Morgunblaðið - 11.08.1990, Qupperneq 10

10
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. ÁGÚST 1990
Rík er réttlætiskemid
fí ármálaráðherra!
eftir GeirH. Haarde
Ólafur Ragnar Grímsson fjár-
málaráðherra var í ríkissjónvarpinu
sl. miðvikudagskvöld spurður út í
þau ákvæði skattalaga, sem skerða
rétt manna til húsnæðisbóta og
vaxtaafsláttar með afturvirkum
hætti. Þessum ákvæðum beitti hann
sér fyrir á síðasta ári svo sem kom-
ið hefur fram hér í blaðinu, m.a. í
grein minni sl. fimmtudag.
Fjármálaráðherra neyddist í við-
talinu til að viðurkenna að eitthvert
óréttlæti hefði e.t.v. komið í ljós.
Annað er líka erfitt því lögin sem
hann fékk samþykkt tala skýru
máli. Og við þessu var varað og
sérstakt frumvarp flutt fyrr á þessu
ári einmitt til að koma í veg fyrir
þetta óréttlæti. Við skattaálagning-
una nú í sulnar kom í ljós að þessi
ákvæði hafa bitnað á fjölda manns
sem gerði fjárhagslegar ráðstafanir
í góðri trú á grundvelli gildandi
laga og gat ekki vitað að lögunum
yrði breytt afturvirkt.
Má óréttlætið bitna á fáum?
Ýmislegt athyglisvert kom fram
í hinu stutta viðtali við ráðherrann.
Hann gaf m.a. í skyn að hugsan-
legt væri að leiðrétta það óréttlæti
sem leitt hefur verið í ljós og hann
ber ábyrgð á. En þó aðeins ef „stór
hópur“ hefði orðið fyrir barðinu á
óréttlætinu og ef um væri að ræða
„venjulegt launafólk" sem ætti litlar
eignir eða ætti með „eðlilegum
hætti rétt á því að þeirra mál séu
skoðuð _sérstaklega.“ Með öðrum
orðum: Ólafur Ragnar Grímsson er
til í að bæta fyrir mistök sín og
leiðrétta augljóst ranglæti ef það
hefur bitnað á nógu mörgum og
ef menn geta ekki staðið undir því
ijárhagslega. Menn bara gefi sig
fram svo hann geti metið í hveiju
tilfelli hvort það óréttlæti sem hann
hefur gengist fyrir skuli leiðrétt.
Hugsunarhátturinn er sá að það sé
allt í lagi að beita skattalögum aft-
umrkt gegn einhveijum fáum sem
hafa efni á að láta fara þannig með
sig.
Já, rík er réttlætiskennd for-
manns Alþýðubandalagsins. í þessu
efni skal geðþótti ráða og ekki hirt
um þá grundvallarreglu í réttarfari
að allir skuli jafnir fyrir lögunum.
Vanþekking eða blekking?
120fm íbúðirtil sölu
sem henta vel fyrir eldra fólk
Á veðursælum stað í Grafarvogi eru vel skipulagðar
íbúðir til sölu. Góðar suðursvalir, stórar stofur og
þvottahús á hæðinni. Bílskúr fylgir. íbúðirnar seljast
tilbúnar og sameign fullfrágengin.
íbúðirnar verða til sýnis fullbúnar á næstu dögum.
Örn ísebarn, byggingameistari,
sími 31104.
Geir H. Haarde
hefur reiknað með því“. Þau sýna
glögglega að ráðherrann telur ekk-
ert athugavert við að svipta fólk
með afturvirkum hætti rétti sem
það á lögum samkvæmt þegar það
gerir sínar ráðstafanir og „reiknar
með“. Ég tel að slík afturvirkni sé
siðlaus og fái ekki staðist en fjár-
,jMeð öðrum orðum.
Ólafur Ragnar
Grímsson er til í að
bæta fyrir mistök sín
og leiðrétta augljóst
ranglæti ef það hefur
bitnað á nógu mörgum
og ef menn geta ekki
staðið undir því íjár-
hagslega.“
málaráðherra er annarrar skoðunar
og hefur breytt samkvæmt því. Það
er einmitt heila málið.
Höfundur er alþingismaður fyrir
Sjálfstæðisflokkinn 'í Reykjavík.
LEIÐRÉTTING
Við vinnslu Morgunblaðins á
grein Geirs H. Haarde um þetta
efni sl. fimmtudag urðu þau mistök
að niður féll ein lína. Leiðrétt er
málsgreinin svohljóðandi: Hann
lýsti sig hins vegar samþykkan því
að embættismenn skoðuðu frum-
varið, væntanlega til að sannreyna
hvort fullyrðingar flutningsmanna
um afturvirka íþyngingu ættu við
rök að styðjast.
Listasafn Sigurjóns Ólafssonar:
Fjórar tónlistarkonur
Til sölu í Hafnarfirði
hús á mjög góðum stað
Fallegt og vandað steinhús, byggt 1955, við Lækjar-
kinn, hæð, kjallari og ris, alls 188 fm og 28 fm bílskúr,
allt í fyrsta flokks ástandi. Á hæð og í risi eru 5 herb.,
eldhús og bað. í kjallara eru 3 herb. og eldhús.
Opið f dag Árni Gunnlaugsson hrl.,
frá kl. 12-17 Austurgötu 10, sími 50764.
01070 LÁRUS Þ. VALDIMARSS0N framkvæmdastjóri
£ I lvv1>klÓ/v KRISTINIMSIGURJÓNSSON,HRL.loggilturfasteígnasali
Til sýnis og sölu auk annarra eigna:
Góð íbúð á góðu verði
Rúmg. suðuríb. í þriggjá hæða blokk við Blikahóla. Sameign var end-
urn. á síðastl. ári. Húsnæðisl. kr. 1,8 millj. Mikið útsýni.
Séríbúð í þríbýlishúsi
Stór og góð 2ja herb. íb. við Digranesveg Kóp. á jarðh. Allt sér. Mik-
ið endurn.
Við Stelkshóla með góðum bílskúr
2ja herb. suðuríb. á 2. hæð um 60 fm. Rúmg. sólsvalir. Góð sameign.
Laus strax.
Endaíbúð í nýja miðbænum
4ra herb. úrvalsíb. við Ofanleiti 104 fm auk sameignar. Sérþvottah.
Tvennar svalir. JP-innrétting. Góður bílsk.
Hagkvæm skipti
í Hafnarfirði óskast 3ja-4ra herb. íb. eða lítið einb. Má þarfnast endur-
bóta. Skipti mögul. á 2ja herb. íb. í lyftuh. með frábæru útsýni.
í Mosfellsbæ óskast
Raðhús með 2ja-4ra herb. íb.
Einbýlishús 110-130 fm. Fjársterkir kaupendur.
Sem næst miðborginni
Traust sameignarfélag óskar eftir góðu húsn. 150-300 fm. Góð útb.
4ra-5 herb. íb. með um 120-150 fm góðu vinnuplássi.
• • •
Opiðídag kl. 10.00-16.00.
Almenna fasteignasalan sf.
var stofnuð 12. júlf 1944.
LAUGAVEG118 SÍMAR 21150 - 21370
AIMENNA
FASTEIGN ASAl AN
á þriðjudagstónleikum
FJÓRAR ungar tónlistarkonur ílytja fjölbreyfta dagskrá á þriðjudags-
tónleikum í Listasafni Sigurjóns Olafssonar næstkomandi þriðjudag,
14. ágúst. Listakonurnar eru Signý Sæmundsdóttir, söngkona, Hlíf
Sigurjónsdóttir, fiðluleikari, Nora Kornblueh, sellóleikari og Þóra
Fríða Sæmundsdóttir, píanóleikari.
Þá vakti athygli að ráðherrann
talaði um eitthvert fólk sem reiknað
hefði með því fyrir 5-6 árum að fá
húsnæðisbætur og að óeðlilegt væri
að slíkt fólk fengi þær áfram „bara
af því_ að það hefur reiknað með
því.“ í þessu sambandi er rétt að
upplýsa að húsnæðisbætur voru
lögfestar árið 1987 og komu til
útborgunar í fyrsta sinn við álagn-
ingu 1988. Enginn fékk slíkar bæt-
ur fyrir 5-6 árum eða gat reiknað
með þeim þá. Vissi Ólafur það ekki
eða var hann að blekkja?
Kjarni málsins kemur hins vegar
fram í orðunum „bara af því að það
Á efnisskránni eru aríur eftir
Bach og HÁndel fyrir sópran, fiðlu
og bassa continuo, Konsertaría eftir
Mozart, Söngvar fyrir fiðlu og sópr-
an eftir Vaughan Williams og nokk-
ur þekkt sönglög eftir Brahms. Þar
að auki mun Nora Kornblueh leika
Sarabanda úr einleikssvítu nr. 5 eft-
ir Bach og Hlíf Sigurjónsdóttir flytur
einleiksverk eftir pólska tónskáldið
Grazyna Bacewicz.
Að venju standa tónleikarnir í um
eina klukkustund og verður kaffi-
stofa safnsins opin að þeim loknum.
__________________________ÆílariM ddd^D
Umsjónarmaður Gísli Jónsson 550. þáttur
Umsjónarmanni barst fyrir
skömmu ágætt bréf frá Jakob
Björnssyni í Reykjavík og er það
á þessa leið: „Ýmsa hef ég heyrt
amast við því að orð eins og
keppni, frelsi og fleiri slík séu
notuð í fleirtölu. í svipinn man
ég ekki hvort þú hefur fjallað
um þessa spurningu eða ekki.
í því samhengi minnist ég
þess ekki að þess hafi verið get-
ið að þessi orð og fleiri tilheyra
hópi orða sem hafa tvennskonar
merkingu: (1) Almenna, þ.e. þau
eru heiti á almennum hugtökum,
efnum, fyrirbærum og tilfinn-
ingum, og (2) sértæka, þ.e. þau
eru notuð sem heiti á einstökum
athöfnum, hlutum, atburðum,
tilefnum og atvikum sem fela í
sér innihald orðsins í hinni al-
mennu merkingu. Mörg slík orð
hafa um aldir verið aðeins til í
eintölu í almennu merkingunni
en oftast aðeins í fleirtölu í hinni
sértæku þótt dæmi séu um ein-
tölumynd þeirra í þessari merk-
ingu líka. Dæmi:
Ást — ástir.
Gleði — gleðir'.
Harmur — harmar.
Járn — járn.
Skemmtun' — skemmtanir'.
Sorg — sorgir.
Veður' — veður'.
'Þessi orð eru til í eintölu í sértæku merk'-
ingunni líka.
Eg fæ ekki betur séð en að
t.d. orðið keppni sé alveg hlið-
stætt þessum orðum. Orðið hef-
ur annarsvegar almenna merk-
ingu, það að keppa; hinsvegar
sértæka, þar sem það merkir
einstakar athafnir, eða atvik,
sem fela í sér keppni. Fleirtölu-
myndin, „keppnir", hefur þá ein-
vörðungu sértæku merkinguna
í sér fólgna. Svipað má segja
um frelsi. Það merkir almennt
það að vera fijáls en sértækt
að vera fijáls til sérstakra, af-
markaðra athafna, að tala, að
prenta, að ferðast o.s.frv.
Hvaða ástæða er þá eiginlega
til að amast við fleirtölumynd-
inni? Er ekki hér um það að
ræða að beita aldagamalli
venju/reglu í' málinu á ný við-
fangsefni, eða nýjar þarfir, í
breyttu samfélagi? Eru ekki of-
angreindar fleirtölumyndir til
komnar af samskonar þörfum á
öldum áður eins og þeirri nú að
þurfa að geta talað um keppni
og frelsi í fleirtölu? Verður ekki
málið að laga sig að þörfum
hvers tíma á meðan byggingu
þess er ekki raskað? Ofangreind
dæmi virðast staðfesta að svo
er ekki gert þótt talað sé um
keppnir. Gaman væri að heyra
álit þitt á þessu.“
I þessu sambandi má geta
þess að hugtaksheitið háski
kemur fyrir í fleirtölu í gömlu
helgikvæði. Þar er orðmyndin
háskum notuð til að ríma á
móti páskum. Umsjónarmaður
þakkar Jakob gott bréf og önnur
fyrri. Efni bréfsins er vandasamt
og verður tekið til betri umfjöll-
unar síðan.
★
Þá skrifaði Jón Á. Gissurarson
í Reykjavík umsjónarmanni gott
bréf um notkun forsetninga með
staðarnöfnum. Þar segir hann
meðal annars: „Fátt reynist
mönnum jafntorvelt og rétt
notkun í eða á í sambandi við
ýmis staðarheiti. í 545. þætti
þínum ræðir þú meðal annars
um í eða á Nesi, Brekku eða
Hóli og getur tilgátu Steindórs
Steindórssonar frá Hlöðum þar
um. Sýnist mér kenning Stein-
dórs býsna sannfærandi, jafnvel
þar sem regla hans virðist þver-
brotin, því að vel mætti vera að
viðkomandi bær hefði flust úr
í-stað á á-stað, en nafn hans
hefði unnið sér hefð.
Vík og Fjörður eru á eða í
heiti. Samkvæmt kenningu
Steindórs verður næsta eðlilegt
að segja í Reykjavík (Kvosinni)
og á Húsavík (þorpið, en prests-
setrið er í Húsavík).
í Mýrdal heitir bær einn
Skaganes og er á-Nes. Fyrir svo
sem hálfri öld var reist nýbýli
úr Sólheimum í sömu sveit og
heitir Framnes. Ásgeir Pálsson
bjó í Framnesi. Hvort tveggja
styður kenningu Steindórs svo
að engu skakkar."
★
Unglingur utan kvað:
A kvöldin var Svalhúsa-Sella
svo sæt eins og ný karamella
og eftir ball heila nótt
hana brast ekki þrótt,
hún var girnó sem nýsöltuð gella.