Morgunblaðið - 14.11.1990, Page 17

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 14. NOVEMBER 1990
17
þess að Alþingi sitji aðeins frá því
í október og fram í maí með löngu
jólaleyfi og páskaleyfi. í raun situr
Alþingi ekki nema í rúmlega hálft
árið. Allir þekkja það óðagot sem
einkennir störf þess á vorin, þegar
málum er beinlínis rudd leið gegn-
um þingið án þess að tóm gefist
til eðlilegrar umhugsunar og um-
íjöllunar. Og ríkisstjórnir sýnast
því fegnari sem Alþingi situr
skemur. Þá geta þær stjórnað ein-
ar í friði og sett sín eigin lög.
Ákveðnariskorður
En í rauninni þarf að ganga
miklu lengra en að afnema rétt
ríkisstjórnar til að setja bráða-
birgðalög, sem reyndar kæmi af
sjálfu sér ef Alþingi sæti megin-
hluta ársins. Það þarf að aðskilja
löggjafaivald og framkvæmdavald
með enn áþreifanlegri hætti. í
mínum huga væri eðlilegt að ráð-
herrum væri óheimilt að sitja á
Alþingi. Þeir eiga ekki að hafa
atkvæðisrétt um lagasetningu. Og
þeir eiga ekki einu sinni að hafa
málfrelsi á Alþingi, nema þingið
óski þess sjálft. Ef þingmaður
verður ráðherra, ætti hann að
víkja af þingi og varamaður að
setjast í hans stað. Það sama á
að gilda um ráðherra og hæsta-
réttardómara, að þeir gegni eng-
um aukastörfum. Og það á einnig
að gilda um alþingismenn. Þeir
eiga ekki að vera að vasast í bank-
aráðum og alls kyns stjórnarstörf-
um. Þeir eiga að einbeita sér að
störfum iöggjafarsamkundunnar
einnar. Það er nefnilega ærinn
starfi að setja þjóðinni lög. Með
þessu móti tækist raunveruleg
skipting valdsins og jafnframt
væri komið í veg fyrir að óhófleg
völd safnist á fárra manna hendur
eins og nú er raunin. Ég held að
það sé mjög brýnt verkefni
íslensku þjóðarinnar að halda aftur
af þeirri skeijalitlu valdagirni sem
er helst til algeng í fari stjórnmála-
manna okkar og beinist því miður
of oft fremur að eigingjarnri
framalöngun en störfum í þágu
hugsjóna og lífsskoðana. Stjórn-
málastörf eiga nefnilega að vera
þjónustustörf í þágu þjóðarinnar.
En sá sem hefur sjálfan sig að
hugsjón getur ekki þjónað öðrum.
Höfundur er rithöfundur og
dósent í íslenskum bókmenn tum
við Háskóia Islands.
Virðisaukaskattsuppgjör 15. nóvember:
Samtök viðskiptalífs-
ins mæla með áætliin
VERSLUNARRÁÐ íslands og Félag íslenskra stórkaupmanna hafa
sent félögum sínum bréf, þar sem mælt er með því að fyrirtækin skili
áætlun um uppgjör virðisaukaskatts fyrir tímabilið 1.-15. nóvember,
ef þeim er ekki framkvæmanlegt „án óheyrilegs kostnaðar" að skila
formlegu uppgjöri fyrir þetta tímabil.
í síðasta mánuði sendi Vilhjálmur
Egilsson, framkvæmdastjóri á Skrif-
stofu viðskiptalífsins, bréf til fjár-
málaráðherra, þar sem þess var farið
á leit að hann heimilaði að uppgjör
fyrir þetta tímabil yrði framkvæmt
með áætlun. Uppgjörstímabil'virðis-
aukaskatts er að öllu jöfnu tveir
mánuðir, en í bráðabirgðaákvæði
laga um virðisaukaskatt er síðustu
tveimur tímabilum þessa árs breytt,
þannig að næst síðasta tímabilið
lengist um 15 daga, til 15. nóvem-
ber, og síðasta tímbilið hefst sem því
nemur síðar.
Farið var fram á að fyrirtækjunum
leyfðist að skila formlegu uppgjöri
fyrir tímabilið 1. september til 31.
október, en skila inn áætlun fyrir
1.-15. nóvember, 25% af. skatti
tveggja mánaða tímabilsins. Sú áætl-
un yrði síðan dregin frá síðasta tíma-
bilþ ársins þegar það yrði gert upp.
í bréfi, sem Vilhjálmur Egilsson
undirritar fyrir hönd Samtaka við-
skiptalífsins tii félaga samtakanna
segir að íjármálaráðuneytið og
skattayfiivöld hafi talið tormerki á
að viðurkenna formlega að áætlun
með þessum hætti geti komið í stað
uppgjörs samkvæmt iögunum. „Þó
hafa þessir aðilar viðurkennt og lýst
skilningi sínum á þeim örðugleikum
og óheyrilega kostnaði sem formlegt
uppgjör m.v. 15. nóvember hefur í
för með sér fyrir mörg fyrirtæki,"
segir í bréfi Vilhjálms.
Þar segir ennfremur að VÍ og FÍS
telji hins vegar að uppgjör með 25%
áætlun fyrir 1.-15. nóvember sé í
mörgum tilvikum eina framkvæman-
lega aðferðin og að „ekki sé ástæða
til refsinga í þeim tilfellum þar sem
sú aðferð er notuð í góðri trú enda
sé ríkissjóður ekki hlunnfarinn."
Þá segir Vilhjálmur: „Greiðendur
VSK eru að*Sjálfsögðu hvattir til að
skila formlegu uppgjöri m.v. 15. nóv-
ember þar sem það er framkvæman-
legt án óheyrilegs kostnaðar en sé
það ekki hægt mæla samtökin með
því að 25% áéetlunin sé notuð.“
Sigríður Bfeinteinsdóttir
Ljóðabók eftir
...og þetta er bankabókin okkar!
Meö sparnaði á METBÓK og GULLBÓK
Búnaðarbankans leggur þú grunninn að
fjárhagslegu öryggi í framtíðinni.
METBÓK og GULLBÓK eru verðtryggðir
sparireikningar sem sameina hámarks öryggi
og ávöxtun sparifjárins. Auk þess eru þeir
einfaldir og þægilegir í notkun.
Þessu eru þeir sparifjáreigendur sammála
sem ávaxta 16 milljarða króna á 50.207
METBÓKUM og GULLBÓKUM í
Búnaðarbankanum.
BÚNAÐARBANKI
ÍSLANDS
Sigríði Bein-
teinsdóttur
HÖRPUÚTGÁFAN hefur sent frá
sér 'nýja ljóðabók, Um fjöll og
dali, eftir Sigríði Beinteinsdóttur
frá Hávarsstöðum, en hún er í
hópi skáldsystkinanna frá Graf-
ardal.
í kynningu útgefenda segir m.a.:
„Áður er út komin eftir Sigríði ljóða-
bókin Komið af fjölium.
Ævistarf Sigríðar var hið erilsama
starf húsfreyju í sveit. Sjaldan gafst
tóm til ritstarfa og ljóðagerðar. Lítill
blaðsnepill í svuntuvasa geymdi oft
ljóð eða vísupart, sem komið hafði í
hugann við fjósverkin eða matar-
gerðina. Ferðalög hafa löngum orðið
henni að ljúfu yrkisefni. í þessari
nýju bók kemur Sigríður víða við og
lætur gamminn geysa í ferðaljóðum
og gamankvæðum."
Um fjöll og dali er 104 bls. Mynd
á bókarkápu er eftir Guðmund Ing-
ólfsson. Prentun og bókband er unn-
ið í prentsmiðjunni Odda hf.
Sjálfstæðar
hillur
eða heilar
samstæður
Leitið upplýsinga
UMBOÐS- OGHEILDVERSLUN
BlLDSHÖFDA 16 SÍMI:6724 44
... bankinn okkar