Morgunblaðið - 01.08.1995, Qupperneq 2

2 C ÞRIÐJUDAGUR 1. ÁGÚST 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Bygginga-
framkvæmdir
haf nar í
Víkurhverfi
VERIÐ er að hefja byggingafram-
kvæmdir á hinu nýja byggingar-
svæði, Víkurhverfi, við Korpúlfs-
staði. Níu byggingarfyrirtæki
fengu úthlutað ákveðnu svæði
hvert til þess að byggja á..
„Ég tel að við allir sem þama
eigum hlut að máli þekkjum mjög
vel til óska kaupenda um húsa-
Fasteignasölur í blabinu í dag
Agnar Gústafsson bis. 14
Ásbyrgi bls. 1 3
Berg bls. 6
Borgareign bls. 13
Borgir bls. 5
Eignamiðlun bls. 15 og 17
Fasteignamarkaður bls. 22
Fasteignamiðlun bls. 19
Fasteignamiðstöðin bls. 24
Fjárfesting bls. 20
Fold bls. 4
Framtíðin bls. 10
Gimli bls. 16
Hóll bis.18-19
Hraunhamar bls. 8
Húsakaup bls. 11
Húsvangur bls. 9
íbúð bls. 6
Kjöreign bls. 23
Laufás bls. 24

Óðal bls. 17
Sef bls. 5
Skeifan bls. 14
Valhöll bls. 7
Valhús bis. 21
Þingholt bls. 3

gerðir,“ sagði Örn Isebárn, einn
þeirra byggingaraðila, sem þarna
standa að framkvæmdum. „Þess
vegna töldum við mjög mikilvægt
að við fengjum að hafa hönd í
bagga með skipulagi á svæðinu.
Þær óskir voru virtar í góðu sam-
starfi við borgaryfirvöid.
Við skipulag svæðisins var t.d.
haft að leiðarljósi að skóli og leik-
skóii væru fjarri umferðargötum.
Við reyndum einnig að halda um-
ferðarnið sem lengst frá þannig
að aðal umferðargötumar eru í
nokkurri úaúægð frá íbúðar-
byggðinni.
Landinu hallar þama örlítið til
norðurs og því leituðumst við við
að hafa byggingarnar þannig að
útsýnið nýtist sem flestum húsun-
um. Loks var lögð áherzla á að
láta húsin snúa þannig að svalir
viti mót suðri.
í næsta nágrenni við þessa
byggð verður innan tíðar starf-
ræktur fjölbrautarskóli, sundlaug
á að koma og íþróttahús og Hag-
kaup ætlar að reisa þarna verslun.
Síðast en ekki síst má nefna golf-
völlinn sem er á lóð Korpúlfs-
staða. Þess má geta að önnur
byggð verður þarna ekki nær sjón-
um þannig að útsýni og gönguleið-
ir munu verða greiðar."
Þegar er búið að malbika götur
á Víkursvæðinu við þær lóðir, sem
búið er að úthluta. „Reykjavíkur-
borg hefur staðið mjög vel að frá-
gangi gatna, gangstíga og opinna
svæða í hinum nýju byggingar-
hverfum borgarinnar," sagði Órn
ennfremur. „En ekki er látið þar
staðar numið. í bígerð em nú nýj-
ar aðkomuleiðir til borgarinnar
yfir Grafarvoginn sem tengjast
Kjalamesinu.
Á döfinni er, jafnvel um eða
fyrir aldamót, að byggja brú yfir
Grafarvoginn og leggja veg með
ströndinni alveg upp á Kjalarnes.
Þegar þessi nýja leið kemst í gagn-
ið mun það breyta miklu fyrir alla
byggð í Grafarvogi, Mosfellsbæ
og Kjalarnesi."
Húsbréfaviðskipti
Hjá okkur nýtur þú ávallt
hagstæðs verðs
og góðrar ráðgjafar
í húsbréfaviðskiptum.
Vettvangur húsbréfaviðskipta.
L •
Landsbanki LANDSBREF HF.
íslands Löggilt veröbrófafyrirtæki.
Bankl allra landsmanna Aöili aö Veröbrófaþingi íslands.
Landsbccf hf. eru viðskiptavaki húsbréfa
skv. sérstökum samningi við Húsnæðisstofnun ríkisins.
HORFT yfir hið nýja byggingarsvæði, Víkurhverfi, við Korpúlfsstaði. Búið er að malbika götur
við þær lóðir, sem úthlutað hefur verið á svæðinu.
Af hverju
greiðslumat?
Markaðurinn
Of margir þeirra íbúðarkaupenda, sem feng-
ið hafa húsbréfalán en lent í greiðsluerfíð-
leikum, gáfu ekki réttar upplýsingar
fyrir greiðslumatið, segir Grétar J.
Guðmundsson, rekstrarstjóri Húsnæðis-
stofnunar ríkisins.
MEÐ greiðslumatinu í hús-
bréfakerfínu er leitast við að finna
hve dýrri íbúð íbúðarkaupandi er
talinn hafa greiðslugetu til að
festa kaup á eða hve dýra íbúð
húsbyggjandi geti byggt. Tilgang-
urinn er tvíþættur: I fyrsta lagi
er greiðslumatinu ætlað að stuðla
að því, eins og frekast er unnt,
að íbúðakaupendur og húsbyggj-
endur geti staðið við þær skuld-
bindingar sern kaupum og bygg-
ingum fylgir. í öðru iagi er reynt
að draga eins mikið úr áhættu rík-
issjóðs vegna opinberra húsnæðis-
lána og mögulegt er. Greiðslumat-
ið fer fram hjá bönkum, sparisjóð-
um og öðrum fjármálastofnunum.
Þar ætti að vera unnt að fá bestu
upplýsingarnar um greiðslugetu
kaupenda og byggjenda. Hús-
næðisstofnunin sér hins vegar um
að móta þær reglur sem lagðar
eru til grundvallar við útreikning
greiðslumatsins.
Nýjung við
lánaafgreiðslu
Þegar greiðslumatið var tekið
upp með tilkomu húsbréfakerfisins
á árinu 1989, þá var um nýjung
að ræða í afgreiðslu umsókna um
lán hér á landi. Fram að þeim tíma
voru umsóknir um lán annars veg-
ar afgreiddar með hliðsjón af rétt-
indum umsækjenda til að taka lán,
og hins vegar á grundvelli þeirra
ábyrgða sem umsækjendur gátu
lagt fram til tryggingar þeim lán-
um sem sótt var um. Sem betur
fer hefur hugsunarháttur almennt
verið að breytast varðandi lánaaf-
greiðslur. Nú er algengara en áður
að miða frekar við getu viðkom-
andi til að standa undir láni heldur
en að miða eingöngu við réttindi
eða ábyrgðir.
Forsendur
Ástæða er til að leggja áherslu
á, að greiðslumat miðast við þær
forsendur sem gengið er út frá,
þegar það fer fram. Forsendur
miðast að stórum hluta við það
sem var. Það er hins vegar undir
lántakendum komið að fylgjast
með að það sem verður sé ekki
mjög frábrugðið þeim forsendum
sem gengið var út frá. Ef breyting-
ar verða á forsendum, svo sem ef
tekjur lækka eftir að kaup eða
bygging eru ákveðin, þá getur
verið að greiðslumatið eigi ekki
lengur við. Vegna þessa er rík
áhersla lögð á að þær forsendur
sem gengið er út frá í upphafi séu
sem tryggastar, og gefi sem besta
mynd af möguleikum kaupenda
og byggjenda.
Tekjur eru
óvissuþáttur
Helsti óvissuþáttur greiðslu-
matsins eru tekjur umsækjenda.
Þær geta auðveldlega breyst eftirá
og hafa oft gert það. Það er m.a.
ástæða þess að margir íbúðaeig-
endur eru í greiðsluerfiðleikum.
Margir hafa orðið fyrir því að
lækka í tekjum að undanfömu.
Fæstir hafa tryggingu fyrir því,
að þeir muni að eilífu halda þeim
launum sem þeir hafa þegar þeir
sækja um greiðslumat. Sumir
umsækjendur um húsbréfalán
hafa hins vegar stundum haldið
að það sé þeim í hag að gefa upp
hærri tekjur í greiðslumati en efni
standa til. Það er mesti
misskilningur.
Greiðslugeta íbúðakaupenda og
húsbyggjenda ræðst af launum.
Greiðslugetan í greiðslumatinu í
húsbréfakerfinu er metin að há-
marki 18% af heildarlaunum. Við
áætlun heildarlauna er miðað við
meðallaun síðustu 3ja mánaða fyr-
ir umsóknardag, að því tilskildu
að þau laun séu ekki verulega
hærri en meðallaun samkvæmt
síðustu skattskýrslu umsækjanda.
Þannig er reynt að leiða í ljós
hvort þau laun sem umsækjandi
er með á umsóknardegi séu í sam-
ræmi við laun á ársgrundvelli.
Framhjá þessu er unnt að víkja
ef fullnægjandi skýringar koma
fram.
Reglur um
greiðslumat
Reglur um framkvæmd
greiðslumats verða að vera þann-
ig, að þær séu auðveldar í fram-
kvæmd og þjóni þeim tilgangi sem
þeim er ætlað. Þær reglur sem í
gildi eru varðandi greiðslumatið í
húsbréfakerfinu eru stundum
gagnrýndar. Það er eðlilegt. Það
er ekki auðvelt að koma á almenn-
um reglum sem eiga við alla. Þarf-
ir og möguleikar umsækjenda um
húsbréfalán eru mismunandi.
Reynslan hefur sýnt, að of margir
þeirra íbúðakaupenda sem hafa
fengið húsbréfalán, og sem hafa
lent í greiðsluerfiðleikum, gáfu
ekki upp réttar upplýsingar til að
byggja forsendur greiðslumatsins
á, þegar þeir sóttu um það.
Sem dæmi má nefna, að ekki
hefur alltaf verið mikið mark tak-
andi á yfirlýsingum um væntanleg
laun íbúðakaupenda, ef þeir voru
t.d. að byija á nýjum vinnustað
um svipað leyti og þeir sóttu um
greiðslumat í húsbréfakerfinu.
Slíkar yfirlýsingar hafa því miður
oft reynst haldlitlar. M.a. vegna
þessa finnst sumum að þær reglur
sem lagðar eru til grundvallar séu
strangar og oft ósveigjanlegar.
Engu að síður er tilgangurinn með
þeim reglum sem gengið er út frá,
að fyrirbyggja erfiðleika, bæði
umsækjenda og hins opinbera.
Ábyrgð lántakendanna sjálfra er
þó mest, því það er þeirra að fylgj-
ast með því að þær forsendur, sem
miðað er við, haldist.