Morgunblaðið - 15.03.1992, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15. MARZ 1992
C 11
MYNDLISTA-
OG HANDÍÐASKÓLI
ÍSLANDS
auglýsir inntöku nýrra nemenda fyrir
skólaáriö 1992-93.
Umsóknarfrestur í fornám ertil 27. apríl
og í sérdeildir 15. maí n.k.
Upplýsingar á skrifstofu skólans, Skipholti 1,
kl. 10-12 og 13-15, sími 19821.
Bjóðum í nokkra daga hvítan
undirfatnað á niðursettu verði
Hvítt við öll tœkifœri
Richard Lee að vinna við höggmyndina af Óskari,
móta andlitin sem eru mjög vel
gerð,“ segir Erna. „Höggmyndin
sem hann gerði af honum pabba
er bókstaflega eins og hann.“
I Alþýðublaðinu 11. jan.’47 er við-
tal við myndhöggvarann sem segir,
að auðveldara sé að gera myndir af
íslendingum en t.d. Bretum, að við
séum léttari og óþvingaðri. Hann
segir, að íslensk andlit séu afar
mismunandi eins og annarsstaðar,
nema hvað kinnbein séu í hærra lagi
eins og á öllum Norðurlandabúum.
Á þeim tíma er Richard Lee búinn
að vera á íslandi í 8 mánuði og
búinn að gera andlitsmyndir af 14
þjóðkunnum íslendingum.
Á sama tíma birtir Spegillinn spé-
mynd af Ólafi Thors. Þar segir m.a.:
„Vaxmyndasafn er nú í undirbúningi
að forlagi Óskars Halldórsson-
ar...sannast hér enn, að Óskari er
ekki fisjað saman a.m.k. stendur
hann framar flestum sem reynt hafa
til við stjórnarmyndun. Mest hlökk-
um vér þó til, daginn sem Óskar
sendir Ólaf í bræðslu og komminn
kemur í ljós.“
Óskar Clausen hjálpaði til við
búningana. í bréfi frá hönum til nafna
hans 14. maí ’47 segir: „Dr. Helgi
Pétursson vill vera „puntaður" eins
og hann sagði sjálfur. -Hann segist
vera svo spengilegur í ,jacket“ og
vill vera þannig.“ I sama bréfi: „Það
var gaman, að Mr.Lee skyldi fá viður-
kenningu fyrir myndina af þér á Roy-
al Academy. Hann hefur sótt
hamingju til Islands og er það ánægju-
legt.“ Já, Richard Lee sótti ástina sína
til Islands. Hann sneri aftur heim með
(slenska eiginkonu, Ragnheiði Björg-
vinsdóttur frá Fáskrúðsfirði.
Eftir það skrifar Ragnheiður öll
bréf til Óskars fyrir hönd manns
síns. „Pabbi talaði ekki ensku,“ seg-
ir Erna. „Þá var enska ekki eins
alþjóðlegt tungumál." í bréfi Lee
hjónanna 28.7.’47 segir: „Gerið svo
vel að senda augna- og háralit Vil-
hjálms Stefánssonar, og upplýsingar
um hörundslit, hvort hann er fölur
eða sólbrenndur." Annað bréf 15.
7.’48: „Mér virðist mjög góð hug-
mynd, að sonur yðar sé klæddur sem
sjómaður, þar sem svo virðist vera
að öll íslenska þjóðin sé upp á fiski-
mennina komin.“ Richard Lee lést
5. sept.’91. Nokkrar höggmyndir
eftir hann eru varðveittar á opinber-
Hinn 5. júlí ’43
berst Þjóð-
minjasafninu
bréf frá Óskari,
þar sem hann
tilkynnir um 30
þúsund króna
minningargjöf
um son sinn.
Upphæðinni
verði ráðstafað
til að stofna
vaxmyndasafn
í Reykjavík.
um stöðum, m.a. bijóstmynd af
Halldóri Laxness í Þjóðleikhúsinu.
Gjafabréf um vaxmyndasafnið
Úr dagbók Óskars 12. júlí ’51.
„Afhenti menntamálaráðherra, Birni
Ólafssyni, gjafabréf utn vaxmynda-
safnið. Hann lét útvarpa tilkynningu
um gjöfina um kvöldið." í bréfi frá
Menntamálaráðuneytinu sama dag
segir m.a.: „Ráðunéytið veitir safni
þessu móttöku fyrir hönd ríkisins
og færir yður og börnum yðar þakk-
ir fyrir þessa rausnarlegu gjöf, sem
reynt verður að halda við og auka
í framtíðinni, eftir því sem ástæður
leyfa. Björn Ólafsson, Birgir
Thorlacius."
Tveimur dögum síðar, 14. júlí er
þessi fyrirsögn í Vísi: „Vaxmynda-
safnið opnað í Þjóðminjasafninu í
dag.“ Þar segir Óskar m.a. „Safnið
kom til landsins fyrir einu ári og
hafði ég þá ekkert húsrúm yfir það,
en ég vil þakka Birni Ólafssyni ráð-
herra, að hann lét safnið fá húsnæði
í Þjóðminjasafninu, og Kristján Eld-
járn þjóðminjavörður hefir tekið á
móti því, og er það í eins góðri
umsjá og frekast verður kosið.“
Úr dagbók Óskars 27. ágúst’51:
„Það var verið að ergja mig með því
að pakka vaxmyndasafninu niður í
kjallara. Danskur málari á að fá
sýningarsalinn. Klessumálarinn og
menntamálaráðherra vilja það. Mér
leiddist þetta og ætla að tala við
Pétur Óttesen alþingismann og
Valtý Stefánsson.“
Dagbókin í sept. sama ár: „Vax-
myndasafnið var flutt upp á loft í
Þjóðminjasafninu. Ég var ónægður
með það. Um 4 þúsund manns eru
búnir að skoða það.“
—Hefur fjölskyldunni ekki leiðst,
hvernig farið hefur með safnið, spyr
ég Ernu? „Það er eins og enginn
hafi viljað tala um þetta,“ segir
Erna. „Auðvitað hefur okkur leiðst
það. Pabbi sagði um leið og hann
gaf það frá sér: „Það eru tilmæli
okkar gefenda, að safninu verði vel
við haldið og aukið eftir því sem
ástæður leyfa.“ Sjálfsagt hefur það
verið í góðri geymslu. En það var
ekki tilgangurinn með gjöfinni, að
henni væri pakkað niður um ára-
tugi eins og hveijum öðrum óþarfa
hlut.“
Tilgangur Óskars Halldórssonar
með gjöfinni eru augljós. Og af pers-
ónulegum kynnum við listamanninn
Richard Lee um langt árabil fór
ekkert á milli mála biturleiki hans
yfir vanefndum íslenskra stjórnvalda
í samningi um gjafabréf Óskars.
—Hefði ekki verið ánægjulegt fyr-
ir íslendinga, einkum íslenska æsku,
að eiga þess kost að ganga inn í
myndarlegt, alþjóðlegt vaxmynda-
safn sem Reykjavík hefði getað orð-
ið fræg fyrir? Islenskt safn í líkingu
við vaxmyndasafnið á Ráðhústorg-
inu í Kaupmannahöfn, þar sem sjá
mætti atburði úr íslenskum skáld-
verkum, allar ríkisstjórnir íslands
frá lýðveldistöku, forsetana okkar,
þekkta listamenn og stjórnmála-
menn á heimsvísu, svo að eitthvað
sé nefnt. Það var þetta sem Óskar
Halldórsson sá eflaust fyrir sér og
vildi stuðla að. Gjöf hans og lista-
verk Richard Lee er myndarlegur
vísir að slíku safni en framhaldið
vantar.
PHILCO
PHILCO
SPARAR PENINGA
Hún notar heitt og kalt vatn,
sparar tíma og rafmagn.
L64 ÞVOTTAVÉL
• Vinduhraði: 600 snúningar.
• Fjöldi þvottakerfa eftir þínu vali.
• Sérstakt ullaiþvottakerfl.
• Fjölþætt hitastilling.
• Spamaðarrofi.
• Stilling fyrir hálfa hleðslu.
RETT VERÐ 52.500,-
JÆ935,-
^^Tkr.stgr.
ÞURRKARI
SEM GÆLIR
VIÐ ÞVOTTINN
AR500 ÞURRKARI
• Snýr í báðar áttir, fer sérlega
vel með þvottinn.
• 3 mismunandi hitastig.
• Allt að 120 mln. hitastilling.
• öryggisstýring á hitastigi.
• Tveir möguleikar á tengingu
útblástursbarka.
• Ryðfrítt stál í belg.
• Auðvelt að hreinsa tógsigti.
RÉTTVERÐ 40.500,-
--------------1/
'KR.STGR.
Heimilistæki hf
SÆTÚNI8 SÍMI69151S ■ KRINGLUNNISÍMI6915 20
'SOMWtgUM