Morgunblaðið - 30.07.1993, Blaðsíða 1

56 SIÐURB
170. tbl. 81.árg.
FÖSTUDAGUR 30. JÚLÍ 1993
Prentsmiðja Morgunblaðsins

Genfarviðræðurnar um frið í Bosníu
Aflótta
undan
eldregni
íLíbanon
LÍBANSKAR konur
á þaki og í skotti
bifreiðar á flótta frá
suðurhluta Líbanons
í gær. ísraelar svör-
uðu eldflaugaárás-
um Hizbollah-
skæruliða á byggðir
í norðurhluta Israels
fimmta daginn í röð
með stórskotaliðs-
og loftárásum á suð:
urhluta Líbanons. í
gærkvöldi sögðust
Israelar tilbúnir að
hætta aðgerðum þar
ef Bandaríkjamenn
einir eða í samstarfi
við önnur ríki gætu
tryggt að Hizbollah
hættu eldflaugaá-
rásum.
Reuter
Ný tillaga eyk-
nr friðarvonir
Genf. Reuter. Daily Telegraph.
BOSNÍU-Serbar og Króatar lýstu
stuðningi við nýja tillögu um
framtiðarskipan Bosníu sem
sáttasemjararnir Owen lávarður
og Thorvald Stoltenberg Iögðu
fram í friðarviðræðum í Genf í
gær. Vestrænir stjórnarerindrek-
ar í borginni sögðust vongóðir um
að múslimar myndu sömuleiðis
samþykkja hana.
Þá spáði Mile Akhamzic forsætis-
ráðherra Bosníu því eftir fund 10
manna forsætisráðs Bosníu í gær-
kvöldi að deiluaðilarnir þrír myndu
allir samþykkja tillöguna sem gerir
ráð fyrir stofnun lýðveldasambands.
Akhamzic, sem er Króati og náinn
samverkamaður Mate Bobans, leið-
toga Bosníu-Króata, sagðist sann-
færður um að tillagan yrði sam-
þykkt. Hafa deiluaðilar verið boðað-
ir til sameiginlegs fundar í dag.
Fyrir fund forsætisráðsins sagðist
Radovan Karadzic leiðtogi Bosníu-
Serba í aðalatriðum samþykkur nýju
tillögunni en myndi líklega fara fram
á smávægilegar breytingar. Fulltrú-
ar múslima ætluðu að ganga út er
tillagan var kynnt þeim en féllust á
að sitja áfram er sáttasemjararnir
samþykktu að breyta henni.
í tillögu Owens og Stoltenbergs
er gert ráð fyrir að Bosnía verði
samband fullvalda lýðvelda sem
setja sín eigin lög og stjórnarskrá
og ráði eigin málum. Ekki er gert
ráð fyrir sérstöku sambandsþingi,
eins og múslimar hafa lagt til, held-
ur sambandsstjórn, sem leiðtogar
lýðveldanna þriggja veita forystu til
skiptis, og hafi hún eingöngu utan-
ríkismál landsins á sinni könnu.
Hosokawa forsætisráðherra fyrstu ríkisstjórnar Japans í 38 ár án þátttöku LDP
Boðar pólitískar umbætur
og upprætingu spillingar
^ Tókýó. Reuter.
ÁTTA stjórnarandstöðuflokkar í
Japan tilkynntu formlega í gær
að náðst hefði samkomulag um
myndun meirihluLastjórnar undir
forsæti Morihiros Hosokawa, for-
manns Nýja flokksins og ötuls
baráttumanns gegn stjórnmála-
spillingu. Leiðtogar flokkanna
tóku fram að þótt það væri eitt
helsta verkefni nýrrar stjórnar
að uppræta spillingu í stjórnmál-
um landsins og koma á pólitískum
umbótum myndi stefnan í grund-
vallaratriðum endurspegla stefnu
fyrri stjórnar.
Þingið kemur saman til sérstaks
fundar í næstu viku og kýs eftir-
mann Kiichis Miyazawa, fráfarandi
forsætisráðherra og formanns
Fijálslynda lýðræðisflokksins, sem
verður nú í stjórnarandstöðu í fyrsta
sinn í 38 ár.
Hosokawa, sem hafði áður lýst
því yfir að hann hefði ekki áhuga á
Siglir blind-
ur Atlantsála
Cape May, New Jersey. Reuter.
HANK Dekker, 58 ára blindur mað-
ur, lagði úr höfn í New Jersey í
Bandaríkjunum í gær á níu metra
slúppu og er takmark hans að verða
fyrsti blindi maðurinn til að sigla
einn síns liðs yfir Atlantshaf.
Áfangastaðurinn er Plymouth í Eng-
landi en þangað er 5.150 km leið
og vonast Dekker til að vera ekki
lengur en þijár vikur á leiðinni.
að ganga til stjórnarsamstarfs, sagð-
ist hafa skipt um skoðun vegna þess
að allir flokkarnir átta sameinuðust
um að bjóða honum embætti forsæt-
isráðherra. „Þá fannst mér að þetta
væru forlög. Að þetta væri vilji
æðri máttarvalda,“ sagði Hosokawa,
sem á ættir að rekja til hermannaað-
als á miðöldum.
Leiðtogarnir sögðu stjórnina
myndu grípa til róttækra aðgerða
til þess að uppræta spillingu í stjórn-
kerfinu. Ekki yrði vikið frá núver-
andi stefnu Japans í utanríkis- og
vamarmálum; áfram starfað á for-
sendum fijáls markaðar og ekki
dregið úr framlögum til alþjóðlegrar
friðarviðleitni undir merkjum Sam-
einuðu þjóðanna.
Sjá „Hosokawa undirbýr þriðju
byrjunina" á bls. 21.
Á skíðum
yfir Norð-
ursjóinn
Ósló. Reuter.
TROND Larsen, 36 ára gamall
norskur skíðakennari búsettur
í Danmörku, ráðgerir að láta
draga sig á sjóskíðum yfir
Norðursjó og vonast til að
komast 660 kílómetra vega-
lengdina á 18 klukkustundum.
Veiti bresk yfirvöld honum til-
skilið leyfi hyggst Larsen hefja
ferðina við Tower-brúna í London
en áfangastaðurinn er Esbjerg í
Danmörku. Hann hyggst síðan
skíða samsíða Norðursjávarfeij-
unni Dana Anila frá Harwich og
njóta þannig skjóls fyrir vindum.
Skipstjórinn hefur þó enn ekki
samþykkt það.
Larsen er handhafi sjóskíða-
meta, lét eitt sinn draga sig 1.962
km vegalengd á 32 stundum við
strendur Danmerkur.
Simon Wiesenthal um sýknudóm í máli Johns Demjanjuks í ísrael
Hefði komist að
sömu niðurstöðu
Jerúsalem, Vín, Washinglon. Reuter.
SIMON Wiesenthal, sem eytt hefur síðustu áratugum í að elta uppi
stríðsglæpamenn nasista til að draga þá fyrir dómstóla, segist vera
hreykinn af frammistöðu hæstaréttar ísraels í máli Johns Demj-
anjuks. Rétturinn úrskurðaði í gær að ekki hefðu verið færðar sönn-
ur á að Demjaiýuk væri fangabúðavörðurinn „ívan grimmi“ og sýkn-
aði þvi manninn.
Wiesenthai sagði að niðurstaðan
sannaði að ísrael væri „siðmenntað
lýðræðisríki," að sögn austurrísku
fréttastofunnar APA. Um leið og
dómararnir hefðu, byijað að efast
um að Demjanjuk væri rétti maður-
inn hefðu þeir ekki átt annars úr-
kosta en sýkna hann.
Israelsk vitni, sem komust lífs af
úr fangabúðum og telja Demjanjuk
sekan, hörmuðu mjög úrskurðinn í
gær og reynt var að grýta bíl veij-
andans. Rætt er um að úrskurðurinn
geti orðið til að draga úr viðleitni
til að rétta í gömlum stríðsglæpa-
málum vegna þess hve erfitt sé að
finna traust vitni.
Demjanjuk, sem er Úkraínumaður
að uppruna, missti bandarískan rík-
isborgararétt sinn 1986. Var hann
sakaður um að hafa ekki skýrt frá
fyrri störfum sínum fyrir nasista.
Talsmaður dómsmálaráðuneytisins í
Washington sagði í gær að Demj-
anjuk fengi ekki að snúa heimleiðis
en hann á fjölskyldu í Ohio. Rætt.
hefur verið um að Úkraína veiti
manninum landvist.
Sjá „Vitnisburður búðavarða
réð úrslitum" á bls. 21.
Má fara en hvert?
Reuter
JOHN Denijanjuk glaður í bragði nieð skjöl sem staðfesta að hann
sé fijáls ferða sinna. Hugsanlega snýr hann til Úkraínu.