Morgunblaðið - 06.09.1986, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGÁRDAGUR 6. SEPTEMBER 1986
3Í
speki
Umsjón: Gunnlaugur
Guðmundsson
Eins og flestir vita er stjömu-
speki umdeild og gagnrýnd
af mörgum. Ein algengustu
andmælin gegn henni eru
þau að stjömumerkin hafi
færst úr stað á liðnum öldum
og því sé það merki sem
stjömuspekingar kalla
Hrútsmerkið í raun Fiska-
merkið í dag og Nautið
Hrútsmerkið o.s.frv. Eftir-
farandi setning er t.d. vinsæl
í boðum: „Veistu ekki að
stjömumerkin hafa færst úr
stað? Það er því ekkert að
marka það sem þú varst að
lesa, ha ha,“ og upplýstur
vinur okkar lítur sigri hrós-
andi á okkur. (Þama afsann-
aði ég stjömuspeki.) Ég ætla
í dag að flalla örlítið nánar
um þetta atriði
Fastastjörnur
Við skulum fýrst athuga
hvað við er átt þegar talað
er um stjömumerki og dýra-
hring. Eins og við vitum
gengur Sólin í kringum jörð-
ina. Bakgmnnur sólarbraut-
arinnar er fastastjömumar
svokölluðu, sem ýmist em
sólir eða sólkerfi í órafjar-
lægð frá jörðu. Þessar
fastastjömur hafa verið
flokkaðar í hópa, sem nefnd
em dýramerki, þ.e. Hrútur,
Naut, Tvíburi o.s.frv.
Sólstöður og
jafndœgur
Brosmildi vinurinn okkar
heldur að tíminn þegar sólin
fer inn á svæði á himni sem
ber við viðkomandi fasta-
stjömur ákvarði stjömu-
merkin. Það byggir hins
vegar á misskilningi og er
forsendum snúið við, aukaat-
riði gert að aðalatriði.
Stjömumerkin em, og hafa
alltaf verið, ákvörðuð af
sólstöðu og jafndægra-
punktunum, svokölluðu.
Voijafiidægur, 20./21. mars,
marka upphaf Hrúts, sumar-
sólstöður Krabba, haustjafn-
dægur Vogar og vetrarsól-
stöður marka upphaf
Steingeitar.
VörÖur
Þegar núverandi dýrahringur
var mótaður fyrir u.þ.b. tvö-
þúsund og fjögurhundruð
ámm, vom fastastjömumar
notaðar til hægðarauka, til
hjálpar við að staðsetja plán-
etumar, líkt og vörður hafa
verið lagðar víða um óbyggð-
ir á íslandi til að hjálpa okkur
að rata á leiðarenda. Það að
fastastjömumar, sem vom
aukaatriði, hafa færst úr stað
afsannar hvorki eitt né neitt.
Allt eins væri hægt að halda
því fram að vegna þess að
vörðumar á Holtavörðuheiði
ber ekki lengur við veginn
til Hveragerðis þýði að eng-
inn vegur liggi austur!
Málefnaleg
umrυa
Það sem stendur málefna-
legri umræðu um stjömu-
speki fyrir þrifum er að
margir gagnrýnendur hennar
era fýrirfram það neikvæðir
að þeir hirða ekki um að
kynna sér hana áður en þeir
gagnrýna. Slíkt kallast for-
dómar. Fordómar em leiðin-
legt fýrirbæri sem stendur
allri sannri menntun og þekk-
ingu fýrir þrifum. I skjóli
þeirra er síðan mörgu skák-
að. En það er annað mál.
Gufubilar
f umræðu um færslu fasta-
stjamanna líður undirrituð-
um eins og manni sem er að
svara þeirri fullyrðingu að
bifreiðir séu ónothæfar
vegna þess að gufuvélar em
úreltar! Viðmælendur standa
á því fastar en fótunum að
það sé ómögulegt að knýja
ökutæki áfram á úreltri vél
og ég reyni að benda á að
bflar ganga yfirleitt fyrir
bensíni og em hin ágætustu
ökutæki.
X-9
Aóý/W f/téfr/x AusrAÍfiT A-/á- þ»9£X(/
VAfí/nOALPS: ] BVMft 6z£0/£R£77/fi,
'fUsfíöW OfVfíST/ fíVBÍ... BV í/>///C*Rri£/M/
S/-/S/ Z l £fí IÆ//0£M /
©1986 Kinfl Fcaiurei Syndicate, Inc. World rlflhl* resarved.
YPfi £fí £££////! P
f 4!«/W W)R/7/W//££///
£/ P£/src/£/ttF
f>'A//N /FAP/S7 AiPR£/
iAfí ££fí //£/</£FAjUr-
/>APS£S> P£/R y€7/P£>//
\AP&£/ZA /?££//££//£/// /A/////S
\<S-££//p£//A - /fáAP /

GRETTIR
DYRAGLENS

• —. ... —t m im— inumr . ■ —
■ LAGI, v//e>
Sj'AUMST
Höse fra pétz!
FERDINAND
SMÁFÓLK
-
VE5(MA'am,I volunteer TO BE "QUEEN OFTHE MAV"
Lj
5HE'5 RI6HT, 5IR..V0U
HAVE TO BE CH05EN...
Já, kennari, ég býðst tíl
að vera „maídrottningin".
Get ég ekki verið sjálf-
boðaliði?
Þetta er rétt hjá henni,
herra — það verður að
kjósa mann...
Allt í lagi, ég kýs MIG!
BRIDS
Umsjón: Guðm. Páll
Arnarson
Það má færa mjög sann-
færandi rök fyrir bestu vöminni
gegn 6 hjörtum suðurs hér að
neðan, en hins vegar er erfitt
að álasa nokkmm manni fyrir
að finna hana ekki við borðið.
Suður gefur; N/S á hættu.
Norður ♦ 8643 ♦ 96 ♦ Á74 ♦ Á982
Vestur Austur
♦ ÁKD ♦ 109752
▼ 103 llllll ♦ 82
♦ G6 ♦ D10853
♦ DG7543 Suður ♦ G ♦ 6
VÁKDG754
♦ K92
♦ KIO
Vestur Norður Austur Suður
— — — 2 hjörtu
Pass 3 lauf Pass 4 työrtu
Pass 5 tíglar Pass 6 hjörtu
Pass Pass Pass
Vestur lyftir auðvitað spaðaás
í fyrsta slag og austur sýnir
fimmlit með því að láta tvistinn.
Nú vill svo til að eina vöm vest-
urs er að spila tígli! Ef hann
heldur áfram með spaðann, get-
ur sagnhafi notað innkomuna á
blindan á laufás til að trompa
spaða og einangra þannig spaða-
valdið hjá austri. Tólfti slagurinn
kemur svo á kastþröng í spaða
og tígli.
Vestur er í aðstöðu til að sjá
þetta fyrir, en það er svo sem
ekki hægt að gagnrýna nokkum
mann fyrir að reyna ekki að
taka á háspilin sín. Við tökum ^
eftir því að hjarta hefði ekki
dugað, því þá fær sagnhafi við-
bótarinnkomu á trompníuna.
SKAK
Umsjón Margeir
Pétursson
Þessi skák var tefld á opna
mótinu í Berlín sem lauk í
síðustu viku: Hvítt: Kindermann
(V-Þýskalandi), svart: búlgarski
stórmeistarinn Radulov. Rúss-
nesk vöm. 1. e4 — e5, 2. Rf3
- Rf6, 3. Rxe5 - d6, 4. Rf3
— Rxe4, 5. c4 — Be7, 6. d4 —
0-0, 7. Be2 - d5, 8. 0-0 - c6,
9. Rc3 - Rf6, 10. Db3 - dxc4,
11. Bxc4 - Rbd7, 12. Re5 -
De8, 13. Hel - Rb6
rrfir
14. Bxf7+! - Hxf7, 15. Rxf7
— Df8 (15. — Dxf7 er auðvitað
svarað með 16. Hxe7 16. Bg5
— Rfd5, 17. Rxd5 og Búlgarinn
gafst upp. Efstir og jafnir á
mótinu urðu þeir Mikhail Tal,
fyrmrn heimsmeistari, Bim-
boim, ísrael og Norðmaðurinn
Lauvsnes, sem kom mjög á
óvart. Þessir þrír hlutu allir 7 lit
v. af 9 mögulegutn, en Tal var
úrskurðaður sigurvegari á stig-
um.