Morgunblaðið - 10.07.1991, Qupperneq 40

— svo vel ^7 PC MAGAZINE UM
setryggt ^jjjjjjjj i Iðfátttlplimp IBM OS/2:
SJÓVáBIIaLMENNAR „ÞETTA ER FRAMTÍÐIN"
MIÐVIKUDAGUR 10. JÚLÍ 1991 VERÐ í LAUSASÖLU 100 KR.
Hafrannsóknastofnun leggur til 70 þúsund tonna skerðingu þorskafla:
Lengsta tímabil stöðnun-
ar frá fjórða áratugmim
- segir Þórður Friðjónsson forstjóri Þjóðhagsstofnunar
GULLREGN
ÍBLÓMA
Gullregn við Sólvallagötu 4
vekur athygli enda er það í
fullum blóma um þessar
mundir. „Ég keypti plönt-
una í potti í blómabúð við
Hrísateig fyrir um 30
árum,“ sagði Sonja
Schmidt. I góðviðrinu und-
anfarna daga hefur páfa-
gaukurinn Míó, fengið að
njóta sín í garðinum.
HAFRANNSÓKNASTOFNUN leggur nú til að þorskafli á næsta
fiskveiðiári verði 250.000 tonn. Það þýðir nálægt 70.000 tonna
skerðingu veiðiheimilda miðað við áætlaðan afla í ár. Stofnunin
lagði til enn minni þorskafla fyrir árin 1984 - 85 eða 200.000 tonn.
Afli þau ár varð hins vegar 283.000 tonn. Horfur nú eru miklu
verri vegna afar lélegrar nýliðunar síðustu ár og segir Ólafur
Karvel Pálsson, fiskifræðingur, það ljóst, að árlegur afli næstu
þijú árin megi ekki fara yfir 250.000 tonn ár hvert eigi ekki illa
að fara. Skerðing sem þessi þýðir 8 til 9 milljarða tekjutap fyrir
sjávarútveginn á einu ári og er þá ekki meðtalin óvissa vegna loðnu-
veiða. Sérfræðingar Þjóðhagsstofnunar lögðu fram drög að endur-
skoðaðri þjóðhagsspá á ríkisstjórnarfundi í gærkvöldi þar sem tek-
ið er tillit til þjóðhagslegra áhrifa aflasamdráttar, samkvæmt tillög-
um Hafrannsóknastofnunar. Þórður Friðjónsson, forsljóri stofnun-
arinnar, segir að í tillögunum felist sú meginniðurstaða að aftur
myndi þrengja að í íslenskum þjóðarbúskap á næsta ári og standi
kyrrstöðutímabilið því yfir í fimm ár. „Þetta er lengsta tímabil
stöðnunar frá því á fjórða áratugnum,“ sagði Þórður.
„Ef tillögum fiskifræðinga verður
fylgt felur það í sér fast að 8 millj-
arða í samdrætti á útflutningsverð-
mæti sjávarafurða. Landsfram-
leiðsla drægist líklega saman fast
að 2% og þjóðartckjur um 3-4%,“
sagði Þórður. Hann sagði að í þess-
um tölum væri þó reiknað með að
álversframkæmdir myndu hefjast á
næsta ári. Hann sagði að hvort sem
tekið væri tillit til aflasamdráttar
skv. tillögum Hafrannsóknastofnun-
ar eða ekki myndi hagvöxtur á
næsta ári minnka.
Sjávarútvegsráðherra tekur
ákvörðun um heildarafla síðar í þess-
um mánuði. Þorsteinn Pálsson, sjáv-
arútvegsráðherra, segir þó, að mjög
umtalsverð skerðing sé fyrirsjáanleg
því lítið svigrúm sé tii að víkja frá
tillögum Hafrannsóknastofnunar.
Hann segir að þetta hafi þau áhrif
á afkomu sjávarútvegsins, að menn
þurfi að leggja enn meiri áherslu á
hagræðingu og samruna fyrirtækja.
I tillögum Hafrannsóknastofnunar
segir meðal annar svo: „A undan-
förnum árum hefur sókn í þorsk-
stofninn verið alltof hörð. Þetta hef-
ur leitt til þess að veiðar hafa byggst
að verulegur leyti á nýliðun og
hrygningarstofn hefur verið í lág-
marki undanfarinn áratug. Nú eru
fimm lélegir árgangar að koma eða
komnir inn í veiðistofninn. Hver
nýliði gefur af sér um 1,7 kíló miðað
við núverandi sóknarmynstur og er
sýnilegt að afli næstu árin getur
vart orðið meiri en 200.000 til
250.000 tonn eigi ekki að ganga
verulega á stofninn.“
Kristján Ragnarsson, formaður
Landssambands íslenskra útvegs-
manna, segir tiilögur Hafrannsókna-
stofnunar eitt mesta reiðarslag sem
sjávarútvegurinn hafi staðið frammi
fyrir í mörg ár. Varar hann við því
að freista gæfunnar með því að hafa
tillögurnar að engu. Guðjón A.
Kristjánsson, formaður Farmanna-
og fiskimannasambands íslands,
segir tillögugerðina með hreinum
ólíkindum og að fiskifræðingarnir
hljóti að vera fastir í skekkju.
Sjá fréttir á bls. 7 og Úr verinu
bls. B1 og B5.
Morgunblaðið/KGA
Davíð Oddsson forsætjsráðherra eftir ríkisstjómarfimd um ríkisfjármálin í gærkvöldi:
Fj árlagavan di næsta árs
er á þriðja tug milljarða
RÍKISSTJÓRNIN hélt sérstakan
fund um fjárlagagerð í gær-
kvöldi. Davíð Oddsson forsætis-
ráðherra segir að fjárlagavandinn
fyrir næsta ár sé á þriðja tug
milljarða kr. „Sérhverjum ráð-
herra verður falið að gera tillögur
um niðurskurð að tiltekinni upp-
Hert eftirlit með
ölvun í Mðbænum
LOGREGLAN í Reykjavík hyggst herða eftirlit með ölvun í
Miðbænum á næstunni. I góðviðrinu að undanförnu hefur borið
töluvert á ölvuðu fólki um hábjartan dag og hefur til dæmis
verið kvartað undan ónæði af útigangsmönnum og drukknu
fólki í biðskýli SVR við Lækjartorg.
Lögreglan mun fylgjast reglu- stræti, Gunnarsholt og Víðines.
Það hefur þess vegna borið á því
í auknum mæli að útigangsmenn
leiti til lögreglunnar um húsa-
skjól. I fyrrinótt voru fanga-
geymslur fullar, sem er óvenjulegt
aðfaranótt þiáðjudags. Tuttugu
og þrír gistu fangaklefana. Þar
af bað um helmingur um gistingu
af fúsum og fijálsum vilja.
lega með ástandinu á vegfarend-
um og Ijarlægja ölvað fólk úr
Miðbænum eða vísa því burt.
Að sögn lögreglu eru allar
stofnanir, sem ætlaðar eru úti-
gangsfólki, sem hvergi á höfði að
halla, nú yfirfullar. Það á til dæm-
is við um gistiskýlið í Þingholts-
hæð og við ætlum að enda nálægt
4-5 milljörðum," sagði Davíð.
Hann sagði að heildarmarkmiðið
væri að ná fram sparnaði svo
hægt verði að reka ríkissjóð með
þolanlegum halla. Fjármálaráð-
herra segir óraunhæft að gera ráð
fyrir öðru en fjárlög fyrir næsta
ár verði afgreidd með halla, en
segist stefna að því að sá halli
verði ekki meiri en til stóð að
hann yrði á þessu ári, eða innan
við fjóra milljarða króna.
Forsætisráðherra sagði eftir ríkis-
stjórnarfundinn í gærkvöldi að við
niðurskurðinn yrðu allar leiðir skoð-
aðar. „Við munum skoða ný áform
ráðuneytanna, breytingar á lögum
og annað sem þarf til að stöðva út-
gjaldasprenginguna. Ríkisstjórnin
samþykkti einróma að ganga í þetta
verk af fullri hörku og tillögur munu
liggja fyrir um næstu mánaðamót,"
sagði hann.
Davíð sagði að heildartekjur þjóð-
félagsins myndu minnka vegna afla-
samdráttar í sjávarútvegi sem leiddi
til tveggja milljarða tekjutaps fyrir
ríkissjóð og yki það vandann enn-
frekar. „Þetta er erfiðara verkefni
fyrir þessa ríkisstjórn en aðrar
stjórnir sem hafa átt hina léttu leið,
að hækka skattana en við viljum
ekki fara þá Ieið,“ sagði Davíð.
Friðrik Sophusson fjármálaráð-
herra sagðist í gær telja vonlaust
að ná jafnvægi í ríkisfjármálunum á
næsta ári. „Það er auðvitað margt
sem kemur til. Hallinn á yfirstand-
andi ári verður til dæmis miklu meiri
en áætlanir voru um, eða á bilinu
6-10 milljarðar. Þar fýrir utan berast
okkur nú þær fréttir, að svo kunni
að fara að fískveiðar verði ekki
stundaðar hér á landi í sama mæli
og á undanförnum árum. Það þýðir
auðvitað tekjurýrnun fyrir ríkissjóð
en um leið meiri kröfur um framlög
ríkisins til ýmissa þátta. Og það kann
svo að fara að ríkið þurfi að greiða
meira einmitt vegna þess hve illa
gengur í sjávarútvegi og þar með
öðrum atvinnugreinum,“ sagði Frið-
rik. ♦
Þegar Friðrik var spurður nánar
um hvaða hugmyndir væru uppi í
sambandi við fjárlagagerðina, sagði
hann ljóst að dregið yrði úr ríkisút-
gjöldum. Þá kæmi einnig til greina
að finna sértekjur fyrir rfkisstofnanir
og fyrirtæki, og láta þá aðila greiða
fyrir þjónustu sem hennar nytu. Sala
ríkisfyrirtækja á næsta ári væri einn-
ig inni í myndinni, þótt ekkert lægi
fyrir hvaða tekjur það gæfi ríkinu.
Friðrik vildi ekki upplýsa nánar um
fjárlagagerðina og sagðist ekki eiga
von á að niðurstaða fengist fyrr en
í fyrsta lagi um miðjan næsta mánuð.
Aðspurður sagði Friðrik Sophus-
son að ríkisstjómin stefndi að því
að senda frá sér raunhæfara fjár-
lagafrumvarp en afgreitt var fyrir
þetta ár.
Samþykkt
að selja SR
RÍKISSTJÓRNIN ákvað í gær-
kvöldi að lána Síldarverk-
smiðjum ríkisins 300 milljónir
kr. sem lánsfjárlög gera ráð
fyrir en jafnframt verða sett
þau skilyrði, að sérstakir til-
sjónarmenn ríkisins og Lands-
bankans hefðu yfirumsjón
með ákvörðunuin fyrirtækis-
ins, að sögn forsætisráðherra.
„Ég lagði til að hafinn yrði
undirbúningur að breyttu rekstr-
arformi og að verksmiðjurnar
verði seldar á síðari hluta ársins
og það var samþykkt," sagði
Þorsteinn Pálsson. Nefnd mun
undirbúa breytinguna.