Morgunblaðið - 12.11.1995, Blaðsíða 34

34 B SUNNUDAGUR 12. NÓVEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MATUR OG
*® *’*«>
Veðrið gerir vínbænd-
um oft lífíð leitt. En
þó vínbændur í Elsass
hafí verið búnir að gefa
upp alla von í byrjun
október segir Stein-
grímur Sigurgeirs-
son að allt hafí þó far-
ið vel að lokum.
Morgunblaðið/Steingrímur
TVÆR vikur í októbermánuði er allt á öðrum endanum í Elsass. Allir streyma út á ekrurnar til að tína þroskaðar þrúg’urnar
og margir koma langt að til að taka þátt í uppskerunni. Snör handbrögð eru nauðsynleg til að viðhalda ferskleika þrúgnanna.
Ágætt ár í
Elsass
SUMARIÐ var að flestu leyti
draumasumar víngerðar-
mannsins í norðurhluta
Evrópu. Endalaus sól og
hitastig töluvert yfír meðallagi.
Vínþrúgurnar þroskuðust eins og
best verður á kosið og afburðaár
virtist í uppsiglingu. Þá kom sept-
ember og það byijaði að rigna. Og
það rigndi og rigndi. Þó rigning
sé viðviðnum nauðsynleg geta
haustrigningar valdið óbætanlegu
tjóni, ekki síst þar sem að þær ýta
undir myglu og annan óskunda á
þrúgunum.
Það kom þó í ljós, sem betur
fer, að of snemmt var að afskrifa
árganginn 1995. í október þegar
fór að líða að uppskeru breyttist
veðrið, hann hélst þurr og hitastig-
ið rauk upp á ný. Það kom mér
mjög á óvart er ég kom til Elsass
um miðjan október að hitastigið
var rúmlega 25 stig, en slíkt heyr-
ir til undantekninga þó haustin
geti vissulega oft verið mild á þess-
um slóðum.
Þessi hitakafli er varaði alla
uppskeruna bjargaði því sem bjarg-
að varð og flest bendir til að 1995
verði ágætur árgangur í Elsass.
Pinot Noir-þrúgumar, sem eina
rauðvín héraðsins, er framleitt úr
voru þó í mjög misjöfnu ástandi
og margir framleiðendur brugðu á
það ráð að handtína út skemmdar
þrúgur. Uppskeran á Gewurztram-
iner og Tokay Pinot Gris var oftar
en ekki góð og Riesling-uppskeran
hjá mörgum töluvert yfir meðallagi
hvað gæði varðar þó að magnið
hafi verið minna en í meðalári.
Þá myndaðist hin eftirsótta botr-
ytis-mygla hjá mörgum vínbænd-
um og gerði þeim .kleift að fram-
leiða sæt Vendange Tardive og
jafnvel Sélection de Grains Nobles
en það gerist ekki á hverjum ári.
Eru það dísæt (og dýr) vín er henta
með eftirréttum eða t.d. gæsalifr-
arkæfu.
Þegar upp var staðið voru því'
margir framleiðendur ágætlega
sáttir við uppskeruna þó að þeir
hafi nánast verið búnir að afskrifa
hana í byijun október.
Skoskir dagar og
viskýklúbbur
SKOSKIR dagar hafa verið
á Hótel Holti í samvinnu við
breska sendiráðið þessa viku,
Matargestum hefur gefist
kostur á að bragða
skoska villibráð og í
Þingholti hefur staðið
yfir umfangsmikil
kynning á viskýi.
I tengslum við
skosku vikuna gaf
Holt út bækling um
sögu vínsins og litla
bók þar sem er að
finna upplýsingar um
allar helstu maltviskýteg-
undir er framleiddar eru í
Skotlandi. Jafnframt hóf vi-
skýklúbbur á vegum hótels-
ins göngu sína.
„Hugmyndin hjá okkur er
að starfrækja klúbbinn yfir
vetrartímann að mestu leyti
og hafa þrjár smakkanir á
þeim tíma fyrir klúbbmeð-
limi. Næsta smökkun verður
að öllum líkindum haldin
seinni hluta veturs. Þá er
ekki útilokað að einhvern
tímann í framtíðinni verði
skipulögð ferð fyrir klúbbfé-
laga til Skotlands,“ sagði
Eiríkur Ingi Friðgeirsson,
aðstoðarhótelstjóri.
Klúbbfélagar fá bækling-
inn um sögu viskýsins og
gefst einnig kostur á að
kaupa viskýbókina gegn
vægu verði. Félagsgjald fyr-
ir tvö ár er 2.250 krónur.
Hver félagi fær einnig sinn
Iista yfir öl! þau viský, sem
til eru í viskýskáp Holtsins.
Listinn er geymdur á barn-
um og þegar sjötíu sjússar
af viskýi eða sem svarar um
þremur flöskum hafa verið
keyptir fær félaginn flösku
af maltviskýi að gjöf.
Flóknara fyrir neytendur
ELSASS er eina hérað Frakk-
lands, sem flokkar vín sín eftir
þeim þrúgum sem notaðar eru.
Frægust er Riesling-þrúgan og
úr henni eru flest bestu vín hér-
aðsins framleidd, skrafþurr jafnt
sem dísæt. Þegar best Iætur eru
Elsassvínin einhver bestu hvítvín,
sem fáanleg eru, og það á alveg
þokkalegu verði. Elsass-vínin eru
18% framleiðslu franskra hvít-
vína í Appelation Controlée-
flokknum og vinsælasta hvítvínið
í frönskum heimahúsum.
Flestir íslendingar þekkja
einnig Gewurztraminer en úr
henni eru framleidd bragðmikil
og krydduð vín, er henta vel
með mat og þá ekki síst austur-
lenskum. Muscat-vínin eru létt
og einkennast af ögn sætum
ávaxta- og blómakeim. Glas af
Muscat er tilvalin fordrykkur.
Eitt besta matarvínið er hins
vegar Tokay Pinot Gris, en það
er þrúga sem hættir aldrei að
koma manni á óvart. Tokay-vín-
in geta tekið á sig margar mynd-
ir og virðist vera til Tokay-vín
fyrir hvert tækifæri. Einhver
athyglisverðustu vín héraðsins
eru framleidd úr Tokay. Einföld
vín sem bera að drekka ung og
fersk eru Sylvaner og Pinot
Blanc og vín sem kölluð eru
Edelzwicker eru oftast ódýr
neysluvín, blönduð úr tveimur
þrúgum eða fleiri.
Eina þrúgan sem rauðvín eru
framleidd úr er Pinot Noir og
einnig eru framleidd rósavín úr
henni. Þetta eru létt rauðvín og
þægileg en sumir framleiðendur
eru farnir að gera tilraunir með
geymslu í eikartunnum til að
gefa vínunum ögn meiri þyngd.
Arum saman þurftu neytend-
ur ekki að þekkja annað en þessi
þrúgunöfn og finna svo ein-
hveija framleiðendur er þeir
treystu til að gera góð vín úr
þeim.
Fyrir nokkrum árum var hins
vegar tekið upp í Alsace flokkun
á bestu vínekrum héraðsins - s.k.
Grand Cru - og allt í einum varð
héraðið flóknara en áður. Um
fimmtíu ekrur eru flokkaðar
sem Grand Cru og má setja nafn
þeirra á flöskumiðann. Að auki
má setja ýmis nöfn á flöskumið-
ann þó að ekki sé um Grand Cru
að ræða. Þetta telja margir
framleiðendur þversögn og
t neita að nýta sér þetta kerfi þó
að þeir eigi ekrur á þessum
svæðum.
Það er hins vegar augljóst að
jarðvegur - eða terroir - Elsass
býður upp á flokkun af þessu
tagi. Það er gífurlegur munur á
víni milli ekra og flokkaðar ekr-
ur búa flestar yfir miklum per-
sónuleika.
Ekrur, sem flokkaðar eru sem
Grand Cru má einungis rækta
Riesling, Gwurztraminer, Tokay
og Muscat á hyggist menn nýta
sér skilgreininguna. Þekkt nöfn
eru m.a. Schlossberg, Hengst og
Rangen.