Morgunblaðið - 21.08.1988, Blaðsíða 15

15
morgiínblaðið, suNN{M%iW^.I®®ð§¥íW88
I
Hugmyndir um bœtta aðstöðu
ferðamanna við fossinn skoðaðar
hægt verði að fá allar grunnupplýs-
ingar í þessum mánuði og senda
flárveitinganefnd. Þá gæti áætlunin
staðist og aðstaðan komist í gagnið
að hluta á næsta ári. Endanlega
yrði þó ekki gengið frá húsinu fyrr
en á árinu 1990.“
Ljóst er að þjónustumiðstöðin
verður að hluta utan friðlandsins
og í landi Brattholts. Gert er ráð
fyrir því að ríkið reisi húsið en um
það er rætt að rekstur þess verði
leigður út til heimamanna.
„Ef eingöngu ætti að vera þama
snyrtiaðstaða væri mjög dýrt að
reka þá þjónustu eina sér. Sölu-
mennskan við Gullfoss er hugsuð
sem grunnur er gæti staðið að ein-
hveiju leyti undir eftirliti með svæð-
inu og rekstri snyrtiaðstgðu. Við
Gullfoss er alls ekki ætlunin að
verði samkeppni við veitingamenn
við Geysi enda er þar um að ræða
hótel og fullkomna matsölu.
Menn verða að gera sér grein
fyrir því að það er stanslaus straum-
ur ferðamanna upp að Gullfossi all-
an ársins hring. Jafnvel á Þorláks-
messu eru dæmi um að þangað
komi rútur fullar af ferðamönnum.
Yfir sumartímann skoða Gullfoss á
milli tvö og þrjú þúsund ferðamenn
dag hvem og það er brýn nauðsyn
á að koma upp lágmarksþjónustu
við þetta fólk. Einnig þarf að gera
ferðamönnum kleyft að komast að
útsýnisstöðum og gera gönguleiðir
þannig úr garði að landið spillist
ekki.“
- Texti: Helgi Þór Ingason.
Brotalínan á kortinu afmarkar friðlandið
við Gullfoss.
Skömmu eftir skoðunarferðina
með fjárveitinganefnd var haldinn
fundur með fulltrúum Náttúm-
vemdarráðs, Ferðamálaráðs og
Biskupstungnahrepps með Skipu-
lagsstjóra ríkisins. Á þeim fundi
vom menn sammála um að hefla
þyrfti framkvæmdir í haust. Byija
þarf á að gera skipulagsuppdrátt
af svæðinu. Slíkur uppdráttur er
ekki til í dag heldur aðeins grófar
hugmyndir að skipulagi. Skipulags-
stjóri tók að sér þetta verk.
Að þessu loknu þarf að ákveða
stærð hússins í grófum dráttum
þannig að hægt sé að gera nýja
kostnaðaráætlun. Slík kostnaðar-
áætlun verður lögð fyrir fjárveit-
inganefnd Alþingis eins fljótt og
auðið er svo skriður geti komist á
framkvæmdir."
Þyrfti að komast í gagnið
fyrir næsta sumar
Þóroddur segir að á fundinum
með Ferðamálaráði og Skipulags-
stjóra ríkisins hafi menn komist að
þeirri niðurstöðu að á þessu ári
þyrfti að færa núverandi Kjalveg,
steypa gmnn miðstöðvarinnar og
leggja rafmagn að henni. Fyrir 1.
júní á næsta ári væri æskilegt að
reisa húsið og taka í notkun salem-
in og verslun- og veitingaaðstöðu
að einhverju leyti. Þá þurfí að
ganga frá vatnslögn og frárennsli
hússins að ógleymdum bflastæðum
og göngustíg að fossinum.
„Hjá Náttúmvemdarráði em
menn það bjartsýnir að vona að

KÉBmllliil NJÖRÐUR JÓNSSON í BRATTHOLTI:
Njörður Jónsson bóndi i Brattholti. Morgunbiaðið/HÞI
U mgengni v ið
fossinn þokkaleg
NUVERANDI bóndi í
Brattholti heitir Njörður
Jónsson. Undanfarin ár
hefur hann verið
eftirlitsmaður við Gullfoss
og fylgst með umgengni
ferðamanna á staðnum.
Kynni Njarðar af
Gullfossi ná þó lengra
aftur í tímann því að sem
strákur var hann í sveit í
Brattholti hjá Einari
Guðmundssyni.
Móðir mín og Einar
vora hálfsystkin
en Einar var upp-
eldisbróðir Sigríð-
ar Tómasdóttur.
Ég tók við jörðinni fyrir 10 ámm
og tók þá einnig að mér eftirlits-
störf við Gullfoss, að tæma rasla-
tunnur og hreinsa msl við fossinn."
Alþjóðlegur sorphaugur
Að sögn Njarðar er umgengni
þokkaleg við Gullfoss þó umferð sé
þar geysileg dag hvem.
„Umgengnin er sæmileg en fólk
vill þó öma sér úti í móa enda er
ekkert salemi á staðnum. Móinn
er því að verða alþjóðlegur sorp-
haugur. Flestir em þó af vilja gerð-
ir að ganga vel um. Stundum leggja
menn bflunum á grasinu en þegar
þeim er bent á að slfld sé bannað
þá færa þeir sig umsvifalaust. Það
vantar sárlega skilti við fossinn sem
segja fólki hvemig því ber að ganga
um.
Átroðnaður er orðinn geysilegur
vegna hins mikla fólksfjölda. Þegar
ég var strákur þá náði gróðurinn
að jafna sig á milli sumra. í dag
nær gróður ekki að jafna sig enda
er mikil umferð hingað allt árið þó
að hún sé mest yfír sumarið."
Líst vel á hugmyndir að
skipulagi
Njörður telur mjög brýnt að
skipuleggja göngustíga og aðstöðu
fyrir ferðamenn við Gullfoss.
„Fólk kemur í hópum til okkar,
spyr um salerni við fossinn og trúir
þvi varla að þau séu ekki til. Ferða-
menn stoppa gjaman nokkra stund
við Gullfoss og því hlýtur að teljast
nauðsynlegt að bjóða þeim upp á
slíka aðstöðu.
Ég hef kynnt mér hinar nýju til-
lögur að skipulagi og mér líst mjög
vel á þær. Ifyrir tveimur ámm sótti
ég um það til hreppsnefndarinnar
að fá að reka ferðamannaverslun
við Gullfoss. Hreppsnefndin var já-
kvæð en Ferðamálaráð fjallaði um
málið og þeir töldu mig ekki ráða
við að byggja upp þá aðstöðu sem
nauðsynleg væri við fossinn.
Núna virðist hins vegar vera
komin hreyfíng á málið og það er
gott. Aðstöðuleysið við Gullfoss er
að verða þjóðarskömm, ekki síst í
ljósi þess að nánast hver einasti
erlendi ferðamaður sem til íslands
kemur skoðar fossinn."
Fyrirhugaður
nýr Kjalvegur.
Göngustígur
j Fyrirhuguð
// aðstaða fyrir
j þjónustu og
^j^Jjiiastæði.
Gullfoss
Aðalbílastæði við þjón-
ustumiðstöðina
Samkvæmt hinum nýju hug-
myndum verða bflastæði við þjón-
ustumiðstöðina en fyrst um sinn fær
fólk einnig að leggja bflum sínum
á núverandi stæðum. Góður
göngustígur verður lagður frá mið-
stöðinni að fossinum.
„Þessi stígur þarf að vera það
góður að sem flestir treysti sér til
að ganga eftir honum. Ekki mun
þýða að fella þetta mannvirki inn
í landslágið, stígurinn verður breið-
ur og nokkuð áberandi.
í framtíðinni verður komið upp
fleiri stígum og gönguleiðum við
Gullfoss. Núverandi Kjalvegur verð-
ur notaður sem göngustígur upp
með gljúfrinu frá miðstöðinni enda
liggur vegurinn á gljúfurbarminum
og útsýni frá honum er gott. Leggja
þarf stíga í suðurátt frá fossinum
að svæðinu við Pjaxa sem er vin-
sælt göngusvæði. Siðast en ekki
síst er algengt að fólk labbi að foss-
inum frá bílastæðunum og reyni svo
að komast meðfram honum upp á
núverandi Kjalveg. Þetta er glæfra-
ganga við erfið skilyrði og þama
þyrfti því að leggja göngustíg."
Einar Sæmundssen landslagsarkitekt.
Morgunblaðið/Einar Falur
umhverfíð og það á að halda sér í
núverandi mynd. Undanfarin ár
hafa orðið slys í mannvirkjagerð
við Gullfoss sem ekki mega endur-
taka sig. Nefna má rafmagnslínu
sem lögð var yfír Hvítá og er vel
sjáanleg frá helstu útsýnisstöðum
við fossinn. Einnig má nefna að
fyrir tveimur ámm var reistur sum-
arbústaður austan árinnar. Bústað-
urinn blasir við frá veginum að bfla-
stæðunum og er vel sjáanlegur frá
útsýnisstöðum við fossinn. Þetta er
ákaflega slæmt, svæðið austan
Hvitár við Gullfoss hefur verið á
Náttúmminjaskrá í langan tíma og
á alls ekki að verða sumarbústaða-
land.“
Kortið sýnir fyrirhugaða staðsetningu þjónustumið-
stöðvarinnar.