Morgunblaðið - 14.01.1996, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 14. JANÚAR 1996 B 7
12 ' • ,<■ j
SKIPALÓN — vatnslitamynd eftir Kristínu Jónsdóttur.
Joh. Chr. Drewsen, eigandi
pappírsverksmiðjunnar og
góðvinur margra Islendinga.
með ósköpum og lauslætisbrigsl-
um.
Kristín Jónsdóttir listmálari,
eiginkona Valtýs Stefánssonar rit-
stjóra, hefir málað einkar fagra
mynd af æskuheimili Skipalóns-
bræðranna Þorsteins og Þórðar
Daníelssona. Þeir áttu margháttuð
samskipti við Drewsensheimilið.
Þórður lærði landbúnaðarfræði hjá
Drewsen og hvarf þangað síðar,
sem verksmiðjustjóri. Telja má lík-
legt að Þórður, eða aðrir íslenskir
nemendur Drewsens, hafi gengist
fyrir því að bera þang og þara í
garða á Strandmyllunni. Þess er
getið í danskri garðyrkjubók að
það hafi tíðkast þar á bæ. Þarinn
var kjörinn í kartöflugarða. Það
vissu íslendingar.
Um I.C. Drewsen er sagt í bók-
inni „Danmarks Havebrug og
Gartneri til Aaret 1919“: At an-
lægge Jordkuler, dækkede með
Tang, Halm og Jord, er en Opbe-
varingsmaade, sem eftir de höjnor-
diske Forbilleder, först indförtes í
dansk Planteavl af I.C. Drewsen,
Ejer af Strandmöllen, og en af
Datidens mest kendte, landökono-
miske Forfattere."
Drewsen vakti snemma athygli
vegna ýmissa tilrauna sinna í bú-
skap. Hann lagði stund á kartöflu-
rækt og gulrófna- og grænmetis-
rækt. Fjárbú stofnaði hann. Er þar
sérstaklega getið um spænskt kyn
og Southdown. Drewsen taldist í
flokki ftjálslyndra framfarasinna.
Sjálfur kallaði hann sig („landökon-
omisk republikaner")... Hann gaf
út tímarit um landbúnað. Þýddi
bækur og ritgerðir. Lét sig skipta
mannréttindamál, þar fram frum-
varp um kjörgengi gyðinga 1838.
Samband hans og fjölskyldu hans
við Islendinga spannar áratugi.
Fjölskylda Drewsens eignaðist
pappírsverksmiðjuna við Strand-
mölíen og stýrði starfsemi þar allt
frá lokum 17. aldar. Johan Christ-
ian Drewsen lærði sjálfur allt til
verka hjá þýskum sveinum er
störfuðu hjá föður hans. Lauk hann
prófi í iðninni. Franska byltingin
hafði djúp áhrif á Drewsen og
horfði svo um skeið að hann gripi
korðann og skundaði á vígvöllinn.
Ákafi hans og vígamóður sefaðist
er hann gekk að eiga dóttur leikar-
JÓNAS Hallgrímsson
ans Michaels Rosing. Faðir Drews-
ens fól honum stjórn verksmiðj-
unnar. Árið 1810 varð hann eig-
andi hennar er faðir hans andað-
ist. Strandmyllan, heimili Drews-
ens, var lengi samkomustaður
skálda og listamanna. Oehlen-
schláger var tíður gestur, auk
margra þekktra leikara og andans
manna. Drewsen fylgdist vel með
þróun og framförum pappírsfram-
leiðslu og-vélakosts. Hann lét sér
fátt óviðkomandi. Tók virkan þátt
í málefnum bænda og samtökum.
Varð forvígismaður landbúnaðar-
samtaka og útgefandi tímarita um
landbúnað. Hann sat stéttaþingið
í Hróarskeldu, var góðvinur Jónas-
ar Collins forstöðumanns og etas-
ráðs, en hann var íslendingum
mjög vinveittur. Tengdust þeir
Collin og Drewsen ættarböndum.
Drewsen barðist ákaft fyrir varð-
veislu og viðhaldi danskrar tungu
í Slésvík.
Pappírsverksmiðjan stóð á
gömlum merg, allt frá 17. öld. Það
var fyrst er Drewsensfjölskyldan
eignaðist fyrirtækið að fjör færist
í starfsemina. Þeir sem ritað hafa
um verksmiðjureksturinn þakka
það dugnaði og framtaki Christ-
ians Drewsens hve vel tókst til um
vélvæðingu er hann festi kaup á
nýtísku vélum og náði með þeim
hætti forystu í pappírsframleiðslu.
Margur kynni að halda að lýsing
Jónasar Hallgrímssonar eigi við
bágborið ástand húsakynna á
frægu setri pappírsverksmiðjueig-
andans Christians Drewsens sem
sat rausnargarð og veitti forstöðu
stórfyrirtæki Drewsensfeðga þeg-
ar Jónas var á rannsóknarferð
sinni við Táralæk. Þessu var á
annan veg farið. Húsin voru traust
og vel byggð. Feðgarnir, eigendur
verksmiðjunnar, spöruðu hvergi að
fylgjast með framförum og búa
fyrirtæki sitt bestu tækjum. Hins-
vegar varð ekki hjá því komist að
vélaskrölt hefði sín áhrif og hrikti
í stoðum af þeim sökum og auðvit-
að hlaut að skrjáfa í pappírnum,
sem framleiddur var í víðkunnu
fyrirtæki, sem kennt var við
Strandmylluna.
Höfundur er fyrrvernndi útvarps-
þulur
ÆTTFRÆÐINÁMSKEIÐ
Hjá Ættfræðiþjónustunni, Austurstræti 10A, hefjast bráðlega 5-7
vikna grunnnámskeið (mæting einu sinni í viku), einnig framhalds-
námskeið í Reykjavík og helgarnámskeið út á landi (Keflavík,
Akranesi og víðar). Kennd er ættarleit og uppsetning ætta.
Þjálfun við frábærar aðstæður til rannsókna. Hagstætt verð.
Leiðbeinandi sem fyrr Jón Valur Jensson. Ættfræðiþjónustan er
með á annað hundrað nýlegra og eldri ættfræði- og æviskrárríta
til sölu, kaupir slík rit og tekur í skiptum. Bóksöluskrá send
ókeypis. Upplýsingar í síma 552-7100.
Ættfræðiþjónustan, Austurstræti 10A,
s. 552-7100.
UTSALA - UTSALA
Jakkar frá kr. 5.000
Dragtir frá kr. 5.000
Peysur frá kr. 1.500
Blússur frá kr. 1.000
Pils frá kr. 1.500
Opið á laugardögum frá kl. 10-14.
mmarion
Reykjavíkurvegi 64, sími 565 I 147
Valgerður Einarsdóttir:
Ég hef stundað æfingabekkina í 2 ár og
líkað mjög vel. Ég var slæm af vöðva-
bólgum og er nú allt önnur. Ég mæli því
eindregið með æfingabekkjunum.
Margrét Ámundadóttir:
Vilhelmína Biering:
Stefanía Daviðsdóttir:
Ætingabekkir Hreytingar.Rmúk 24, sími 568 0677
Opið irá kl. 9-12 off 15-20 - Frír kynningartími
Ég hef stundað æfingabekkina í tvö ár
og finn stórkostlegan mun á vextinum.
Og ekki hvað síst hafa vöðvabólgur og
höfuðverkur algjörlega horfið. Þetta er
það besta sem ég hef reynt og vil ekki
missa úr einn einasta tíma.
Ég er eldri borgari og hef verið hjá
Sigrúnu í æfingabekkjunum í 5 ár og
hlakka til í hvert sinn. Mér finnst þetta
ómetanleg hreyfing fyrir alla vöðva og
finnst mér ég ekki mega missa úr einn
tíma enda finnst mér að eldri borgarar
eigi að njóta þess að vera í æfingum til
að halda góðri heilsu og um leið hafa
eigin tíma.
Reynslan hefur sýnt að þetta æfingakerfi hentar
sérlega vel fólki á öllum aldri, sem ekki hefur
stundað einhverja líkamsþjálfun í langan tíma.
Æfingakerfið er einnig gott fyrir fólk, sem ekki
stundar almenna leikfimi vegna stífra vöðva
o.fl. 7 bekkja æfingakerfið liðkar, styrkir og
eykur blóðstreymi til vöðva þannig að ummál
þeirra minnkar. Einnig gefur það gott nudd og
slökun.
Undirrituð hefur stundað æfingabekki-
na reglulega í 5 ár og líkað mjög vel.
Ég þjáðist verulega af liðagikt og
vöðvabólgum og þoldi þess vegna ekki
venjulega leikfimi. Með hjálp
æfingabekkja hefur vöðvabólgan smá
saman horfið og líðan í liðamótum allt
önnur. Þetta er eitthvað það besta
æfingabekkjakerfi fyrir allan líka-
mann sem flestir ættu að þola.
• Ert þú með lærapoka?
• Ert þú búín að reyna allt, án árangurs.
• Hjá okkur nærðu árangri.
• Prófaðu og þú kemst að því að senti-
metrunum fækka ótrúlega fljótt.
• Eru vöðvabólgur að hrjá þig í baki,
öxlum eða handleggjum?
• Stirðleiki í mjöðmum og þreyta í fótum?
• Vantar þig aukið blóðstreymi, þol og
slökun?
• Þá hentar æfingakerfið okkar vel.