Morgunblaðið - 10.03.1996, Blaðsíða 20

20 SUNNUDAGUR 10. MARZ 1996
MORGUNBLAÐIÐ

PÁLL Halldórsson, stjórnarformaður Kælismiðjunnar Frosts, og Jónatan S. Svavarsson, framkvæmdastjóri fyrirtækisins.
TÆKNIÞEKKING
UNDIRSTAÐAN
VESKIPri AIVINNULÍF
Á SUNNUDEGI
►Páll Halldórsson er 37 ára, fæddur og uppalinn á Hólma-
vík. Hann nam flugvélaverkfræði við Embry-Riddle Aero-
nautical University, Daytona Beach í Flórída og lauk prófi
þaðan 1985. Hann lauk jafnframt námi í viðskipta- og
rekstrarfræðum frá Endurmenntunarstofnun Háskóla Is-
lands 1993. Páll starfaði sem tæknistjóri flugrekstrarsviðs
Landhelgisgæslunnar í eitt ár og síðan á verkfræðideild
Flugleiða í fjögur ár en um þriggja ára skeið var hann
framkvæmdasljóri íslenska stálfélagsins. í dag starfar
hann sem forstöðumaður Flugleiða innanlands. Eiginkona
Páls er Stella Óladóttir viðskiptafræðingur og eiga þau
tvær dætur, Karitas 16 ára og Karen Nadíu 9 ára.
► Jónatan S. Svavarsson er 35 ára, fæddur og uppalinn í
Reykjavík. Hann er tæknistúdent frá Tækniskóla Islands
og tók síðan fyrsta hluta í véltæknifræði við sama skóla
og fór þaðan til Danmerkur. Þar lagði hann stund á véla-
verkfræði og lauk prófi með meistaragráðu í rekstrar- og
hagverkfræði. Að námi loknu starfaði hann sem fram-
leiðslustjóri hjá Marel hf. í fjögur ár og í stuttan tíma sem
framkvæmdastjóri hjá Softís hf. áður en hann tók við starfi
sem framkvæmdastjóri Kælismiðjunnar Frost hf. Eiginkona
Jónatans er Líney Tryggvadóttir kjólameistari og eiga þau
þrjú börn, Svavar 14 ára, Bryndísi 12 ára og Halldór 2ja ára.
Eftir Holl Þorsteinsson
KÆLISMIÐJAN Frost
hf. er fyrirtæki sem
vaxið hefur hratt frá
stofnun þess í lok árs-
ins 1993, og hefur
velta þess aukist úr
258 milljónum króna
árið 1994 í um 417 milljónir á síð-
asta ári. Áætlað er að veltan í ár
verði um 465 milljónir, en stjórn-
endur fyrirtækisins hafa tekið þá
stefnu að hægja aðeins á ferðinni.
Fyrirtækið sérhæfir sig í hönnun,
nýsmíði, uppsetningu, aðlögun og
viðhaldi frysti- og kælikerfa og er
það með starfsemi bæði í Reykjavík
og á Akureyri. Starfsmenn í dag
eru 53 talsins og hefur þeim fjölgað
úr 19 þegar fyrirtækið var stofnað,
en 16 starfsmenn eru á Akureyri
og 37 í Reykjavík.
Kælismiðjan Frost var stofnuð
upp úr litlu fyrirtæki sem var með
starfsemi í Kópavogi, en það sinnti
mest minni kælikerfum, og kæli-
deild Slippstöðvarinnar Odda á
Akureyri, sem sérhæfði sig meira
í stærri iðnaðarkerfum. Auk þess
var Eignarhaldsfélagið Alþýðu-
bankinn hf. stofnandi fyrirtækisins
og lagði því til fjármagn ásamt
starfsmönnum sem voru stofnfélag-
ar.
Framkvæmdastjóri fyrirtækisins
er Jónatan S. Svavarsson og stjórn-
arformaður þess er Páll Halldórs-
son. Páll hefur verið stjórnarfor-
maður frá stofnun þess, en hann
er fulltrúi Eignarhaldsfélagsins Al-
þýðubankans hf. í stjórninni, en
Jónatan hóf störf hjá fyrirtækinu í
árslok 1994. Þeir segja að fyrirtæk-
ið sé ágætt dæmi um það þegar
vel hafi tekist til með sameiningu
fjármagns og ólíkrar þekkingar frá
fleiri aðilum.
„Við erum komnir með rekstur
sem er allt annar en var hjá fyrir-
tækinu í Kópavogi og umfangið
hefur vaxið úr 63 milljónum hjá því
árið 1993 í rúmar 400 milljónir á
síðasta ári. Þá hefur viðskiptavina-
hópurinn breikkað verulega. Fyrsta
starfsárið vorum við í leiguhúsnæði
á Akureyri og í húseignum sem
gamla fyrirtækið í Kópavogi átti
þar. Skrifstofa, markaðsdeild og
tæknideild flutti svo þaðan í Hafn-
arhúsið, og um mánaðamótin okt-
óber-nóvember í fyrra fluttum við
svo alla starfsemina hér fyrir sunn-
an í húsnæði sem tekið var á leigu
til 10 ára að Fiskislóð 125. Um
svipað leyti var svo starfsemin á
Akureyri flutt úr leiguhúsnæði í
eigið húsnæði við Fjölnisgötu,“ seg-
ir Páll.
2% af veltunni í endurmenntun
Sem fyrr segir sérhæfir Kæli-
smiðjan Frost sig í þjónustu við
kæli- og frystiiðnaðinn, og spannar
starfsemin allt sviðið frá hönnun
og ráðgjöf í framleiðslu, uppsetn-
ingar, þjónustu og sölu á rekstrar-
vörum til þessa iðnaðar. Árið 1994
var stór hluti veltu fyrirtækisins í
verktöku, en það ár segir Jónatan
að ekki hafi náðst nægilega mikil
velta í þjónustu, og á síðasta ári
var sá þáttur bættur og umsvifin
aukin. Á þessu tímabili var líka lögð
aukin áhersla á vöruþróun og upp-
byggingu á tæknideild, en fjölgað
var úr einum tæknifræðingi og ein-
um tækniteiknara í fjóra verk- og
tæknifræðinga í lok ársins.
„Það er lítið framboð á reyndum
kælimönnum hvort sem er í þjón-
ustu eða tæknivinnu en markaður-
inn býður einfaldlega ekki upp á
það. Fjölgunin hjá okkur er í raun
og veru öll háð því að við kennum
mönnum þetta sérsvið og erum við
því í ákveðnu uppalendahlutverki í
þessum vexti fyrirtækisins. Auk
þess eru um 2% af veltu ársins
ætluð til endurmenntunar,“ segir
Jónatan.
Stefnumótun framundan
Verkefni Kælismiðjunnar Frosts
eru allt frá því að veita kaupmönn-
um, ölgerðum og fleiri aðilum þjón-
ustu við litlar kæligeymslur og upp
í það að hanna og smíða frysti- og
kælikerfi af stærstu gerð fyrir aðila
í matvælaframleiðslu og flutning-
um. Verktakastarfsemi fyrirtækis-
ins byggir á því að koma með drög
að lausn sem seld er viðskiptavinin-
um og síðan sér fyrirtækið um fulln-
aðarhönnun á því sem þarf að fram-
leiða eða velur efnishluta erlendis
frá, en einnig framleiðir það þá hluti
sem þarf og þá aðallega á verkstæð-
inu á Akureyri. Síðan annast fyrir-
tækið uppsetningu á frysti- og
kælikerfunum og sér um stillingu
á þeim og annast þjónustu, en það
liggur t.d. með um 40 milljóna
króna varahlutalager í því skyni að
geta brugðist skjótt við hvoit sem
þörf er á þjónustu við skip á hafi
úti eða fyrirtæki í landi. Kælismiðj-
an Frost er umboðsaðili danska
fyrirtækisins Sabroe sem verður
hundrað ára á þessu ári og veltir
rúmlega 20 milljörðum króna ár-
lega. Þeir Páll og Jónatan segja það
mikinn styrk að hafa þennan bak-
hjarl því þangað sé bæði hægt að
sækja viðbótarþekkingu ef því sé
að skipta og stuðning að ýmsu öðru
leyti.
„Meðal stærri verkefna sem við
höfum annast er frystigeymsla
Eimskips í Sundahöfn, sem er
stærsta frystigeymsla á íslandi. Þá
höfum við unnið fýrir mjólkursam-
sölur, kjötvinnslur, sláturhús og
útgerðaraðila um allt land. í fram-
haldi af þessu ætlum við að reyna
að staldra aðeins við og styrkja
innviði fyrirtækisins. Við erum að
leggja af stað í stefnumótun til
þess að átta okkur á því hvar styrk-
leiki okkar liggur helst og spyija
okkur hvort við eigum að vera með
þetta allt saman undir eða einbeita
okkur að afmarkaðari þáttum.
Þetta eru einfaldlega hlutir sem við
höfum ekki haft tíma til að velta
fyrir okkur þar sem við höfum ver-
ið uppteknir við að halda utan um
það sem við höfum verið að gera.
Við ætlum að byggja upp fyrirtæk-
ið þannig að það sé vænlegur fjár-
festingarkostur, en við erum komn-
ir með það á Opna tilboðsmarkaðinn
og ætlum okkur að styrkja innviði
þess áður en við tökum næstu
skref,“ segir Páll.
Akureyrardeildin helsta
undirstaðan
Deild fyrirtækisins á Akureyri
hefur, að sögn Páls, verið ein helsta
undirstaða þess en þar fer t.d. fram
aðalframleiðslan á þrýstihylkjum en
síðastliðið sumar fékkst vottun hjá
Lloyd’s á framleiðsluferlinu hvað
varðar suðu. Hylkin innihalda allt
upp í nokkur tonn af kælimiðlum
og eru kröfur vegna framleiðslunn-
ar mjög strangar og öll hönnun
tekin út og hylkin röntgenmynduð.
Á Akureyri fer einnig fram smíði á
vélasamstæðum og þrýstivélarými,
en dæmi um það er búnaður sem
seldur var til Seaflower í Namibíu
síðastliðið haust þar sem Kælismiðj-
an Frost setti upp frystibúnað í
frystihús. Þá var frystivélarými fyr-
ir húsið smíðað inn í 40 feta stál-
gám og leið innan við vika frá því
gámurinn kom til Namibíu þar til
búið var að tengja hann við kerfið
í frystihúsinu og gangsetja það.
Annar stór liður er framleiðsla á
einangrun fyrir frystilagnir, en það
er úretan-einangrun sem sprautað
er inn í staðlaðar álkápur utan um
rörin.
Þeir Páll og Jónatan segja það
bæði hafa kosti og galla að vera
með starfsemi fyrirtækisins á
tveimur stöðum á landinu en kost-
irnir séu þó mun meiri en gallarnir.
Stjórnunarlega leggi það á ákveðn-
ar byrðar, en varðandi þjónustu-
þáttinn sé það mikill kostur og
þannig komist þeir alltaf til við-
skiptavinarins hvernig sem t.d.
færð sé háttað. „Þarna er oftast
um svo gífurlega mikla fjárfestingu
að ræða sem ekki má stöðvast og
því leggjum við metnað okkar í það
að leysa úr málum manna sem fyrst
ef eitthvað fer úrskeiðis," segir Páll.
40% markaðshlutdeild
Jónatan segir að veltan í frysti-
og kæliiðnaði hér á landi sé um
einn milljarður króna, og fyrirtækið
hafí sett sér það markmið að ná
um 40% markaðshlutdeild og það
hafi gengið eftir á síðasta ári. Hann
segir markaðinn vera sífellt að
stækka, bæði vegna þess að komið
sé að endurnýjun á búnaði í frysti-
húsum sem jafnvel sé orðinn tuga
ára gamall og Sambandið og Sölu-
miðstöð hraðfrystihúsanna settu
upp á sínum tíma, auk þess sem
verið sé að fara inn á ný svið.
„Á undanförnum árum hafa
menn í fiskvinnslunni alveg sérstak-
lega verið að fjárfesta í kvóta,
markaðssetningu og vöruþróun.
Næsta stig á eftir var framleiðni-
aukandi fjárfestingar eins og flæði-
línur og vogir frá Marel og fleirum,
en nú er kannski komið að því að
tryggja að sá búnaður sem er for-
senda fyrir því að hægt sé að af-
henda gæðavöru, þ.e. kæli- og
frystibúnaðurinn, sé í lagi og af
fullkomnustu gerð. Við erum að
taka þátt í því að auka þennan
markað með vöruþróun, og eitt
dæmið er frystir sem er íslensk