Morgunblaðið - 20.06.1995, Blaðsíða 2

2 C ÞRIÐJUDAGUR 20. JÚNÍ1995
MORGUNBLAÐIÐ
Sumarhúsalóðir
í Skorradal
EFTIRSPURN eftir lóðum undir sum-
arhús er ávallt mest snemma á sumr-
in og ásóknin mest í þau svæði, sem
eru ekki of langt frá höfuðborgar-
svæðinu. Með batnandi vegum skipta
flarlægðir samt ekki sama máli og
áður. Góður, nýr sumarbústaður kost-
ar fullbúinn með öllum þægindum 4-5
millj. kr., en hægt er að fá sumarhús
á mismunandi byggingarstigum allt
frá rúml. 1 millj. kr. og upp úr.
Fasteignasölur
í blabinu í dag
Agnar Gústafsson
Ás
Ásbyrgi
Berg
Borgareign
Borgir
Eignamiðlun
Eignasalan
Fannberg
Fasteignamark.
Fasteignamiðlun
Fasteignamiðstöðin
Fjárfesting
Fold
Framtíðin
Garður
Gimli
Hátún
Hóll
Hraunhamar
Huginn
Húsakaup
Húsið
Húsvangur
Kjörbýli
Laufás
Óðal
Sef
Séreign
Skeifan
-Ws. 11
bts. 27
bts. 31
bls. 30
bls. 4
bls. 29
bls. 3 05 26
bls. 29
bis. 28 oo 29
bls. 12
bls. 8
bls. 5
bls. 26
bis. 19 ofl 22
bls. 11
bls. 28
bis. 20-21
bls. 4
bls. 14-15
bis 9
bls. 28
bls. 7
bts. 22
bls 6
bls. 24
bls 32
bts. 18
bls 24
bls 13
bls. 10
Stakfell bis. 13
Valhús bis. 11
Valhöll bis. 25
Þingholt us. 23
Hjá fasteignasölunni Hóli eru nú
auglýstar sumarhúsalóðir í landi
Dagverðamess í Skorradal. Þessi
jörð er í um 110 km fjarlægð frá
Reykjavík og er í miðjum Skorradal,
milli jarðanna Hvamms og Stálpa-
staða, sem eru í eigu Skógræktar
ríkisins. Á jörðinni var stundaður
hefðbundinn búskapur fram til 1991,
en nú hefur jörðin verið skipulögð
fyrir sumarbústaði og til útivistar og
skógræktar. Heildarskipulag á svæð-
inu er til staðar.
Að sögn Runólfs Gunnlaugssonar,
viðskiptafræðings hjá fasteignasöl-
unni Hóli, er jörðin um 400 hektarar
alls og búið að skipuleggja sumar-
húsalóðir á um 60 hekturum. Alls
er gert ráð fyrir rúmlega 100 sumar-
húsalóðum á svæðinu og er þegar
búið að skipuleggja 80 lóðir á 60
hekturum lands. Nú eru 20 lóðir
lausar. Mikið kjarr og skógur eru á
svæðinu og víða mikið útsýni.
Leigulóðir til 25 ára
Hér er um leigulóðir að ræða, sem
eru 1/4 - 1/2 hektari að stærð og
eru þær leigðar til 25 ára með for-
leigurétti áfram. Hverri lóð fylgir.
veiðileyfí fyrir einni stöng í Skörra-
dalsvatni. Heimilt er að vera með
báta á vatninu og verður úthlutað
svæði undir bátaskýli við vatnið.
Greiða þarf ákveðið stofngjald fyr-
ir hveija lóð og síðan ákveðna leigu
á ári út leigutímann. Vegur og bíla-
stæði liggja að lóðarmörkum svo og
vatnsveita fyrir kalt vatn. Á svæðinu
er rafmagn og borað hefur verið eft-
ir heitu vatni í landi Litlu- Drageyr-
ar. Nægiiegt heitt vatn er því til
upphitunar á öllum sumarhúsum í
dalnum, ef vilji er fyrir hendi.
Runólfur gat þess, að lóðimaryrðu
eingöngu leigðar til einstaklinga en
ekki félagasamtaka. Því ætti umferð
og átroðningur að vera með minnsta
móti. Miklir útivistarmöguleikar eru
á jörðinni og m. a. búið að gera
göngustíga og skemmtileg ijóður í
landi Skógræktar ríkisins á Stálpa-
stöðum. Einnig eru uppi hugmyndir
um golfvöll í næsta nágrenni við
sumarhúsasvæðið síðar.
— Þá má nefna, að það er aðeins
tíu mínútna akstur í sundlaug við
Andakílsvirkjun, sagði Runólfur
Gunnlaugssonar að lokum. — Á vet-
uma er hægt er að vera á skíðum
og skautum á vatninu. Hér er því
gott tækifæri til þess að láta draum-
inn rætast um sína eigin sumar- og
vetrarparadís, en jafnframt vert að
benda á, að þeir fyrstu velja beztu
lóðimar.
Hjá okkur nýtur þú ávallt
hagstæðs verðs
og góðrar ráðgjafar
í húsbréfaviðskiptum.
Vettvangur húsbréfaviðskipta.
L •
Landsbanki LANDSBRÉF HF.
íslands Löggilt veröbréfafyrirtæki.
Bankl ailra landsmanna Aöili aö Veröbrófaþingi íslands.
Landsbréf hf. eru viðskiptavaki húsbréfa
skv. sérstökum samningi við Húsnæðisstofnun ríkisins.
HORFT til suðurs yfir Skorradalsvatn. Lóðirnar eru á græna svæðinu fyrir neðan veginn á mynd-
inni. Hér er um að ræða tuttugu lóðir í landi Dagverðarness í Skorradal. Þessar lóðir eru 1/4 -
1/2 hektari að stærð og eru þær Ieigðar til 25 ára með forleigurétti áfram. Hverri lóð fylgir veiði-
leyfi fyrir einni stöng í Skorradalsvatni. Mikið kjarr og skógur eru á svæðinu og víða mikið útsýni.
íbúðaeigendur í
greiðsluerfiðleikum
Markaðurinn
Þó nokkuð er vitað um aðstöðu þeirra
sem lenda í erfíðleikum, segir Grétar J.
Guðmundsson, rekstrarstjóri Húsnæðis-
stofnunar ríkisins. Því ætti að vera unnt
að ákveða fljótlega, til hvaða frekari
aðgerða verður gripið og eyða þannig
óvissu margra sem bíða.
FYRIR nokkru voru birtar
niðurstöður úr úrtakskönnun
um skuldastöðu heimilanna, sem
Félagsvísindastofnun Háskólans
vann fyrir félagsmálaráðuneytið.
Fjölmargar upplýsingar er þar að
fínna um greiðsluerfiðleika íbúða-
eigenda, svo sem helstu ástæður
þeirra, hvemig skuldir skiptast,
hvemig þeir sem lent hafa í erfið-
leikum skiptast eftir starfsstétt-
um, o.fl. Niðurstöðumar úr þess-
ari könnun eru í samræmi við nið-
urstöður kannanna sem gerðar
hafa verið á vanskiium íbúðaeig-
enda við opinbera lánasjóði.. Það
helsta sem úr þeim má lesa er,
að allir geta lent í erfiðleikum,
óháð því hvort tekjur eru háar eða
ekki.
Ástæður erfiðleika
Ástæður greiðsluerfiðleika
íbúðaeigenda geta verið margar.
Algengasta ástæðan er hins vegar
án efa sú, að forsendur, sem geng-
ið var út frá við kaup, breytast
einhverrra hluta vegna eftir að
kaup eru ákveðin og greiðslugeta
minnkar eða greiðslubyrði eykst,
nema hvoru tveggja sé. Flestir
íbúðakaupendur taka mið af
greiðslugetunni eins og hún er á
þeim tíma sem kaup fara fram.
Verði breytingar þar á síðar, setur
það oft strik í reikninginn og veld-
ur erfiðleikum. Þetta er óhjá-
kvæmilegt.
Á árinu 1985 var í fyrsta skipti
gengið skipulega í það verkefni
að aðstoða íbúðaeigendur í
greiðsluerfiðleikum með sérstök-
um lánum úr Byggingasjóði ríkis-
ins. Slík lán voru veitt allt til árs-
loka 1991. Seint á árinu 1993 var
hins vegar tekið upp samstarf
lánastofnana um skuldbreytingar
á lánum íbúðaeigenda í greiðslu-
erfiðleikum. Það samstarf stendur
enn og er væntanlega komið til
að vera. Þessar skuldbreytingar
fara þannig fram, að ef íbúðaeig-
endur eru með skuldir hjá fleiri
en einni Iánastofnun, er reynt að
skuldbreyta lánum viðkomandi hjá
hverri lánastofnun fyrir sig, eftir
því sem þörf er á. Hjá Húsnæðis-
stofnun er, auk skuldbreytinga,
heimilt að frysta greiðslur í allt
að 3 ár. Nú eru hins vegar ekki
veitt lán úr Byggingasjóði ríkisins
til að borga upp lán hjá öðrum
lánastofnunum, eins og gert var á
tímabilinu 1985 til 1991.
Skuldbreytingar,
frestun á vanda
Allar skuldbreytingar á lánum
eða af vanskilum íbúðaeigenda
ganga út á það, að lækka greiðslu-
byrði og dreifa greiðslum af lánúm
yfir lengri tíma. í raun er verið
að fresta hluta af greiðslum með
því að skuldbreyta lánum. Slíkar
aðgerðir geta oft komið að gagni,
og hafa hjálpað mörgum til að ná
tökum á erfiðleikum sínum. Marg-
ir hafa jafnframt fengið skuld-
breytingar á lánum sínum, þó svo
að greiðslubyrði eftir skuldbreyt-
ingu verði hærri en eðlilegt getur
talist. Þá fylgir skuldbreytingu,
að viðkomandi er ráðlagt að selja
íbúð sína hið fyrsta, ef unnt er.
Þetta er gert, þar sem alla jafna
er auðveldara að selja íbúð ef áhví-
landi lán eru ekki í vanskilum. Það
kemur hins vegar oft fyrir að lítil
hjálp er fólgin í frestun á greiðsl-
um, ef skuldir eru mjög háar.
Þrír hópar
Því er stundum haldið fram,
að skuldbreytingar á lánum
íbúðaeigenda í greiðsluerfiðleik-
um séu lenging í hengingarólinni.
Svo er alls ekki í mörgum tilvik-
um. í grófum dráttum má skipta
umsækjendum um aðstoð vegna
greiðsluerfiðleika hjá Húsnæðis-
stofnun í þijá svipað stóra hópa.
í fyrsta lagi eru það umsækjend-
ur, sem sannanlega hafa gagn
af því að fá skuldbreytingar á
lánum sínum, að öllu óbreyttu. í
öðru lagi eru þeir, sem hefðu
gagn af skuldbreytingum, ef
breytingar verða á launum þeirra
í þá veruna sem var, þegar íbúða-
kaup voru ákveðin. I þriðja lagi
eru svo hins vegar þeir, sem eru
í það miklum erfiðleikum, að
skuldbreytingar koma ekki að
gagni. Þeim hópi hefur ekki verið
boðið upp á sérstaka aðstoð, enn
sem komið er. Nokkuð hefur ver-
ið talað um svokallaða greiðsluað-
lögun að undanförnu. Líklegt er
að slíkar aðgerðir myndu gagnast
ákveðnum hluta þeirra sem verst
eru settir.
Ymislegt hefur verið gert til
að aðstoða ákveðinn hluta þeirra
íbúðaeigenda sem eru í greiðslu-
erfiðleikum. Mikið hefur hins veg-
ar verið talað um nauðsyn enn
frekari aðgerða. í kjölfar þeirra
kannana sem gerðar hafa verið á
skuldastöðu heimilanna og á van-
skilum íbúðaeigenda, er þó nokk-
uð vitað um aðstöðu þeirra sem
lenda í erfðleikum. Því ætti að
vera unnt að ákveða fljótlega til
hvaða frekari aðgerða verður
gripið, og eyða þannig óvissu
margra sem bíða.