Morgunblaðið - 01.10.1995, Blaðsíða 6

6 B SUNNUDAGUR 1. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
leikhúsdellu
LEIKHÚSFÓLK hefur
gjaman kvartað und-
an því að hér á landi
þurfi fólk að hafa náð
„þroska" til að vera
treyst fyrir leikstjórn
í stóru leikhúsunum. Og ábyrgðar-
stöðum yfírleitt. Þetta sé þveröfugt
við það sem gerist og gengur í
Bretlandi. Þar hefji leikstjórar feril
sinn tiltölulega snemma á þrítugs-
aldri og séu orðnir virtir og frægir
um fertugt. Þá séu þeir að byija
hér og hafi þá tapað þeim kjarki
og sveiflum sem einkennir ungt
fólk og setji bara upp eins sýningar
og alíir hinir, ósköp penar. Það
hefur líka verið rætt meðal leikhús-
fólks að stærsti vandi leikhúsanna
seinustu árin sé svokölluð „leik-
stjórakrísa,“ þ.e. að við eigum ekki
nógu góða leikstjóra, þótt aðrir
þættir séu í lagi.
Og kannski er það tákn um nýja
tíma, breyttar áherslur, að Borgar-
leikhúsið hefur ráðið hinn bráðunga
Magnús Geir Þórðarson til að leik-
stýra nýjasta verki Jims Cartwr-
ights næsta vor; verki sem er svo
nýtt að höfundurinn hefur ekki enn
lokið við að skrifa það og verður
það ekki fmmsýnt í Lundúnum fyrr
en í upphafí næsta árs.
Leikstjórinn er að verða tuttugu
og tveggja ára og hefur eins árs
nám í leikstjórn að baki í Bristol
Old Vic Theatre School í Bretlandi.
En leikstjóraferill hans spannar
samt nokkur ár - því ef menn
muna rétt stofnaði hann Gaman-
leikhúsið, leikhús ungs fólks, sem
var rekið í Reykjavík um árabil og
er óhætt að segja að sýningar leik-
hússins vöktu mikla athygli - ekki
síst fyrir góða leikstjóm.
En Magnús hefur ekki aðeins
verið ráðinn sem leikstjóri, heldur
er hann fastráðinn starfsmaður
hússins og hefur embætti verkefnis-
stjóra. Hefur umsjón með þeim fjöl-
mörgu uppákomum sem standa til
boða í Borgarleikhúsinu í vetur -
öðrum en leiksýningum á vegum
Leikfélags Reykjavíkur.
Sex nýjar leiksýningar og
vikulegir tónleikar
„Staðan er ný og nær yfir sam-
starfsverkefni og aðra starfsemi,"
segir Magnús Geir. „Þetta er nýj-
ung því hingað til hefur aðeins ver-
ið um starfsemi Leikfélags Reykja-
víkur að ræða í húsinu. En nú verða
aðrar listgreinar teknar inn I húsið.
Leikfélag Reykjavíkur tekur upp
samstarf við aðra leikhópa um upp-
setningar í húsinu. Vegna þessa
samstarfs koma sex nýjar leiksýn-
ingar á þessu leikári og það er ljóst
að það hefur aldrei verið eins mikil
starfsemi í Borgarleikhúsinu og
verður í vetur.
Við verðum með vikulega tón-
leika í allan vetur og bjóðum upp
á klassík, popp, rokk, djass og síðan
erum við að skipuleggja myndlistar-
sýningar frammi í forsal.
Þetta er gríðarlega skemmtilegt
starf og gaman fyrir mig að koma
inn í þetta því það er svo mikill
hugur í mönnum hér á bæ í að
gæða húsið lífí.“
Hvers konar myndlist verður til
sýnis?
Leikstjórinn Magnús Geir Þórðarson haslaði sér völl í íslensku
leikhúsi aðeins tíu ára gamall þegar hann stofnaði Gamanleik-
-------£-----:-------------------------------------------
húsið. I dag undirbýr hann uppsetningu á nýjasta leikriti Jims
Cartwrights, Stone Free, sem hann leikstýrir og er þar með
orðinn yngsti leikstjóri sem hefur sett upp sýningu í atvinnuleik-
húsi á Islandi. Súsanna Svavarsdóttir ræddi við Magnús
Geir um nám hans og störf, leikhúsið og framtíðina.
„Við höfðum samband við unga
myndlistarmenn og buðum þeim að
sýna verk sín. Þeir hafa undantekn-
ingarlaust tekið vel í það. Sum verk-
in sem verða sýnd hér eru þegar
til, önnur verða sérhönnuð fyrir
þetta rými. Hvað þennan myndlist-
arþátt varðar, höfum við verið í
samvinnu við Kjarvalsstaði og Ný-
listasafnið.
Síðan ætlum við að opna bóksölu
frammi í anddyri, þar sem aðallega
verða seldar leikhúsbókmenntir;
fagbókmenntir, leikritasöfn og
bækur sem tengjast leikhúsvinnu
og verkum. Bóksalan er sniðin að
erlendri fyrirmynd," segir Magnús
og við tölum um stund um bóksöl-
una í breska Þjóðleikhúsinu, sem
er draumaveröld út af fyrir sig, og
hann bætir við: „Þetta hefur gengið
vel I leikhúsum erlendis og ætti að
ganga mjög vel hér.“
Þetta er gríðarlega
skemmtilegt starf
og gaman fyrir mig
að koma inn í þetta
því það er svo mik-
ill hugur í mönnum
hér á bæ að gæða
húsið lífi.“
Morgunblaðið/Þorkell
Leikhúsuppeldi
grunnskólabarna
„Við erum líka að undirbúa dag-
skrá sem við köllum „Heimsókn í
leikhúsið", og snýr að leikhúsupp-
eldi grunnskólabarna. Það er svo
skrýtið að grunnskólabörn fá til-
sögn í bókmenntum, myndlist og
tónlist en enga um leikhús. Við
fórum í það í sumar að setja saman
dagskrá sem ætti að vera fýrsta
skrefíð í þá átt að leikhúsið komist
inn í menntun allra grunnskóla-
barna í Reykjavík."
Hvernig er það skipulagt?
„í staðinn fyrir að setja upp sýn-
ingar til að fara með út I skólana,
ætlum við að bjóða níu ára bömum
að koma hingað og veija einum
degi með leikurum hússins. Þetta
er hugsað sem tveggja daga pró-
gram og seinni daginn fá þau þeg-
ar þau eru komin í tíu ára bekk.
Við setjum upp dagskrá fyrir hvorn
dag sem byijar á því að tekið verð-
ur á móti börnunum af leikurunum
og farið með þau í skoðunarferð
um húsið. Síðan munu þau vinna í
leiksmiðju með leikurum og eftir
það er gert ráð fyrir að þau fari í
grímugerð þar sem þeim verður
leiðbeint við að gera einfaldar grím-
ur. Við byijum á þeim hér og síðan
fara þau með þær í skólann og ljúka
þeim með myndmenntakennurum
sínum.
Eftir grímugerðina verður unnið
með ákveðið þema, sem verður í
tengslum við námsefni þeirra í skól-
anum. Þetta þema verður unnið
með leikurum hússins og spunnin
lítil sýning í kringum það, með þátt-
töku barnanna.
Seinna árið verður haldið áfram
þar sem frá var horfíð og settar
upp iitlar leiksýningar. Þá notum
við gömul módel, leikmyndir, bún-
inga og annað til að fræða þau
aðeins um sögu leikritunar og um
vinnu í leikhúsi.
í vetur verður það sem sagt níu
ára bekkur sem mætir og aftur
næsta ár en þá verðum við einnig
með tíu ára bekk þess árs. Við '
gerum ráð fyrir að þessi vinna fari
fram á tveimur skólaárum. Við >
leggjum áherslu á að vandað sé til
verksins og námskeiðið vel undir-
búið til þess að þetta verði ekki
bara bóla sem lognast út af. Undir-
búningurinn hefur verið í samráði
við kennara og verkefnisstjóra í
skólakerfínu.
Síðan er ýmislegt fleira í undir-
búningi hjá okkur og meðal þess
er sumarsýning næsta sumar.“
Sem fyrr segir er það nýjasta
verk Jims Cartwrights og ber heitið
„Stone Free“, en hann samdi leikrit-
in BarPar, Taktu lagið Lóa og
Stræti, sem öll hafa gengið mjög
vel hérlendis. Bristol Old Vic leik-
listarskólinn, sem Magnús sótti síð-
astliðinn vetur, er einn af virtari
skólunum í Bretlandi; gamall, rót-
gróinn og frekar klassískur, á sér
merkilega sögu, enda stofnaður af
Sir Lawrence Olivier. Úr þessum
skóla hafa meðal annarra Jeremy
Irons og Miranda Richardson út-
skrifast. Magnús hefur lokið eins
árs námi, er hér heima í ársfríi og
hefur ekki tekið endanlega ákvörð-
un um framhaldið.
„Eg stóð frammi fyrir þeirri
ákvörðun hvort ég ætlaði að læra
á einhveijum einum stað í þijú ár,
eða skipta þremur árum milli fleiri
staða. Eftir að hafa lokið námi í
Bristol fann ég að mig langaði að
prófa annað, læra til dæmis í Þýska-
landi eða Frakklandi. Ég stefni að
því að fara aftur út haustið 1996
til að halda námi áfram. En er ekki
endanlega búinn að ákveða hvert
ég ætla að fara.“
En hvað kemur til að þér er treyst
fyrir leikstjórn í íslensku atvinnu-
leikhúsi og um hvað fjallar þetta
nýjasta verk Jims Cartwrights?
Aðstoðarleikstjóri hjá Jim
Cartwright
„Þetta er verk sem ég hef óbil-
andi trú á. Þannig háttar til í Eng-
landi að þegar höfundur skrifar
verk, þá er það tekið til sýninga -
á eins konar forsýningar, þar sem
höfundurinn sér viðbrögð áhorf-
enda. Síðan skrifar hann verkið
aftur og þá er það æft til uppsetn-
ingar í Lundúnum. Þannig skrifar
Jim Cartwright verkin sín.
Úti í Bristol! fyrra var ég aðstoð-
arleikstjóri við forsýningarnar á
Stone Free. Það var skólanum að
vísu ekki viðkomandi.
Við byijuðum með gróft handrit.
Jim Cartwright, leikstjórinn og ég,
leikarar og hljómsveit og þróuðum
leikritið áfram. Við mættum, æfð-
um eftir handritinu allan daginn,
ræddum um það fram og til baka
og á kvöldin fór Jim og endurskrif-
aði þær senur sem þurfti að laga
eða breyta. Á þessum æfingatíma
mótuðum við verkið. Það sem er
svo gott við Jim, er að hans verk
er ekki neinn heilagur sannleikur.
Hann er mjög opinn fyrir því að
breyta og hann var að setja inn
breytingar fram á frumsýningar-