Morgunblaðið - 24.03.1994, Blaðsíða 43

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. MARZ 1994
43
Ég kynntist Hans Jetzek fyrir
átta árum eða svo er við Helga
dóttir hans, eiginkona mín, bytjuð-
um að vera saman. Ekki man ég
nú nákvæmlega hvernig þau kynni
hófust, en man þó eftir all bein-
skeyttum spurningum eða athuga-
semdum varðandi myndlistarstarf
mitt og fór við það í hálfgerða varn-
arstöðu. En ekki tók það samt lang-
an tíma að sjá að bak við hin bein-
skeyttu og óvæntu orð bjó ekkert
annað en velvilji og gæska.
Hans var gæddur ýmsum afger-
andi kostum. Tilfínninganæmi hans
var t.d. mikil og ekki óvenjulegt
að sjá hann vökna um augun er
hann hlustaði 'á fagra tónlist eða
fagra orðræðu svo nærstaddir urðu
stundum hálf klumsa og vissu ekki
hvernig þeir áttu að vera, enda
hijáir slík tilfinninganæmi landann
víst sjaldnast, kaldur og klakafullur
sem hann er gjarnan á ytra borði
— sérstaklega fullorðnir karlmenn.
En tilfinningarnar voru ekki fljót-
andi rótlausar á yfirborðinu, heldur
byggðar á sterkum grunni, ríkri
réttlætiskennd. Vinnu- og sam-
viskusemi hafði hann í ríkum mæli
(eitthvað sem landinn kann betur
að eiga við) og er ég viss um að
vinnuveitandinn, ÍSAL, hefur kunn-
að að meta vinnuframlag hans,
samviskusemin og áhuginn voru
slík. Umhyggjan um hag aðstand-
enda var líka mikil.
Hann var barngóður svo af bar
og unun að horfa á í fjölskylduboð-
um er hann lék á als oddi með börn-
unum og rúllaði jafnvel um gólfin
þeim til skemmtunar.
Ég hef stundum velt því fyrir
mér hvernig það hafí verið fyrir
hann að vera „útlendingur" á Is-
landi, því þótt hann hafi komið
ungur til Islands frá Þýskalandi,
kvænst hér og eignast fimm börn
og verið almennt vel tekið, þá er
sá sem ekki er fæddur eða alinn
upp á Fróni aldrei fyllilega tekinn
í hópinn. Best gæti ég trúað að það
hafi stundum verið dálítið einmana-
legt. Þótt Hans hafi að vissu leyti
náð góðu valdi á íslenskunni gat
hann stundum ruglast skemmtilega
í ríminu í hita umræðnanna svo oft
fæddust ný orð eða orðasamsetn-
ingar, oft mjög falleg og ljóðræn
„nýyrði“ og setningabútar.
Hans var áhugamaður um margt
og brá fyrir hæfileikum á mörgum
sviðum, hlutir sem gaman hefði
verið að sjá hann dunda við hefði
honum enst aldur til. Ég man t.d.
eftir styttu sem hann gerði fyrir
mörgum árum af Theodóri syni sín-
um, þá nýlega látnum af slysförum
— óvenjulega vel gert verk af manni
sem lítið eða ekkert hafði fengist
við slíkt áður — beinlínis falleg lítil
stytta og hefði verið gaman að sjá
hann gera meira af slíku.
Mér þykir miður að hafa ekki
átt þess kost að kynnast honum
fyrr, en er kynnin hófust var heilsa
hans alvarlega farin að hraka. Sér-
staklega var það bakið sem hijáði
hann og oft sárt að sjá hvað hann
þjáðist mikið. Síðan fór heilsan
hraðversnandi og fylgdi mikil and-
leg vanlíðan í kjölfarið.
Núna ímynda ég mér hann á
ótilgreindum stað, dágóðri laut í
grösugri aflíðandi brekku við
fjallsrætur. Þó þetta líkist helst ís-
lenskri náttúru er eins og þarna sé
ekkert, veður, hvorki heitt né kalt.
Kyrrðin er mikil, aðeins rofin af
léttum lækjarnið, stöku fuglshljóði
og skríkjum og hlátrum barnahóps-
ins sem ólmast í kringum Hans, sem
stendur á haus í lautinni miðri; samt
eru hjóðin dálítið líkt og dempuð.
Það má vera að aðrir fullorðnir séu
í grenndinni, hafi bara skroppið í
stutta gönguferð, en ég sé þá ekki.
Kannski er umhverfið í raun þýsk-
ara, kannski lítið snyrtileg þorp eða
bær umvafinn engjum — en þetta
er nú samt það sem ég sé.
Kristinn Guðbrandur
Harðarson.
„Vinnan er salt lífsins, undirstaða
alls lífs og framfara. Þá er þó ekki
í vegi að bæta af og til nokkrum
MEÐ HALOGENLJÓSUM OG SPEGLI
Poulsen
Suðurlandsbraut 10, sími 686499
Minning
Hjördís Jónsdóttir
Fædd 18. nóvember 1912
Dáin 15. mars 1994
sykurmolum út í það. En það er
einmitt hlutverk STÍS að gera það
og er það verðugt verkefni. Gerum
það, góðir vinir, allir saman og ef
vel tekst til, þá er framtíð STÍS
björt.“
Orð þessi ritaði Hans Jetzek í
afmælisrit félagsins árið 1988.
Þetta var hans sýn og eftir henni
lifði hann. Orðin lýsa vel skilningi
hans á nauðsyn og samheldni og
samstarfs vinnufélaga.
Hans Jetzek var allt frá upphafi
virkur áhugamaður og félagi um
starfsemi STÍS. Hann var endalaust
tilbúinn til að gefa félagsstörfunum
tíma sinn. Og þau ár sém hann sat
í stjórn STÍS styrkti hann og byggði
upp núverandi sumaraðstöðu starfs-
manna. Þeir eru líka ófáir sem
muna Hans umkringdan barnaskara
á jólaböllum félagsins. _
Hans sat í stjórn STÍS árin 1979
til 1983, og sem formaður 1981 og
1982.
Við látum þetta ljóðabrot fylgja
hinstu kveðju til handa Hans Jetzek.
Gleðjurast því og ljúfír leitum
lífsins hærra máls.
Athugunar afl vort þreytum,
andi vor er fijáls.
Þótt af skilning skorður settar
skyggi ei margt um stund,
seinna liggja leiðir réttar
ljóssins beint á fund.
Enn vér skiljum ei hið háa
afl né tíma og rúm.
Hér oss villir veika og smáa
vanþekkingar húm.
Mikli göfgi gramur sóla
gefðu oss ljós með þér!
Settu oss i æðri skóla
eftir líf vort hér!
Við vottum eftirlifándi konu og
börnum dýpstu samúð.
Kveðja frá STÍS.
Valdimar Gestsson.
Fleiri greinar um Hans Otto
Jetzek bíða birtingar og munu
birtast næstu daga.
Hún amma er ekki lengur á
meðal okkar. Það er einkennilegt
hve erfitt er að standa andspænis
þeirri staðreynd, jafnvel þótt
æviárin hafi verið orðin áttatíu og
tvö að tölu. Við vitum öll að þessi
staðreynd, að sjá á eftir sínum,
verður að raunveruleika, en við
virðumst aldrei vera reiðubúin að
kveðja þá eða þann sem var okkur
kær.
Hún amma mín var mér og
systkinum mínum afar kær. Hún
var ein af þessum góðu traustu
ömmum sem tók okkur í fang og
las fyrir okkur sögur sem við enn
munum eftir þó nokkur séu árin
liðin síðan hún las þær fyrir okkur.
Amma, Hjördís Jónsdóttir, var
fædd á Súðavík árið 1912, dóttir
hjónanna Margrétar Þórðardóttur
og Jóns Gíslasonar sem bjuggu þar
á stað. Hún var ein fimm systkina
sem öll eru látin. Hún hlaut upp-
eldi sitt þar, en missti móður sína
ung að árum. Slík reynsla hefur
ávallt mikil áhrif, og ekki síst á
þeim tímum þegar hún var að al-
ast upp.
Hún var rúmlega tvítug þegar
hún kynntist eiginmanni sínum,
Sigurði Guðnasyni sjómanni. Þau
fengu þó ekki notið margra ára
saman, því Sigurður drukknaði í
maímánuði árið 1937 á bátnum
Högna frá Súðavík. Fórust allir
bátsveijar. Þegar þessi atburður
átti sér stað var móðir mín, Sigríð-
ur, rétt ófædd. Það var því hlut-
skipti ömmu að ala móður mína
upp, en þar reyndist heimilisfólkið
á heimili er nefndist Súðavík, henni
mjög vel.
Amma bjó síðan lengst af á
heimili foreldra minna, Sigríðar og
Eyjólfs. Hún var ávallt jákvæð,
vildi gera gott úr öllum hlutum.
Ég minnist þess að enginn mátti
gera að sárum okkur systkinanna
ef við urðum fyrir meiðslum í leikj-
um okkar barnanna. Ef flís stakkst
í putta, var það aðeins amma, sem
mátti fjarlægja hana.
Þegar ég riíja upp samfylgdina
með henni, kemur upp í hugann
atburður er segir mikið um það
hve amma var mér og systkinum
mínum kær. Ég var aðeins sex ára
gömul. Pjölskyldan ætlaði til út-
landa og ég átti að vera alein heima
með ömmu. Það var í mínum huga
miklu stærra og mikilvægara en
að fara til útlanda því þá fengi ég
að hafa ömmu eina út af fyrir
mig. Slík áhrif hafði hún á okkur
öll. Ég veit einnig að mamma bar
slíkan hug til hennar og vildi það
eitt að hún væri hjá sér og sinnti
sér á uppvaxtarárum sínum. Og
það gerði hún svo sannarlega
gagnvart okkur öllum í fjölskyld-
unni.
Síðustu misserin dvaldi hún við
gott atlæti á Dvalarheimilinu
Blesastöðum. Fyrir hlýjuna og
umhyggjuna sem henni var sýnd
þar viljum við þakka af innileik.
Hún átti einnig heima á heimili
foreldra minna í Grafarvogi en
þaðan verður hún einmitt jarð-
sungin í fyrstu útförinni sem er
gerð frá Grafarvogskirkju. Við
biðjum góðan guð að blessa fögru
minningarnar um ömmu, Hjördísi
Jónsdóttur, um leið og við felum
honum hana í hendur.
Anna Eyjólfsdóttir.
SUZLKI
SWIFT
sá sparneytnasti
Suzuki Swift býður upp á lægri rekstrarkostnað því hann er sparneytnasti
bíllinn á markaðnum. Bensíneyðslan er frá 4,0 1 á 100 km. Hann er einnig
léttur, sem þýðir lægri þungaskatt. Síðast en ekki síst er endursöluverðið
sérstaklega hátt.
Verð kr. 896.000."
Hagstœd lánakjiir
til allt að 36 mánaða.
$ SUZUKI
SUZUKI BÍLAR HF
SKEIFUNNI 17 SÍMI 68 51 00
SUZUKI SWIFT - ódýr, sparneytinn og aldrei betri.