Morgunblaðið - 14.04.1993, Blaðsíða 38

38
MOKGUNBLADID MlÐVIKUpAGUjt 14. AfiRÍL ,16^93
Friðbjörg Davíðs-
dóttir - Minning
Fædd 31. október 1913
Dáin 4. apríl 1993
Þegar móðir mín hafði skýrt mér
í síma frá hinu óvænta andláti ömmu
minnar á pálmasunnudag, sat ég
þögull góða stund. Amma Fríða hafði
svo oft komið við sögu í lífi mínu
og ávallt til heilla. Hugurinn reikaði
um horfna tíð og nam staðar í Um-
ferðamiðstöðinni fyrir mörgum
árum. Sex ára gamall snáði, kotrosk-
inn og mannalegur, bíður með
óþreyju eftir því, að áætlunarbíllinn
leggi af stað upp í Borgames. Hann
hafði áður heimsótt ömmu og afa á
símstöðinni í Borgarnesi, en nú var
hann í fyrsta sinn einn á ferð.
Mamma hans hafði talað við bílstjór-
ann, og allt var í lagi. Og mikil var
tilhlökkunin og eftirvæntingin. Loks-
ins fór svo rútan af stað, en hægt
var ekið og varlega, því að hálka var
víða, og þegar kom að Hvalfirði þótti
bílstjóranum vísast að setja keðjur á
dekkin. Það tók nokkurn tíma, og
drengurinn fór að verða órólegur.
Og svo er eins og þessi Hvalfjörður
sé óendanlegur. En eftir eilífðartíma
var þó komið til áfangastaðar, og
það var feginn og glaður ferðalang-
ur, sem hljóp í fang ömmu sinnar í
Borgamesi, og allar áhyggjur hurfu
eins og dögg fyrir sólu.
Þetta var mikill viðburður í lífí
mínu, og hveijir eru hinir raunveru-
lcgu stórviðburðir á ævi manns, þeg-
ar hugurinn reikar og ræður för
seinna á lífsleiðinni? Það var alltaf’
fögnuður fólginn í því að hitta ömmu
Fríðu.
Heimilið á simstöðinni í Borgar-
nesi var íjölmennt og þar var mjög
erilsamt. Það var ærinn starfi að
reka það heimili með þeim myndar-
brag, sem hún gerði. En það var
eins og óþijótandi kraftur byggi í
bijósti hennar, því að þrátt fyrir
margvíslega erfiðleika og endalausar
annir sáust sjaldan á henni þreytu-
merki. Móðurbróðir minn, Hjálmar,
átti við þungbær veikindi að stríða
og þurfti mikillar umönnunar við.
Þau mæðgin voru hetjur, hvort á
sinn hátt. Hin ástríka móðir, sem
reyndar var lærð hjúkrunarkona,
veitti syni sínum alla þá hjúkrun, sem
í mannlegu valdi var hægt að veita,
unz yfír lauk, en hann lézt um fimm
árum eftir að fjölskyldan fluttist til
Borgarness. Amma Fríða leitaði aldr-
ei til hins opnbera um aðstoð á nokk-
um hátt, heldur hjúkraði honum öll
þessi ár heima hjá sér ein og án
vaktaskipta. Þá annaðist hún einnig
aldraðan fjöður sinn, Davíð Einars-
son, allmörg síðustu æviár hans.
Það var greinilegt, að fólk laðaðist
að ömmu minni. Hún var alltaf reiðu-
búin að hjálpa, ef eitthvað bjátaði
á, og það var sama, hver í hlut átti,
hún fór ekki í manngreinarálit. Hún
hafði áhuga á fólki, var mannglögg
og ættfróð. Amma var mér ávallt
góð, en hún gat líka verið ákveðin.
Það þýddi ekki að vera með uppsteyt
eða kenjar við matarborðið. Slíku var
snarlega vísað á bug. Hjá ömmu
lærði ég að meta hollan og góðan
mat og þann ágæta sið að klára
matinn minn, áður en staðið væri
upp frá borðum. En það var líka lát-
Tökum að okkur
erfidrykkjur í
ný uppgerðum
Gyllta salnum.
Hlaðborð og
nýlagað kaffi
kr. 790,-
Hótel Borg
sími 11440.
ið mikið eftir mér. Ég var litli prins-
inn á heimilinu, og hjá ömmu minni
og afa, Karli Hjálmarssyni í Borgar-
nesi átti ég margar beztu stundir
æskuáranna.
Síðustu ár ævi sinnar bjó amma
Fríða á Hringbraut 43 í Reykjavík í
sömu íbúð og hún bjó í, áður en fjöl-
skyldan fluttist til Borgarness. Sú
íbúð hefur verið í eigu fjölskyldunn-
ar, frá því að húsið var byggt. Það
eru því margar minningar tengdar
við hana, og þar var henni ljúft að
njóta elliáranna í stöðugum tengslum
við sína nánustu, ættfólk og vini og
afbragðs nágranna. Og hjá henni var
mjög gestkvæmt eins og verið hafði
löngum hjá henni og var henni sann-
arlega að skapi. Við hið skyndilega
fráfall hennar ber okkur að hafa í
huga, að hún, sem svo mörgum hafði
hjúkrað um dagana, þurfti ekki á
hjúkrun annarra að halda, og það
hefur eflaust verið hennar vilji að svo
varð. Hún var búin að þjást með
öðrum og lina þjáningar þeirra. Ég
kveð ömmu Fríðu með söknuði og
þakklæti fyrir allt og allt.
Pétur Helgason.
í dag, miðvikudaginn 14. apríl,
verður Friðbjörg Davíðsdóttir borin
til hinstu hvíldar frá Fossvogskap-
ellu.
Friðbjörg, eða Fríða eins og hún
var jafnan kölluð, fæddist 31. októ-
ber og hefði því orðið áttatíu ára að
hausti. Foreldrar hennar voru þau
hjónin Davíð K. Einarsson verslunar-
maður í Flatey á Breiðafírði og kona
hans Sigríður Eyjólfsdóttir.
Hún lærði hjúkrun og vann við
hjúkrunarstörf í Reykjavík í nokkur
ár. Árið 1943 giftist hún Karli Hjálm-
arssyni, seinna póst- og símstjóra í
Borgarnesi, fæddur 28. desember
1912. Bjuggu þau fyrst í Reykjavík,
síðan í Borgarnesi í yfir tuttugu ár,
er hann varð póst- og símstjóri þar.
Foreldrar Karls voru þau hjónin
Hjálmar Guðjónsson yfirfiskmats-
maður á Seyðisfírði og kona hans
Kristbjörg Elísabet Baldvinsdóttir.
Fríða var einstök kona, ljúf í lund
og kvartaði aldrei.
Þú starfaðir jafnan með umhyggju og ást,
elju og þreki, er sjaldan brást,
þér nýttist jafnvel nóttin.
Þú vannst fyrir besta vininn þinn,
þú vinnur með honum annað sinn
með efldan og yngdan þróttinn.
(G. Bjðmsson.)
Ég held ég megi segja að þessar
Ijóðlfnur eigi vel við Fríðu, því að án
efa reyndi oft á er hún annaðist sjúk-
an son sinn.
Þeim Karli varð fjögurra barna
auðið: Hjálmar, fæddur 8. maí 1943,
dáinn 15. janúar 1964; Sigríður,
fædd 17. september 1944; Birgir,
fæddur 8. nóvember 1947; og Kol-
brún, fædd 16. febrúar 1950. Áður
hafði hún eignast dótturina Hrafn-
hildi, fædda 23. apríl 1938. Síðan
ólst upp á heimili þeirra hjóna systur-
dóttir Karls, Iris Elísabet, fædd 21.
júlí 1941.
Það segir sig sjálft að í nógu var
að snúast þau ár er börnin voru að
vaxa úr grasi. Jafnan var gestkvæmt
á heimili þeirra hjóna, hafði hún
mikla ánægju af að blanda geði við
aðra og var einstaklega gestrisin.
Hún gerðist félagi m.a. í Kvenfé-
Iagi Borgamess og Oddfellowregl-
unni, en þaðan er mér ljúft og skylt
að þakka henni samverustundirnar,
því að ætíð fylgdi henni gleði og hlýja
er hún var þar. Hún naut hverrar
stundar og reyndist þar traustur fé-
lagi.
Er börnin fluttust að heiman og
um hægðist hóf Fríða störf á póst-
húsinu og vann þar í nokkur ár.
Karl lét af störfum 1981 og fluttust
þau þá til Reykjavíkur í íbúðina við
Hringbraut er þau höfðu búið í áður.
Fríða missti eiginmann sinn árið
1983 og bjó hún síðan ein í þeirri
íbúð til hinstu stundar, en hún lést
aðfaranótt sunnudagsins 4. apríl sl.
Kvöldið áður hafði hún talað við
vinkonu sína og kenndi sér einskis
meins. Sæll er sá er fær að sofna
svefninum langa í sinni eigin hvílu.
Ég votta börnum, tengdabörnum,
barnabörnum og öðrum ættingjum
samúð mína er þessi aldna heiðurs-
kona hverfur héðan á braut.
Hafí hún kæra þökk fyrir sam-
fylgdina þau ár er við þekktumst.
Sigríður Bachmann.
Það er með miklum söknuði að ég
kveð móðursystur mína Friðbjörgu
Davíðsdóttur, eða Fríðu frænku eins
og við kölluðum hana ávallt í minni
fjölskyldu. Fríða lést á heimili sínu
á Hringbraut 43 hér í borg 4. apríl
sl. á áttugasta aldursári. Þótt aldur-
inn hafí örlítið verið farinn að segja
til sín, kom fréttin um andlát hennar
á óvart, hún hafði rætt við vini og
ættingja kvöldið áður án þess að
nokkur merki sæjust um hvað í
vændum var.
Fríða var fædd 31. október 1913
í Flatey á Breiðafírði. Foreldrar
hennar voru Davíð Einarsson frá
Geirseyri við Patreksijörð og Sigríð-
ur Eyjólfsdóttir frá Sviðnum á
Breiðafírði. Davíð var verslunarmað-
ur í Flatey um árabil og þar átti
Fríða sín æskuár, eða til 12 ára ald-
urs að þau flytjast til Olafsvíkur.
Hún var elst fímm systkina en þau
eru: Kristín, sem lést árið 1972,
Guðrún búsett í Borgarnesi, Eyjólfur
og Sverrir í Reykjavík. Var mjög
kært með þeim systkinum.
Fríða hafði gaman af að rifja upp
æskuárin í Flatey, en á þeim árum
var þar blómlegt atvinnulíf og dvald-
ist fjölskyldan þar meðal ættmenna
og vina.
Ung fór Fríða til Reykjavíkur og
hóf hjúkrunarnám. Hún útskrifaðist
árið 1939. Einnig sótti hún sér
menntun og reynslu til Danmerkur.
Hún starfaði sem hjúkrunarkona í
Reykjavík þar til hún giftist Karli
Hjálmarssyni, póstafgreiðslumanni í
Reykjavík, árið 1943. Karl var Aust-
firðingur, ættaður úr Loðmundar-
fírði. Áður hafði hún eignast dóttur,
Hrafnhildi Hreiðarsdóttur. Hún
starfar hjá Pósti og síma. Sambýlis-
maður hennar er Sveinn Ásgeirsson
hagfræðingur. Börn Fríðu og Karls
eru: Hjálmar, andaðist tvítugur að
aldri, Sigríður, starfsmaður Lista-
safns íslands, maki Skarphéðinn
Bjamason flugumferðarstjóri, Birgir
skólastjóri, maki Þórunn Harðardótt-
ir fóstra og Kolbrún húsmóðir, maki
Gísli Ragnarsson kennari. Systur-
dóttir Karls, íris Elísabet, ólst upp
hjá þeim frá 9 ára aldri. Barnabörn-
in eru 13 og barnabarnabörnin níu.
Fríða og Karl byggðu sér íbúð á
Hringbraut 43 og áttu þar heima þar
til þau fluttust í Borgarnes árið 1958
að Karl varð stöðvarstjóri Pósts og
síma.
Það var mikil tilhlökkun hjá okkur
mæðgum í Borgamesi þegar þau
fluttust í Borgarnes. Þetta var stuttu
eftir að sjálfvirkur sími var tekinn í
notkun þar, en sveitir Borgarljarðar
voru enn með handvirkt kerfi og sín-
ar litlu símstöðvar. Það var erilsamt
starf sem beið þeirra hjóna. Sem
dæmi má taka að næturvarsla var
ekki komin á, og var næturskiptiborð
í svefnherbergi þeirra. Þegar kalla
þurfti á lækni eða lögreglu til sveita
þá hringdi hjá þeim.
Pósthúsið í Borgarnesi stendur við
aðalgötu bæjarins og þangað eiga
margir erindi. Þeir voru margir sem
komu við og nutu gestrisni þeirra
hjóna. Fríða vann líka ýmis störf á
pósthúsinu, og var starfsdagur henn-
ar því oft langur. Þá dvaldist Davíð
faðir Fríðu hjá þeim síðustu æviár
sín. Það var því öllum ljóst að mikinn
dugnað þurfti til að sinna öllum þeim
störfum sem til féllu á svo stóru
heimili, en öllu sinnti Fríða af dugn-
aði og með sinni alkunnu glaðværð.
Borgarnesdvöl þeirra Fríðu og
Karls lauk í september 1981 þegar
Karl lét af störfum fyrir aldurs sak-
ir. Fluttust þau þá aftur á Hring-
brautina. Karl fékk ekki langan tíma
til að sinna sínum áhugamálum í
ellinni því að stuttu eftir komuna til
Reykjavíkur gaf heilsan sig og Karl
Fædd 16. maí 1938
Dáin 31. maí 1993
Nú um leið og við tökum eftir að
vorið er í nánd, hringir síminn og
okkur er sagt að elskuleg vinkona
okkar og amma sé frá okkur tekin.
Fyrir þrettán árum kynntist ég
indælum hjónum, þeim Áróru og
Hauki. Hjá þeim bjó ég um tíma.
Margar góðar stundir áttum við
saman á þeim fímm árum sem ég
var á Sauðárkróki. Efst í huga mér
er þó sú stóra stund er við áttum
saman er ég fæddi mitt fyrsta barn,
en þá var hún hjá mér. Eftir fimm
ára dvöl á Króknum skildu leiðir
okkar og ég fluttist norður til Akur-
eyrar og hóf síðan sambúð með
manni sem þau tóku sem einum af
sínum sonum. Okkar samband hélst
alltaf mjög gott.
Fyrir nokkrum árum fékk Áróra
erfiðan sjúkdóm sem hún barðist við
til síðasta dags með ákveðni og hug-
rekki. Alltaf gat hún gefið öðrum
von um bjartar horfur. í nóvember
1988 fór ég langt niður og dvaldist
á sjúkrahúsi á Akureyri. Þá var Ár-
óra i meðferð í Reykjavík og í raun
Okkur langar í fáum orðum að
minnast Stefaníu Einarsdóttur sem
lést á 96. aldursári og var jörðuð
þann 5. apríl.
Við kynntumst Stefaníu ekki fyrr
en í sumarbyijun 1988 en þá vorum
við svo heppin að fá leigða kjallara-
íbúðina hjá henni í Barmahlíðinni.
Þó Stefanía væri þá komin yfír ní-
rætt bar hún aldurinn ótrúlega vel.
Hún hélt heimili með Jónu dóttur
sinni og það var alltaf jafn notalegt
að skreppa upp til þeirra og þiggja
kaffisopa.
Stefanía var glæsileg kona og hlý
í viðmóti. Hún var einstaklega barn-
góð eins og við fengum að kynnast
þegar við eignuðumst eldri son okk-
ar. Hún lét ekki stigana aftra sér
og kom oft niður í kjallara til að líta
á drenginn. Þegar ég fór með hann
upp til hennar í heimsókn kjáði hún
framan í hann þar til hann hló og
skríkti. Þegar hann varð eldri var
tekið fram dótið sem geymt var fyr-
ir barnabörnin og leikið við hann.
Síðan var honum boðið kex og eitt-
hvað að drekka. Drengurinn var að
lést í ágúst 1983.
Það má segja að alla tíð hafi ver-
ið margt fólk í kringum Fríðu. Enda
þótt hún hafi búið ein síðan Karl
lést, þá laðaði hún að sér fólk á þann
einstaka hátt að maður sóttist eftir
að heimsækja hana. Hún var greind
kona og hafði yndi af þjóðlegum fróð-
leik. Hún las góðar bækur og aflaði
sér upplýsinga um ættfræði. Miðlaði
hún okkur ættingjunum fróðleik í
þeim efnum. Það var lífsgleðin og
jákvætt viðhorf hennar til allra hluta
sem smituðu út frá sér og gerðu
heimsóknir til hennar svo eftirminni-
legar. Á sama hátt tók hún öllu
óvæntu sem að höndum bar með
reisn og festu.
Ég verð að minnast með þakklæti
á þá hjálp sem hún veitti móður
minni Guðrúnu þegar hún missti
manninn frá okkur systrunum korn-
ungum. Þá stóð heimili hennar okkur
opið og er seint fullþakkað fyrir þá
velvild í okkar garð. Einnig lágu
spor okkar systranna oft til Fríðu
frænku á Borgarnesárum hennar.
Um leið og við hjónin þökkum
Fríðu alla tryggð við okkur og okkar
fólk, vottum við ættingjum hennar
okkar innilegustu samúðarkveðjur.
Minningin um góða konu mun end-
ast okkur ævilangt.
Sigríður Héðinsdóttir.
mikið veik, en hún kom samt norður
til að gefa mér vonir og hughreysta
mig.
Oft komum við hjónin til þeirra
og þau til okkar. Síðast komu þau
til okkar og voru við skírn á dóttur
okkar, sem var eitt af þeirra barna-
börnum þó í raun ekki væri. Síðan
leið tíminn og ekki sáum við hana
aftur fyrr en núna í marsbyijun. Þá
sáum við hvert stefndi og skynjuðu
börnin það líka, en innst inni vildi
enginn trúa því að þetta væri í síð-
asta sinn sem við sætum saman og
spjölluðum.
Þegar kvatt var sagði hún: Næst
þegar þið komið verð ég hressari.
Um tuttugasta mars fór til hennar
fólk sem hún ætlaði að fara með í
gönguferð upp að Hraunsvatni í
Oxnadal. Svona var hún bjartsýn til
síðustu stundar.
Mynd þessarar elskulegu konu
mun lifa í hugum okkar allra.
Elsku Haukur og þið öll, megi
góður Guð hjálpa ykkur á þessum
erfiða tíma. Við sendum ykkur inni-
legar samúðarkveðjur.
Silla, Páll, Hreinn Haukur,
Hreggviður, Vigdís og Guðný.
vonum ánægður með þessar móttök-
ur og eftir að hann lærði að tala bað
hann oft um að fá að heimsækja
Stefaníu og Jónu.
Þegar svo yngri sonur okkar fædd-
ist sl. sumar var Stefanía ekki í vand-
ræðum með að fá litla andlitið til að
ljóma. Það var svo gaman að fylgj-
ast með hve lagin Stefanía var með
börnin.
Stefanía reyndist okkur afskap-
lega vel. Alltaf þegar hún hitti annað
okkar spurði hún hvernig hinir í fjöl-
skyldunni hefðu það. Þannig fann
maður alltaf velvilja og hlýhug í
okkar garð þótt við tengdumst henni
ekki Ijölskylduböndum.
Nú er tómlegt í Barmahlíðinni.
En minningin um þessa góðu konu
lifír og við kveðjum hana með þakk-
læti og virðingu.
Við sendum börnum hennar,
Birnu, Jónu og Herði, og tengdadótt-
urinni Ásdísi okkar innilegustu sam-
úðarkveðjur, einnig barnabömum og
barnabarnabörnum.
Erna, Geir og synir.
Minning
Áróra Heiðbjört
Sigursteinsdóttir
Stefanía Einars-
dóttir - Minning