Morgunblaðið - 30.06.1991, Qupperneq 44

Bögglapóstur
um öllt lond
PÓSTUR OG SÍM!
MORGUNBLAÐIÐ, ADALSTRÆTI 6. 101 REYKJAVÍK
TELEX 2127, PÓSTFAX 681811, PÓSTHÓLF 1555 / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTI 85
SUNNUDAGUR 30. JÚNÍ 1991
VERÐ í LAUSASÖLU 100 KR.
Djúpkarfi
útbreiddari
en talið var
BJARNI Sæmundsson, skip Haf-
rannsóknastofnunar, kom úr
þriggja vikna könnunarleiðangri
á miðvikudag, en rannsóknin
beindist að úthafskarfa og djúp-
karfa. Að sögn Jakobs Magnússon-
ar leiðangursstjóra benda rann-
sóknirnar til að djúpkarfi sé út-
breiddari í hafinu suðvestur af
Islandi en áður var talið og þurfi
því að auka rannsóknir á stofn-
stærð hans.
„Það var álitið að djúpkarfinn
væri aðeins við landgrunnið en
ýmislegt bendir til að útbreiðsla
hans sé meiri,“ sagði Jakob. Djúp-
karfinn hefur að jafnaði verið um
20-30% af afla togara á heimamið-
um, að sögn Jakobs. „Þetta eru
mikilvægar veiðar en við höfum
ekki getað metið stærð stofnsins,"
sagði hann en taldi of snemmt að
meta þýðingu þessa fyrir karfaveið-
ar. Hann sagði að rannsóknin hefði
leitt í ljós að gerlegt væri að gera
stofnmat á úthafskarfanum með
bergmálstækni.
Nýtthapp-
drætti hjá HÍ
STEFNT er að því að Happdrætti
Háskóla íslands hefji rekstur
sjóðshappdrættis í haust. Þetta
kom fram í ræðu Sigmundar Guð-
bjarnasonar háskólarektors á Há-
skólahátíð í gær.
Hann sagði að til að fjármagna
rekstur HÍ væru áform um að hefja
rekstur sjóðshappdrættis, þar sem
eingöngu væri dregið úr seldum mið-
um. Vinningsupphæðir ráðist af sölu
miðanna og því hve mikið safnist í
sjóð þar til dregið verði hvetju sinni.
Innheimta
skattskulda
verður hert
*
Utistandandi skuldir
yfir þrír milljarðar
ÁKVEÐIÐ hefur verið í fjár-
málaráðuneytinu að liert inn-
heimta skattskulda hefjist á
morgun, mánudag. Á að inn-
heimta hjá bæði einstaklingum
og lögaðilum, sem skulda sam-
tals 1.600 milljónir króna i virðis-
aukaskatt og 1.700 milljónir í
staðgreiðsluskatt.
I frétt frá fjármálaráðuneytinu
segir að innheimtumönnum hafi
verið sendir listar yfir þá aðila sem
skulda staðgreiðslu og virðisauka-
skatt. Stefnt er að því að aðgerðir
hefjist um allt Iand á mánudag, 1.
júlí, og er jafnframt stefnt að því
að þær verði framkvæmdar
Samtimis á landinu öllu og verði
lokið á sem skemmstum tíma.
í fréttinni kemur fram að úti-
standandi skuldir á virðisaukaskatti
nemi nú um 1.600 milljónum króna.
Þessi upphæð sé tæplega 4% af
áætluðum tekjum ríkissjóðs af virð-
isaukaskatti í ár. Virðisaukaskattur
er stærsti tekjustofn ríkissjóðs,
samkvæmt fjárlögum yfirstandandi
árs er hann áætlaður 41.500 millj-
ónir króna, eða 41% af heildartekj-
um.
Utistandandi staðgreiðsluskuldir
nema um 1.700 milljónum króna.
Morgunblaðið/Jóhannes Long
Eplatré í blóma í Grímsnesinu
Eplatré standa nú í blóma á sumarbústaðalandi í Grímsnesi. Er þetta í fyrsta skipti sem þau blómstra en það
er ekki mjög algengt að eplatré nái að blómstra utan gróðurhúsa á íslandi. Að sögn Þórarins Benediktsson-
ar,"sérfræðings hjá Skógræktarstöð ríkisins við Mógilsá, gengur best að fá eplatré er bera villiepli til þess
að blómstra fyrir utan hús hériendis.
N orður-N oregur:
*
Tveir Islend-
ingar villt-
ust til Sov-
étríkjanna
Fá háa sekt fyrir
TVEIR íslendingar, sem búsettir
eru í Norður-Noregi, eiga von á
20.000 króna sekt hvor fyrir að
hafa villzt yfir landamærin til
Sovétríkjanna fyrir skömmu.
Mennimir voru á gönguferð við
landamærin og vom komnir um
700 metra inn í Rússland áður
en þeir áttuðu sig á því að þeir
væru komnir „austur fyrir járn-
tjald“.
„Við vorum á ökuferð skammt
frá landamærunum að Sovétríkjun-
um og komum að stíflu, sem lá
yfir fljót,“ sagði annar íslending-
anna, Þórir Andrésson, í samtali
við Morgunblaðið. Þórir á hér við
Pasvik-ána, sem skilur að Sovétrík-
in og Noreg. „Við ætluðum að
ganga yfir stífluna og tókum ekki
eftir landamærastólpa, sem er á
henni miðri. Við gengum því yfir
landamærin og vorum líkast til
komnir um 700 metra inn í Sov-
étríkin þegar við komum að bómu-
hliði, þar sem var skjaldarmerki
með hamri og sigð. Þá áttuðum við
okkur á því að við vorum á sovézku
landi og snerum við. Við sáum aldr-
ei neina Rússa. Á leiðinni til baka
tókum við hins vegar eftir landa-
mærastólpanum á stíflunni.“
Þórir sagði að skilti hefði verið
við stífluna, en þeir félagarnir hefðu
líklega misskilið það eitthvað, því
að þeir hefðu talið að það bannaði
aðeins akstur yfir stífluna. „Þegar
við vorum komnir aftur upp í bílinn
og lagðir af stað heim, stukku fram
norskir hermenn með byssur, stöðv-
uðu okkur og spurðu hvað við hefð-
um verið að gera í Sovétríkjunum.
Við svöruðum því til að við hefðum
ekki vitað hvar við vorum fyrr en
það var um seinan,“ sagði Þórir.
Norsku hermennimir tóku niður
nöfn Islendinganna, sem báðir
vinna í Norður-Noregi, og sagði
Þórir að hvor um sig ætti von á
að þurfa að greiða 2.000 norskar
krónur í sekt, sem er um 20.000
íslenzkar krónur. Mjög óalgengt
mun vera að menn flækist yfir til
Sovétríkjanna frá Noregi.
Verðlækkun gasolíu um 13,8%:
Olíukostnaður útgerðarinnar
lækkar um 500 milljónir á ári
250 millj’ónir af sparnaðinum renna til sj'ómanna
AÆTLAÐ er að lækkun gasolíu-
verðs um 13,8% nú uni mánaða-
mótin, eins og olíufélögin hafa
lagt til, lækki olíukostnað útgerð-
arinnar í heild um nálægt 500
milljónum króna á ársgrundvelli,
að sögn Sveins Hjartar Hjartar-
sonar hjá Landssambandi
íslenskra útvegsmanna. Þar af
rynnu rúmlega 250 niilljónir til
sjómanna, þar sem sá hluti afla-
verðmætis sem kemur lil skipta
hækkar að öllum líkindum í 74%,
en er nú 71%.
Samkvæmt kjarasamningi milli
útgerðar og sjómanna er sá hluti
aflaverðmætis sem kemur til skipta
breytilegur eftir olíuverði. Miðað er-
við meðalverð olíubirgða að baki
verðákvörðun. Nú koma 71% til
skipta, en miðað við 180 dollara
meðalverð hækkar skiptahluturinn
í 74%. Samkvæmt upplýsingum frá
Skeljungi eru tillögur olíufélaganna
til Verðlagsráðs nú um 13,8% lækk-
un, úr 21,50 krónum lítrinn í 18,60,
miðaðar við meðalverð birgða 181
dollar.
„Eðli málsins samkvæmt er það
mjög jákvætt fyrir útgerðina ef olíu-
verð lækkar og var kominn tími
til, verðið hefur verið mjög hátt,“
sagði Sveinn Hjörtur í samtali við
Morgunblaðið í gær.
„Miðað við 180 dollara meðalverð
birgða þýðir lækkunin að olíukostn-
aður útgerðarinnar minnki um um
það bil 500 milljónir króna á árs-
grundvelli, þar af kemur rúmlega
helmingur til sjómanna vegna
hækkunar skiptaprósentu," sagði
hann.
Samkvæmt upplýsingum frá Sjó-
mannasambandi lslands þýðir þessi
lækkun olíuverðs um það bil 700
króna hækkun hásetahlutar fyrir
hverja milljón króna aflaverðmætis
á dæmigerðum togbát með 12
manna áhöfn. Hásetinn fengi í sinn
hlut, af milljóninni, 17.575 krónur
miðað við 74% til skipta, en fær
nú 16.862 krónur miðað við 71%
til skipta.
Sé hásetinn á skipi sem aflar
fyrir 100 milljónir munar því um
70 þúsund krónum á launum hans,
miðað við framangreindan mun á
skiptaprósentu.