Morgunblaðið - 05.01.1990, Blaðsíða 18

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. JANÚAR 1990
18
Uppgjöf Manuels Antonio Noriega, hershöfðingja í Panama
„Hann var einmana og
niðurbrotinn maður“
Washington. Reuter.
MANUEL Antonio Noriega var „einmana og niðurbrotinn maður“
þegar hann fór úr sendiráði Páfagarðs í Panama, að því er Marcos
McGrath, erkibiskup landsins, sagði í gær.
McGrath sagði í viðtali við banda- um að dvelja í sendiráðinu í óákveð-
rískan sjónvarpsfréttamann að inn tíma og búa við stöðuga óvissu
Noriega hefði aðeins getað valið vegna umsáturs bandarísku her-
Panamaborg
Homestead.
PANAMA
1. Noriegagefur slg fram
við bandariska hermenn
Wj. 3. Fluttur meö flugvól
m til Bandarfkjanna
2. Bandarfska
ffkniefnalögreglan
handtekur hann
NICAR

Howard- ■
herflugvöllurinn
•: • ••• ••. ....................................................................................................
Chicago Tribune
mannanna, ellegar að gefa sig fram
við Bandaríkjamenn eða panamísk
stjómvöld. „Og þegar hann fór úr
sendiráðinu var hann augljóslega
einmana og niðurbrotinn maður.
Þar með lauk fremur fáránlegu og
sársaukafullu tímabili í sögu okk-
ar,“ sagði erkibiskupinn.
í sendiráðinu hafði Noriega eitt
herbergi með baði til umráða. Sagð-
ist erkibiskupinn sjálfur hafa gist
þar á stundum. Það væri einfalt,
kross hengi þar á vegg og sjónvarp
stæði í einu horninu, hljóðið í því
væri ágætt en myndin léleg.
„Noriega hafði talið sér trú um
að hann væri nokkurs konar keis-
arí í þessum heimshluta," sagði
McGrath og bætti við þetta hefði
breyst eftir vistina í sendiráði Páfa-
garðs. Einræðisherrann fyrrverandi
hefði ákveðið að gefast upp eftir
að 15 þúsund Panamabúar hefðu
efnt til mótmæla í grennd við sendi-
ráðið og krafist þess að hann yrði
framseldur til Bandaríkjanna.
Reuter
Þúsundir manna komu saman við sendiráð Páfastóls i Panamaborg
á miðvikudag og kröfðust þess að Manuel Antonio Noriega hers-
höfðingi yrði framseldur til Bandaríkjanna.
Tengsl hershöfðingjans við CIA
gætu reynst mjög viðkvæmt mál
Washington. .Reuter.
RÉTTARHÖLDIN yfir Manuel Noriega í Bandaríkjunum verða um
margt sérstæð og spennandi. Einungis tvisvar áður hafa stjórnvöld
þar í landi borið fram ákæru á hendur leiðtoga erlends ríkis. Við
réttarhöldin kunna að koma upp viðkvæm atriði i samskiptum Nori-
ega við bandarísk sljórnvöld en um skeið vann Noriega fýrir banda-
risku leyniþjónustuna CIA. Hámarksrefeing við þeim afbrotum sem
Noriega er sakaður um er 145 ár. Honum er m.a. gefið að sök að
hafa þegið fimm miiljónir dala i mútur fyrir að aðstoða kólumbíska
eiturlyQabaróna við að smygla rúmlega þremur tonnum af kókaíni
til Bandaríkjanna.
Mörg vandamál blasa við banda-
rískum stjómvöldum í sambandi við
að fá Noriega dæmdan sekan. í
fyrsta lagi hafa veijendur Noriega
bent á að erfitt sé eða jafnvel
ómögulegt að halda óhlutdræg rétt-
arhöld végna þeirrar umfjöllunar
sem málið hefur fengið í fjölmiðlum.
Steven Kollin einn verjenda Noriega
sagði í gær að Noriega myndi neita
sakargiftum. Ef tækist að setja
saman kviðdóm sem ekki væri und-
ir áhrifum fjölmiðlaumfjöllunar þá
myndi hann hreinsa Noriega af
áburðinum. Hann sagði að ákær-
ndur byggðu á óáreiðanlegum
framburði eiturlyfjasala sem fengið
hefðu vægan dóm í skiptum fyrir
upplýsingar um Noriega.
Bush hitti Noriega tvisvar
í öðru lagi gaf Kollen í skyn að
verjendur Noriega myndu krefjast
þess að rétturinn fengi að skoða
leýnilegar upplýsingar um tengsl
Noriega við Bandaríkjastjórn á átt-
unda áratugnum og í upphafi þess
níunda. Þessar upplýsingar gætu
reynst óþægilegar fyrir stjómvöld
og ekki síst fyrir George Bush
Bandaríkjaforseta. Noriega var á
launum hjá bandarísku leyniþjón-
ustunnu CIA þegar Bush var yfir-
maður hennar á miðjum áttunda
áratugnum. Þá lofuðu bandarísk
yfirvöld í eiturlyfjamálum Noriega
fyrir samstarfsvilja á sama tíma og
hann átti að líkindum viðskipti við
eiturlyfjasala. Vitað er að Bush og
Noriega hafa hist tvisvar sinnum.
í fyrra skiptið snæddu þeir saman,
hádegisverð árið 1976 en þá gegndu
þeir báðir starfi yfirmanns leyni-
þjónustu landa sinna. Siðan hittust
þeir í Panama árið 1983. Líklegt
er talið að veijendur Noriega muni
freista þess að láta málið falla nið-
ur með því að krefjast þess a gögn
sem leyniþjónustunni er sérlega
annt um, verði lögð fram.
Larry Bims, sérfræðingur um
málefni Mið-Ameríku, sagði í gær
að skýringin á því að Noriega gaf
sig fram gæti einmitt verið sú að
hann hefði gert einhvers konar
samning við Bandaríkjastjórn um
að hluti af ákæmnum á hendur
honum yrði felldur niður. Banda-
rískir embættismenn hafa neitað
því að slíkur samningur hafi verið
gerður.
í flokki með Marcosi
í þriðja lagi er sjaldgæft að
Bandaríkjastjóm beri fram ákæra
á hendur leiðítoga erlends ríkis. Það
hefur gerst tvisvar áður: Ferdinand
Marcos fyrram einvaldur á Filipps-
eyjum lést áður en hann kom fyrir
rétt í New York sakaður um
fjárglæfrastarfsemi. Norman
Saunders, leiðtogi á Turk- og Ca-
ico-eyjum, var dæmdur í átta ára
fangelsi fyrir eiturlyfjasmygl.
Manuel Antonio Noriega.
Reuter
Andstæðingar Manuels Noriega fagna uppgjöf hans. Líkt og sjá má
á myndinni þakkaði fólkið George Bush Bandaríkjaforseta fyrir fram-
göngu hans í málinu.
Ögraði Bandaríkja-
slj órn í hálft annað ár
Panamaborg. Reuter.
REIPTOGIÐ milli Manuels Antonios Noriega, sem var einvaldur í
Panama í í nokkur ár, hófst fyrir alvöru í júní 1987 er bera tók á
andstöðu við hershöfðingjann í Panama. Hann var þá yfirmaður
heraflans en gegndi ekki öðrum mikilvægum embættum, þótt allir
vissu hver héldi um stjórnartaumana.
• 24. september 1987: Öldunga-
deild Bandaríkjaþings samþykkir í
einu hljóði áskorun til herforingj-
anna í Panama um að komið verði
á laggimar borgaralegri stjóm, ella
verði allri bandarískri aðstoð við
landið hætt.
• 4. febrúar 1988: Gefin er út í
Florida í Bandaríkjunum fyrri af
tveim ákærum á hendur Noriega
fyrir meinta eiturlyfjasölu og fjár-
svik.
• 25. febrúar: Eric Arturo Del-
valle, forseti Panama, reynir að
reka Noriega en er sjálfum hrandið
af valdastóli. Ðelvalle hafði fram
til þessa verið talinn handbendi
hershöfðingjans. Stuðningsmaður
Noriega, Manuel Solis Palma, fyrr-_
um menntamálaráðherra, tilnefnd-
ur í forsetaembættið i stað Delvalle.
• Bandaríkjastjórn neitar að við-
urkenna Solis Palma. Hann heldur
á fund Allsheijarþings Sameinuðu
þjóðanna í New York og fordæmir
þar „árásarstefnu" Bandaríkja-
manna gagnvart Panama.
• 7. maí 1989: Forsétakosningar
í Panama. Ásakanir um kosninga-
svik af hálfu stjórnarandstæðinga.
Alþjóðlegir eftirlitsmenn telja
stjómarandstöðuna hafa sigrað
með yfirburðum en Noriega lætur
iýsa kosningamar ógildar og ber
við „afskiptum útlendinga", þ.e.
eftirlitsmannanna.
• 10. maí: Leiðtogar stjómarand-
stöðunnar efna til mótmælagöngu
í höfuðborginni og krefjast þess
að kosningamar verði látnar gilda.
Sveitir stuðningsmanna Noriega
ráðast með bareflum á göngumenn
og slasa annað varaforsetaefni
stjómarandstæðinga, Guillermo
Ford. Lögreglumenn fylgjast með
atburðum en hafast ekki að.
• 1. september: Margra mánaða
tilraunir Samtaka Ameríkuríkja til
að reyna að ná samkomulagi milli
deiluaðila um nýja stjóm fara út
um þúfur. Noriega tilnefnir óþekkt-
an skriffinna, Francisco Rodriguez,
í forsetaembættið.
<• 20. desember: Bandarískt her-
lið ræðst inn í Panama. Skömmmu
áður hafði þing Panama, þar sem
Noriega réð öllu, lýst því yfir að
styijaldarástand ríkti milli Panama
og Bandaríkjanna og blóðugar
skærur höfðu orðið á mörkum yfir-
ráðasvæðis Bandaríkjamanna við
Panamaskurðinn og Panama.
• 24. desember: Noriega leitar
hælis í sendiráði Páfagarðs í Pa-
namaborg eftir að hafa verið á
flótta undan bandarískum her-
mönnum í fimm daga.
• 3. janúar 1990: Noriega gefur
sig fram við Bandaríkjamenn
klukkan 20.50 að staðartíma (kl.
1.50 að íslenskum tíma).