Morgunblaðið - 13.01.1989, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 13. JANÚAR 1989
Kammermúsikklúbburinn:
Tríó Reykjavíkur
í Bústaðakirkju
ÞRIÐJU tónleikar Kammermús-
ikklúbbsins á starfsárinu
1988—1989 verða í Bústaða-
kirkju sunnudaginn 15. janúar
kl. 20.30. Á tónleikunum mun
trió Reykjavíkur leika verk eftir
Mozart, Bloch og Schubert.
Tríó Reykjavíkur skipa þau Hall-
dór Haraldsson píanóleikari,
Guðný Guðmundsdóttir fiðluleikari
og Gunnar Kvaran knéfiðluleikari.
Á efnisskránni eru Tríó fyrir píanó,
fiðlu og knéfiðlu í G-dúr K. 564
eftir Wolfgang Amadeus Mozart,
þrjú næturljóð fyrir píanó, fiðlu og
knéfiðlu efter Emest Bloch og
Tríó fyrir píanó, fiðlu og knéfiðlu
í B-dúr, op. 99, D. 898 eftir Franz
Schubert.
Doktor í smásjár-
skurðlækningum
RAFN Ragnarsson hefúr nýlega lokið doktorsprófi í smásjárskurð-
lækningum við Háskólann í Linköping i Svíþjóð. Doktorsritgerð-
in, sem heitir „Mechanical microvascular anastomosis: Experimetal
and clinical evaluation of the „Unilink" system“, Qallar um svokall-
aða æðakúplingu. Undanfarin ár hefúr Rafn ásamt þremur félögum
sinum við háskólann rannsakað kosti þessarar nýju æðakúplingar,
sem þeir hafa kosið að nefna „Unilink". Um er að ræða samskeyt-
ingu æða, sem eru það litlar að skeyta verður þær saman með
aðstoð smásjár. Slík aðgerð tekur um það bil hálftima sé hún gerð
með nál og þræði, en með því tæki, sem þeir félagar hafá sjálfir
þróað og byggt, tekur sjálf æðakúplingin aðeins um þijár mínút-
ur, að þvi er. Rafii sagði samtali við Morgunblaðið.
Aðferð þessi nýtist sérstaklega
vel þegar endurgræða þarf útlimi
á líkama auk þess sem hún hentar
vel eftir flóknar krabbameins-
skurðaðgerðir á yfírborði líka-
mans, að sögn Rafns. „Þetta er
mun fljótvirkari aðferð en sú hefð-
bundna með nál og þræði og hún
verður að gerast í gegnum smásjá
þar sem æðamar og taugamar em
það litlar, “ sagði Rafn.
Bandaríska stórfyrirtækið 3M,
sem selur vömr til heilbrigðis-
þjónustu, hefur keypt öll réttindi
viðvíkjandi þessarri nýju uppfinn-
ingu fjórmenninganna og gengur
doktorsritgerð Rafns út á að sýna
fram á kosti tækisins og hvemig
það megi nýta á sem bestan hátt.
Rafn sagði að í næsta mánuði
væri von á fjórum af fæmstu smá-
sjárskurðlæknum heims til Linköp-
ing og væri ætlunin að kenna þeim
að nýta sér tækið. Nú þegar hefur
þessi vélræna æðakúpling verið
tekin í notkun á nokkmm stærstu
og þekktustu lýtalækningadeildum
Bandaríkjanna, að sögn Rafns.
Rafn er fæddur í Reykjavík þann
26. október árið 1950. Hann lauk
stúdentsprófí árið 1971 frá
Menntaskólanum í Reykjavík og
árið 1978 lauk hann læknisfræðin-
ámi. Sérfræðinámi í lýtalækning-
Morgunblaðið/J6n Sigurðsson
Höfð voru snör handtök um að útvega varahluti frá Noregí { frystitogarann Örvar frá Skagaströnd.
Á myndinni má sjá þegar verið er að taka varahlutina úr flugvél Amarflugs á flugvellinum á
Blönduósi
• •
Frystitogarinn Orvar á Skagaströnd:
Tók um sólarhring að fá varahlutina
Blönduósi.
ÞAÐ gildir að vera snar í snúningum og láta lítinn tíma fara til
spillis þegar aðalvél i frystitogara bilar og varahlutir ekki til í
landinu. Með þetta í huga voru allir þeir aðilar sem hlut áttu að
máli að Skagstrendingur hf. útgerðaraðili frystitogarans Örvars
fengi varahlutina í tíma.
Þannig var að útgerðaraðilar
Örvars uppgötvuðu við skoðun á
togaranum í jólafríinu að svokall-
aðar slífar í aðalvél skipsins vom
ónýtar og engar slíkar til í
landinu. Vom nú góð ráð dýr. Að
morgni 5. janúar var slífín pöntuð
í Noregi. Flogið var með varahlut-
inn til Amsterdam þar sem honum
var komið í borð í Amarflugsvél.
Twin-Otter-vél frá Amarflugi tók
slífina í Keflavík og var hluturinn
kominn á Blönduós rétt um sólar-
hring eftir að pöntun var gerð.
Jón Sig.
Hlunnindi af „forstjóra-
bíl“ metin 500 þúsund kr.
Dr. Rafii Ragnarsson.
um lauk Rafn árið 1985 frá
Linköping, en í Svíþjóð hefur hann
verið búsettur í átta ár, þar af fimm
í Linköping. Heim til íslands flytur
Rafn í júnímánuði næstkomandi
ásamt eiginkonu sinni Gunnlaugu
L. Thorarensen og þremur sonum.
Foreldrar Rafns em þau Ragnar
Ágústsson skipstjóri og Guðný
Pétursdóttir.
Skúli sagði að sífelldar deildur
hefðu verið um aksturinn á milli
þeirra sem hlunnindanna njóta og
skattyfirvalda en í nýju reglunum
vissu allir að hveiju þeir gengju.
Hann sagði að reglumar tækju mið
af framkvæmdinni á hinum Norður-
löndunum. Skúli Eggert sagði að til
að bæta skil á hlunnindum hefði
komið til tals að breyta skilagreinum
staðgreiðslunnar og að láta fyrirtæk-
Möguleikrá endurgreiðslu
staðgreiðslu af ökutækjastyrk
FRÁDRÁTTARLIÐIR eru fáir i nýja skattframtalinu, enda flestir
stríkaður út þegar staðgreiðslukerfið var tekið upp. Ein undantekn-
ingin er þó kostnaður á móti ökutækjastyrk sem staðgreiðsla hefúr
verið greidd af. Með þvi að tilgreina þennan kostnað á viðeigandi
eyðublaði fá gjaldendur endurgreiðslu, samkvæmt ákveðnum regl-
um, á þeirrí staðgreiðslu sem þeir hafa greitt af ökutækjastyrknum.
Á eyðublaði þarf að gera grein miðað við að akstur í eigin þágu
fyrir rekstrarkostnaði bílsins og
akstri. Akstrinum þarf að skipta
eftir notkun bifreiðarinnar og fær-
ist sá hluti akstursins sem er í þágu
vinnuveitandans til frádráttar á
móti ökutækjastyrk á skattfram-
tali. Er þetta svipað fyrirkomulag
og fyrir daga staðgreiðslunnar,
nema hvað reglur um akstur í þágu
vinnuveitanda hafa verið þrengdar.
Nú telst akstur á milli heimilis og
vinnustaðar til dæmis allur í eigin
þágu, en áður mátti telja 70% hans
í þágu vinnuveitanda. Þá er áfram
sé að lágmarki 7.000 km á ári. Að
öðru jöftiu ætti launþegi sem ekið
hefur 14 þúsund km á árinu, þar
af 7.000 í þágu vinnuveitanda síns,
að geta dregið helming rekstrar-
kostnaðar bílsins frá tekjum af öku-
tækjastyrk i framtali, þó að há-
marki sem nemur ökutælqastyrkn-
um.
Eftir samanburð á staðgreiðslu
og álagningu í sumar verður inn-
eign sem myndast hefur á þennan
hátt og annann greidd út og er
miðað við að það verði 1. ágúst. Á
Hlunnindin skila sér illa til skatts
ÞÆR athuganir sem gerðar hafa verið á bifreiðahlunnindum launþega
hjá vinnuveitendum sinum benda til að ekki sé staðið i skilum með
Qórðung eða jafiivel hátt í helming staðgreiðslu þessara hlunninda,
að sögn Skúla Eggerts Þórðarsonar forstöðumanns staðgreiðsludeildar
Ríkisskattstjóra. Breyting sem gerð var á hlunnindamati vegna afnota
launþega af bílum sem vinnuveitandi leggur til, þar sem hlunnindamat-
ið tekur mið af verðmæti bilanna én ekki áætluðum akstri, var meðal
annars ákveðin til að bæta skilin.
in senda yfirlit um hlunnindin tvisvar
á ári. Þá yrði fylgst sérstaklega með
bifreiðaeign í eigu fyrirtækja.
Maður sem hefur full og endur-
gjaldslaus afnot af fólksbíl, skutbíl
eða jeppa í eigu vinnuveitenda síns
þarf að reikna sér sem hlunnindi
15—20% af verði nýs bíls sömu gerð-
ar, 20% ef bíllinn hefur verið keyptur
1987 eða síðar en 15% hafi hann
verið keyptur fyrr. Hafi hann bíl sem
keyptur hefur verið 1987 eða síðar
og kostar nýr 1.500.000 kr. þarf
hann að reikna sér 300 þúsund kr.
í hlunnindi á ári, eða 25 þúsund á
mánuði. Ef maðurinn hefiir telq'ur
yfir skattleysismörkum þarf hann að
greiða 113 þúsund kr. í staðgreiðslu
af þessum hlunnindum, eða 9.435
kr. á mánuði.
Á síðasta ári var ekki miðað við
verðmæti bflsins heldur akstur og
þurfti viðkomandi þá að greiða stað-
greiðslu af rúmum 14 þúsund kr. á
mánuði, 168.5Q0 kr. á ári. Stað-
greiðsla af því væri í ár 63.600 kr.
og þarf maður sem þetta dæmi á við
að greiða tæplega 50 þúsund kr.
meira í staðgreiðslu eftir breytingu
á hlunnindamatinu. Skattgreiðendur
sem hafa til afnota bfla sem nú kosta
842.500 kr. eða minna hagnast á
breytingunni en þeir sem hafa bíla
að verðmæti yfír 842.500 þurfa að
greiða meira en áður.
Reiknuð hlunnindi af „þokkaleg-
um forstjórabfl", sem í dag gæti
kostað 2.500.000 kr., eru 500 þúsund
á ári eða 41.666 á mánuði. Stað-
greiðsla af þessu er 15.725 á mán-
uði, eða 188.700 á ári. Maður sem
hefiir slíkan bíl til afnota þarf því
að greiða 125 þúsund kr. meira á ári
í staðgreiðslu eftir breytinguna á
hlunnindamatinu.
Ef um er að ræða bfl sem keyptur
hefur verið 1986 eða fyrr og kostar
nýr 1.200.000 kr. þarf launþeginn
að greiða staðgreiðslu af 180 þúsund
kr. á árinu eða 15 þúsund kr. á
mánuði. Hann þarf því að greiða 68
þúsund kr. í staðgreiðslu af þessum
hlunnindum, eða 5.660 kr. á mánuði.
Að sögn Skúla Eggerts er breyt-
ingin gerð með það að markmiði að
finna raunverulegt verðmæti hlunn-
inda launþegans af bifreiðinni sem
hann hefur til afnota. Eðlilegt sé að
miða við verðmæti bílsins því reikna
megi með að viðkomandi spari sjálf-
um sér bflakaupin. Verðmæti bílsins
tengist einnig rekstrarkostnaði, yfir-
leitt sé dýrara fyrir fyrirtækin að
reka dýrari bílana en þá ódýrari og
því sé talið eðlilegt að skila stað-
greiðslu í samræmi við það.
inneignina verða greiddar verð-
bætur, samkvæmt hækkun láns-
kjaravísitölu frá miðju ári 1988 til
miðs árs 1989.
Akstur sem fengist hefur greidd-
ur samkvæmt framlögðum reikn-
ingi vegna tiltekinna afnota, eins
og til dæmis er algengt hjá ríkis-
starfsmönnum, er utan staðgreiðslu
og á að færa hann á sama hátt og
áður, til tekna og sömu tölu til frá-
dráttar.
Svipaðar reglur gilda um dag-
peninga sem vinnuveitandi hefur
greitt launþegum, til dæmis vegna
ferðalaga vegna vinnu þeirra.
Stærstur hluti þeirra mun vera
greiddur samkvæmt framlögðum
reikningum og færist því til tekna
og frádráttar á sama hátt og akst-
ur ríkisstarfsmanna.
Ný markaðsnefnd
landbúnaðarins:
Níels Árni
Lund formaður
LANDBÚNAÐARRÁÐHERRA
hefúr endurskipað markaðsnefiid
landbúnaðarins og gildir skipunin
í eitt ár. Níels Árni Lund deildar-
stjóri i landbúnaðarráðuneytinu
er nú formaður nefndarinnar, en
áður var Sveinbjörn Dagfinnsson
ráðuneytisstjóri formaður.
Aðrir í nefndinni eru: Kjartan
Gunnarsson frá viðskiptaráðuneyt-
inu, Ámi S. Jóhannsson frá búvöru-
deild SÍS, Steinþór Skúlason frá Slát-
urfélagi Suðurlands, Óskar H. Gunn-
arsson frá Samtökum afurðastöðva
í mjólkuriðnaði, Haukur Halldórsson
frá Stéttarsambandi bænda, Gísli S.
Karlsson frá F'ramleiðsluráði land-
búnaðarins og Sigurgeir Þorgeirsson
frá Búnaðarfélagi Islands. Fram-
kvæmdastjóri nefndarinnar er Auð-
unn Bjami Ólafsson.