Morgunblaðið - 13.04.1994, Side 24

24
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 13. APRÍL 1994
Hlé á samningaviðræðum Israela og PLO
Sátt um löggæslu
Palestínumanna
Jerúsalem. The Daily Telegraph.
ÍSRAELAR og Frelsissamtök Palestíumanna (PLO) komust í gær
að samkomulagi um hvaða skilyrðum löggæsla Palestínumanna á
herteknu svæðunum verði háð. Að því búnu gerðu þeir fjögurra
daga hlé á viðræðum um sjálfstjórn Palestíunumanna en það verð-
ur til þess að þeir munu ekki ná þeim tímamörkum sem sett voru
í friðarsamningi þjóðanna í september sl. en hann kvað á um brott-
flutning ísraelska hersins frá hernumdu svæðunum fyrir 13. apríl.
Samkvæmt samningnum verða
9.000 manns í lögregluliði PLO á
Gaza-svæðinu og í Jeríkó. Enn er
hins vegar deilt um lausn paiestín-
skra fanga en ísraelar samþykkja
ekki að félagar í Hamas-öfgasam-
tökunum verði látnir lausir.
Fækka palestínskum
verkamönnum
Stjórnvöld í ísrael hafa ákveðið
að fækka verulega palestínskum
verkamönnum í landinu eftir
sprengjutilræðið í síðustu viku sem
kostaði sjö Israela lífið. Samþykkti
stjórnin að ráða 18.000 verka-
menn, aðallega frá fyrrverandi lýð-
veldum Júgóslavíu og Tælandi, í
staðinn fyrir Palestínumenn frá
hernumdu svæðunum, Vestur-
bakkanum og Gazasvæðinu. ísra-
elum verða einnig boðnir styrkir
fyrir að taka að sér lágt launuð
störf, sem arabar hafa sinnt.
Ráðherrar sögðu að hernumdu
svæðin yrðu lokuð í að minnsta
kosti viku í viðbót. ísraelar tóku
að takmarka ferðir Palestínu-
manna til ísraels eftir nokkur til-
ræði í fyrra.
Yitzhak Rabin forsætisráðherra
gaf til kynna að hann vildi ein-
angra hemumdu svæðin enn frek-
ar. „Við þurfum að grípa til að-
gerða svo við verðum ekki eins háð
vinnuafli frá hernumdu svæðun-
um,“ sagði hann.
Nokkrir vinstrisinnaðir ráðherr-
ar sögðu þó að einangrun her-
numdu svæðanna til langframa
myndi skaða Palestínumenn sem
hafa starfað í ísrael. Talsmenn
hersins sögðust einnig hafa
áhyggjur af því slíkt gæti kynt
undir ofbeldi á hernumdu svæðun-
um.
Þunguð palestínsk kona lét í gær
lífið í kúlnaregni ísraelsks vörubíl-
stjóra, en hann skaut í allar áttir
þar sem Palestínumenn grýttu bíl
hans. Konan var inni á heimili sínu
er ein kúlan fór í gegnum glugga
á hurð og varð henni að bana.
^ Reuter
Utlendingar fluttir burt
BELGÍSKIR og franskir hermenn hafa safnað saman útlendingum í Rúanda og flutt þá til flugvallarins
í Kigali þaðan sem flogið er með þá úr landi. Búist var við, að borgin félli á hverri stundu í hendur
uppreisnarliði Tútsí-manna.
Blóðbaðið í Rúanda skelfilegra en orð fái lýst
„Höfum ekki séð
það versta enn“
Hallar undan fæti
hjá Zhírínovskíj
Moskvu. The Daily Telegraph, Reuter.
VLADÍMÍR Wolfovítsj Zhírínovskíj, leiðtogi rússneskra þjóðemisöfga-
manna, hefur ekki þótt með öllum mjalla á Vesturlöndum eins og
framkoma hans í Evrópuráðinu í StraSsborg er gott dæmi um en það
hefur hins vegar valdið vestrænum sérfræðingum í málefnum Rúss-
lands heilabrotum að alþýðan þar í landi virtist ekki vera á sama máli.
Á því kann þó að verða breyting.
Síðasta vika var Zhírínovskíj sér-
lega óhagstæð og þá sáust fyrstu
merki þess að „Villti Vlad“ væri
kominn í pólitískar ógöngur. Til að
byija með gróf blaðamaður upp
óyggjandi sannanir þess að hann er
kominn af gyðingum sem þykir vafa-
samur heiður í Rússlandi og lét
meir að segja breyta nafni sínu sem
með réttu ætti að vera Edelstein.
Þessu næst sögðu fimm þingmenn
sig úr flokki Zhírínovskíjs, Fijáls-
lynda lýðræðisflokknum, og hafði
einn þeirra í hótunum um að eyði-
leggja orðspor leiðtogans. í vikulok-
in lenti Zhírínovskíj loks í handalög-
málum við annan þingmann á
göngum þinghússins.
Menn sem fylgst hafa með rúss-
neskum stjórnmálum hafa tekið eft-
ir því að Zhírínovskíj hefur ekki fylgt
eftir sigri í þingkosningunum í des-
ember. Með hegðan sinni í þinginu
hafí hann sýnt af sér skort á gáfum
og hæfiieikum til að færa sér í nyt
einföldustu atriði stjómmála-
kænsku, að þeirra sögn. Samkvæmt
hans hugmyndum snýst hugtakið
málamiðlun í mesta iagi um það að
fækka ofurvöxnum lífvörðum sem
fylgja honum inn í þingsalinn.
Óánægjufylgi
Stuðningur við Zhírínovskíj þykir
fara þverrandi. Fari hann í forseta-
framboð yrði hann enn meira undir
smásjánni og gæti átt von á meiri
samstöðu í röðum andstæðinga. Þess
er þegar farið að gæta í umræðum
innanlands að hann þurfí fyrst og
fremst á hjálp að halda; frá fólki í
hvítum sloppum.
Þannig sagði Alexander Rútskoj
fyrrum varaforseti í siðustu viku að
Zhírínovskíj væri „hælismatur." Er
Rútskoj væntanlegur keppinautur
Zhírínovskíj um stuðning frá þjóð-
ernissinnum í forsetaframboði. Sá
Kigali. Daily Telegraph.
MENNIRNIR meðfram moldarveginum litu upp frá „vinnu“ sinni þeg-
ar okkur bar að og stóðu hljóðir eins og börn, sem hafa verið staðin
að því að hnupla kökubita. Þeir voru vopnaðir lurkum, sveðjum og
löngum hnífum og það, sem þeir höfðu verið vinna að, lá skammt frá,
þijú blóði drifin lík. Þegar við komum aftur klukkustund síðar með
hóp Belgiumanna voru líkin orðin 11. Ein konan gægðist yfir vörubíls-
grindina og hryllti sig: „Svona er þetta alls staðar,“ sagði hún.
Það er blaðamaður við breska menn sína en þeir og eftirlitsmenn
boðskapur ætti að hafa komist til
skila þegar forsetakosningar fara
fram, líklega árið 1996.
Framkoma og yfirgengilegar yfír-
lýsingar Zhírínovskíjs hjá Evrópur-
áðinu í Strassborg benda auðvitað
ekki til, að hann sé alveg heill á
geði og í gær varaði franska stjórn-
in hann við annarri uppákomu af
þessu tagi. Honum var þó ekki vísað
úr landi eins og sumir töldu þó
ástæðu til.
blaðið The Daily Telegraph, sem er
að lýsa því, sein fyrir augu bar í
Rúanda en átökin milli tveggja helstu
ættbálkanna í landinu, Hútú og
Tútsí, hafa leitt til blóðbaðs, sem
varla á sinn líka á síðari árum. Eng-
inn er óhultur og ofbeldið birtist alls
staðar, bíður bak við næsta leiti,
skýst út úr skógunum og að ganga
fyrir götuhorn getur haft dauðann i
för með sér.
Geta ekkert gert
Talið er, að tugir þúsunda manna
hafa fallið í Kigali, höfuðborg Rú-
anda. Teknar hafa verið tvær fjölda-
grafír en vitni segja, að sjúkrahúsin
séu yfírfull af Iíkum. Belgískir og
franskir hermenn eru komnir til
borgarinnar til að flytja burt lands-
Sameinuðu þjóðanna, sem hafa
fylgst með samningnum, sem upp-
reisnarmenn og stjómvöld gerðu í
ágúst sl., skipta sér ekki af fjölda-
morðunum.
„Við getum ekkert gert til hjálp-
ar,“ sagði Oliver Carlens, foringi í
SÞ-sveitinni. „Ég hef séð konum og
bömum slátrað fyrir framan stöðvar
okkar en við getum ekkert gert.“
Fjöldamorð í trúboðsstöð
Belgísku og frönsku hermennnim-
ir hafa verið að flytja burt alla útlend-
inga, sem margir em illa á sig komn-
ir andlega eftir martröð síðustu daga.
Marie Helene Adot, spænsk nunna,
segir frá því, að á fimmtudag í síð-
ustu viku hafi sjö menn úr forsetalíf-
verðinum, sem er sagður hafa átt
upptökin að voðaverkunum, komið í
trúboðsstöðina hennar og smalað öll-
um Rúandabúunum inn í eitt her-
bergi. „Sumir vilja verða vitni að
blóðbaði í þessu landi. Nú fáið þið
að sjá það,“ sagði einn hermannanna
og kastaði handsprengju inn í her-
bergið. Þar létu 17 manns lífið, nunn-
ur, prestar og munkar, bæði af Hútú-
og Tútí-ættbálknum.
Felldur af eigin mönnum
Belgískir yfírmenn í SÞ-sveitunum
hafa staðfest, að flugvél Habya-
rimana forseta hafí verið skotin niður
af hans eigin mönnum en ekki af
uppreisnarmönnum Tútsí-ættbálks-
ins. Urðu Belgíumennirnir vitni að
því þegar vélinni var grandað og
þeir benda á, að engir nema æðstu
yfirmenn í hernum hafi vitað með
hvaða vél forsetarnir voru eða hve-
nær hún átti að lenda. Uppreisnarl-
ið Tútí-manna þrengir nú að Kigali
en það mun enginn friður fylgja inn-
reið þeirra í borgina. „Við höfum
ekki séð það'versta enn,“ segir einn
starfsmanna Rauða krossins.
Kissinger og Carrington til Suður-Afríku
Bínda vonir við
sáttaumleitanir
Jóhannesarborg. The Daily Telegr.aph. Reuter.
HENRY Kissinger, fyrrverandi Bandaríkjaforseti, og Carrington
lávarður, fyrrverandi utanríkisráðherra Bretlands, komu í gær til
Suður-Afríku þar sem þeir munu stýra sáttaumleitunum Afríska
þjóðarráðsins (ANC) og Inkatha, frelsisflokkur Zúlumanna. Kissin-
ger og Carrington fara fyrir sjö manna hópi sem búist er við að
hefjist handa á morgun, miðvikudag.
í hópnum eru Iögmenn og stjórn- ætti kosningunum sem fram eiga
Reuter
Jeltsín boðinn velkominn
BORÍS Jeltsín Rússlandsforseti sagði í gær í ávarpi á spænska þing-
inu að erfíðasti áfanginn i markaðs- og lýðræðisþróun Rússlands væri
að baki. Sagði hann að enn væri þó mikils siðferðisstyrks, andlegs
og líkamlegs átaks þörf til að komast yfír það sem hann kallaði „lesti
hins liðna". Jeltsín er í þriggja daga opinberri heimsókn á Spáni, sem
lýkur í dag, miðvikudag. A myndinni heilsar hann Felipe Gonzales,
forsætisráðherra landsins.
lagafræðingar frá Indlandi, Þýska-
landi, Kanada, Ítalíu, Noregi og
Bandaríkjunum.
Vestrænir sendimenn í Suður-
Afríku sögðu að hlutverk Kissingers
og Carringtons yrði að kanna hvað
væri hæft í umkvörtun Inkatha-
hreyfingarinnar um stjórnarskrána
og um að ANC hefði ekki gert ráð
fyrir auknum völdum héraðanna.
Talið er að það hafi ráðið úrslit-
um um þá ákvörðun Kissingers og
Carringtons að allir deiluaðilar full-
vissuðu þá um að þeir þyrftu ekki
að taka ákvörðun um hvort fresta
að fara 26.-28. apríl. ANC fullyrðir
að Inkatha voriist þó enn til að það
takist að fá kosningunum frestað.
Ljóst er að sáttasemjaranna bíð-
ur erfitt verkefni. Þó eru vonir
bundnar við að sáttaumleitanir
kunni að leysa vanda sem samn-
ingaviðræður ANC og Inkatha réðu
ekki við, þar sem hinar fyrrnefndu
kunni að gera Mangosuthu But-
hulezi, leiðtoga Inkatha, mögulegt
að gefa eftir án þess að tapa andlit-
inu þar sem einhverjar af kröfum
hans kunni að verða viðurkenndar.
(