Morgunblaðið - 11.12.1988, Blaðsíða 48

48 D
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 11. DESEMBER 1988
BAKÞANKAR
Jóla-
-hvalketið
komið
Það er einu sinni enn komið
að því. Að kaupa og selja.
Tilveran á að snúast um iðn-
varning. Allt virðist eiga nauð-
synlegt erindi inn á heimili fisk-
■hm veiði- og kvik-
fjárræktarþjóð-
arinnar. Þó
heyrist aldrei orð
um að þessir at-
vinnuvegir okk-
ar séu i áberandi
miklum blóma.
Það er ekki fal-
legt gagnvart
eftir Sigríði
Malldórsdóttur
dýrunum að gera þau ábyrg fyr-
ir græðginni í okkur. Fiskgreyin
láta koma sér uppúr sjónum og
rollurnar þvælast um holt og
hæðir og éta allt sem á vegi
þeirra verður, til þess að ná fall-
þunga okkur í hag, en allt kem-
ur fyrir ekki. Og hvað gerum
við? Til dæmis þráumst við við
að veiða hval þangað til fisk-
kaupendur erlendir skella hurð-
unum á nefstæðin á okkur. Við
voða móðguð. En langar okkur
svona mikið að éta allan fiskinn
sjálf? Eins og einn góður sagði:
'Uss, við verðum ekki i vandræð-
um með fiskinn, við söltum og
kæsum og þurrkum og látum
hann siga og sjóðum hann nið-
ur. Sama á við um sauðféð. Það
má salta það og súrsa og vind-
þurrka það og búa til kæfu, bara
ekki minnka framleiðsluna, þá
er hætta á að fólk fari að éta of
mikið af því fersku. Sem gæti
haft í för með sér að þá legðust
af hinar skemmtilegu og sér-
kennilegu ketútsölur. Það er
alltaf líflegur tími meðal okkar,
®^>essar vikur á ári sem okkur
stendur til boða að spara og vera
hagsýnin uppmáluð. Þá er nú
ekki verið að setja fyrir siggræn-
slikjaðan þráan mör og skræln-
að sauðaholt. Sumar í pels frá
Eggert feldó að dröslast með
þetta sorp og ljómandi af sparn-
aðareiginleikum keyra þær
heim á milljón króna bílnum.'
Þessi sparsemisviðleitni þýðlr
hvorki meira né minna en það,
að hægt verður að kaupa a.m.k.
tvo frístandandi sturtuklefa fyr-
ir jólin. Sérstaklega frá Gróe,
þeir koma nefnilega frá landi
sem nú hefur einsett sér að
kaupa ekki svo mikið sem einn
íslenskan sporð af því við erum
svo mikið fyrir hvalket. Af-
skiptasamt fólk úti í heimi ætti
bara að vita hvað við erum lítið
fyrir hvalket, sbr. það er vel
hægt að borða þetta, þetta er svo
*?tgalega ódýrt, maður lætur það
liggja í mjólk í svona tvo daga,
þá hverfur eiginlega alveg lýsis-
og blóðþráabragðið, svo bara að
steikja nógan lauk og maður
veit ekkert hvort þetta er hval-
ket eða nashyrningaket hvort
sem er . . .
Fólk ætti að vita hvað við er-
um lítið fyrir hvalket, siginn
fisk, súrsað spik. Ef eitthvað er
þá viljum við ekkert nema það
besta og sem mest af því. Það
er séns að við hættum að veiða
hval ef stóru iðnþjóðirnar hóta
að hætta að selja okkur draslið
"TJsrn okkur langar svo í núna
fyrir jólin. Blöndunartæki,
bilasíma, bossföt . . . Fólk, sem
getur valið um tiu sortir af jólum
í blómavali einu (svissneska jól-
alínan er áberandi í ár), lætur
eitthvert mjálm um efnahags-
basl eins og vind um eyru þjóta.
Það er ekki okkur að kenna að
það er svona mikið úrval i búð-
unum.
Gengið á vit lífsins
Bókmenntir
Jettna Jensdóttir
Jane Elliott og Colin King: Heim-
ur í hnotskurn. Fjölfræði fyrir
börn og unglinga. Bjarni Fr.
Karlsson þýddi. Forlagið 1988.
Marit Claridge og John Shack-
ell: Lifandi heimur — lífið í
kringum okkur. Bjarni Fr. Karls-
son þýddi. Forlagið 1988.
Hér fyrir framan mig liggja tvær
glæsilegar fræðibækur.
Heimur í hnotskum er fjöl-
fræði, ætluð börnum og unglingum.
Bókinni er skipt niður í sex kafla.
í fyrsta kaflanum sem ber heitið
Jörðin er m.a. ítarlega sagt frá
hverri heimsálfu, himingeimnum,
loftslagi o.fl. í kaflanum um náttúr-
una er öllu lífi á jörðu gerð góð
skil, auk þess er þar fróðleikur um
mannslíkamann, náttúruvernd og
margt annað ótalið.
Sagan. Sá kafli lýsir þróunarferli
mannsins og viðfangsefna hans á
jörðinni til nútímans.
Mannlífið. Þar er meðal annars
gefin góð mynd af trúarbrögðum,
menntun, allri listskðpun og ríkis-
málum, svo eitthvað sé nefnt.
Vísindin. Samgöngur á landi, legi
og í lofti eru kynnt vel. Einnig er
þar að finna m.a. fróðleik um raf-
orku og lækningar.
Síðasti kafli, Bókarauki, fjallar
um tækninýjungar o.fl. Atriðaskrá
er aftast í bókinni.
Lifandi heimur heitir hin bókin.
Hún er sýnilega ætluð yngri börn-
um og er öll umfangsminni.
Þar er lífið í kringum okkur skoð-
að. Rætt um gróður og dýr. Hvað
við heyrum, skynjum og sjáum.
Yfirleitt er komið víða við í mörgum
köflum. Að lokum eru orðskýringar
og atriðaskrá.
Báðar hafa þessar bækur að
geyma fjölmargar myndir sem allar
eru unnar í litum. Bjarni Fr. Karls-
son kennari hefur þýtt bækurnar.
Það hlýtur að hafa verið bæði mik-
ið verk og vandasamt. En þýðing
hans er þannig að gaman er að
lesa hana. Hún er lipur og á góðu
máli enda er hann kunnur lesendum
áður fyrir vandaðar þýðingar sínar
og fleira er að bókmenntum lýtur.
Þetta eru bæði nauðsynlegar og
eigulegar bækur og ættu að vera
til á hveiju heimili þar sem börn eru.
Ein á forsetavakt er lýsing Steinunnar
Sigurðardóttur rithöfundar á lífi og störf-
urn Vigdísar Finnbogadóttur forseta. Með
nœmri athygli og innsœi skáldsins bregð-
ur Steinunn upp litríkri mynd og sýnir hið
flókna svið sem forseti íslands þarf að
sinna. Þetta er persónuleg bók, þar sem
Steinunn skyggnist undir yfirborðið og
veltir fyrir sér hver Vigdís Finnbogadóttir raunverulega er og
hvernig forseta við höfum eignast í henni. Hér fá
lesendur að skyggnast inn í hugarheim forseta
síns, og frœðast um hvernig er að gegna því við-
kvcema og vandasama hlutverki að vera ein á
forsetavakt.
IÐUNN
s_
■ Þetta er einstök
S—* OG HEILLANDI BÓK