Morgunblaðið - 23.07.1989, Síða 3
EFIVII
MORGU.NBUjjH? SUNNU-DAGUR. 23., JIJLI 1989
3
Glasnost með gests-
augum
►Það er hitabylgja á Hótel Rossi-
ya með kaupahéðnum, blaðamönn-
um, kakkalökkum og bíófrömuð-
um, sem komnir eru til að vera á
16. kvikmyndahátíðinni í Moskvu.
Morgunblaðið var þar líka og
ræddi m.a. við pólska kvikmynda-
meistarann Andrzej Wajda /10
Hugsað upphátt
►Stefán Valgeirsson, höfuðpaur
Samtaka um jafnrétti og félags-
hyggju, veltir fyrir sér jafnaðar-
stefnunni /14
Kokkabækur fullar af
augum
► Kristín Gunnlaugsdóttir, ungur
Akureyringur, hefur lagt fyrir sig
óvenjulega listgrein, íkonamálun
sem hún nam í Fransiskuklaustri
í Róm /16
Bheimili/
FASTEIGNIR
► l-20
Híbýli/Garður
►Að hurðarbaki /2
Viðhald hefst strax á
byggingarstigi
► Rætt við Magnús Sædal Svav-
arsson hjá Reykjavíkurborg um við
hald húsa í eigu borgarinnar /10
Smiðjan
►Hvernig á smíða garðhlið? /13
Kóngurinn Carl
►Frjálsíþróttagarpurinn Carl
Lewis er í viðtali við Morgunblaðið
og segir þar að uppræta verði
lyijamisferli í íþróttum með öllum
tiltækum ráðum /1
Soðin ýsa og saltkjöt
►Könnun á lífsstíl ’68-kynslóðar-
innar sem lét hvað hæst fyrir um.
20 árum leiddi sitthvað athyglis-
vert í ljós /6
Lockerbie-mennirnir
►Leitin að glæpamönnunum sem
sprengdu í loft upp PanAm-far-
þegaþotuna yfir Skotlandi stendur
enn og handtökur á Norðurlöndum
beina athygiinni í vaxandi mæli
að skæruliðasamtökum Palestínu-
manna /8
Varnarræða vitfirr-
ings
►Þorsteinn J. Vilhjálmsson telur
meira spunnið í Fredda Kruger í
Álmstræti heldur en kvikmynda-
gagnrýnandi Morgunblaðsins og
heldur hér uppi vörnum fyrir þetta
hrollvekjufyrirbæri kvikmyndanna
/10
FASTIR ÞÆTTIR
Fréttir 2/4/bak 'Minning 21c
Dagbók 8 Minning 22c
Leiðari 18 Minning 23c
Helgispjall 18 Minning 24c
Reykjavíkurbréf 18 Myndasögur 25c
Konur 30 Stjörnuspeki 25c
Fólk í fréttum 30 Bridds /25c
Útvarp/sjónvarp 32 Bíó/dans 26c
Mannlifsstr. llc Velvakandi 28c
íjölmiðlar 18c Samsafnið 30c
Mennstr. 20c Bakþankar 32c
INNLENDAR FRÉTTIR:
2-6-BAK
ERLENDAR FRÉTTIR:
1-4
Slegið upp fyrir þyrlupalli
Þessa dagana er unnið hörðum höndum við byggingu þyrlupalls á
Kolbeinsey. Pallurinn á að auðvelda rannsóknir við eyjuna, en hún
eyðist hratt vegna ágangs sjávar. Kolbeinsey er grunnlínupunktur
fiskveiðilandhelginnar og því mikilvæg. Að sögn skipverja á varðskip-
inu Óðni, sem lónar við eyna meðan á verkinu stendur, var í gær
unnið að því að steypa upp grunn pallsins í hitabeltisveðri. Á stóru
myndinni sést varðskipið úti fyrir eyjunni, en á innfelldu myndinni
eru trésmiðir að vinna að uppslætti móta fyrir grunninn.
Coldwater bauð umboðsmönnum sínum til Islands:
Ótráleg breyting á fiskvinnslmmi
- segir Steven W. Meier sem kom áður til íslands fyrir 12 árum
Morgunblaðið/Rax
Umboðsmennirnir 9 sem komu til Islands í boði Coldwater Seafood. Fremst silja Marvene Fischer,
Dan Halling og Steven Meier. Fyrir aftan standa Gene Gatewood, Lee Kohlman, Dick DeWitt,
Carolyn Hasselman, Bob DeWitt og Mike Schuessler.
NÍU umboðsmenn Coldwater
Seafood Corporation í Banda-
ríkjum voru hér á landi fyrir
skemmstu í boði fyrirtækisins
að kynna sér fískvinnslu á Is-
landi og starfsemi Sölumiðstöðv-
ar hraðfrystihúsanna.
Coldwater hefur umboðsaðila á
44 stöðum um öll Bandaríkin,
og er hlutverk þeirra að koma
íslenskum sjávarafurðum á fram-
færi. Ferð umboðsmannanna hing-
að til lands var til þess ætluð að
styrkja þá í þessu starfi.
Umboðsmennirnir komu til
landsins fyrir síðustu helgi, og var
fyrst boðið í laxveiði í Þverá, en
fæstir þeirra höfðu snert á slíkum
veiðiskap áður. Nokkrir veiddu vel
og fékk einn þeirra m.a. 22 punda
lax.
Eftir laxveiðiná heimsóttu um-
boðsmennirnir frystihús Haralds
Böðvarssonar & Co á Akranesi.
Þar næst fóru þeir til Akureyrar
og skoðuðu Utgerðarfélag Akur-
eyrar. Síðan fóru þeir til Grímseyj-
ar, og stóðu á Norðurheimskauts-
baugnum í 20 stiga hita, og loks
skoðuðu þeir Granda í Reykjavík
og Hvaleyri í Hafnarfirði.
, Þrír ættliðir selja
íslenskan fisk
í lok íslandsferðarinnar ræddi
Morgunblaðið við tvo umboðs-
mannanna, þau Steven W. Meier
og Marvene Fischer, sem hafa
umboð fyrir Coldwater í nágranna-
fylkjunum Wisconsin og Illinois.
Afi Stevens W. Meiers gerðist
umboðsmaður fyrir Coldwater
Seafood í Wisconsin-fylki árið
1941. Nú er Coldwater stærsti ein-
staki söluaðili sjávarafurða í fylk-
inu, og Meier, sem tók við umboð-
inu fyrir Coldwater af föður sínum
fyrir fimm árum, segir að allur
fiskur sé miðaður við íslenska fisk-
inn. Hann sé einfaldlega bestur.
Fiskneysla hefur alltaf verið
talsverð í Wisconsin, en fylkið ligg-
ur að Michigan-vatni og Superior-
vatni. Einnig byggir fiskneysla á
gamalli hefð úr kaþólskum sið,
þegar fastað var um helgar. Þá
voru haldnar miklar fiskveislur á
föstudögum og þeim sið er enn
víða haldið við, að sögn Meiers.
Hann sagði að neysla á fiski
hefði aukist verulega í Wisconsin
á undanförnum árum, eins og ann-
ars staðar í Bandaríkjunum, þótt
vaxandi umhverfismengun, og
mengunarslys í höfum, hefði upp
á síðkastið orðið til þess að ýmsir
hafa gerst fráhverfir sjávarréttum.
„Við höfum reynt að hagnýta
okkur þessa þróun, með því að
leggja áherslu á að íslenski fiskur-
inn sé veiddur í ómenguðum sjó
og það hefur tekist nokkuð vel,“
sagði Meier.
Steven W. Meier kom áður til
Islands fyrir 12 árum, og hann
segir að breytingin á fiskvinnsl-
unni á þessum tíma sé ótrúleg.
„Þá var fiskurinn að mestu leyti
unninn í höndunum en nú er vinnsl-
an nær sjálfvirk í stórum verk-
smiðjum. Á þann hátt hefur íslend-
ingum tekist að halda gæðunum
þrátt fyrir aukna framleiðni með
færra starfsfólki," sagði Meier.
Hann sagði það vera viðsjárverð
þróun hvað íslendingar flyttu mik-
ið út af ferskum óunnum fiski og
minnkuðu áhersluna á framieiðslu
fyrir Bandaríkjamarkað. „Samt er
það skiljanlegt, þegar litið er á
verðþróunina og vinnuaflsskortinn
í fiskvinnslunni; ég myndi senni-
lega gera þetta sjálfur ef ég væri
í sömu aðstöðu," sagði Meier.
Hann taldi ólíklegt að Banda-
ríkjamarkaður þyldi á næstunni
mikið hærra verð á íslenskum fiski
en nú er. Of mikil samkeppni væri
frá ódýrum fiski frá Kanada, og
ýmsum tískutegundum með fram-
andi nöfnum, sem þættu meira
spennandi en þorskur og ýsa.
„Markaðurinn fyrir íslenskan
fisk er þó traustur, og ég hef ekki
áhyggjur af framtíðinni ef gæðin
haldast,“ sagði Steven W. Meier.
Rolls Royce fisksins
Chicago-borg í Illinois tengist
ekki fiski í hugum íslendinga, frek-
ar nautgripasláturhúsum. Sjávar-
útvegur er þó talsverður í fylkinu
og íslenskur fiskur er í hávegum
hafður í Chicago, að sögn Marvene
Fischer, sem hefur haft umboð
fyrir Coldwater Seafood í 20 ár.
„Þegar ég fékk umboðið höfðu
fáir borgarbúar bragðað íslenskan
fisk. Hann hefur þó unnið sér
tryggan sess og ég hef heyrt
marga lýsa því yfir að þeir tryðu
ekki að fiskur gæti bragðast svona
vel,“ sagði Marvene Fischer í sam-
tali við Morgunblaðið.
Fischer hreifst af landi og þjóð
í ferð sinni hingað. Hún sagði að
fegurð landsins og víðáttan hefði
haft mikil áhrif á sig, svo og ein-
lægni og dugnaður fólksins. Það
væri örugglega helsta ástæða þess
að fiskurinn sé jafn góður og raun
bæri vitni.
„íslenskur fiskur er mjög vin-
sæll í Chicago. Þar leggja neytend-
ur áherslu á að fiskur sé vel unn-
inn; vilja meðal annars hafa hann
beinlausan, og vörumerki Cold-
water, Icelandic, svarar þeim kröf-
um. Það er haft á orði, að það sé
ekki Cadilac fisksins heldur Rolls
Royceinn," sagði Fischer.
Hún sagði þó að íslendingar
yrðu að rækta markaðinn vel. „Við
eigum oft erfitt með að skilja hvers
vegna framboðið er sveiflukennt.
Við fáum mikið af eldisfiski og þar
er framboðið alltaf stöðugt en ekki
háð sveiflum í veiðum. Svo er
gengishlutfallið milli landanna að
sjálfsögðu þýðingarmikið. En á
meðan íslenskur fiskur er á Banda-
ríkjamarkaði verður hann etinn,“
sagði Marvene Fischer.