Morgunblaðið - 12.09.1996, Qupperneq 4

4 FIMMTUDAGUR 12. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
F orvarnargjald inn-
heimt í fyrsta skipti
23 íslensk
skip eru í
Smugunni
& '
íai' <i
Bréf Fiskmarkaðar Suðurnesja til bæjarsljórnar Sandgerðis
Vilja taka að sér
rekstur hafnarinnar
Ósló. Morgunblaðió.
LÍTIL veiði í Smugunni hefur leitt
til þess, að íslensku togurunum þar
hefur fækkað verulega. Voru þeir
52 í ágústlok en eru nú ekki nema
23 að því er norska strandgæslan
upplýsir.
Mjög lítil veiði hefur verið í Smug-
unni ef undan er skilið eitt og eitt
skot og segir Lars Kjoren hjá strand-
gæslunni, að íslensku skipunum hafi
verið að fækka jafnt og þétt að und-
anförnu. Eru þau nú aðeins 23 eins
og fyrr segir auk fímm skipa, sem
skráð eru í Sierra Leone og Panama.
Aflinn hefur verið þetta eitt og
upp í þijú tonn í hali, sem þykir
ekki mikið, en 5. þ.m. var þorskafl-
inn í Smugunni kominn í 24.000
tonn, sem er næstum það sama og
á þessum tíma fyrir ári.
FISKMARKAÐUR Suðurnesja er að
kanna möguleika á að taka við
rekstri hafnarinnar í Sandgerði. Ef
samningar nást milli Fiskmarkaðs-
ins og bæjarstjómar Sandgerðis
verður Sandgerðishöfn fyrsta höfnin
í íslensku bæjarfélagi sem er rekin
af einkaaðilum.
Að sögn Grétars Mar Jónssonar,
formanns hafnarstjórnar, er málið
enn á viðræðustigi en bæði hafnar-
stjórn og bæjarstjórn eru tilbúnar að
skoða tilboð Fiskmarkaðsins í rekst-
urinn. „Ef það kemur til með að spara
peninga í rekstri hafnarinnar og þjón-
ustan helst svipuð eða eykst, erum
við mjög spenntir fyrir því að skoða
mögluleikann á því að einkavæða
rekstur hafnarinnar. Þetta gæti auk-
ið viðskipti við höfnina hér í Sand-
gerði og jafnframt skilað meiri tekj-
um til bæjarins. Ef af samningi verð-
ur yrði hann væntanlega gerður til
eins árs og þá til reynslu."
Grétar segist ekki hafa trú á að
um opið útboð á rekstri hafnarinnar
yrði að ræða heldur myndu hafnar-
yfirvöld gera forkönnun meðal þeirra
sem vinna við höfnina og eiga mögu-
leika á að samnýta starfsfólk.
Aukin starfsemi í Sandgerði
Fiskmarkaður Suðurnesja er að
byggja nýtt hús við höfnina í sam-
vinnu við Sandgerðisbæ undir starf-
semi markaðsins.
Logi Þormóðsson, stjórnarformað-
ur Fiskmarkaðs Suðumesja, segir að
ef fyrirtækið taki yfír rekstur Sand-
gerðishafnar muni nýja húsið einnig
vera nýtt undir starfsemi hafnarinnar
og hafnarvogin m.a. flutt þangað.
„Það liggur beint við að rekstur
hafnarinnar og fiskmarkaðsins séu
á sömu hendi og ekkert sem mælir
á móti því að Fiskmarkaðurinn taki
að sér rekstur hafnarinnar líkt og
fram kemur í umsögn félagsmála-
ráðuneytisins um málið. Fiskmark-
aðurinn er þegar með starfsemi í
Sandgerðishöfn. Viðræður eru enn
á frumstigi og við erum að karina
hvort þetta er hagkvæmt. Almennt
er tekið vel í hugmyndina og ef
okkur tekst að komast að samkomu-
lagi munum við auka starfsemi fisk-
markaðsins í Sandgerði. Frysti-
geymslan í nýja húsinu yrði stækk-
uð til þess að þar væri hægt að
taka við afla frystiskipanna en hing-
að til hefur Fiskmarkaðurinn ein-
ungis afgreitt þau í Keflavík," seg-
ir Logi.
Morgunblaðið/Þorkell
Flugvélum
beint til
Akureyrar
FLUGUMFERÐ á Reylgavíkur-
flugvelli varð fyrir nokkrum
truflunum fyrri part dags í gær
vegna þoku.
Flugleiðavél frá Akureyri
gerði tvær tilraunir til að komast
til Reykjavíkur. í fyrri tilraun
varð hún að snúa við til Akur-
eyrar en í hinni síðari lenti hún
í Keflavík. Vél frá Flugfélagi
Norðurlands sem einnig var á
leið frá Akureyri varð að snúa
við og vél sem var að koma frá
Narssarssuaq á Grænlandi hætti
við að koma til Reykjavíkur og
lenti á Akureyri.
í gærkvöldi hafði þokunni
nokkuð létt og flugumferð gekk
eðlilega. Flugumferð hefur farið
meira og minna úr skorðum und-
anfarna daga vegna þokunnar
en horfur voru taldar þokkalega
góðar fyrir daginn í dag.
Nemur 0,2
prómillum
af bruna-
bótamati
FORVARNARGJALD er nú inn-
heimt í fyrsta skipti með bruna-
tryggingum fasteigna, en lög þar
að lútandi voru samþykkt á Alþingi
í vor og tóku gildi 1. júlí í sumar.
Gjaldið nemur 0,2 prómillum af
vátryggingaverðmæti bruna-
tryggðra fasteigna í landinu og er
gert ráð fyrir að það skili 400 millj-
ónum króna í tekjur í svonefndan
Forvarnasjóð sem tekið hefur við
hlutverki Ofanflóðasjóðs.
Ef miðað er við að brunabótamat
fasteignar sé 10 milljónir króna
þýðir þetta að forvarnargjald vegna
þeirrar fasteignar nemur 2 þúsund
krónum. Iðgjaid vegna brunatrygg-
ingar þessarar sömu fasteignar
myndi nema 1.400 krónum, en auk
brunatryggingariðgjaldsins og for-
varnargjaldsins greiða eigendur
fasteigna viðlagatryggingargjald
og umsýslugjald með brunatrygg-
ingunni. Af fasteign sem er 10
milljónir að brunabótamati eru
greiddar 3.200 krónur í viðlaga-
tryggingu og 250 krónur í umsýslu-
gjald. Greiðsla vegna brunatrygg-
ingar í þessu tilviki nemur því 6.850
krónum.
10% álag á iðgjöld
viðlagatryggingar
Samkvæmt lögum sem samþykkt
voru í vor fær Forvarnasjóður að
auki á næstu fimm árum 38% af
heildariðgjaldatekjum Viðlaga-
tryggingar íslands, en 5% eftir það.
Jafnframt er lagt sérstakt 10%
aukaálag á iðgjöld viðlagatrygg-
inga næstu fimm árin. Er gert ráð
fyrir að tekjur Forvarnasjóðs vegna
þessa geti numið 200 milljónum
árlega. Að auki er gert ráð fyrir
árlegu framlagi til sjóðsins á fjár-
lögum í samræmi við fram-
kvæmdaáætlun.
Norrænir fangelsismálastj órar hittast á árlegum fundi í Reykjavík
Refsingfin
og mildin
fari saman
ÁRLEGUR fundur fangelsismála-
stjóra á Norðurlöndum hófst á Hótel
Sögu í Reykjavík í gærmorgun. Á
fundinum er fjallað almennt um
stöðu fangelsismála og þróun af-
brota á Norðurlöndunum. Sérstak-
lega er rætt um alnæmi og HIV-
smit meðal fanga, erfiða fanga og
fíkniefnaneytendur í fangelsum,
öfgahópa og mótorhjólaklíkur og
skipulagða alþjóðlega afbrotastarf-
semi.
Á blaðamannafundi sem efnt var
til í gær vegna fundarins voru fang-
elsismálastjórarnir meðal annars
spurðir um helstu verkefni sem fang-
elsismálayfirvöld í hveiju landi
stæðu frammi fyrir nú. Flestir voru
þeir á einu máli um að endurskoða
þyrfti stjórnun og skipulag fangels-
anna. Einnig töldu þeir brýnt að
bæta menntun starfsmanna og að-
búnað í fangelsunum.
Auk þessara atriða er eitt af brýn-
ustu verkefnum finnskra fangelsis-
yfirvalda að gera við gömul fang-
elsi, sem meðal annars hafa verið
gagnrýnd fyrir lélega hreinlætisað-
stöðu. Einnig stendur fyrir dyrum
að byggja nýtt fangelsi fyrir 150
fanga i Helsingfors, að sögn finnska
fangelsismálastjórans, K.J. Láng.
Breytt hlutverk fangavarða
Bertel Österdahl, fangelsismála-
stjóri í Svíþjóð, sagði frá góðri
reynslu Svía af rafrænu eftirliti með
dómþolum og samfélagsþjónustu í
stað hefðbundinnar fangelsisvistar.
Danski fangelsismálastjórinn,
Christian Trenning, gerði breytt
hlutverk fangavarða að umtalsefni.
„Nú er það ekki lengur einungis
fólgið í gæslu fanganna. Það snertir
einnig og ekkert síður menntun og
atvinnu fanganna," sagði hann.
í Noregi er varið meira en einum
milljarði norskra króna á ári til
fangelsismála eða sem svarar rúm-
um tíu milljörðum íslenskra króna.
Fangelsismálastjórinn þar i landi,
Erik Lund-Isaksen, sagði nauðsyn-
legt að reyna að fá meira fyrir þá
peninga. Til dæmis nefndi hann að
allt of margir fangar kæmu aftur
og aftur inn í fangelsin vegna end-
1 Hp 1
1 r
Morgunblaðið/Golli
NORRÆNU fangelsismálasljórarnir Erik Lund-Isaksen frá Noregi, Christian Tronning frá Dan-
mörku, Haraldur Johannessen frá íslandi, Bertel Österdahl frá Svíþjóð og K.J. Láng frá Finnlandi.
urtekinna brota. Því þyrfti að
breyta.
Nýtt fangelsi stærsta
verkefnið
Haraldur Johannessen fangelsis-
málastjóri sagði íslensk fangelsis-
málayfírvöld glíma við svipuð vanda-
mál og starfsbræður hans tíunduðu.
„Okkar stærsta verkefni á næstu
árum er hinsvegar að byija á og ljúka
við nýtt afplánunar- og gæsluvarð-
haldsfangelsi á höfuðborgarsvæðinu.
Ríkisstjórnin sem nú situr við völd
hefur Iýst því yfír að það sé á stefnu-
skránni að reisa slíkt fangelsi. Með
tilkomu nýs fangelsis verður unnt að
fækka fangelsum hér á landi úr sex
í þijú og það mun hafa mikla hagræð-
ingu og sparnað í för með sér,“ sagði
Haraldur. Hann sagðist álíta rekstur
á fangelsi á margan hátt svipaðan
og rekstur á stóru fyrirtæki, markm-
iðið væri sem bestur rekstur fyrir sem
minnsta peninga.
Aðspurður um viðbrögð við um-
mælum dómsmálaráðherra nýlega
um nauðsyn harðari refsinga sagðist
fangelsismálastjóri vera svipaðrar
skoðunar og forseti Hæstaréttar.
„Ég tel að hér þurfí að fara saman
refsingin og mildin. Ég held að refs-
ing í sjálfu sér leysi ekki allan vanda,
við getum notað ýmis önnur úrræði
í þeim efnum. Kannski má segja að
það hljómi ankannalega, að fangels-
ismálastjóri íslands sé ekki refsi-
glaður maður en það segir margt
um mína skoðun á þessu máli, að
hátt í 30% af öllum þeim sem dæmd-
ir eru til fangelsisvistar á íslandi
afplána nú dóma sína utan veggja
fangelsanna," sagði Haraldur.
Hann kvaðst ekki telja það úr
vegi að ræða fyrst hvort þörf væri
á auknum refsingum og lengri dóm-
um áður en farið yrði að reisa fang-
elsi í stórum stíl. „Ég tel að refsilög
okkar séu ágæt en þó mættu áhersl-
ur sumstaðar vera með öðrum hætti.
Eg tek til dæmis undir að það mætti
dæma harðar fyrir brot gegn lífí og
limum en fjármálabrot," sagði Har-
aldur að lokum.