Morgunblaðið - 30.07.1993, Blaðsíða 38
38
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 30. JÚLÍ 1993
„þú -fi'nnur faxnn ekki undir,.pípuLQ£)ri —
ingcwnafcur! <5Ú£u undir^ Lckraesa éjeLnir'!
Ást er ...
... að læra að lifa saman
í sátt og samlyndi
TM Reg. U.S Pat Otf — aU rights resorved
® 1993 Los Angetes Times Syndicate
Ég geri ráð fyrir að þú vitir
að þú MÁTT slá á móti núna.
HÖGNI HREKKVÍSI
„sfrrr AVee&JA þtzirAsr kaiztÖfluízhar.
BAIZA VEL t HÁN/APA."
BREF TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691329
Okuljós í björtu - skiln-
ingsleysi - glámskyggni
Frá Sveini Ólafssyni:
I öryggisskyni fyrir alla vegfarend-
ur — jafnt akandi sem gangandi -
var á sínum tíma sett í umferðar-
lög, að aka skyldi bílum og öðrum
ökutækjum með aðalljós kveikt
jafnt að degi sem nóttu — jafnt í
sólskini sem dimmviðri. Tilgangur-
inn var einfaldlega að allir vegfar-
endur gætu séð stefnu farartækja,
og jafnframt að ökutæki væru í
nánd, og þegar aðalljós blöstu við,
að þá vissu allir að varúðar þyrfti
við. Þetta gilti bæði um aðra öku-
menn, þegar ökutæki nálgaðist á
móti, og svo gætu gangandi vegfar-
endur séð og í hvora áttina farar-
tæki stefndi — að eða frá.
Margir íslendingar virðast ekki
hafa skilið þetta og fetta fingur út
í þann „bjánaskap“ að vera með
bílljós kveit á daginn í björtu.
Reglumar eru skýrar og eru lög-
bundnar. Ástæðurnar fyrir þeim
eru aukið öryggi vegfarenda. Dæmi
þess að þær séu taldar til gagns
er að t.d. í Þýzkalandi er nú laga-
frumvarp fyrir þinginu um að þetta
verði lögleitt þar vegna öryggisins.
Þar taka Þjóðveijar Svía sér til
fyrirmyndar, en þeir voru fyrstir
með þessa mjög svo nauðsynlegu
ráðstöfun til að bæta umferðina,
sem þar hefir reynst til mikils ör-
yggisauka — ekki sízt úti á vegum,
t.d. þegar bílar koma úr gagn-
stæðri átt og eru að fara fram úr
öðrum og koma þannig beint á
móti. Þetta var einnig tekið hér upp
eftir sænskri fyrirmynd.
Það hafa verið tilmæli lögregl-
unnar til ökumanna, að þeir geri
þeim sem á móti koma og em ljós-
lausir, aðvart með því að blikka
ljósunum. Sá sem þetta ritar hefir
þetta fyrir vana — og fær oftast
þakkir frá viðkomandi sem veifar
og kveikir ljósin. Svo bregður samt
við að í vaxandi mæli eru allt of
margir bílstjórar farnir að svara
þessu annarlega. Þeir t.d. veifa en
kveikja ekki ljósin. Aðrir ansa ekki,
enn aðrir blikka ljósnum og kveikja
ekki. Og þetta háttalag gefur óneit-
anlega til kynna, að viðkomandi
fmnist þétta „pjatt“ eða „della“ og
ákveða því að virða ekki þetta ör-
yggisatriði og brjóta þannig um
leið umferðarlögin. Þetta verkar
t.d. á þann sem hér ritar eins og
verið sér að gefa manni „langt
nef“ fyrir að vera með svona „asna-
skap“ að ætlast til að bílljósin séu
kveikt um hábjartan dag. Svo
merkilega vill til að bílstjórar á
stórum fjallabílum á háum dekkjum
og upphækkaðir virðast áberandi
gjamir á að sinna þessu ekki og
sýna þau viðbrögð eða sinnuleysi
sem lýst var, sem er illskiljanlegt,
þar sem búnaður bíla þeirra bendir
til skilnings á þörf fyrir mikið ör-
yggi — en það virðist ekki verka á
þetta sérstaka atriði — hvað sem
veldur.
Tilgangur þessara skrifa er að
brýna alla ökumenn — konur og
karla — til að sýna þessu mikla
öryggisatriði meiri virðingu, en um
leið og ekki síður að gera öllum
svo ljóst og skiljanlegt sem verða
má, að hér er enginn óþarfi á ferð
Frá Unni Konráðs:
Eg undirrituð er ein af þeim sem
ferðast talsvert um á reiðhjóli —
og alltaf á móti umferðinni. Hvers
vegna? Til að vernda líf og limi.
Ef það er rétt, sem Margrét
Sæmundsdóttir, fræðslufulltrúi
umferðarráðs, segir í Morgunblað-
inu 14. júlí að sömu reglur gildi
fyrir hjólreiðamenn og þá sem aka
bíl, þarf að breyta þeim hið snar-
asta. Þær reglur hafa þá verið bún-
ar til af einhveijum við skrifborð,
sem aldrei hefur á hjól komið.
Fræðslufulltrúinn segir að gang-
andi fólki beri að ganga á móti
umferðinni. Hvers vegna skyldi það
nú vera? Auðvitað vegna þess að
það er miklu öruggara að sjá bílana
— heldur grafalvarlegur þáttur sem
varðar öryggi í umferð og er öllum
til góðs. Það er ekki heldur neinn
sparnaður að aka án ljósa, ekki í
eldsneyti, og perurnar endast e.t.v.
eilítið skemur, en ekki svo að það
borgi sig ekki — öryggisins vegna
— að hafa ljósin á. Hvað þetta er
talið áríðandi má gjarnan ráða af
því sem sagt er um hvað Þjóðveijar
telja þetta mikils virði — þeir ætla
að taka þetta inn í umferðarlög hjá
sér.
Ökumenn, látum ekki skilnings-
leysi og glámskyggni valda því að
okkur sjáist yfir áríðandi öryggisat-
riði sem er sjálfum okkur brýnt og
öðrum til góðs: Notum ökuljósin
eins og til er ætlast og reynum að
vera jákvætt hugsandi í málum sem
þessum og jafnframt greina skyn-
semina í því sem lögin mæla fyrir
um. Þetta er ætlað okkur sjálfum
til verndar ekki síður en öðrum.
SVEINN ÓLAFSSON,
Furugrund 70,
Kópavogi.
sem á móti koma. Nákvæmlega það
sama gildir um hjólreiðamenn.
Ef hjólreiðamaður á að hjóla með
umferðinni, þarf hann helst alltaf
að líta um öxl, til að fylgjast með
bílunum sem eru á sömu akrein.
Öllum hlýtur að vera ljós sú hætta
sem í því felst að hjóla áfram, en
horfa aftur, eins og vegirnir eru
nú hér. Manni veitir svo sannarlega
ekkert af því að horfa með athygli
fr'am fyrir sig.
Hvernig væri nú ef fræðslufull-
trúinn beitti sér fyrir öruggari hjól-
reiðabrautum, í stað þess að ergja
sig yfir okkur, sem hvergi er ætlað
pláss.
UNNUR KONRÁÐS,
Eskihlíð 6.
Breyta þarf reglum
fyrir hjólreiðamenn
Víkverji skrifar
að þykir alltaf fréttnæmt þegar
nýjar kartöflur koma á mark-
aðinn miðsumars. Nú í vikunni kom
á markaðinn fyrsta uppskeran úr
Þykkvabænum og Morgunblaðið
eins og aðrir fjölmiðlar kynnti fyrir
lesendum sínum að nýjar íslenzkar
kartöflur væru komnar á markað.
Þegar grannt er skoðað kemur hins
vegar í ljós að hér er um að ræða
erlendar fljótsprottnar kartöflur af
tegundinni Premier en ekki gamla
góða gullaugað eða Ólafsrauð.
Premier eru mjög áþekkar Benté
kartöflunum sem nú eru fluttar inn
og seldar hérlendis í verzlunum.
xxx
að var fleira sem vakti athygli
Víkveija í fréttinni um nýju
kartöflurnar. Fyrst skal nefna verð-
ið. Hver ákveður að kílóið eigi að
kosta 359 krónur á meðan sam-
bærilegar kartöflur eru seldar á 50
kr. kílóið í Bónus? Hvað meina
bændur með svona verðlagningu ?
Eru kartöflubændur að reyna að
leggja sjálfa sig niður eða eru það
milliliðirnir sem ákveða þetta verð?
I fyrra var sumarverðið helmingi
lægra. Af hveiju þetta háa verð
núna á tímum samdráttar?
Neyzla kartaflna hefir farið
minnkandi hérlendis frá ári til árs
og kemur auðvitað margt til. Það
verður að álíta sem svo að verð
kartaflnanna skipti nokkru máli. I
vetur og vor fengu bændurnir milli
40 og 50 krónur fyrir kílóið en út
úr búð kostuðu kartöflurnar 120
krónur.
Þá vekur það athygli að það skuli
vera Hagkaup sem tekur þátt í
þessari verðlagningu. Jón Ásbers-
son fyrrverandi forstjóri hélt því
fram í blaðagreinum í Morgunblað-
inu 1989, ásamt Þorvaldi Gylfasyni
prófessor, að það mætti spara
hundruð milljóna með því að leggja
niður kartöflurækt á íslandi. Þeir
félagar héldu því fram að milliliðim-
ir og smásalan þyrftu aðeins nokkr-
ar krónur í umbun fyrir að selja
erlendar kartöflur. Það er Víkveija
því hulin ráðgáta af hveiju kartöflu-
verð þrefaldast á leiðinni austan
úr Þykkvabæ á borð neytenda.
xxx
Fyrst talað er um kartöflur og
kartöfluverð er ekki úr vegi
að nefna meðferð kartaflna í verzl-
unum. Kartöflur þurfa a.m.k. sömu
meðferð í verzlunum og nýmjólkin.
Varan þarf að vera í kæli og helzt
í myrkri. Þannig eru kartöflurnar
geymdar allan veturinn og um leið
og kaupmenn fara að meðhöndla
kartöflurnar eins og mjólkina munu
neytendur fá góðar íslenzkar kart-
öflur á meðan uppskerunnar nýtur
við. Bændur geta geymt kartöflur
sem nýjar fram á vor en það tekur
aðeins nokkra daga að eyðileggja
þær í 20 stiga hita á miðju verzlun-
argólfi.