Morgunblaðið - 08.12.1991, Blaðsíða 35

reei aaaiíasaa ^aiQAjamaaoM- '3 l*K
“MORGUNBLAÐIÐ SAMSAFIMIÐ SUNKOÖAGUR 8. DESEMBER 1991 C 35 '
Guðmundur Jónsson óperu-
söngvari kom við í Kaupmanna-
höfn á heimleið úr Miðjarðar-
hafsferð Karlakórs Reykjavíkur
árið 1953 og söng þar í tveimur
sýningum á Rigoletto. Hér fagn-
ar dóttir hans , Astríður, houum
við heimkomuna á Reykjavíkur-
flugvelli.
L.....
Guðrún Á. Símonar kemur heim
úr Rússlandsför sinni 1953 og
fær hlýjar móttökur frá stjórn
Einsöngvarafélagsins og söng-
málastjóra. Frá vinstri: Hermann
Guðmundsson, Sigurður Birkis
söngmálastjóri, Guðrtjn, Bjarni
Bjarnason og Magnús Jónsson.
Pálsdóttir í hlutverki
í Kátu ekkjunni árið
1956.
SÍMTALIÐ . . .
ER VIÐ GUÐLAUGU SIGMARSDÓTTUR
HJÚKR UNARFRÆÐING
ÞÆR ÞINGEYSKU
96-41333
Sjúkrahúsið.
— Góðan daginn, er Guðlaug
Sigmarsdóttir hjúkrunarfræðing-
ur við?
Augnablik.
Halló.
— Guðlaug, sæl vertu, þetta
er Kristín Marja á Morgunblað-
inu. Var ég að rífa þig frá upp-
skurði?
Nei, ég var að borða.
— Ha? Voðalega heyrist illa í
þessum þingeysku símum.
llvaða vitleysa.
— Ha? Hvar ertu? Á skrifstof-
unni? Nei, hjá kokkinum.
— Nú?? Hvað ertu að gera hjá
honum?
Síminn er þar, ég er að borða.
— Já, alveg rétt. Jæja, þú seg-
ir það. Heyrðu, þið eruð náttúru-
lega grafin í fönn þarna á Húsa-
vík? Föst í snjó, innilokuð, rétt
heyrið í útvarpinu...
Nei, nei, þetta fína veður, að-
eins föl á jörðinni.
— Nú. En segðu mér eitt. Fyr-
ir tveimur árum höfðum við á
Morgunblaðinu viðtal við ykkur
hjónin og dóttur ykkar Guðrúnu
Tryggvadóttur, en hún hafði þá
nokkru áður gengist undir mikla
og vel heppnaða
aðgerð í Banda-
ríkjunum þar
sem hún fékk
nýja lifur, og
reyndar nýtt líf.
Okkur langaði að
vita hvernig
stúlkan hefði það
núna?
Jú, þakka þér
fyrir, hún hefur
það mjög gott og
lifir eðlilegu lífi.
— Mér þykir
vænt um að
heyra það. Og
hvað er hún að
gera þessa
stundina, bíddu
hvað er hún orðin gömul?
Hún er orðin 17 ára og er í
skóla.
— Jahá. Hún var í badminton
þegar ég talaði við hana.
Já, hún er nú hætt í því, en
er aftur á móti komin í eróbikk.
Svo er hún í leikrænni tjáningu,
er í leikfélaginu, fer á böll...
- Á böll?
Já, en áfengi er að sjálfsögðu
ekki til umræðu!
— Nei, ég gæti nú ímyndað
mér það. Enda finnst henni slíkt
hið mesta rugl. En hún hefur það
sem sagt mjög gott og er á svipuð-
um lyfjum og hún hefur verið.
— Það er alveg stórkostlegt.
Við erum líka þakklát.
— Já. En hvernig er hljóðið
annars í Húsvíkingum?
Svona misjafnt eins og gengur.
Það 'er nú dálítið atvinnuleysi, og
stundum erfitt að láta enda ná
saman.
— Við könnumst líka við það
hér fyrir sunnan.
Já. Hvernig er annars veðrið
hjá ykkur?
— Óskaplega fínt, ég yrði ekki
hissa þótt menn yrðu á stuttbux-
um yfir hátíðina. Heyrðu, eru þær
þingeysku ekki byijaðar að baka,
þið eruð víst orðlagðar fyrir
myndarskap?
Jú, jú, laufa-
brauðið verður
bakað á laugar-
daginn.
- Er það
þingeysk
skylda?
Það eru eng-
in jól án laufa-
brauðs.
— Ég skii. Nú
jæja, en ég bið
kærlega að
heilsa Guðrúnu
og fjölskyldu
þinni.
Þakka þér
sömuleiðis.
Guðlaug Sigmarsdóttir

FRÉTTA-
LJÓSÚR
FORTÉÐ
Verðmæti
renmtUhafs
Hugmyndir Jónasar Sveinssonar læknis
um útflutning á rafmagni árið 1959
Veröur ratmagn „út-
flutningsvara44 á íslandi
Evrópa hefir þörf fyrir
orku — við höfum hana44
— segir Jánas Sveinsson, laknir,
í samtali iríð Dagens Nyheder
Jónas Sveinsson með sýnishorn
af hinum merkilega rafmagns-
kapli. Kapalstúfurinn er u.þ.b.
15 sm langur og um 1 kg
mörg valnsfölL Hver heflr t «L
ekki heyrt talaö um GulIíouT
Hann gœti oröiö virkilegur „gull-
íoss“ íyrir okkur.
— En kjarnorkuverin — p»'
munu gera slikan risakapal
þarían.
— Ef svo fer 4 annaö ’
vcrður að minnsta kosti
langt þangað til það getr
Atómorkan er dýr, og
eru enn óleyst vanda-
bandi viö það að
virkum úrganpr
„Evrópa liefir þörf fyrir
- viö liöfuni hana.”
í sýningarglugga Morgunblaðs-
ins Aðalstræti 6 blasti við veg-
farendum árið 1959 15 sm lang-
ur rafmagnskapall sem vóg eitt
kíló. Það var Jónas Sveinsson
sem stóð fyrir kynningu á þess-
um kapli en hann var mikill
áhugamaður um að íslendingar
nýttu sér nýja tækni og flyttu
út raforku til nágrannaland-
anna. í Morgunblaðinu 29. júlí
birtist viðtal við Jónas sem þýtt
var úr Dagens Nyheter og í
desember sama ár var svo birt
erindi Jónasar um þetta efni
sem hann hafði flutt á fundi
bandarískra verkfræðinga á
Keflavíkurflugvelli.
Hugmyndin um flutning á raf-
orku um neðansjávarkapal
er því ekki ný af nálinni en eins
og kunnugt er hafa þessi mál verið
rædd talsvert að undanförnu eink-
um eftir að ljóst var að biðin eftir
nýju álveri lengdist talsvert.
Þegar Morgunblaðinu er flett frá
þessum árum virðast hugmyndir
Jónasar ekki hafa vakið mikla
umræðu þó er þess að geta að Gísli
Sigurbjörnsson, fyrrum rafveitu-
stjóri, gerðist málsvari rafmagns-
útflutnings nokkrum árum seinna.
í viðtalinu við Dagens Nyheter
segir Jónas frá því að tæknin sem
geri það kleift að flytja rafmagn
um kapal milli landa sé byggð á
uppgötvun Svíans dr. Hugo Lam.
Sú uppgötvun, segir Jónas, felur í
sér möguleika til að senda raf-
straum tvisvar sinnum umhverfis
jörðina án nokkurs orkutaps. í upp-
hafi fyrirlestar Jónasar segir svo:
„Það má vera, að mörgum þyki
það draumórar einir, að láta sér
detta í hug að unnt sé að virkja
hin miklu og straumþungu fallvötn
Islands í þeim tilgangi að leiða
raforku þaðan til nágrannaland-
anna. Hitt er og vitað að um enga
smámuni er að ræða, sem flytja
mætti út af slíkri orku, ef til vill
nálægt þrem milljónum kílóvatta,
eða álíka því magni er þjóð eins
og Danir nota árlega til sinna þarfa
í dag. Fyrir 10 árum hefði engum
óvitlausum manni til hugar komið
að slíkt væri framkvæmanlegt,
þareð sú tækni, að leiða rafstraum
langar leiðir í neðansjávarstrengj-
um var ókunn.”
Í viðtalinu við danska blaða-
manninn segir Jónas að kapall á
stærð við þann sem sýndur var í
sýningarglugga Morgunblaðsins
gæti flutt 'h milljón kw. Hægt
væri gera enn stærri kapla sem
gætu þá flutt enn meira rafmagn.
Jónas er ekkert hræddur um að
eftirspurn eftir rafmagni verði ekki
næg í Evrópulöndunum. Útþensla
iðnaðarins á öllum sviðum sjái fyr-
ir því. Og Jónas hefur ákveðna staði
í huga sem myndu henta vel til
virkjunar og hætt er við því að ein-
hvetjir lesendur hrökkvi við eða
hvað segja menn um að Gullfoss
væri beislaður í raforku? Gefum
Jónasi orðið:
„Á Islandi er að finna feiknlega
orku, sem enn liggur ónotuð, en
er nú svo að segja við höndina
vegna hinná nýju tækni í flutningi
rafmagns. Dettifoss einn, stærsti
fossinn okkai-, gæti framleitt 1
milljón kw um árið, og á Suður-
landi eru mörg vatnsföll. Hver hef-
ir t.d. ekki heyrt talað um Gull-
foss? Hann gæti orðið virkilegur
„gtillfoss” fyrir okkur.” Stuttu
seinna er þessa klausu að finna:
„Jafnskjótt og ég frétti um hina
nýju möguleika í framleiðslu raf-
magnskapla, greip þessi hugsun
mig sterkum tökum. ísland er fá-
tækt að hráefnum og iðnaður okk-
ar mun aldrei geta nýtt öll þau
verðmæti, sem nú — eins og fyrir
þúsund árum — renna til hafs.
Evrópa hefir þörf fyrir orku — við
höfum hana.”