Morgunblaðið - 22.02.1995, Blaðsíða 28

28 MIÐVIKUDAGUR 22. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
Stúdentakosningar
Oflugra Stúdentaráð
OFT er sagt að
slagur stúdenta um
völdin Háskólanum sé
ómerkileg stuttbuxna-
pólitík og sandkassa-
leikur. Fylkingamar
keppist við að búa til
ágreining til þess eins
að vera ekki sammála.
Að mörgu leyti hefur
þessi gagnrýni átt rétt
á sér þó ekki sé hún
sanngjörn að öllu
leyti. Stúdentaráð Há-
skóla íslands hefur
komið fjölda góðra
mála í verk í gegnum
tíðina en innbyrðis
deilur hafa þó sett svip sinn á
hagsmunabaráttuna. Vaka hefur
undanfarin ár barist fyrir hug-
myndum, sem miða að breytingum
á uppbyggingu og eðli Stúdenta-
ráðs. Þessar hugmyndir munu efla
ráðið, auka sátt um hagsmunabar-
áttu stúdenta og áhuga þeirra á
að taka þátt í henni. Röskva hefur
hafnað alfarið þessum hugmynd-
um og haldið því fram að hlutimir
séu í ljómandi góðu lagi. Þrátt fyr-
ir að ýmislegt gott sé gert í Stúd-
entaráði getum við í Vöku ekki
tekið undir þessa skoðun Röskvu.
Hinn almenni stúdent hefur nokk-
uð til síns máls.
í fyrsta lagi leggjum við til
að fulltrúum í Stúdentaráði verði
fækkað um helming. Þijátíu
manna ráð er ópersónuleg og óskil-
virk samkoma sem ýtir aðeins und-
ir fylkingaeijurnar. I samanburði
við stjómir hagsmunasamtaka,
sveitarfélaga og borgar, er íjöldj
stúdentaráðsliða hjákátlegur. í
öðru Iagi viljum við að kosið sé
til eins árs í senn, ár hvert í stað
tveggja. Þegar það kosningakerfi
sem nú er notað í stúdentakosning-
um var tekið upp, var háskólanám
almennt lengra en nú
er. Þriggja ára nám
hefur orðið sífellt fyr-
irferðarmeira í Há-
skólanum undanfarin
ár og mikið af hæfu
fólk treystir sér ekki
til þess að eyða tveim-
ur árum af þremur í
hagsmunabaráttu
stúdenta. Kosningar
til eins árs munu auka
áhuga manna á þátt-
töku. Þeir sem vilja
eyða lengri tíma í
hagsmunabaráttu
stúdenta geta svo boð-
ið sig fram aftur, en
hveijum lista hlýtur að vera hagur
í að hafa fólk með reynslu innan-
borðs. í þriðja lagi vilja Vöku-
menn færa félagslíf nemenda frá
Stúdentaráði í hendur deildarfélag-
anna og efla þau til að gera Há-
skólann lifandi. Bæði eru þau-betur
til þess fallin að skynja óskir og
þarfir stúdenta og eins myndi
Stúdentaráði gefast aukið svigrúm
til að sinna raunverulegum hags-
munamálum stúdenta, því ekki
veitir af. í fjórða lagi teljum við
nauðsynlegt að minnihlutinn sé
ekki lengur hundsaður í embætta-
veitingum á vegum Stúdentaráðs.
Til dæmis eru allir fulltrúar í stjórn
Stúdentaráðs og allir fulltrúar
stúdenta í stjóm Félagsstofnunar
Stúdenta (bæði aðal- og varamenn)
frá meirihlutanum, þ.e. Röskvu.
Þetta eru aðeins tvö dæmi af mörg-
um og þessu þarf að breyta hið
snarasta.
Þá hafa Vökumenn barist fyrir
afnámi skylduaðildar að Stúdenta-
ráði undanfarin ár. Það er í sam-
ræmi við þróun í háskólum um
víða veröld. Þjóðfélagið er að
vakna til vitundar um rétt manna
til að standa utan félaga og stúd-
Vökumenn vilja gera
átak í að styrkja undir-
stöður Stúdentaráðs og
vekja áhuga stúdenta á
málefnum Háskólans.
Þannig verður Stúd-
entaráð öflugra hags-
munatæki stúdenta,
segir Arna Hauksdótt-
ir, og sterkari liðsmaður
í baráttunni fyrir betri
Háskóla.
entar eiga að vera þar í fylkingar-
bijósti en ekki reka lestina. Stúd-
entaráð er miklu meira sannfær-
andi afl ef stúdentar eru aðilar af
fúsum og fijálsum vilja en þegar
allir eru neyddir til aðildar, hvort
sem þeim líkar það betur eða verr.
Þessi mál eru öll mjög mikilvæg
fyrir baráttu stúdenta. Ef áhugi
stúdenta á hagsmunabaráttunni
eykst, sem tillögur Vöku stuðla að,
verða stúdentar sterkara afl í þjóð-
félaginu. Ef stúdentar fylkja sér
að baki sínum forystumönnum af
fúsum og frjálsum vilja eru stúd-
entar margfalt sterkari rödd í
samfélaginu. Vökumenn vilja gera
átak í að styrkja undirstöður Stúd-
entaráðs og vekja áhuga stúdenta
á málefnum Háskólans. Þannig
verður Stúdentaráð öflugra hags-
munatæki og sterkari liðsmaður í
baráttunni fyrir betri Háskóla.
Höfundur er sálfræðinemi og
skipor 2. sætilista Vöku tii
Stúdentaráðs.
Arna Hauksdóttir
Menntun án landamæra
Nemendur vilja alþjóðlegri háskóla
GILDI alþjóðasam-
■ starfs í menntamálum
er ótvírætt. Búseta ís-
lenskra námsmanna
erlendis og sú þekking
sem þeir hafa tileinkað
sér í hinum ýmsu lönd-
um hefur leitt til víð-
sýni manna innan
fræðigreina við HÍ sem
oft er einstök og meiri
en tíðkast annars stað-
ar. Algengt er að þann-
ig hafi myndast tengsl
sem síðar hafa komið
sér vel í mörgum arð-
bærum rannsóknar-
verkefnum. Ljóst er að
alþjóðlegt samstarf er
nauðsynlegt þjóðum til þess að ná
árangri heima fynr auk þess að
vera lykill að hvers konar verð-
mætasköpun.
Samstarf innan ESB
Undanfarin ár hafa aðstæður til
alþjóðastarfs breyst mikið í HÍ. í
dag njóta nemendur góðs af sam-
starfsáætlunum í menntamálum
með aðildarlöndum Evrópusam-
bandsins (ERASMU S/SÓKRAT-
ES). Markmið áætlananna er að
gera menntafólki kleift að kynnast
fræðigrein sinni á forsendum ann-
arra skóla og þjóða. Ennfremur
má líta svo á að dvöl nemanda í
öðru landi skapi tengsl með fólki
og sé vænlegt menningarinnlegg
fyrir hvert þjóðfélag. Háskóli Is-
lands hóf þátttöku í samstarfsverk-
efnum ESB fyrir fjórum árum.
Samstarfið hefur notið gífurlegra
vinsælda meðal nem-
enda og mun færri
komist að en vildu. í
dag hafa um tvö
hundruð nemendur frá
HÍ stundað hluta af
námi sínu við evrópska
háskóla en aðeins um
15 námsmenn hafa
komið hingað frá Evr-
ópu. Astæðan fyrir
þessum mismun er
fyrst og fremst tungu-
málaörðugleikar þeirra
sem hingað sækja.
Kennt á ensku
Ætlast er til að
nemendaskiptin séu
gagnkvæm þannig að þegar einn
nemandi fer héðan er ætlast til
Alþjóðaskipti stúdenta
skipta ekki eingöngu
máli fyrir þá einstak-
linga sem dvelja erlend-
is, segir Lárus Páll
Olafsson, heldur
þjóðina alla.
þess að HÍ taki á móti öðrum í
hans stað. Til þess að HÍ sé gjald-
gengur í slíku samstarfí verður að
vera hægt að bjóða upp á nám-
skeið kennd á ensku í flestum grein-
um. Því miður fer því víðs fjarri í
dag þótt einstaka skor hafi riðið á
vaðið. Við svo búið er grundvellin-
um fyrir skiptinámi kippt undan
nemendum við HÍ. Því er þörf á
breyttu viðhorfí til kennsluhátta
innan skólans. Það verður að gera
erlendum stúdentum kleift að nema
við HÍ, slíkt er hagur beggja. Þann-
ig má gera Háskólann sem alþjóð-
legastan í háttum og njóta þeirra
fjölmörgu tækifæra sem stúdentum
bjóðast á alþjóðavettvangi.
Hagsmunir
Brýnt er að stúdentar séu meðvit-
aðir um þá möguleika sem þeim
bjóðast í erlendu samstarfí. Sem
dæmi má nefna að með góðu fram-
boði á námskeiðum kenndum á
ensku getur HÍ gerst aðili að sam-
starfsnetum bandarískra skóla (IS-
EP). Alþjóðaskipti stúdenta skipta
ekki eingöngu máli fyrir þá ein-
staklinga sem dvelja erlendis heldur
þjóðina alla. Dvöl stúdents í öðru
landi eykur skilning á öðrum menn-
ingarheimi og slíkt skilar sér á já-
kvæðan hátt inn í íslenskt þjóðfé-
lag, t.d. á sviði markaðs- og efna-
hagsmála. Hagsmunir stúdenta í
alþjóðamálum felast í þvi að þeir
skapi sér sjálfir forsendu fyrir
skiptinámi við þá háskóla sem hent-
ar hveijum og einum. Menntun er
í eðli sínu alþjóðleg. Það eru því
hagsmunir stúdenta, og í raun þjóð-
arinnar allrar, að hlúa að menntun
án landamæra.
Höfundur er heimspckinemi og
skipar 9. sæti á listn Röskvu til
Stúdentaráðs.
Lárus Páll
Ólafsson
KORTIÐ sýnir einfaldaða mynd af seltu- og hitafarshringrás ár-
anna 1968-1982, samkvæmt rannsóknum Dicksons og fleiri, 1988.
Horfur á allgóðu
árferði 1995
SPÁR um hafís og
hitafar á landinu hafa
nú verið gerðar í rúm-
an aldarfjórðung. Á
þessum tíma hafa
komið fram æ fleiri
sannanir fyrir því að
sjávarhiti í hafinu
norður undan hafí
merkjanleg áhrif, ekki
aðeins á hitafar og
hafís hér við land á
næsta ári, heldur jafn-
vel á loftslag norður-
hvels og að nokkru
leyti suðurhvels 5-10
ár fram í tímann. Um
þetta er nokkuð fjallað
í nýlegu riti frá Alþjóða veður-
fræðistofnuninni, þar sem sagt er
frá erindi sem undirritaður hélt á
þingi norrænna veðurfræðinga á
Kristiansand í sumar leið.
Nú eru líkur til að hafís við
landið verði enn lítill og árferði
heldur hagstætt til lands og sjávar
á þessu ári. Er þá dæmt aðallega
eftir hitafari á Jan Mayen í ágúst-
janúar, en það endurspeglar allvel
sjávarhitann norður undan. Spáin
er þannig svipuð og hún var fyrir
nýliðið ár. Þrátt fyrir lægri hita á
landinu en árin á undan var veðr-
átta mjög hagstæð gróðri á ný-
liðnu ári, hafís svo að segja enginn
og ýmis merki um aukið líf í sjón-
um. Þessi skilyrði ættu að fara
að skila sér í aukinni
þorskgengd ef vel er
farið með miðin, sam-
kvæmt rannsóknum
Jóns Jónssonar fiski-
fræðings á samhengi
sjávarafla og hitafars
á síðustu öldum.
Spár um loftslag á
norðurhveli næstu 7
ár eða svo eru um
hægfara hlýnun. Þá er
farið eftir annars veg-
ar hitafari síðustu ára
norður við Spitzbergen
og hins vegar vaxandi
gróðurhúsaáhrifum. Á
þessu tímabili ætti
Hafís við landið verður
lítill þetta árið. Páll
Bergþórsson spáir því
að árferði verði hag-
stætt til lands og sjávar,
sjávarhiti að hækka talsvert við
Suður-Grænland og Nýfundna-
land, en breytingar þar koma
nokkrum árum síðar en hér á landi,
vegna ríkjandi hafstrauma, sjá
mynd.
Höfundur er veðurfræðingur.
Páll Bergþórsson
Olíubirgðir
í Reykjavík
ELÍN Pálmadóttir
blaðamaður og fyrrver-
andi formaður náttúru-
vemdamefndar
Reykjavíkur og síðar
umhverfismálaráðs
borgarinnar skrifar
grein sem birtist í
Morgunblaðinu 31.
janúar sl. Þar lýsir hún
áhyggjum sínum af
áformum borgaryfir-
valda um að leyfa olíu-
birgðageymslu i
Sundahöfn. Elín rekur
afstöðu umhverfis-
málaráðs til geymslu
og flutninga á olíu á
áttunda áratug aldarinnar. A þess-
um ámm átti ég sæti í ráðinu og
get tekið undir það með Elínu að
full samstaða var þar um það að
óvarlegt væri að hafa miklar oiíu-
birgðir inni á Sundum. Aldrei varð
ég heldur annars var
en að oddvitar Borg-
arskipulags féllust á
röksemdir okkar.
Laugardaginn 11.
febrúar birtir Morgun-
blaðið svo grein eftir
Stefán Hermannsson
borgarverkfræðing þar
sem skilmerkilega er
lýst síðari þróun máls-
ins og að fyrir alllöngu
hafi verið fallið frá
þeirri stefnu sem um-
hverfísmálaráð markaði
fyrir tveimur áratugum.
Síðan hefur birst um
þetta mál í sama blaði
grein í tveimur hlutum (14. og 16.
febrúar) eftir Önund Asgeirsson,
fyrrverandi forstjóra Olís. Þar sakar
hann Elínu Pálmadóttur um fákunn-
áttu og óábyrgan hræðsluáróður til
framdráttar sjálfri henni og fyrrver-
Örnólfur Thorlacius