Morgunblaðið - 17.08.1986, Blaðsíða 26
TS26
morgunbeaðið; sunnudagur i i: Agítst umc
4
Skúli Magnússon gnæfir yf ir Víkur-
garði. Fólkið á myndinni situr undir
krónum 102 ára gamals silfurreynis sem
Schierbeck gróðursetti sjálfur. Til
vinstri við silfurreyninn stendur
gljávíðir, einnig f rá dögum Schierbecks.
Mikili hluti þess gljávíðis sem nú er í
borginni, og raunar víðar út um landið,
er kominn út af þessu tré. Gljávíðirinn
er eftirsóttur af garðeigendum vegna
þess að engin óþrif sækja á hann, hvorki
lýs né maðkur.
— Farið með Jóhanni Pálssyni,
garðyrkjustjóra Reykjavíkur, um borgina
„Seljutréð er
annaðhvort korlkyns
eða kvenkyns
Það sem við höfum fyrir augunum dags daglega
verður okkur oft jafn bersýnilegt og álfar og dverg-
ar. Fegurð umhverfisins fer fyrir ofan garð og neðan
hjá okkur og sljóleiki sest að sálinni. En sem betur
fer þá hafa ákveðnir aðilar í þjóðfélaginu atvinnu
af því að vinna gegn drunga og grámósku hvers-
dagslifsins.
Garðyrkjudeild Reykjavíkurborgar er þeirra á meðal.
Er því ekki tilvalið að taka sér ferð á hendur um Reykjavík
með garðyrkjustjóra borgarinnar, Jóhanni Pálssyni, til
að kynnast þeim breytingum og endurbótum sem garð-
yrkjudeildin er að vinna að í borginni? Látum hann vera
augu okkar um hríð.
atbeina grasagarðsins í Laugardalnum, en þar voru til
karlkynstré, að byijað var að fijóvga saman seljur - til
að byija með var þetta tæknifijóvgun helber en síðar,
þegar tréin fóru að standa þéttar saman, hefur náttúran
tekið við hlutverki sínu. „Eg er viss um, segir Jóhann,
að seljan á eftir að vaxa hér villt um allt land.“
Víkurgarðurinn og Schierbeck
Á leiðinni niður í miðbæ er Landakotstúnið skoðað en
þar á að verða skrúðgarðui' í framtíðinni. Lokið er fyrri
áfanga hans og ráðist verður í seinni áfangann í haust.
Jóhann kveður kaþólsku kirkjuna enn eiga lóðina, en það
samdist svo við forráðamenn hennar, um leið og borgin
Einarsgarður
Ferðin hefst í Einarsgarði, sem er vinalegur gróðurreit-
ur við Hringbrautina, nokkru vestan við Landspítalann.
Garðurinn dregur nafn af Einari Helgasyni sem veitti
þar forstöðu gróðrarstöð um aldamótin seinustu. Gamla
gróðrarstöðin stendur enn, stór og reisuleg hvítmáluð
bygging við vesturenda Einarsgarðs. Búnaðarfélag Is-
lands rak stöðina en Einar byggði húsið fyrir eigin fé.
Hann var með tilraunir á víðáttumiklu svæði, Búnaðarfé-
lagið átti hluta þess og Einar sjálfur hluta. En garðurinn
í núverandi mynd er aðeins lítið brot þess flæmis sem
heyrði undir gróðrarstöðina og Einar.
Nýbúið er að planta stórum öspum í Einarsgarð, en
þær komu af lóð Bjarna Guðnasonar prófessors, og fyrir
dyrum stendur að fjölga gangstígum í garðinum til að
hvetja fólk enn frekar að færa sér í nyt þá aðstöðu til
útivistar sem hann býður upp á.
Norðan Suðurlandsbrautarinnar getur
að líta afmælisgjöf þjóðarinnar til
Reykjavíkurborgar. Til hægri við Ell-
iðavoginn haf a verið gróðursettar
f jölmargar plöntur og er næsta víst að
ef þær ná að daf na munu þær set ja mik-
inn svip á umhverf i sitt.
fékk væna sneið af norðurenda túnsins undir bílastæði,
að borgaryfirvöld tækju einnig að sér ræktun og fegrun
græna svæðisins.
I vor var skipt um flestar tijáplöntur í Víkurgarði, en
hann er í hjarta borgarinnar, skammt vestan Landssíma-
hússins. Áberandi er að viðkvæmur gróðurinn hefur ekki
orðið fyrir neinum teljandi ágangi. „Ég tel að því betur
sem gengið er frá gróðurreitum sem þessum minnki að
sama skapi hættan á skemmdarverkum," segir Jóhann.
Upphaf garðyrkju í Víkurgarði (sem fullorðið fólk þekk-
ir kannski betur undir nafninu Bæjarfógetagarðurinn,
en það nafn er dregið af Halldóri Daníelssyni bæjarfóg-
eta, sem eitt sinn átti garðinn og íbúðarhúsið við hann)
má rekja aftur til 19. aldar þegar Hans Jacob George
Schierbeck var skipaður landlæknir á íslandi. Auk þess
að vera læknir var hann menntaður í garðyrkjufræðum.
Garðurinn við Verkamannabústaðina
við Hringbraut
Á leiðinni vestur í bæ ökum við framhjá tijánum, sem
Skógræktarfélag Reykjavíkur gaf Reykjavíkurborg í sum-
ar, en þeim var plantað norðan Þjóðarbókhlöðunnar nýju.
„Afmælislundurinn getur orðið gott mótvægi við tijágróð-
urinn sunnan Suðurgötukirkjugarðs," segir Jóhann.
Áfram er haldið og ekki staðnæmst fyrr en Verka-
mannabústaðirnir við Hringbraut koma í augsýn. Og þá
er komið að mér að verða undrandi. Verkamannabústað-
irnir eru byggðir í stóran samfelldan ferhyming en inni
í honum er ansi vænn skrúðgarður. Jóhann fullvissar ögn
ráðvilltan og hikandi blaðamanninn um að garðurinn sé
opinn öllum Reykvíkingum og öðrum gestum, en ekki
aðeins íbúunum umhverfis. „I vor plöntuðum við hér al-
askavíði, sólberjum og ýmsum skrautrunnum,“ segir
Jóhann og bendir á beðin.
Það fyrsta sem grípur augað þegar maður kemur inn
í garðinn að austanverðu er stórt og, jafnvel þó íslensku-
fræðingar fetti örugglega fingur út í orðalagið, þá liggur
mér við að segja mikilúðlegt tré. Ég fæ Jóhann til að
fræða mig um þessa áberandi trjájurt.
Selja heitir hún en til landsins hefur seljan líklega flust
fyrst á millistríðsárunum en síðan ekki söguna meir.
Seljutréin eru ýmist karl- eða kvenkyns og fjölgun er
því háð að bæði kyn séu til staðar. Það var svo fyrir
Nýrækt við Suðurhóla í Breiðholti. Selj-
an er bar áberandi.
i