Morgunblaðið - 10.04.1988, Síða 38

: i:'; MQÍÍ&'íikáLASfe';‘aMÍ’ í988
<?8
38
Gœðanna vegna!
HREINIÆTI
J. ÞORLÁKSSON &
NORÐMANN H.F.
RÉTTARHÁLSI 2
SÍMI 8 38 33
ER OKKAR FAG
Hvít CORSICA hreinlætistæki frá
Sphinx í setti á frábæru verði.
IÐNAÐURINN
OG UNGA FÓLKIÐ
eftirHarald
Sumarliðason
Það er kunnara en frá þurfí að
segja, að miklar hræringar og örar
framfarir eru nú á sviði fram-
leiðslu- og verktækni í iðnaði og
raunar atvinnulífínu almennt. Að
undanfömu hefur verið nokkur
umræða um þetta efni. Því miður
hefur oft viljað brenna við, að sú
umræða væri um of neikvæð. Á það
ekki síst við um það, þegar t.d. em
kveðnir upp sleggjudómar um of-
fjárfestingu og slælega stjómun
fyrirtækja, sem ein allsheijar skýr-
ing á efnahagsvanda íslendinga og
menn reyna að koma allri sök á
atvinnurekendur. Hið sama hefur
einnig viljað verða upp á teningn-
um, þegar menn kveða sér hljóðs á
opinberum vettvangi um það mál-
efni, sem ég leyfí mér að gera hér
að umræðuefni, þ.e. iðnfræðsluna.
Of mikið hefur borið á fremur lítt
rökstuddum fullyrðingum um að
iðnfræðslan sé eða hljóti að vera
úrelt, fremur en að leitast sé við
að draga fram, hvetju þurfí að
breyta til þess að iðnfræðslan þjóni
sem best tilgangi sínum og svari
kröfum tímans. Ég sé ástæðu til
að vara við slíkum neikvæðum
skrifum, þar eða áhrifín af þeim
eru fyrst og fremst þau, að skapa
þá alröngu ímynd af iðnaði, iðnnámi
og iðnaðarstörfum, að þar sé flest
gamalt, úrelt og lítt spennandi.
Hvaða skýringar eru á
manneklu í iðnaðinum?
Mannekla var sem kunnugt er
mikið vandamál í iðnaðinum og at-
vinnulífínu almennt á sl. ári. Að
hluta til stafaði hún af eftirspumar-
þenslu og þeim miklu öfgum, sem
einkenna íslenskt efnahagslíf. Að
því er iðnaðinn varðar er hér þó
ekki eingöngu um að ræða tíma-
bundinn vanda, tengdan þenslu í
þjóðfélaginu. Könnun, sem Lands-
samband iðnaðarmanna gerði sl.
haust, sýndi, að margir vinnuveit-
endur innan samtakanna töldu, að
manneklan væri viðvarandi vanda-
mál. I könnuninni kom jafnframt
fram, að tilfínnanlegastur væri
skorturinn á §ölhæfu fag- og
tæknimenntuðu starfsfólki, og hefði
sá skortur að vissu marki verið til
staðar svo árum skipti.
Skýringin á skorti á iðnaðar-
mönnum í mörgum stærstu grein-
um iðnaðarins, s.s. málmiðnaði,
byggingariðnaði og tréiðnaði, getur
naumast falist í því, að launin séu
lág. Vissulega mættu launin gjam-
an vera hærri, en staðreyndin er
sú, að launatekjur iðnaðarmanna
eru háar samanborið við aðrar stétt-
ir með hliðstætt nám að baki. Þann-
ig var heildarmánaðarkaup iðnaðar-
manna að meðaltali um 97.700 kr.
á sl. ári, miðað við verðlag í mars
sl., samkvæmt upplýsingum Kjara-
rannsóknamefndar. Vafalaust get-
ur skýringin að hluta til legið hjá
vinnuveitendum í iðnaði og hjá iðn-
fræðsluskólunum, því vissulega er
margt, sem betur mætti fara, til
þess að nám og störf í iðnaði séu
eftirsóknarverð. Kemur þar fyrst
upp í hugann aðbúnaður á vinnu-
stöðunum, sem þó hefur betur fer
víða farið stórlega batnandi að und-
anfömu. Húsa- og tækjakostnaður
iðnfræðsluskólanna vegur einnig
þungt á metunum, eins og best má
sjá af því, þar sem aðstaða er til
fyrirmyndar, t.d. í Verkmenntaskól-
anum á Akureyri.
Þörf á vandaðri starfskynn-
ingu
Eitt gmndvallaratriði tel ég þó
vera, að nám og störf í iðnaði og
raunar iðnaðurinn almennt, er of
lítið kýnnt á opinbemm vettvangi
og iðulega á alltof neikvæðan hátt.
Það hefur ekki komist nægjanlega
vel til skila hjá unga fólkinu, að
hin svonefnda nýja tækni, sem
byggist m.a. á nýjungum í tölvu-
tækni, skapar ekki einvörðungu
spennandi störf við fjölmiðlun (s.s.
sjónvarp), tölvuforritun o.þ.h. eða í
framleiðsluiðnaði úti í heimi. Hún
er jafnframt gmndvöllur fyrir mjög
fjölbreytt og spennandi störf í
íslenskum iðnaði, þar sem nýja
tæknin ryður sér ört til rúms í
ýmsum myndum og hefur sumpart
mun djúpstæðari áhrif en á störf í
öðmm atvinnugreinum.
í þessu efni dreg ég ekki undan
ábyrgð þeirra samtaka, sem ég er
í forsvari fyrir. Raunar em nú á
vegum þeirra lögð drög að því að
efla vemlega kynningu á iðnnámi
og störfum tengdum iðnaði. En úr
því farið er að nefna sökudólga, fer
ég heldur ekki leynt með þá skoðun
mína, að í þessu efni er einnig nokk-
uð við fjölmiðlana að sakast, eink-
um ríkisflölmiðlana. Fréttir þeirra
úm atvinnulífínu em alltof einlitar.
Kjaradeilum er þar gert alltof hátt
undir höfði, svo hátt, að ætla
mætti, að atvinnulíf landsmanna
Haraldur Sumarliðason
„Það hefur ekki komist
nægjanlega vel til skila
hjá unga fólkinu, að hin
svonefnda nýja tækni,
sem byggist m.a. á nýj-
ungmn í tölvutækni,
skapar ekki einvörð-
ungu spennandi störf
við fjölmiðlun (s.s. sjón-
varp), tölvuforritun
o.þ.h. eða í framleiðslu-
iðnaði úti í heimi. Hún
er jafnframt grundvöll-
ur fyrir mjög fjölbreytt
og spennandi störf í
íslenskum iðnaði, þar
sem nýja tæknin ryður
sér ört til rúms í ýmsum
myndum og hefur sum-
part mun djúpstæðari
áhrif en á störf í öðrum
atvinnugreinum.“
nærðist á kjaradeilum, en lægi í
dvala þess á milli. Þá em ríkisfjöl-
miðlamir mjög sama merki brennd-
ir og æðstu stofnanir ríkisins, al-
þingi og ríkisstjómir, að mismuna
atvinnuvegunum í afstöðu sinni.
Uppbyggilegar fréttir úr atvinnulíf-
inu takmarkast að vemlegu leyti
Stöndum saman um landsliðið okkar
FLUGLEIDIR ^aðalstuðningsaðili HSÍ