Morgunblaðið - 22.02.1995, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 22. FEBRÚAR 1995 23
AÐSENDAR GREINAR
Leitað læknis
- fimmta leiðin
Leitað til læknis!
Finnbogi
Jakobsson
HATTVIRTUR
ráðherra.
í Morgunblaðinu
föstudaginn 10. febr-
úar 1995 á bls. 6 og
í Tímanum föstudag-
inn 10. febrúar 1995
á bls. 3 er frétt um
hina nýju reglugerð
um tilvísanaskyldu
sem byggist m.a. á
blaðamannafundi sem
þér vonið í fyrirsvari
fyrir. A myndrænan
hátt er síðan í Morg-
unblaðinu efst á síðu
blaðsins til hægri lýst
fjórum möguleikum
sjúklings að leita sér
læknis og þátttöku sjúkratrygg-
inga í hverju tilviki Iýst ítarlega.
í frétt Tímans er á líkan myndræn-
an hátt þremur leiðum sjúklings
til að leita sér læknis lýst. Þetta
er væntanlega skv. fengnum upp-
lýsingum á blaðamannafundi yðar.
Einnar leiðar sjúklings í leit að
lækni og í leit að lögbundinni þátt-
töku sjúkratrygginga í kostnaði
er þó ekki getið.
Telur bréfritari sér því vera sér
skylt að upplýsa hið háa ráðu-
neyti um fimmta möguleikann sem
sjúklingur hefur í leit að lækni og
í leit að lögbundinni þátttöku
sjúkratrygginga í lækniskostnaði.
Þetta ferli hefst hjá sjúklingi
sjálfum eins og gert er ráð fyrir
í áðumefndum fjórum ferlismögu-
leikum sem ráðuneyti yðar hefur
gert ráð fyrir.
Sérfræðinga-heilsugæslulækna-
leiðin:
1. Sjúklingur fer beint til sér-
fræðings án tilvísunar sem ekki
hefur samning við Trygginga-
stofnun ríkisins.
Sjúklingur greiðir allan kostn-
að. Áætlað verð 1.600-3.500 kr.
2. Sjúklingur fer með fyrirmæli
sérfræðings til heilsugæslulæknis.
Greiðsla sjúklings 200/600 kr.
3. Heilsugæslu-
læknir framkvæmir
fyrirmæli sérfræðings
um rannsóknir og
meðferð. Trygginga-
stofnun greiðir fyrir
rannsóknir og með-
ferð.
Dæmi:
Sjúklingur með höf-
uðverk leitað til sér-
fræðinga í taugalækn-
ingum sem ekki hefur
samning við Trygg-
ingastofnun ríkisins
vegna þráláts höfuð-
verkjar. Grunur vakn-
ar um heilaæxli. í stað
þess að sérfræðingur
sjái um pöntun viðkomandi rann-
sókna fer sjúklingur á heilsu-
gæslustöð og borgar kr. 600 fyrir
viðtal við heilsugæslulækni. Hann
Skylt er að upplýsa um
fimmtu leiðina, segir
Finnbogi Jakobsson
í opnu bréfi til
heilbrigðisráðherra um
tilvísanakerfið.
hefur með sér fyrirmæli til heilsu-
gæslulæknis sem pantar viðeig-
andi rannsóknir svo sem tölvu-
sneiðmyndir af höfði. Trygginga-
stofnun greiðir kostnað af rann-
sóknum.
Ef ágreiningur rís milli sjúkl-
ings og heilsugæslulæknis um fyr-
irmæli sérfræðings getur sjúkling-
ur óskað eftir úrskurði heilbrigðis-
yfírvalda samkvæmt ákvæðum
reglugerðar yðar um tilvísanir þar
sem er að finna ákvæði um hvern-
ig eigi að leysa ágreining milli
þetta efni. Þar fannst mér örla á
hugmyndum um það að þjóðin sé
stöðugt að reyna að leika á heim-
ilislækna þegar hún leitar til þeirra
með vandamál sín. Eg skil Magnús
mæta vel, að hann vilji hafa undir
höndum eins mikið af upplýsingum
og nauðsýn krefur hveiju sinni um
sjúklinga sína. Enginn neitar því
að læknum ber skylda til þess að
veita hveijir öðrum þessar upplýs-
ingar. Ef sjúklingur hefur verið
hjá sérfræðingi á stofu er ólíklegt
að hann segi öðrum lækni ekki
satt og rétt frá því. Þá væri sjúkl-
ingurinn haldinn sk. Munchausen-
heilkenni eða einhveijum öðrum
andlegum krankleika sem leiðir til
þess að svo óheppilega fari.
Þegar sjúklingur kemur til lækn-
is tekur læknirinn fyrst sjúkrasögu
og því næst skoðar hann sjúkling-
inn. Svona hefur það verið allt frá
dögum Hippókratesar og það er
engin ástæða að breyta því, enda
hafa engar faglegar deilur ennþá
risið sem snerta þetta grundvallar-
atriði. Þannig að þarna eiga við
hin fleygu orð: "... hlustið á sjúkl-
inginn og hann segir þér hvað að
honum amar“. Því er ég ekki sann-
færður um að tilvísanakerfi muni
bæta nokkru við það sem fyrir er.
Því miður getur auðvitað orðið
misbrestur á að upplýsingar berist
milli lækna, en nú á dögum há-
tækninnar er einfalt fyrir lækni
að hringja í heilbrigðisstofnanir og
aðra lækna og fá skömmu síðar
þær upplýsingar sem upp á vantar
hveiju sinni. Ég hef velt því fyrir
mér hvort sú aukapappírsvinna
sem fylgja mun tilvísanakerfinu sé
sjúklings og heimilislæknis. Þar
sem vænta má ágreinings sjúkl-
ings og heilsugæslulækna þegar
þessi leið er farin er hætta á að
kostnaður heilbrigðisyfirvalda
vegna úrlausnar ágreiningsmála
verði töluverður.
Þar sem sýnt er að stór hluti
sérfræðinga muni ekki hafa samn-
ing við Tryggingastofnun ríkisins
og einungis örfáir sjúklingar munu
hafa ráð á að borga sjúkrakostnað
sinn sjálfir er líklegt að margir
neyðist til að fara þessa leið.
í þeim tilvikum þegar sérfræð-
ingsálits er þörf en engra fram-
haldsrannsókna mundi fimmta
ferlisleiðin spara sjúklingi og sam-
félagi kostnað af heimsókn á
heilsugæslustöð.
Undirritaður fer því fram á við
hið háa ráðuneyti að það upplýsi
almenning um ofangreinda feriis-
leið í leit sinni að þátttöku sjúkra-
trygginga í lögbundnum sjúkra-
kostnaði.
Vegna þeirra veigamiklu breyt-
inga sem verða á þátttöku trygg-
inga í lækniskostnaði frá því sem
verið hefur verður að ætla að upp-
lýsingaskylda sé mikil á þessu
sviði.
Höfundur er sérfræðingur í
taugalækningum og klíniskri
taugalífeðlisfræði.
1 Sjúklingur fer til heimilislæknis
Beiðni um rannsóknir ef þörf er
Heimilis-
læknir,
kr. 200/600
Trygginga-
stofnun greiðir
fyrir rannsóknir
^ Sjúklingur fer til heimilislæknis, fær tilvísun á sérfræðing
sem er með samning við Tryggingastofnun ríkisins
Heimilis-
læknir,
kr. 200/600
Sérfræðingur,
kr. 1.200 og
40% af kostnaði
Trygginga-
stofnun greiðir
fyrir rannsóknír
0 Sjúklingur fer til heimilislæknis, fær tilvísun á sérfræðing
1 sem sagt hefur upp samningi við Tryggingastofnun
Heimilis-
læknir,
kr. 200/600
Sérfræðingur
Sjúklingur greiðir
allan kostnað
stofnun greiðir
fyrir rannsóknir
4 Sjúklingur fer beint til sérfræðings án tilvísunar
^ Æskilegt er Sérfræðingur
- ) að svar berist \%j£sA Sjúklingur greiðir
~ J til heimlislæknisV;:Ú!ú-^ allan kostnað
Sjúklingur
greiðir fyrir
rannsóknir
Til sérfræðings án tilvísunar, síðan til heimilislæknis
Sérfræðingur
Sjúklingur greiðir
allan kostnað
Heimilis-
læknir,
kr. 200/600
Trygginga-
stofnun greiðir
fyrirrannsóknir
ekki dýrari og tímafrekari en að
hafa þennan háttinn á.
Ég er Magnúsi sammála um að
læknar eiga að taka af dagskrá
fjölmiðlanna innbyrðis deilur um
ýmis fagleg sjónarmið og þau á að
ræða á öðrum vettvangi. Það mun
ekki verða læknum eða sjúklingum
til nokkurs gagns að ritaðir verði
miklu fleiri langhundar þar sem við
brigslum starfsbræðrum okkar um
ýmsa vankosti eða óhæfu.
Nú hefur komið fram í nýlegri
skoðanakönnun Gallup-fýrirtækis-
ins að u.þ.b. 60% landsmanna eru
andvígir þessum hugmyndum ráð-
herra og að u.þ.b. 32% þeirra séu
þeim samþykkir. Þetta finnst mér
ekki uppörvandi fyrir hæstvirtan
heilbrigðisráðherra. Ef það er
reyndin að tilvísanakerfi muni
spara þessi býsn fyrir þjóðarbúið
kunna þessi hlutföll að snúist við.
Til þess að svo fari vantar þó að
birta upplýsingar. Þjóðinni er gróf-
lega misboðið þegar stjórnmála-
menn og aðrir setja sig í stellingar
þess sem allt veit og tala svo niður
til hennar í föðurlegum tón. Þessir
menn eru ekki einhverjir almáttug-
ir eða alvitrir risar og ef þeir geta
skilið þessi fræði þá getum við hin
það líka. í stuttu máli skora ég á
títtnefndan Sighvat Björgvinsson
að segja mér og öllum landsmönn-
um hvemig þessir gríðarlegu fjár-
munir muni sparast. Hvernig get-
um við annars myndað okkur skoð-
un á þessu máli? Eigum við kannski
bara að trúa þér í blindni eða þol-
ir sannleikurinn ekki dagsins ljós?
Höfundur er unglæknir.
Glœsilegir gististaðir á
Benidorm frá 45.630
Við kynnum lægri verð en í fyrra og hreint frábæra nýja gististaði á Benidorm
í sumar. Bókaðu íyrir 10. mars og tryggðu þér hagstæðustu ferðatilboð sem þú
finnur á íslandi í dag.
Glœsilegur nýr gististaður með
frábærum aðbúnaði:
Móttaka - veitingastaður
bar - skemmtidagskrá - líkamsrækt
• f f •
sjonvarp og simi. = 5
M.v. hjón með 2 böm, 13. júli, 2 vikur
M.v. 2 ííbúð, ElFaro, 2 vikur
HEIMSFERÐIR

£ W
Austurstræti 17 • 101 Reykjavík
Sími 562 4600 • Fax 562 4601