Morgunblaðið - 01.04.1987, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 1. APRÍL 1987
Myndverk og vefnaður
Myndlist
Bragi Ásgeirsson
Arið 1982 sýndu þau feðginin
Steinþór Marinó Gunnarsson og
Sigrún Steinþórsdóttir Eggen
málverk og myndvefnað í Nor-
ræna húsinu sem drjúga athygli
vakti.
Þessi sýning er mér í fersku
minni og man ég, að skrif mín
voru henni mjög hliðstæð.
Nú eru þau feðginin aftur á
ferð, og að þessu sinni hafa þau
iagt undir sig sýningarsali Lista-
safns ASÍ.
Myndefni sitt sækja þau bæði
til áhrifa til íslenzks hlutvéruleika,
boðaslóða og fyrirbæra hvunn-
dagsins við sjávarþorp, en hvort
á sinn hátt. Steinþór er fæddur
og uppalinn á Isafirði og Suður-
eyri og sækir vafalaust myndefnið
í minningar þaðan, en Sigrún, sem
hefur verið búsett í Noregi sl. 20
ár, virðist hafa heimþrána í blóð-
inu og vinna út frá hughrifum
þaðan, sem tengjast einnig vett-
vangi Qöruborðsins um sumt.
Eg verð að segja það álit mitt
strax, að þessi sýning virkar
hvorki eins samstæð né sterk og
hin fyrri og kemur hér margt til,
en einnig hefur óyfirveguð og
brotakennd upphenging sitt að
segja. Samstæð og yfirveguð upp-
henging sitt að segja. Samstæð
og yfirveguð upphenging og
nokk-
ur grisjun verka hefði getað breytt
hér miklu, þótt ekki bæti hún
verk viðkomandi í neinu tilviki —
kemur þeim hins vegar betur til
skila til skoðandans. Þá eru verk
hvers um sig full ósamstæður
samtíningur og ruglar það skoð-
andann enn frekar. Steinþór
Marinó er alllangt frá sínu besta
í myndum sínum að þessu sinni
og yfir þeim er meiri tómstunda-
bragur en oft áður. Teikningu er
víðast ábótavant í myndum hans
af fólki og uppbygging þeirra los-
araleg, en þó ekki þannig að í
þeim sé naívískur tónn.
Það er aðallega í fantasíum og
myndum fijáls hugarflugs, sem
Steinþór nýtur sín nokkum veg-
inn, en hann hefur gert mun
kröftugri verk á þeim vettvangi
og á ég hér við einþrykk (mónó-
týpur) hans á sýningunni.
Annars er það útbreiddur mis-
skilningur að einþrykk sé einungis
sú einfalda lausn að mála á gler
og þrykkja svo — tæknin er miklu
erfíðari og fjölþættari er best læt-
ur og gerir miklar nákvæmnis-
kröfur til gerandans. Iðulega
mála menn á slípaðar kopar- eða
zinkplötur og þrykkingin fer ekki
síður fram í pressum en á milli
handanna og svo em til fleiri að-
ferðir og margar mjög vandasam-
ar. Hér ræður ferðinni hverju
menn vilja ná fram hvetju sinni
og listgreinin gerir engu síður
strangar kröfur til gerandans en
hrein grafík.
Hér hefur iðulega mátt sjá ein-
þrykk eftir jafnvel viðurkennd-
ustu listamenn gerðar á þennan
ódýra og tilviljunarkennda hátt,
sem glermónótýpan oftast er, en
afar sjaldan í hinni erfiðari og
æðri tækni. Það em nokkur mál-
verk, sem mér fannst skera sig
úr, og ættu raun öll verkin á sýn-
ingunni að vera í svipuðum
gæðaflokki frá hendi Steinþórs:
„í garðinum heima" (1), „Nýja
hraunið" (10), „í fannaskauti“
(12) og „Formmyndun" (16).
Sigrún Steinþórsdóttir Eggen
er athafnasamur og metnaðar-
gjam vefari, sem gerir margar
tilraunir með ýmis verk á sýning-
unni til kynna, að Sigrún er sér
ekki nægilega vitandi um takmörk
sín, því hún fer út í hluti, sem
hún ræður einfaldlega ekki full-
komlega við.
Einföld og skýr form, þar sem
lit er stillt í hóf, er sterkasta hlið
hennar að mínu mati, en hér ber
að varast skreytikennda og hvella
litatóna, sem ekki bindast öðmm
eiginþáttum myndheildarinnar, og
nefni ég hér máli mínu til árétt-
ingar myndina „La Luna“, þar sem
tunglið er full hrátt í lit en bygg-
ingin hins vegar snjöll. En það er
í myndum eins og t.d. „Lind" (3),
„Hraunflóð" (4), „Á sjávarbotni"
(9) , „Eykst vindur, fellur regn“
(10) og „Smaragd" (18), sem
listakonan nýtur sín til fulls. Þetta
hefði tvímælalaust orðið sterkari
sýning, hefðu allar myndimar
verið í svipuðum gæðaflokki.
VORNÁ MSKEIÐ
6 VIKUR
&
KERFI

KERFI
UKAMSRÆKT OG MEGRUN
fyrir konur á öllum aldri. Flokkar sem hæfa öllum.
FRAMHALDSFLOKKAR
Þyngri tímar, aðeins fyrir vanar.
ROLEGIR TIMAR
fyrir. eldri konur eða þær sem þurfa að fara varlega.
MEGRUNARFLOKKAR
4x í viku fyrir þær sem þurfa og vilja missa aukakílóin núna.
AEROBIC J.S.B.
Okkar útfærsla af þrektimum með góðum teygjum. Hörku púl- og svitatímar
fyrir ungar og hressar.
Morgun- dag- og kvöldtímar,
sturta — sauna — l|6s.
Allir finna flokk við
sitt hæfi hjá JSB
fnnritun hafin.
Suðurver, sími 83730.
Hraunberg sími 79988.
Fullbókað á afmælis-
fagnaðinn 3. apríl.
Miðapantanir óskast
sóttar sem fyrst.
Miðasalaískóianum.
LIKAMSRÆKT
JAZZBALLETTSKÓLA
BÁRU
Dagareru
leiðinlegir
Bókmenntir
Jóhann Hjálmarsson
Eiríkur Brynjólfsson:
ENDALAUSIR DAGAR.
Útg. Orðhagi sf. 1987.
Endalausir dagar eftir Eirík
Brynjólfsson er safn hversdagsljóða
í beinskeyttum stíl, athugasemdir
um lífið og tilveruna með skírskot-
unum til næsta umhverfís.
í dögun nefnist eitt ljóðanna:
Dagar eru leiðinlegir.
Þeir silast áfram,
hægt
ákveðið
án þess að sýna nokkra miskunn.
Einn af öðrum velta þeir yfír þig
hylja
mana
minna
ögra
þartil þú kafnar undir farginu...
Það er nokkuð um stemmningar
af þessu tagi hjá Eiríki Brynjólfs-
syni.
Ástaljóðin þykja mér hnyttin. Til
konu og Armur eru meðal þeirra.
Síðamefnda ljóðið fjallar um hand-
Eiríkur Brynjólfsson
legg sem er langur og eiganda hans
sem getur seilst langt, „en samt
aldrei svo lángt/að ég nái til þín“.
Töluvert er um Reykjavíkur-
myndir í ljóðum Eiríks Brynjólfs-
sonar. Ekki virðist skáldið hrifið af
borginni því að flest eru ljóðin gagn-
rýnin, dásama hvorki íbúa borgar-
innar né umhverfi hennar. Það er
víða með uppreisnargjömum hug
sem Eiríkur Brynjólfsson yrkir sín
hversdagsljóð og bestum árangri
nær hann þegar hann grípur til
háðsins.
Yfírleitt em ljóðin vel orðuð, ekk-
ert mælskuhjal látið taka völdin.
Þau geta ekki talist eftirminnileg,
en það er afþreying að lesa þau og
er orðið að sjálfsögðu notað hér í
jákvæðri merkingu.
Fyrirlestrar um
hagkerfi komnir út
ÚT ERU komnir fjölrítaðir fyrir-
lestrar dr. Hannesar Hólmsteins
Gissurarsonar um hagkerfi, er
hann flutti í viðskiptadeild Há-
skóla íslands áríð 1986, og fást
þeir í Bóksölu stúdenta.
Um er að ræða 105 bls. rit, er
skiptist í fímm kafla. f fyrsta kafl-
anum er séreignarskipulaginu lýst á
gmndvelli kenninga Adams Smiths á
átjándu öld og Friedrichs A. von
Hayeks á hinni tuttugustu. Tvær
helstu röksemdir von Hayeks fýrir
séreign em reifaðar: að dreifing
þekkingar krefjist dreifingar valds
og að samkeppni á fijálsum markaði
feli í sér þrotlausa þekkingarleit. í
öðmm kaflanum er rætt um áætlun-
arbúskap. Gagnrýni Karls Marx og
Friedrichs Engels á viðskipta- eða
séreignarskipulagið er lýst, síðan em
rök Ludwigs von Misess gegn áætlun-
arbúskap reifuð og sagt frá þeim
umræðum, sem þau vöktu á íslandi.
Meðal annars er lýst fundi Þórbergs
Þórðarsonar og Tómasar Guðmunds-
sonar um andlegt frelsi árið 1950 og
fundi dr. Jóhannesar Nordal, Birgis
Kjartans og Haraldar Jóhannssonar
um opinber afskipti árið 1959.
í þriðja kaflanum 'er lýst líkani
pólska hagfræðingsins Óskars Lang-
es af hagkerfi samkeppni án séreign-
ar eða markaðssósíalisma og svömm
von Hayeks við því.
í fjórða kafla em þijár helstu rök-
semdir fyrir ríkisafskiptum af atvinn-
ulífínu settar fram: að viðskipti hafi
stundum í för með sér kostnað fyrir
þriðja aðila, að samkeppni hafi til-
hneigingu til að leiða til einokunar
og að tekjuskiptingin í fijálsri sam-
keppni sé ekki réttlát.
I fímmta og síðasta kafla er rætt
um þijú mál, sem sótt hafa á hugi
manna á síðustu áratugum: í fyrsta
lagi er rætt um, hvort áframhaldandi
hagvöxtur sé eftirsóknarverður i
sjálfum sér, en því neita svonefndir
nývinstrisinnar, grænjngjar og um-
hverfisvemdarmenn. í öðm lagi er
farið nokkmm orðum um, hvaða fyr-
irkomulag fiskveiða við ísland sé
hagkvæmast. í þriðja lagi er rökrætt
um vanda þróunarlandanna og hugs-
anlegar lausnir á honum.
(Fréttatilkynning)