Morgunblaðið - 25.06.1987, Síða 31

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 25. JÚNÍ 1987
31
AF INNLENDUM
VETTVANGI
eftir AGNESI BRAGADÓTTUR
Efasemdir um að
stjómarmyndun takist
ÞAÐ er vægt að orði komist
að segja að hljóðið í aðilum
stjórnarmyndunarviðræðna
megi breytast til muna fram til
formannafundarins í dag kl. 15,
eigi niðurstaða þess fundar að
verða sú að formenn Sjálfstæð-
isflokks, Alþýðuflokks og
Framsóknarflokks lýsi því yfir
að þessir flokkar hafi komið
sér saman málefnalega og hafi
ákveðið að mynda ríkisstjórn.
Frá því í fyrrakvöld hefur mik-
ið vatn runnið til sjávar og
mörgum hnútum verið kastað
á milli forystumanna.
Forystumenn Sjálfstæðis-
flokks og Framsóknarflokks
lýstu því yfir í fyrrakvöld að
þeir teldu að til úrslita yrði að
draga í stjórnarmyndunarvið-
ræðunum i gær. Það gerðist
ekki en viðmælendur minir úr
röðum Sjálfstæðis- og Fram-
sóknarflokks voru þeirrar
skoðunar i gærkveldi að aðilar
væru heldur fjær samkomulagi
en þeir voru fyrir siðustu helgi.
Því hallast menn jafnvel að því
að ekki komi tii þess að flokksr-
áð flokkanna verði kvödd
saman á laugardag og þing-
flokkar á laugardagskvöld, til
þess að ganga endanlega frá
myndun ríkisstjórnar þessara
þriggja flokka.
Jón Baldvin segir aftur á
móti, að ef það fáist á hreint i
dag að pólitískur vilji sé fyrir
myndun þessarar ríkisstjómar,
þá sjái hann ekki nokkurn þann
hlut, sem geti komið i veg fyrir
að hún verði mynduð.
Eftir sjónvarpsviðtöl við for-
menn Sjálfstæðisflokks og
Framsóknarflokks í fyrrakvöld,
þar sem m.a. kom fram að þeir
teldu óhjákvæmilegt að til úrslita
drægi í gær, brást Jón Baldvin
Hannibalsson formaður Alþýðu-
flokks reiður við. Hann afboðaði
með skömmum fyrirvara í gær-
morgun fyrirhugaðan fund með
flokksformönnunum. Jón Baldvin
og Þorsteinn áttu síðan klukku-
stundar langan fund síðdegis í
gær, og þegar að loknum þeim
fundi hittust formenn flokkanna
þriggja í þingflokksherbergi Al-
þýðuflokksins. Jón Baldvin hélt
fund með fréttamönnum að þeim
fundi loknum og kom fram í máli
hans að umræður um uppstokkun
ráðuneyta hefðu tafíð viðræðum-
ar um heila viku, án þess að
niðurstaða hefði fengist. Hann
kvaðst jafnframt telja að fyrir
hefði legið „heiðursmannasam-
komulag“ varðandi kaupleiguí-
búðir, en svo væri ekki. Það mál
væri enn óleyst.
Hreinræktað
sjónarspil
Heimildir mínar herma að sjálf-
stæðismenn hafí brugðist illa við,
þegar þeir fylgdust með frásögn-
um ljósvakamiðlanna í gærkveldi
af fundi Jóns Baldvins með frétta-
mönnum. Einn viðmælandi minn
sagðist ekki sjá betur en hér væri
um hreinrældað sjónarspil hjá
Jóni Baldvin að ræða.
Aðrir forystumenn Sjálfstæðis-
flokksins segja málflutning Jóns
Baldvins á þessum fundi honum
ekki til sóma. Benda þeir á að
varðandi kaupleiguíbúðir, í við-
ræðunum, hafí þeir alltaf haft
fyrirvara um það að útvega sérs-
taklega fjármagn til kaupleiguí-
búða umfram það sem
verkamannaíbúðimar fá á fjárlög-
um. Það hafí formanni Alþýðu-
flokksins mátt vera ljóst. Segjast
þeir hafa teygt sig verulega til
samkomulags, með þeim hætti að
kaupleiguíbúðir gætu orðið einn
kostur í verkamannabústaðakerf-
inu.
Alþýðuflokkur segir
fyrirvarann hafa kom-
ið til viku síðar
Alþýðuflokksmenn segja aftur
á móti að fímmtudaginn 11. júní
hafi þetta mál verið rætt og niður-
staðan hafí orðið, að kaupleiguí-
búðimar eins og önnur stór mál,
sem farið hafi verið yfír, yrði ekki
að ásteytingarsteini og meðal
þess, sem samkomulag hafí verið
um, hafí verið ákvæði um lánafyr-
irgreiðslu til sveitarfélaga vegna
kaupleiguíbúða. Segja þeir að fyr-
irvari sjálfstæðismanna um
fjármagn hafí ekki komið til fyrr
en viku síðar.
Sjálfstæðismenn og framsókn-
armenn segja að því fari fjarri að
fréttaviðtöl við Þorstein Pálsson
og Steingrím Hermannsson í
fyrrakvöld hafí verið gagnrýni á
þann sem leiðir þessar viðræður,
og þeim sé í raun óskiljanlegt
hvemig formaður Alþýðuflokks-
ins hafi getað fengið þá hugmynd.
Sjálfstæðismenn og framsókn-
armenn segja að það hafi komið
formönnum þeirra spánskt fyrir
sjónir í gærmorgun, þegar fundur
formannanna, sem ákveðinn hafði
verið kl. 10, hafí verið afboðaður
með skilaboðum frá símastúlku á
Alþingi, aðeins nokkrum mínútum
áður en fundurinn átti að hefjast.
Fundi hafði einnig verið frestað
fyrirvaralaust með sama hætti í
fyrradag og segjast þeir ekki átta
sig á svona vinnubrögðum.
Sjálfstæðismenn segja jafn-
framt að samkomulag um fyrstu
aðgerðir hafí legið fyrir í marga
daga í meginatriðum, og það hafi
aldrei staðið til að hverfa frá því.
Öllum hafi á hinn bóginn verið
ljóst frá upphafi að við útfærslu
á þeim meginlínum, sem lagðar
voru í samkomulaginu, kjmnu
hlutir eitthvað að raskast. Það
hafí komið á dagjnn, en frá megin-
samkomulaginu hafi engum dottið
í hug að hverfa.
Segja fyrstu aðgerðir
hafa skroppið saman í
meðförum
Enn ber aðilum ekki saman,
þar sem alþýðuflokksmenn segja
að fyrstu aðgerðir í meðförum
Sjálfstæðis- og Framsóknarflokks
hafí í fyrradag verið komnar niður
í það að afla ríkissjóði 5 til 600
milljóna á næstu 6 mánuðum, í
stað rúms milljarðs.
Sjálfstæðismenn og framsókn-
armenn segjast jafnframt undr-
andi á þeirri frásögn Jóns
Baldvins, að hann einn hafí lagt
fram tillögur um lokaniðurstöðu
efnahagsaðgerðanna. Slíkt hið
sama hafí formenn beggja hinna
flokkanna einnig gert, en Jón
Baldvin hafí kosið að þegja yfír
því, og búið til þá mynd að hann
hafi sett formönnum Sjálfstæðis-
og Framsóknarflokks úrslitakosti.
Segja þeir að tillaga Steingríms á
formannafundinum í gær hafí
verið með þeim hætti að aflað
yrði 1356 milljóna í ríkissjóð það
sem eftir lifír ársins. Tillaga sú
sem Þorsteinn kynnti hafí gert ráð
fyrir liðlega 800 milljón króna
ijáröflun, en þeir tveir kostir sem
Jón Baldvin hafí lagt fram hafí
gert ráð fyrir annars vegar 1070
milljón króna fjáröflun og hins
vegar 1200 milljónum króna.
Ekki eru sjálfstæðismenn held-
ur ýkja hrifnir af frásögnum Jóns
Baldvins af umræðum og tillögum
um verkaskiptingu og uppstokkun
ráðuneyta. Segja þeir að formaður
þeirra hafí reifað ákveðnar hug-
myndir í því efni á sínum tíma,
ef það mætti verða til þess að
auðvelda lausn á verkaskiptingu
milli þessara fíokka. Hvorugur
aðilinn hafí fallist á tillögu Þor-
steins Pálssonar í þeim efnum og
henni hafí verið breytt með þeim
hætti, að hvorki formaðurinn né
þingflokkur Sjálfstæðisflokksins
hafí getað fallist á þá breytingu.
Telja sjálfstæðismenn það því alr-
angt, að eitthvað standi upp á þá
í þessum efnum.
Framsókn staðhæf ir
að framhaldsaðgerðir
hafi ekki verið ræddar
Framsóknarmenn staðhæfa að
framhaldsaðgerðir í efnahagsmál-
um hafí alls ekki verið ræddar.
Einungis hafí áætlun, óútfærð og
í mjög grófum dráttum, verið sett
niður á blað. Þeir segja að það,
sem raunverulega hafí gerst
síðustu 10 daga, sé að öll mikil-
vægustu málin hafí verið að
flækjast í undimefndum, án þess
að nokkur niðurstaða hafi feng-
ist.
Kann að dragast enn
Þrátt fyrir ásetning formann-
anna, þess efnis að kveða upp úr
með það í dag hvort þessi ríkis-
stjóm verður mynduð eða ekki,
kann svo að fara að það dragist
enn. Steingrímur Hermannsson
forsætisráðherra verður önnum
kafínn frá kl. 10 til 15 að sinna
gestgjafahlutverki sínu við Svía-
konung og í kvöld era einnig
veisluhöld vegna heimsóknar
Svíakonungs. Klukkan þijú í dag
hittast formennimir á nýjan leik
og dagskrá þess fundar verður
ströng, þar sem til stendur að
ganga endanlega frá fyrstu að-
gerðum í efnahagsmálum, að fá
það á hreint hvort Sjálfstæðis-
flokkur leggur til breytingar á
stjómkerfínu sem hinir flokkamir
geta fallist á, að komast að niður-
stöðu um það hvort samkomulag
tekst um kaupleiguíbúðir, að gera
út um ágreiningsmál frá málefna-
nefndunum og ræða verkaskipt-
ingu.
lögum og styðja einhliða ákvarðan-
ir. Það væri blákaldur raunveraleiki
að Bandaríkin sjálf styddu ekki
stofnsamning hvalveiðiráðsins.
Eftir að Sovétríkin og Japan
höfðu tekið málflutning Guðmundar
fyrir tóku Bandaríkjamenn til máls.
Þar talaði Don MacGovem, lög-
fræðilegur ráðunautur nefndarinn-
ar, og sagði að málið snerist um
skilgreiningu hugtaksins vísinda-
legur tilgangur í áttunda grein
samningsins. Hann spurði hvort
ráðið væri tilbúið að takast á við
þá spumingu hvað mikilvægar
vísindarannsóknir væra að þær
fælu í sér að drepa hvali. MacGo-
vem sagði að ef menn væra ekki
tilbúnir að taka afstöðu til þess
væra þeir um leið að snúa baki við
banninu gegn hvalveiðum í ágóða-
skyni.
MacGovem sagði Bandaríkja-
menn halda því fram að þjóðum
væri ftjálst að gefa út leyfí til
vísindarannsókna þrátt fyrir til-
mæli hvalveiðiráðsins samkvæmt
tillögunni. Þeir teldu þó að það hlyti
að vera til hjálpar fyrir þá sem vildu
stunda vísindarannsóknir að hafa
skoðanir ráðsins og vísindanefndar-
innar til hliðsjónar.
MacGovem sagði að spumingin
væri um hvort ráðið væri tilbúið
að taka afstöðu til vísindarann-
sókna og tilbúið að breyta áhrifum
sínum. Bandarísk lög kæmu þessu
máli ekkert við, en ef Bandaríkin
ættu að sitja hjá væri þau að hlaup-
ast undan ábyrgð.
Fundinum var frestað að þessu
loknu og ekkert ljóst hvenær þetta
mál verður tekið á dagskrá í dag.
Líklegt er að sendinefndimar fái
tíma til að reyna að komast að ein-
hveiju samkomulagi bak við tjöldin.
En ef það tekst ekki og tillögumar
teknar óbreyttar til atkvæða, gæti
skipt máli hvort tillaga Norðmanna
verði skilgreind sem breytingartil-
laga eða ekki. Ef hún er breytingar-
tillaga verður hún tekin til atkvæða
á undan tillögu Bandaríkjamanna
en annars á eftir.
Önnur deilumál hafa einnig kom-
ið upp á fundinum, þannig vildu
Suður-Ameríkuríki láta vísa
áheymarfulltrúum umhverfisvemd-
arsamtaka útaf fundi tækninefnd-
arinnar í gærmorgun, vegna klausu
sem birtist í áróðursriti á vegum
einna samtakanna. í klausunni var
farið háðulegum orðum um Perú
vegna þess að landið fékk ekki að
styðja beiðni Japana um hrefnu-
veiðikvóta.
SWILKEN
ofSt Andrews
Swilken golfkylfur frá Skotlandi
Dömu- og herrakylfur
bæði vinstri og hægri
handar.
Einnig unglingasett.
Járn no. 3-SW kr. 2.330.-
Tré no. 1-7 kr. 3.330.-
Póstsendum.
5- •Tx Y A'
unuF
Glæsibæ, sími 82922.
piurfiimW
Gódan daginn! 00