Morgunblaðið - 21.10.1994, Blaðsíða 8

8 FÖSTUDAGUR 21. OKTÓBER 1994
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Dagskrárstjórí Rásar 2 sagði Dluga Jökulssyni og Hannesi H. Gissurarsyni upp störfum
Bara reknir, ykkur hefur aldeilis orðið á í starfi, strákar.
Stórfyrirtæki vilja punkta í vildarkerfi Flugleiða
Hvetur starfsmenn til
kaupa á dýrari farseðlum
MÖRG stórfyrirtæki hafa, ýmist sjálf
eða í gegnum ferðaskrifstofur, leitað
eftir samningum um afslátt af far-
gjöldum hjá Flugleiðum í takt við
afsláttarkjör ríkisins. Sérstaklega
hafa fyrirtæki óskað eftir því að sá
óbeini afsláttur sem starfsmenn
þeirra fá í formi punkta í Vild-
arklúbbi nýtist fyrirtækjunum sjálf-
um sem greiðanda flugfargjaldanna.
Flugleiðir hafa hingað til hafnað öil-
um slíkum óskum.
Bjami Lúðvíksson, framkvæmda-
stjóri hjá Sölumiðstöð hraðfrystihús-
anna, segir að þegar Flugleiðir tóku
upp punktakerfi hafi SH talið eðli-
legt að það sem greiðandi reiknings-
ins nyti afsláttarins en ekki viðkom-
andi starfsmaður. A það hafi Flug-
Ieiðir ekki fallist og ekki heldur í þau
skipti sem þessi krafa hefur verið
ítrekuð. Rök Flugleiða séu þau að lög
Vildarklúbbs félagsins leyfi ekki
þessa framkvæmd. Bjarni segir að
núverandi fyrirkomulag setji starfs-
menn í slæma aðstöðu og geti óbeint
stuðlað að óheiðarleika þeirra gagn-
vart fyrirtækinu. „Okkur líkar ekki
kerfí sem hvetur starfsmenn til að
ferðast á vegum fyrirtækisins með
dýrari fargjöldum en mögulegt er
að fá, einungis til að fá ferðir fyrir
sig sjálfa," segir Bjarni.
Athyglisverð hugmynd
Bjarni segir að SH sé stór við-
skiptavinur hjá Flugleiðum. Starfs-
menn þess þurfí eðli málsins sam-
kvæmt að ferðast mikið og SH sé
sjálfsagt með stærri farmflytjendum
hjá Flugleiðum. í ljósi þess og for-
dæmis sem gefið væri með ríkis-
samningum ætti að vera hægt að
krefjast afsláttar, þó viðskiptin væru
ólíkt minni en hjá ríkinu. Sagði hann
þá hugmynd afar athyglisverða, sem
fram kom í grein hér í blaðinu í
gær, að VSÍ eða önnur samtök at-
vinnulífsins fengju umboð fyrirtækj-
anna til að leita eftir samningum við
Flugleiðir. SH tæki þátt í því ef það
gæti leitt til lækkunar á kostnaði.
Helgi Jóhannsson, framkvæmda-
stjóri Samvinnuferða-Landsýnar,
segir að ferðaskrifstofan hafi marg-
oft leitað eftir afslætti af einstakl-
ingsfargjöldum hjá Flugleiðum og
að fá aðgang að punktakerfinu fyrir
stórfyrirtæki sem hún hefur í við-
skiptum en ávallt fengið neitun.
Skoðað með velvilja
Ferðaskrifstofa íslands er ein
þeirra ferðaskrifstofa sem ríkið
samdi við um útgáfu farseðla eftir
útboð á þjónustunni. Spurður að því
hvort ferðaskrifstofan veiti öðrum
stórum viðskiptamönnum hliðstæða
samninga segir Kjartan að viðskiptin
við ríkið séu svo miklu meiri en við
aðra viðskiptavini að ekki sé hægt
að jafna því saman. Hins vegar sé
r-eynt að mæta þörfum annafra við-
skiptavina á ýmsan hátt þó að hann
vilji ekki tjá sig um það hvernig slíkt
sé gert. Varðandi það hvernig tekið
yrði á óskum VSI eða annarra sam-
taka atvinnulífsins um afslátt út á
sameiginleg farseðlakaup segir
Kjartan að slíkt yrði skoðað með
í FJÁRMÁLARAÐUNEYTI er verið
að kanna möguleika á að bjóða út
gistingu fyrir ríkisstarfsmenn í út-
löndum og lækka þannig dagpen-
inga. Þá hefur reglum um aksturs-
samninga verið breytt til að draga
úr ferðakostnaði innanlands.
Bolli Þór Bollason skrifstofustjóri
í fjármálaráðuneytinu segir ekki
liggja fyrir hve mikið er hægt að
spara með þessum aðgerðum en
ferðakostnaður ríkisins nemur nærri
1,6 milljörðum króna árlega.
Ráðuneyti og stofnanir hafa gert
samninga við Flugleiðir og ferðaskrif-
stofur um ferðir, og þessir aðilar hafa
gert samninga við erlend hótel. Þeir
samningar hafa verið lagðir til grund-
vallar útreikningum á dagpeningum
ríkisstarfsmanna, sem eru síðan al-
mennt notaðir sem viðmiðun fyrir
dagpeningagreiðslur einkafyrirtækja.
Bolli sagði að ef ríkið leitaði beint
til hótela ætti að vera mögulegt að
velvilja en bendir jafnframt á það
hvað útboð ríkisins hafi verið stórt.
Samvinnuferðir-Landsýn treystu
sér ekki til að bjóða ríkinu afslátt
af þjónustu í útboðinu á sínum tíma
en hefur komið að farseðlaútgáfunni
síðan í samvinnu við Ferðaskrifstofu
stúdenta sem var einn samningsaðil-
inn. Helgi Jóhannsson, forstjóri, seg-
ir að fyrirtækið hafi talið það ólög-
legt að veita þessa afslætti. Hann
segir að ferðaskrifstofumar hafi lítið
svigrúm og séu háðar því að komast
inn í punktakerfíð hjá Flugleiðum.
Bjarni Lúðvíksson segir að SH
hafí á undanförnum árum nokkrum
sinnum fært sig á milli ferðaskrif-
stofa. Leitað sé eftir bestu kjörum
en þó skipti þjónustan fyrirtækið og
starfsmenn þess afar miklu máli og
hún ráði miklu við ákvörðun um við-
skipti við ferðaskrifstofu.
ná enn betri samningum. Því ætti
að vera hægt að lækka hótelkostnað
og þar með dagpeningana. Hins veg-
ar hefði hótelkostnaður á • ferðum
erlendis lækkað jafnt og þétt undan-
farin ár, og um leið hefðu dagpening-
ar lækkað í erlendri mynt.
Bílastyrkur lækkaður
í vikunni voru settar nýjar reglur
varðandi svonefnda Iokaða aksturs-
samninga, sem hafa verið gerðir við
hluta ríkisstarfsmanna, einkum yfir-
menn. Þar er gert ráð fyrir fastri
greiðslu fyrir akstur á hveiju ári,
hvort sem sá akstur er minni eða
meiri í raun en greiðslan svarar til.
Samkvæmt nýju reglunum verður
héðan í frá ekki miðað við meiri
akstur en 2.000 km á ári.
Bolli sagði að eldri samningnum,
yrði ekki sagt upp, en þeir yrðu endur-
skoðaðir með hliðsjón af nýju reglun-
um þegar samningstímanum lýkur.
Aðgerðir til að spara ferðakostnað
Ríkið vill sjálft
bjóða út gistingu
Hugmyndafræði kvennabaráttu
Hóphyggja
stendur konum
fyrir þrifum
"•s.
Elsa B. Valsdóttir
Hópur kvenna innan
Sjálfstæðisflokks-
ins hefur undan-
farna mánuði velt fyrir sér
hugmyndafræði kvenna-
baráttu frá ýmsum sjónar-
hornum. Hópurinn gengst
fyrir ráðstefnu á Hótel
Borg næstkomandi laug-
ardag, þar sem flutt verða
framsöguerindi og hug-
myndafræðin kynnt og
rædd. Elsa B. Yalsdóttir er
ein þessara kvenna. Hún
sagði blaðamanni frá að-
draganda ráðstefnunnar og
hvers vegna hægrisinnaðar
konur hafa ekki talið sig
eiga samleið með öðrum
konum í kvennabaráttu
eins og hún hefur verið rek-
in síðustu ár.
- Hvers vegna kom þessi
hópur saman til að byija
með?
„Okkur hefur fundist umræða
um kvennapólitík mjög vinstri-
sinnuð almennt og við höfum ekki
fundið okkur í jafnréttisumræð-
unni eins og hún hefur farið fram.
Við höfum verið að vinna upp
hugmyndafræði sem okkur hentar
að vinna út frá og við ætlum að
kynna þessa vinnu og opna um-
ræðu um kvennapólitík í öðrum
dúr en verið hefur almennt."
- Hvernig fer ráðstefnan fram?
„Sigríður Dúna Kristmunds-
dóttir mannfræðingur, sem hefur
aðstoðað hópinn við heimilda- og
gagnaöflun, flytur erindi á ráð-
stefnunni uridir yfirskriftinni
Saga kvennabaráttu. Fulltrúi frá
Jafnréttisráði, Ragnheiður Bene-
diktsdóttir, flytur erindið Staða
kvenna á íslandi í dag, Inga Dóra
Sigfúsdóttir stjórnmálafræðingur
veltir fyrir sér spurningunni hvort
kvennabarátta sé í öngstræti og
Ásdís Halla Bragadóttir, fram-
kvæmdastjóri þingflokks Sjálf-
stæðisflokks, fjallar um framtíð-
arsýn í kvennabaráttu og leiðir
til úrbóta. Að því loknu verða
pallborðsumræður. “
- Hvernig verður umræðunni
svo haldið áfram?
„Við ætlum að fylgja ráðstefn-
unni eftir með því að kynna hug-
myndirnar innan flokks og utan,
með blaðamannafundi og væntan-
lega blaðaútgáfu. Síðan ætlum
við að halda áfram að þróa hug-
myndimar og móta stefnu í ein-
stökum málaflokkum út frá þeim
hugmyndafræðilega grunni sem
við höfum verið að vinna að. Við
höfum fundið fyrir miklum áhuga
fyrir þessari umræðu og okkur
virðist sem mikil vöntun hafi ver-
ið á henni innan flokksins."
- En hverjar eru helstu hug-
myndirnar?
„Okkur hefur fund-
ist að kvennabaráttan
hafí verið spiluð á þeim
nótum að konur séu
kúgaður hópur og í ljósi
þeirra forsendna sé gengið út frá
því að það þurfi að ýta undir kon-
ur og hjálpa þeim. í því skyni er
gripið til leiða eins og jákvæðrar
mismununar, þar sem gert er upp
á milli kynja, konum í hag. Við
höfnum þessari hóphyggju. Við
lítum á konur sem einstaklingq,
og höfum ekki talað um kven-
frelsi eða jafnrétti heldur um sjálf-
stæði kvenna og skilgreint það
þannig að konur eigi að hafa efna-
hagslegar, lagalegar og félagsleg-
ar forsendur til að taka sjálfar
ákvarðanir sem varða sitt líf og
► Elsa B. Valsdóttir er 25 ára.
Hún er á fjórða ári í læknis-
fræði við Háskóla íslands. Elsa
var forseti málfundafélagsins
Framtiðarinnar í MR og hefur
tekið virkan þátt í pólitik í há-
skólanum. Hún situr í sljórn
Heimdallar. Elsa býr með Herði
Helgasyni laganema.
leggjum áherslu á að skilgreina
þær sem sjálfstæða einstaklinga
en ekki sem hluta af einhverri
heild. Við teljum þessa hóphyggju
hafa mjög neikvæð áhrif á sjálfsí-
mynd kvenna og standa í vegi
fyrir frama þeirra og sjálfstæði."
- Hvað finnst þér um kvóta-
regiur í stjórnmálum, sem sums
staðar tíðkast?
„Ég held að ég geti svarað fyr-
ir allan hópinn og fullyrt að við
séum ekki fylgjandi þeim og að
þær geri lítið úr getu kvenna til
að koma sér áfram. Það er konum
ekki til framdráttar- að þær séu
starfandi á einhvetjum ákveðnum
vettvangi bara af því að þær eru
konur. Ef við viljum láta meta
okkur að verðleikum verðum við
að taka þátt í samkeppninni eins
og allir aðrir þótt það sé erfitt."
- En hvað finnst þér um þá
fullyrðingu að konur þurfi að
sanna sig margfalt á við karla til
að vera metnar til jafns við þá?
„Jú, jú, en ég tel að ástæðan
sé kannski fyrst og fremst lélegt
sjálfsmat og léleg ímynd sem
skapast aðallega vegna þeirra
forsendna sem kvennabaráttan
hefur verið rekin á. Þegar þú lítur
á konu sérðu ekki sjálfstæðan ein-
stakling heldur fulltrúa einhvers
minnihlutahóps. Sem slíkur getur
sá einstaklingur ekki starfað á
eigin forsendum fyrr. en hann
hefur afsannað þjóðsöguna sem
er í gangi. Ég held að
þessi heildarhyggja
skili sér m.a. í því að
konur þurfa að leggja
meira á sig til að kom-
ast jafnfætis körlum."
- En hefur þetta ekki eitthvað
með afstöðu karla að gera?
„Jú, það hefur náttúrlega eitt-
hvað með afstöðu karla að gera
en þegar við erum að tala um
almennt viðhorf í þjóðfélaginu þá
verðum við að Iíta til þess að kon-
ur eru helmingurinn af því og þær
taka mikinn þátt í að skapa það
álit sem er ríkjandi hveiju sinni.
Á meðan við höldum áfram að
líta á okkur sem kúgaðan minni-
hlutahóp sem þarf að hjálpa og
ýta undir þá er ekki nema von
að aðrir líti á okkur þannig.“
Höfnum já-
kvæðri mis-
munun