Morgunblaðið - 04.08.1990, Page 40

40
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. ÁGÚST 1990
Ast er__
. • . að drekkja henni í blóm-
um.
TM Reg. U.S. Pat Off.—all rights reserved
© 1990 Los Angeles Times Syndicate

y
ijzppr ir 7j7
Kunningi. Við reykjum
ekki hér ...
HÖGNI HREKKVÍSI
ÍSLENSKU TRÖLLIN HAFA
FENGIÐ FRAMANDIUTLIT
Til Velvakanda.
Við sem höfum lesið íslenskar
þjóðsögur frá blautu barnsbeini
höfum ákveðnar skoðanir um útlit
á íslensku tröllunum og íslenska
huldufólkinu. Ég geri mér ekki
grein fyrir hvort það eru teikningar
sem fylgt hafa sögunum sem hafa
mótað skoðun mína (og minna jafn-
aldra) eða hvort um er að ræða
Okeypis að-
gang að sund-
stöðum fyrir
atvinnulausa
Til Velvakanda.
Við erum þrjár atvinnulausar
stúlkur og langar til að koma eftir-
farandi á framfæri:
Okkur langar að koma því á
framfæri, hvort ekki væri hægt að
gefa atvinnulausum ókeypis aðgang
að sundstöðum og við hvaða aðila
ætti að tala í því sambandi til að
fá þessu framgengt.
Einnig langar okkur að vita
hvort hvergi í Reykjavík er til „bað-
hús“, t.d. fyrir þá sem leigja sér
herbergi með engu baði og hafa
ekki kunningja til að leita til með
slíka þjónustu.
Þijár atvinnulausar (og
baðlausar).
áhrif frá íslensku landslagi og nátt-
úru. Ég man eftir því að hafa sem
barn lesið norsk ævintýri um tröll
og þau skipuðu ósjálfrátt allt annan
sess í huga mér af því að þau litu
allt öðru vísi út en þau íslensku,
enda af allt öðru sauðahúsi.
Á undanförnum árum hafa kom-
ið út sögur um íslensk tröll með
teikningum eftir erlenda listamenn
sem ég veit ekki hvort búa hér eða
hafa bara verið fengnir til að teikna
íslensk tröll. Og viti menn. íslensku
tröllin hafa allt í einu fengið fram-
andi útlit. Andlitsdrættirnir sem
voru skarpir og tröllslegir eru
horfnir, en í staðinn eru komnar
skvapkenndar fígúrur með erlent
yfirbragð. Ennið sem var hátt og
tignarlegt er orðið lágt og hrukk-
ótt. Skarpmótaða nefið sem skagaði
fram eins og tígulegt íslenskt fjall
er orðið að kringlóttu kartöflunefi.
Andlitið sem var fastmótað og svip-
mikið er orðið eins og útflattur
svampur með hangandi og hrukk-
óttar kinnar.
Ég hef borið mig saman við
margt fólk á mínum aldri og ívið
yngra og þeim ber öllum saman um
að íslensku tröllin hafi breyst í út-
liti með þessum nýju útgáfum. Við
höfum verið að grínast með hvort
mataræði tröllanna hafi eitthvað
breyst í tímans rás, en í alvöru erum
við sammála um að rekja megi or-
sökina til teiknaranna, sem hafa
sennilega ekki alist upp hér á landi
og hafa því ekki drukkið í sig íslen-
skar þjóðsögur með móðurmjólk-
inni. Islenskir bókaútgefendur sem
ætla að gefa út íslenskar tröllasög-
ur þyrftu að leiðbeina teiknurunum
um einkenni íslenskra trölla því að
þeim megum við ekki glata. Þau
eru séríslensk og fyrirfinnast hvergi
annars staðar í heiminum.
Sömu sögu er að segja um ís-
lenska huldufólkið. Það er líka séris-
lenskt fyrirbæri sem ekki fyrirf-
innst meðal annarra þjóða og hefur
því séríslenskt útlit. Ekki þetta er-
lenda „fairy-útlit eins og mjónefja
álfadrottningar með stjörnugljáandi
töfrasprota. Fróðlegt væri að heyra
álit þeirra sem gæddir eru þeim
hæfileika að sjá meira en almenn-
ingi er gefið og hafa því ef til vill
séð huldufólk með eigin augum.
Mér datt í hug að nefna þetta
þegar ég frétti að Sólarfilma hefði
fengið þekktan amerískan teiknara,
Daniel Kirk, til að teikna íslenska
jólasveina á jólakort. Vonandi
skemmir hann ekki ímynd íslenskra
jólasveina og gerir þá alþjóðlega í
útliti. Tröllin, huldufólkið og jóla-
sveinarnir eru hluti af okkar ís-
lensku menningu sem okkur ber
skylda til að varðveita fyrir kom-
andi kynslóðir.
Fimmtug amma
TÝNDUR
KÖTTUR
Þessi köttur heitir Steingrímur og
hvarf hann frá heimili sínu Miðtúni
76. Þeir sem hafa séð Steingrím
hafi samband í síma 628578.
Átti að auglýsa að
vatnið væri lokað
Til Velvakanda.
Sunnudaginn 29. júlí lagði ég
leið mína að Hvammsvík í Hvalfirði
þar sem ég hugðist veiða regnboga-
silung. Þegar þangað var komið bað
ég eins og lög gera ráð fyrir um
veiðileyfi, en var sagt að það væri
útilokað þar sem Slippfélaginu
hefði verið Ieigður dagurinn. Mér
þótti þetta hálfundarlegt þar sem
ég vissi ekki til að stangafjöldi
væri takmarkaður, og helgina áður
hafði verið sá ijöldi við veiðar þarna
að maður varð að gæta sín þegar
maður kastaði.
Það sem mér þótti hins vegar
mest fyrir, er sá dónaskapur sem
þeim er sýndur sem vilja njóta lífs-
ins við veiðar þarna með því að
auglýsa þá ekki að vatnið væri lok-
að þennan dag. Það hefði sparað
manni ferðina sem varð til einskis
og maður hefði getað lagt leið sína
annað. Það hefði verið sáraeinfalt
að koma stuttri tilkynningu í útvarp
t.d., annað eins hefur verið gert.
ísólfur Pálmarsson
Víkveiji skrifar
Rúllubindivélar hafa verið Vík-
verja umræðuefni í sumar og
síðastliðin sumur. Sérstaklega þó
hvernig bændur geti fjármagnað
tækjakaupin. Hitt er alveg ljóst, að
þessi nýja tækni hefur gert hey-
verkun hér á landi mun auðveldari
og bændum reynist heyskapurinn
mun léttari með þessum tækjum.
Veðurfarið hefur minna að segja
og færri hendur þurfa að koma
nálægt vinnunni — auk þess sem
heyið verður oftast betra fóður en
með eldri aðferðum. Hitt er svo
ánnað mál að þessar hvítu gorkúlur
út um öll tún stinga a.m.k. í augu
kaupstaðarfólksins sem ekur um
sveitir landsins á sumrin. Svo
mætti einnig spyija hvort allt þetta
plast sem notað er til að pakka
rúllunum valdi ekki mikilli umhverf-
ismengnn? Víkverji veit að margir
bændur hafa áhyggjur af þeirri
loftmengun sem brennsla umbúð-
anna veldur.
XXX
í Skagafírði í nokkra daga og ók
um sveitir þar. Þá vakti það at-
hygli hversu umgengni var góð og
fallegt að sjá heim að mörgum
bæjum þar sem margir virtust
leggja metnað sinn í að hafa nán-
asta umhverfi sitt snyrtilegt. Á síð-
astliðnum árum hafa verið stofn-
aðar fegrunarnefndir í nokkrum
hreppum Skagafjarðar til að sporna
gegn slæmri umgegni við landið.
Þetta átak hefur greinilega tekist
með miklum ágætum. Fyrir nokkr-
um árum var ekki með nokkru
móti hægt að benda á Skagfirðinga
sem fyrirmynd annarra í umgengni
um bújarðir. Þeir höfðu orð á sér
fyrir að hugsa meira um gleðskap
og útreiðar_ en búskap og snyrti-
mennsku. Áfram eru þeir miklir
gleðskaparmenn en hafa algjörlega
snúið við blaðinu í umgengni sinni
við landið.
XXX
Ivikunni gerði Víkverji slæma
umgengni í sveitum að umræðu-
efni. Fyrir skömmu dvaldi Víkveiji
Afram liggur leið Víkveija og nú
yfir Öxnadalsheiði og á veg
í Hörgárdal með bundnu slitlagi.
Þessi vegur var lagður fyrir
nokkru, en Vegagerðin hefur ekki
enn séð sóma sinn í því að ganga
frá vegköntum, heldur skilið eftir
ljót sár á landslagið. Yfirleitt er
Vegagerðin fljót að laga til eftir
sig, en þarna virðast menn hafa
gleymt sér.
xxx
*
AAkureyri vakti það helst at-
hygli Víkveija að hús við
Glerárgötu standa að meirihluta til
tóm, en þarna var fyrir nokkrum
árum blómleg atvinnustarfsemi og
h'fæð atvinnulífs í bænum þarna í
kring. Tómir salir og yfirgefin fyrir-
tæki bera núna vitni um slæmt at-
vinnuástand. Akureyringar sem
Víkveiji ræddi við töldu að á næst-
unni myndi þó enn síga á ógæfuhlið-
ina ef nýtt álver risi á Reykjanesi
en ekki á Akureyri. Þá fyrst kæmi
til verulegs fólksflótta frá Akur-
eyri. Margar fjölskyldur hreinlega
biðu eftir því að eitthvað færi að
gerast fyrir norðan og vonleysið
myndi ná tökum á fólki ef ákvörðun
um staðsetningu álvers yrði þeim
ekki í hag.