Morgunblaðið - 12.04.1986, Síða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR12. APRÍL1986
íiíhöE&ö tnáD
Umsjónarmaður Gísli Jónsson 332. þáttur

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aöstoðarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
BJörn Bjarnason.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 450 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 40 kr. eintakið.
Vandi
og viðbrög'ð
Grein Tómasar Helgasonar pró-
fessors í Morgunblaðinu si.
miðvikudag var athyglisverð og
ástæða til að fagna slíkum skrifum.
Þau miða að því að benda á hættu
af notkun fíkniefna. Það hljóta allir
að hafa samúð með málflutningi
þeirra sem horfa upp á áfengis- og
fíkniefnabölið dag hvem, ekki sízt
lækna sem þurfa að glíma við sjúk-
dóma sem eru afleiðing af ofneyzlu
áfengis og fíkniefnaneyzlu almennt.
Þau orð prófessorsins vekja ekki
sízt athygli að á íslandi er langlægst
skráða meðalneyzla af áfengi á
mann í Evrópu, svo og þær upplýs-
ingar að 88% íslendinga á aldrinum
16-36 ára hafa neytt áfengis, 58%
neyta eða hafa neytt tóbaks og 26%
hafa reynt kannabis, en aðeins 3%
aðra vímugjafa. Meiri tíðindi úr
þessum málaflokki eru þó þau að
reykingar hafa minnkað á íslandi
ekki sízt meðal ungs fólks. Sá ár-
angur hefur náðst vegna gífurlegr-
ar upplýsingamiðlunar um reyktób-
ak sem sjúkdómsvald og hefur það
átak skilað verulegum árangri. Þar
eiga krabbameinsfélögin og þeir
sem vinna gegn hjartasjúkdómum
einkum hlut að máli.
En því miður er mannskepnan
því markinu brennd að hún er hluti
af umhverfinu eins og vínviðurinn
og fíkniefnaplöntumar og ásókn í
þessa vímugjafa hefur fylgt mann-
kyninu frá örófí alda. Það verður
ekki frá því tekið úr því sem komið
er, því miður, ekki frekar en menn
hætta að fullnægja kynþörf sinni
vegna þess að það gæti haft í för
með sér sjúkdóma. Maðurinn er
langt frá fullkomin, goðkynjuð vera
sem stenzt freistingar sínar og
getur lifað í hættulegu umhverfí
eins og dauðhreinsað væri. Hann
mun ávallt þurfa að glíma við
vandamál eins og áfengis- og fíkni-
efnaneyslu — og þá er að leita leiða
til að uppfræða fólk um þær hættur
sem við blasa og kenna því að
bregðast við umhverfínu á réttan
hátt. Boð og bönn vekja uppreisnar-
hug með mönnum og duga í engu.
Nú vita allir að tóbaksreykingar
geta leitt til dauða, þær em einn
helzti orsakavaldur krabbameins og
hjartasjúkdóma — en samt halda
margir áfram að reykja eins og
ekkert hafí í skorizt. Við eigum að
sjá til þess að þeir sem reykja ekki
eða era hættir að reykja fái frið
fyrir reykingamönnum eins og lög-
gjafínn gerir ráð fyrir, þannig að
þeir hafí sérstakt afdrep til að iðka
.nautn sína. Við getum ekki krafízt
þess af fólki sem vill stytta ævi sína
með reykingum að það geri það
ekki, en við getum krafízt þess að
ekki sé reykt ofan í þá sem nota
ekki tóbak. Þannig getum við einnig
krafíst þess að þeir sem sækja í
aðra vímugjafa taki sjálfír áhætt-
una af því og séu umhverfínu skað-
lausir. Við eigum einnig eins og
prófessor Tómas og starfsbræður
hans ýmsir að reyna að veita þeim
aðstoð sem vilja berjast gegn fíkni-
efnabölinu, því þeirra starf er gott
og þjóðfélagslega mikilvægt. Við
eigum að reyna að koma í veg fyrir
að blindur leiði blindan. En við
eigum jafnframt að reyna að losa
okkur við skinhelgi, það er t.a.m.
skinhelgi þegar íslenzka ríkið lifír
á sölu vímugjafa og eiturs en jafn-
framt skuli helzt fara með það eins
og mannsmorð. Það er einnig skin-
helgi að leyfa sölu á öllum sterkustu
áfengistegundum sem til era, en
banna svo sölu á veikustu tegund-
inni, bjór, sem er daglegt brauð í
öllum löndum heims — nema !s-
landi!
Halldór Laxness skrifaði talsvert
um bjór á sínum tíma og gat ekki
skilið hvers vegna hann hefði ekki
leyfí til að kaupa þá vörutegund
hér á landi. Allir vita að Nóbels-
skáldið umgengst áfenga drykki svo
að til fyrirmyndar er en samt skal
refsa honum vegna óhófs og villi-
mennsku annarra.
Morgunblaðið telur að hann og
aðrir eigi að fá leyfí til að fá sinn
bjór meðan íslenzka ríkið lifír á
því að selja drykki sem era svo
sterkir og göróttir að ekki þarf
nema þijú, fjögur glös til að breyta
venjulegum, heiðarlegum manni í
skrímsli sem ekki er húsum hæft.
Á þessu þyrfti að fínna lausn sem
flestir gætu við unað og minnist
Tómas Helgason á þá afstöðu sína
í athyglisverðri grein sinni þegar
hann segir „Verði bjórstefnan ofan
á, mun síga á ógæfuhlið nema því
aðeins að lagðar verði svo miklar
hömlur á sölu annarra áfengisteg-
unda að heildameyslan aukist
ekki.“
En hvað sem því líður skal undir
þessi orð prófessorsins tekið: „Þessi
aukning (sjúklinga vegna fíkniefna-
neyzlu) er í sjálfu sér mikið
áhyggjuefni, en misnotkun áfengis
er enn sem fyrr aðaláhyggjuefnið
og nauðsynlegt að menn beiti sér
af alefli gegn henni og gegn öllu
sem getur orðið til þess að auka
heildameyslu áfengis meðal lands-
manna."
Enn liggur bjórframvarp fyrir
Alþingi íslendinga. Enn virðast all-
ar líkur á því að þingið hafí ekki
metnað til að afgreiða málið. Morg-
unblaðið hefur áður bent á að bezt
fari á því að þjóðin sjálf verði spurð
vegna þeirrar hefðar að ákveða með
almennrí atkvæðagreiðslu hvort
leyfa skuli áfengisútsölur eða ekki.
Fræðsla og aðhald er betra en boð
og bönn. Það hefur sýnt sig svo
ekki verður um villzt í herferðinni
gegn tóbaksreykingum. Þegar jafn-
vægi er komið á og íslendingar eiga
aðgang að léttustu tegund áfengis
og sóknin í sterka eitrið minnkar
ættum við einnig að geta náð svip-
uðum árangri í herferðinni gegn
áfengisbölinu og náðst hefur í bar-
áttunni við tóbakið. En tvískinnung-
ur leysir engan vanda. Hann getur
orðið erfíðasta vandamálið.
Þá skal uppfylla það fyrirheit
að fjalla um nokkur atriði í bréfí
Magnúsar Jónssonar í Hafnar-
fírði, því sem birtist í síðasta
þætti. Ég töluset atriðin til
glöggvunan
1. Eftir gömlu reglunum,
þegar z var rituð, er það rétt
hjá bréfritara að skrifa vinza.
Eins og hann ímyndaði sér, er
þetta orðið til úr vind-sa, af
vinda. Sterka sögnin að vinda
beygist býsna óreglulega: vinda,
vatt, undum, undinn, eftir 3.
hljóðskiptaröð. Þátíð eintölu
vatt < *vant <*vand. D hefur
harðnað í t og síðan orðið sam-
lögun. í þriðju og fjórðu kenni-
mynd hefur v fallið brott á
undan kringdu sérhljóði.
2. Athygli er nú víst kven-
kynsorð í vitund flestra. En það
er talið hafa verið hvorugkyns
áður fyrr. AthygUsverður væri
eðlileg eignarfallssamsetning
(laust samsett) af hvorugkyninu.
AthygUverður væri jafneðlileg
samsetning (hvort heldur laus
eða föst) af kvenkyninu. Þá er
ekkert eftir annað en smekkur
og hefð til að velja á milli.
3. Magnús Jónsson segist
ávallt rita kannske, ekki
kannski. Ég held hann verði
vart sakfelldur um slfkt. Þetta
er hvort eð er orðið til úr kann,
af kunna, og tökusögninni ske.
í orðabók Menningarsjóðs er
reyndar mælt með gerðinni
kannski, líklega vegna þess að
endingin i er íslenskulegri en e.
4. Eg er sammála bréfritara
að því leyti, að „almennt er sjálf-
sagt álitið að skiptingin sé
morguns-úr", o.s.frv. En ég
hef, eins og hann, vissa „samúð"
með skiptingunni morgun-sár.
Það hefrir líka meistari orða-
leikja og myndhverfínga Jónas
E. Svafár, þegar hann lætur
ljóðabók sína heita: það blæðir
úr morgunsárínu.
5. Auðvitað þýðir maður
bæði karlmaður sér á parti, svo
og tegundina alla. Því mælir
ekkert gegn því að kona sé
maður. Eg felli mig því ágætlega
við það að kona sé alþingismað-
ur, starfsmaður o.s.frv. En hún
má líka vera verkakona, þegar
svo vill verkast, eins og t.d.
þegar til þess er ætlast að skipta
verkalýðsfélögum eftir kypjum
og hafa bæði verkakvennafé-
lagið Framsókn og verka-
mannafélagið Dagsbrún. Enda
þótt fólk sé ágætt samheiti í
hvorugkyni fleirtölu fyrir bæði
kynin, get ég ekki verið á móti
því að konur séu hluti af fleir-
tölunni menn. Fullyrðingin: Allir
menn eru dauðlegir, hlýtur t.d.
að ná jafnt til karla og kvenna.
6. Fleiri kvikindi en hesta og
hunda skortir gott fleirtölusam-
heiti í hvorugkyni yfír bæði
kynin. Hvað um köttinn? Fleir-
talan kettir er að þessu leyti
sambærilegt við hestar og
hundar. Um hestana held ég
reyndar að brúklegt sé orðið
hross, samheiti fyrir bæði kyn
í fleirtölu, enda þótt ég viti að
hross var fremur meri en foli í
fomu máli. En fleirtölumyndim-
ar hundar og kettír ná i málvit-
und okkar yfír bæði kynin, alveg
einsog kvenkynsorðin rottur og
mýs ná jafnt yfír karldýr og
kvendýr. Það auðgar hins vegar
málið ekki lítið, þegar sérstakt
orð er til yfír tegundina eins og
hrognkelsi, og sfðan sitt orðið
um hvort kyn, eins og rauðmagi
oggrásleppa.
A landsprófínu sæla gerðist
það eigi að sfður í góðum al-
þýðuskóla að einn nemenda
ruglaðist á kyni orðsins hrogn-
kelsi í ritgerð sem gera skyldi
undir þvflfkri fyrirsögn. Rit-
gerðin var svo:
Hrognkelsinn er meindýr af
skolpdýraættinni. Hann hefur
einn maga, en út úr honum
ganga 9 botnlangar. Þegar hann
verður fyrir árás, spýr hann frá
sér dökkleitum vökva, og verður
þá óvinurinn svartur í framan."
★
Bjöm Egilsson frá Sveins-
stöðum f Lýtingsstaðahreppi
skrifar svofellt bréf sem ég læt
gossa athugasemdalaust, og má
þá hver svara fyrir sig:
„Skrúðmál presta.
1. Prestur nokkur hafði verið
á togara á skólaárum. í prédikun
sagði hann: „Lærisveinamir
ræstu Jesú á Genesaretvatn-
inu.“
2. Kvenprestur sagði þessar
setningar í útvarpi 19. 2. ’84:
„Að hafa guð alveg á hreinu."
„Andstæðingar Jesú reyndu
að hanka hann með ýmsum
spumingum."
3. Prédikari sagði 3. mars
1985: „Þegar við fömm að pæla
í sögunni."
4. Prestur sagði í útvarps-
prédikun 12. jan. 1986: „Jesú
stakk foreldra sína af.“
5. Ungur prestur sagði í
prédikun 2. mars 1986: „Guð
verður æðislega glaður, ef menn
snúa sér til hans.“
Mér fínnst að það þurfí kenn-
arastól f fslenzkum fræðum við
prestaskólann. Ef stóllinn er til,
þá betri kennara."
★
í talsvert áberandi fyrirsögn
á baksíðu þessa blaðs laugar-
daginn 22. apríl sl. stendur
skrifað: „Frágangur nýrra
timburhúsa er víða ábótavant."
Umsjónarmaður auðkennir hér
orðið frágangur, af því að þar
er málvilla, nefnifall f stað þágu-
falls. Þótt málvillur séu algeng-
ari í fyrirsögnum en meginmáli
blaða, má hér fyrr vera. Ein-
hverju, ekki eitthvað, er ábóta-
vant. Mér, henni, honum er
ábótavant í einhverju. Vant í
ábótavant er lýsingarorð f hvor-
ugkyni, samstofna sögninni að
vanta. Mér er vant einhvers
merkir sama og Mig vantar
eitthvað.
Vant getur líka verið hvomg-
kyn af lýsingarorðinu vand-
ur=vandasamur. Hér er úr
vöndu að ráða, getum við sagt.
Og til mun vera orðtakið:
Vant(=vandasamt) er við vond-
um að sjá. Þá mun það vera
þetta vant sem kemur fyrir f
orðasambandinu að vera vant
við látinn (kominn)=vera önn-
um kafínn.
Aðalfundur Krabbameinsfélags Reykjavíkur:
Fj ölbreytt
fræðslustarfsemi
AÐALFUNDUR Krabbameins-
félags Reykjavíkur var haldinn
24. mars sl. Fram kom á fundin-
um, að starfsemin á sfðastliðnu
ári beindist einkum að fræðslu
og fjáröflun. Var fræðslustarf-
semin hin fjölbreyttasta.
Krabbameinsfélag Reykjavíkur
rekur skipulegt tóbaksvamastarf í
gmnnskólum í samráði við yfirvöld
heilbrigðis- og menntamála. Nær
það meira eða minna til allra grunn-
skóla á landinu.
Félagið heldur fræðslufundi í
sérskólum og framhaldsskólum auk
fræðslufunda fyrir almenning. Þá
heldur félagið námskeið til aðstoðar
þeim sem vilja hætta að reykja.
Útgáfustarfsemi er nokkur á vegum
félagsins.
Krabbameinsfélag Reykjavíkur
sér um rekstur Happdrættis
Krabbameinsfélagsins en helming-
ur ágóðans rennur til Krabbameins-
félags íslands. Nam ársgreiðslan til
Krabbameinsfélags íslands fyrir
árið 1985 rúmlega 8 milljónum
króna auk þess sem lögð var hálf
fjórða milljón í byggingarsjóð
Krabbameinsfélagsins. Félagið
lagði einnig fram fé til ýmissa
annarra mála
í stjórn Krabbameinsfélags
Reykjavíkur sitja: Tómas Árni Jóns-
son læknir formaður, Baldvin
Tryggvason, Erla Einarsdóttir, Jón
Þ. Hallgríms8on, Páll Gíslason,
Sigríður Lister og Þórarinn Sveins-
son. Framkvæmdastjóri er Þorvarð-
ur Ömólfsson.
Eftirfarandi ályktanir vora sam-
þykktar á aðalfundinum:
Alyktun um K-byggingu og
geislalækningar:
Aðalfundur Krabbameinsfélags
Reykjavíkur fagnar því, að bygg-
ingarframkvæmdir era hafnar við
K-byggingu Landspítalans og
væntir þess fastlega, að unnt verði
að taka bygginguna í notkun, að
því er varðar geislameðferð krabba-
meinssjúklinga, í ársbyijun 1988
svo sem fyrirhugað er.
Einnig væntir fundurinn þess,
að þá þegar geti hafíst geislameð-
ferð með línuhraðli sem Lionshreyf-
ingin safnaði fé til kaupa á. Vill
fundurinn þakka þetta góða fram-
tak Lionsmanna og stuðning lands-
manna við það.
Ályktun um þjóðarátak gegn
krabbameini:
Aðalfundur Krabbameinsfélags
Reykjavíkur hvetur alla landsmenn
til öflugs stuðnings við landssöfnun-
ina „Þjóðarátak gegn krabbameini
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR12. APRÍL1986
29
Krabbameinsfélag íslands:
Starfið stendur og
fellur með almenningi
- segir dr. Snorri Ingimarsson forstjóri félagsins
EINS og fram hefur komið i fjölmiðlum fer fram í dag og á morgun
landssöfnun á vegum Krabbameinsfélags íslands undir kjörorðinu
„Þjóðarátak gegn krabbameini — þín vegna." Talið er, að hátt á
annað þúsund manns starfi að söfnuninni í dag. Söfnunin er liður
í heildarátaki til eflingar krabbameinsrannsóknum og krabbameins-
vörnum. Morgunblaðið sneri sér til dr. Snorra Ingimarssonar for-
stjóra Krabbameinsfélagsins og leitaði hjá honum nánari upplýsinga
um. til hvers söfnunarféð verði notað.
700 krabbamein
greind árlega
„Við eram um þessar mundir að
reyna að gera okkur grein fyrir því
hve krabbameinsvandinn verður
mikill næstu fimmtán árin, eða fram
til aldamóta, til þess að geta undir-
búið okkur undir það sem mætir
okkur á þessum vettvangi í næstu
framtíð," sagði Snorri.
„Nú greinast árlega um 700
krabbamein hér á landi en verða lík-
lega rúmlega 1.000 um aldamótin.
í dag tekst að lækna rétt tæplega
helming þess fólks, sem fær krabba-
mein hérlendis, og er það svipað
hlutfall og best gerist erlendis. Við
óbrejrttar aðstæður verður hlutfall
læknaðra hið sama um aldamótin,
AUKNAR LÍFSLÍKUR KRABBAMEINSSJÚKRA Hlutfall þeirra sem enn voru á lífi fimm árum eftir að sjúkdómurinn var greindur hjá þeim. ALLAR TEGUNDIR KRABBAMEINS.
KARLAR Sjúkdómur KONUR greindur '5%| | 1955-59 | 26%
26% I 1970-74 | 41%
- -
en það er talið, að með þeirri tækni
og þekkingu, sem við búum jrfír,
megi hækka þetta hlutfall um
10—15%, sé rétt haldið á málum.
Það er einmitt þetta, sem Krabba-
meinsfélagið vill beita sér fyrir. Það
væri árlega hægt að forða 50—75
einstaklingum í viðbót frá ótímabær-
um dauða, ef rétt væri. haldið á
spilunum."
Heilsuvernd æskilegri en
„dýr viðgerðaþjónusta“
„Krabbameinsfélagið vinnur ekki
að krabbameinslækningum, heldur
fyrirbyggjandi aðgerðum áður en að
lækningu kemur — við rejmum að
koma í veg fyrir krabbamein og
fínna krabbamein á byijunarstigi.
Síðan fer það fólk, sem við finnum
krabbamein hjá, til lækninga f
sjúkrahúsum og þá kemur aftur til
okkar kasta — þegar sjúklingurinn
hefur fengið læknismeðferð rejmum
við að bjóða upp á endurhæfingu;
hjálpa einstaklingnum og fíölskyld-
unni til þess að ná sér eftir það áfall,
sem þau verða fyrir, þegar krabba-
mein fínnst hjá einhveijum í fíölskyl-
dunni. Þá starfa með okkur Samtök
Dr. Snorri Ingimarsson
og þau miðla þessum einstaklingum
af þekkingu sinni og rejmslu.
Það, sem Krabbameinsfélagið vill
gera með Þjóðarátaki ’86, er í fyrsta
lagi að auka til muna leit að krabba-
meini og það, sem mest er undir
smásjánni hjá okkur, er krabbamein
í bijóstum kvenna — það hefur færst
mjög í vöxt á undanfomum áram.
Súluritin skýra sig að mestu
sjálf. Þó er rétt að taka fram f
sambandi við súluritið „Auknar
llfslfkur krabbameinssjúkra", að
þar sem tölumar eru nokkuð
komnar til ára sinna má búast við
að lífslíkur séu enn meiri nú. T.d.
segir dr. Snorri Ingimarsson f
viðtali hér f opnunni, að nú takist
að lækna tæplega helming þeirra
sem krabbamein greinist I\já.
Hvað varðar súluritið „Lffslfkur
krabbameinssjúkra“ skal tekið
fram, að þar sýna tölumar meðal-
tal þeirra, sem sjúkdómurinn var
greindur hjá á árunum 1955—1974
og lifðu f minnst fimm ár eftir
það og ná tölumar þvf f raun til
ársins 1979. Tölur fyrir tímabilið
1974—79 eru í flestum tilfellum
nokkru hærri en meðaltalstölum-
ar fyrir tímabilið 1955-79.
Tölumar era fengnar úr ritinu
Cancer Registration in Iceland
1955—1974 eftir Ólaf Bjamason
og Hrafn Tulinius.
LÍFSLÍKUR KRABBAMEINSSJÚKRA
Mismunandi tegundir krabbameins. Sjúkdómur greindur 1955-74
Hlutfall þeirra sem enn voru á lífi fimm árum eftir að sjúkdómurínn var greindur hjá þeim.
KARLAR Tegundir KONUR
krabbameins
Krabbamein mun greinast í bijóstum
um 100 kvenna á þessu ári og við
vitum það af rejmslu nágrannaþjóða
okkar, að ef við leitum skipulega
t.d. á næsta ári, finnum við ekki
einungis hundrað konur, eins og
verið hefur undanfarin ár, heldur
um 200 konur að auki með krabba-
mein, sem ekki hefur gert vart við
sig. Við getum ekki komið í veg
fyrir þetta krabbamein, þar sem við
vitum ekki ástæðuna fyrir því, en
við getum flýtt fyrir greiningu þess
og aukið þar með líkur á lækningu
til muna, auk þess sem lækningin
verður e.t.v. ekki jafn dýrkejrpt og
ella — konan fær kannski að halda
bijóstinu. Þess má geta, að Alþjóða-
heilbrigðisstofnunin leggur æ meiri
áherslu á forvamarstarf, að heil-
brigðisjrfirvöld beiti sér meira fyrir
heilsuvemd en dýrri viðgerðaþjón-
ustu.“
Ólrúlegir möguleikar
á grunnrannsóknum
hérlendis
„í öðra lagi viljum við efla stórlega
grannrannsóknir á krabbameini. Við
viljum grafast fyrir um orsakir þess-
ara sjúkdóma hérlendis í samvinnu
við innlendar og erlendar vísinda-
stofnanir. Þetta er mjög áhugavert
fyrir okkur, vegna þess að hið litla
þjóðfélag okkar gefur ótrúlega
möguleika á slíkum rannsóknum,
þar sem tiltölulega einfalt er að ná
til einstaklinga.
í þriðja lagi ætlum við að efla
aðstöðu og stuðning við samhjálpar-
samtök fyrrverandi krabbameins-
sjúklinga, bæta þjónustuna í húsa-
kynnum Krabbameinsfélagsins í
Skógarhlíð 8, þannig að krabba-
meinssjúklingar utan af landi geti
fengið stuðning þaðan, annaðhvort
símleiðis eða með því að koma í
heimsókn."
Krabbameinsfé-
lagið framlenging á
vilja almennings
„Verkefnin era því mörg og brýn
og við eram að leita nýrra leiða til
að fjármagna núverandi starfsemi
þannig að hún standi nokkum veg-
inn undir sér, en þá viðbót við starf-
semina, sem ég hef rakið hér að
framan, höfum við hugsað okkur að
fíármagna með þjóðarátakinu. Það
er ljóst, að áhugamannafélag eins
og Krabbameinsfélagið byggir alla
sína afkomu á góðum tengslum við
almenning og að almenningur hafi
skilning á gildi þess starfs sem félag-
ið vinnur. Við verðum að leita til
almennings um allan fíárstuðning
við rekstur félagsins. Krabbameins-
félagið er ekkert annað en framleng-
ing á vilja almennings. Ef almenn-
ingur vill ekki starfsemi Krabba-
meinsfélagsins, þá leggst hún nið-
ur,“ sagði dr. Snorri Ingimarsson
að lokum.
Frá „námskeiði i reykbindindi“. Stjómandinn, Ásgeir R. Helgason, gefur þátttakendum holl ráð.
— þín vegna" sem fram fer 12. og
13. apríl næstkomandi og hvetur
félagsmenn sérstaklega til að bjóða
fram krafta sína við söfnunina.
Ályktun um tóbaksvamir:
Aðalfundur Krabbameinsfélags
Reykjavíkur fagnar þeim árangri
sem þegar hefur náðst í tóbaksvöm-
um hér á landi og lýsir sér m.a. í
brejrttri afstöðu til tóbaksreykinga,
lagaákvæðum um tóbaksvamir og
minnkandi tóbakssölu. Fundurinn
hvetur stjómvöld til að marka þá
stefnu, að ísland verði orðið reyk-
laust um næstu aldamót og bendir
á, að íslendingar eiga að mörgu
leyti hægara um vik en aðrar þjóðir
að ná slíku marki.
Fundurinn lýsir eindregnum
stuðningi við samtökin „Reyklaust
ísland árið 2000“, sem stofnuð vora
um þetta markmið að frumkvæði
Krabbameinsfélagsins og flölmarg-
ar félagshrejrfingar í landinu eiga
nú aðild að.
Þjóðarátak gegn krabbameini:
Læknar sátu á
vöktum og svör-
uðu fyrirspurnum
Enn vantar sjálfboðaliða í söfnunina
í sambandi við þjóðarátak gegn krabbameini var dreift bæklingi
með ýmsum upplýsingum um krabbamein og Krabbameinsfélag Is-
lands. Ámi Gunnarsson framkvæmdastjóri þjóðarátaksins sagði, að
fjjótlega hefði komið i ljós, að fólk hefði haft mikla þörf fyrir nán-
ari vitneskju um það, sem fram kom í bæklingnum, og simalínur
Krabbameinsfélagsins verið nánast rauðglóandi sfðan hann var
sendur út.
Aftast í bæklingnum er kafli sem
heitir Sjö áhættumerki, þar sem
gerð er grein fyrir því, sem læknar
hafa komið sér saman um að gætu
bent til þess að menn þyrftu að
fara í skoðun. „Síðan bæklingurinn
var sendur út hafa simalinur hér
logað,“ sagði Ámi, „og það varð
að grípa til þess ráðs að fá lækna
til að sitja á vöktum hér í Krabba-
meinshúsinu og þeir hafa ekki
komist frá undanfama daga allan
símatímann — verið að svara spum-
ingum fólks sem telur sig hafa
fundið til einhverra þeirra einkenna
sem lýst er í bæklingnum, og í
sumum tilvikum hefur þótt ástæða
til að senda fólkið til læknis. Það
hefur verið rætt um það héma hvort
ekki þurfi að koma þessari þjónustu
á til frambúðar."
Að sögn Áma hafa þegar verið
viðbrögð við söfnuninni; t.d. hefur
fyrirtæki eitt í Reykjavík gefíð
100.000 krónur og einstaklingar
hafa beðið um, að þeim yrðu sendir
gíróseðlar.
Enn vantar töluvert upp á, að
nógu margir sjálfboðaliðar hafí
fengist til söfnunarinnar í Reykja-
vík og vildi Ámi hvetja alla þá, sem
vilja leggja málinu lið, að gefa sig
framísíma21122 eða 621414.