti hans á
þessari lítilfjörlegu myndpöddu,
svaraði hann að myndin væri af
happafleyinu sínu, sem hann ætti
líf sitt að launa. Ásamt fimm eða
sex hugrökkum löndum hefðu þeir
keypt fleytuna í Danmörku og
siglt henni heim upp á lff og dauða
um hættum stráða Atlantsála í
miðjum hildarleik síðustu heims-
styrjaldar, þegar dauðinn beið á
bak við hverja öldu. Myndin var
sem sé af hinni frægu skútu
Frekjunni, sem skrifað hefir verið
um heil bók. Oft þarf líka frekju
til stofnunar góðra kynna. Þar lét-

im mm ís>- zmr---."
...JltM'lIlKÍiHMB
ARTILBOÐ OKKAR:
20%afsláttur
af blómaáburði.
Áður kr: Nú kr:
Nóvemberkaktus 240.- 195.-
Burknar 260.- 120.-
Ástareldur 220.- 175.-
Mánagull 260.- 95,-
Þyrnikóróna Krists 260.- 95.-
Skýjadís 260.- 150,-
Heimilisfriður . 130.- 90.-

- VIÐ MIKLATORG -
H AFN ARSTRÆTI.
Góda helgi!
i