Morgunblaðið - 15.03.1992, Blaðsíða 16
16
affmtnwia
v i
seet sham ,5t HUDAquviHua qiaAjaMUOflOM___________________________________________________
---M0RGUNDLAPID-3ttWNUDAGURrifr'MAitZri992 .....|j TKftE nni,i.i -1 ■■giöin
Texti og myndir: Jóhonna Kristjónsdóttir
Mig rak í rogastans þegar
út að flugvélinni kom, í stað
alræmdra Tupolev 134-véla
Vietnam Airlines, var aug-
sýnilega ætlunin að fara um
borð í rennilega Boing 737
með einkennismerki Sviss á
belgnum. Og á nefinu stóð
„City of Akureyri“. Eg hugs-
aði - er ekki eitthvert rugl
hér á ferðinni, hef ég ekki
tekið vitlausan flugvallar-
strætó? En öldungis ekki og
upp stigann trítluðu nú glað-
beittir Víetnamar, búsettir í
Bandaríkjunum, að fara
heim til að halda upp á Tet,
nýjárshátíðina.
/
g spurði flugþjón-
inn um skýringu
við inngönguna.
Vélin hafði verið í
leiguflugi milli
Akureyrar og
meginlandsins í
fyrra sagði hann.
Þá fékk hún þetta
nafn. „Og Akureyri, hvað er það,“
sagði ég. Hann hugsaði sig um.
„Það er borg - í Evrópu, ég held
á íslandi." Svo flugum við Akur-
eyri til Víetnam. Vélin er eingöngu
notuð á leiðinni Bangkok-Ho Chi
Minh og ég heyrði síðar að menn
legðu ýmislegt á sig til að geta ferð-
ast með henni og að flugfélagið
auglýsti fjálglega að það byði nú
flug með Boing 737.
Vietnam Airiines hefur á sér hið
ferlegasta orð. írskur verkfræðing-
ur sem ég hitti í Víetnam og hafði
verið á flakki um heiminn síðasta
hálfa árið og lent í hinum ýmsu
svaðilförum, sagðist kvíða því einu
á öllu ferðalaginu að þurfa að fljúga
með félaginu frá Víetnam til Hong
Kong. Það eru tvö félög sem skera
sig úr með háa slysatíðni, Vietnam
Airlines og Burma Air.
Seinna í ferðinni flaug ég með
vélum Vietnam Airlines, þessum
umræddu Tupolev, og lifði það allt
saman vel og hraustlega af. Enda
hafði hámarkinu verið náð fyrr í
ferðinni; ég hafði þrívegis flogið
með Kambodia Air og eftir þá upp-
lifun þarf töluvert til að koma mér
úr jafnvægi.
Þetta var ágætis ferð, góður við-
urgjömingur og mikið að gera að
fylla út þau skjöl sem þurftu að
vera tilbúin við komuna í Ho Chi
Minh City. Það er nauðsynlegt að
tíunda allan gjaldeyri, vopnabúnað,
gimsteina og greiðslukort. Farang-
ur þarf að skilgreina mjög ítarlega
auk venjulegra upplýsinga. Að öðru
leyti gekk það sársaukalaust að
komast í gegn á Ho Chi Minh-flug-
velli og ég varð þess áskynja þegar
ég fór þaðan tólf dögum síðar að
það er blávatn að koma miðað við
það að fara. Þá fannst mér skrif-
fínnskan snúin.
Þröng fyrir utan flugstöðina í
rökum hitanum. Allir virtust glaðir
og kátir. Það var ekkert meiri ásókn
bílstjóra en rétt gengur og gerist.
Eg varð mér úti um gæðalegan
pilt og við brunuðum þessa fáu kíló-
metra inn í borg.
Þetta var í eitt fárra skipta með-
an ég var í borginni sem ég notaði
venjulegan bíl, enda er ekki mikið
um þá. Allir nota riksjáa eða hjól
þar sem farþegar sitja „frammí"
og það er með ólíkindum hvað þeir
geta hrúgað mörgum í sætið sem
mér fannst að með góðu móti tæki
tvo. Heilu fjölskyldurnar upp á sjö
eða tíu manns fóru létt með að
koma sér fyrir í því plássi. Þeir eiga
líka ósköpin öll af mótorhjólum og
sama gegnir þar, ekkert hámark
sett um farþegafjölda á þeim. Ég
hugsaði um það þegar ég fór út
úr bænum að það væri ekki van-
þörf á að styrkja og aðstoða Víet-
nama og kannski ekki síst með því
að færa þeim endurskinsmerki og
hjólaluktir. Á leið frá Mekong ós-
hólmum og svo seinna til Nha Trang
fannst mér það ganga kraftaverki
næst að bílstjórinn minn Dung
skyldi ekki steindrepa tugi hjóla-
manna í náttmyrkrinu þar sem lýs-
ing var bágborin og vegir mjóir.
Menn hafa spurt: Og hvernig er
svo þetta land, þetta fólk og hvern-
ig er Saigon? Það er varasamt að
þykjast vita allt um það eftir tólf
daga veru. Ho Chi Minh borg - eða
Saigon - er falleg og skipulögð,
stórmikill léttir að koma þangað
úr umferðarkraðakinu og illa skipu-
lagðri höfuðborg Thailands. í Ho
Chi Minh eru trjágöng meðfram
breiðgötunum, byggingar í frönsk-
um stíl, listaverk og styttur á torg-
um.
En einnig í þessum betri hverfun-
um rétt við miðborgina er allt í nið-
urníðslu. Það hefur engu verið hald-
ið við hér ég veit ekki í hve mörg
ár. í fátækari hverfum eru víða
lágreist hús og bera vott um sára
fátækt og skort.
Gjaldmiðill Víet-
nams, dong, er svona
allt að því ónýtur. í ein-
um Bandaríkjadollar
eru 10-11 þúsund dong.
Gengið fer sílækkandi,
dongin í dollar gætu
þess vegna verið fímmt-
án þúsund núna. Meðal
mánaðarlaun eru um 30
dollarar, það eru 1.800
krónur. En menn skyldu
þó gæta að því að sú
tala segir ekki alla sög-
una, það verður vitan-
lega að huga að því
hvernig verðlagið er.
í næsta nágrenni við
hótelið mitt rak fjöl-
skylda Nguyen Thi
Ðung útimatstað. Þar
var mikil aðsókn eink-
um í hádeginu. Gestir
komu og tylltu sér niður
á litla leikskólastóla við
lítil leikskólaborð og
spændu í sig kræsingar
sem Ca Cunet mokaði
á diskana. Þegar menn
gerðu upp vel úti látna
máltíðina sá ég að menn
borguðu 2.000 dong,
það er sem svarar 12
ísl. krónum.
Fjölskylda Nguyen
vildi ganga mér í íjöl-
skyldu stað og helst að
ég borðaði með þeim
sem oftast. Ég gerði
það einu sinni og eftir
magaviðbrögðum að
dæma var kannski heppilegra að
láta það að mestu leyti vera. Þau
voru elskuleg í viðmóti eins og aðr-
ir sem ég hitti og ég var sett inn
í fjölskrúðug fjölskyldumál þeirra
án þess þau kynnu stakt orð í ensku
frekar en ég í víetnömsku og undu
allir glaðir við.
Þegar ég kom úr rannsóknarferð-
um um borgina, að ekki sé nú talað
um þegar ég fór tvívegis úr bænum
og var að heiman í 2-3 daga gaf
ég þeim greinargóða skýrslu um
það sem ég hafði tekið mér fyrir
hendur. Þá sátum við öll saman í
hring og ég drakk volgan Saigon-
bjór, gætti þess að afþakka ís út í
og svo skemmtum við okkur hið
besta. Það er rannsóknarefni í sjálfu
sér hversu tjáskipti fólks geta verið
lífleg og upplýsandi þó skilning
skorti á tungumálinu.
Einn úr fjölskyldunni var í hjóla-
kallabransanum. Hann hafði áður
verið foringi í suður-víetnamska
hernum. Hann talaði dálitla ensku
og sagði mér að hann hefði kynnst