Morgunblaðið - 13.10.1996, Side 14

14 SUNNUDAGUR 13. OKTÓBER 1996
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Tréristur
Þorgerðar
ÞORGERÐUR Sigurðardóttir
myndlistarmaður gerði árið
1995 röð af tréristum eftir
fyrirmyndum á Marteinsklæð-
inu, frægu, gömlu altarisklæði
úr kirkjunni á Grenjaðarstað í
Suður-Þingeyjarsýslu.
Myndirnar voru fyrst sýnd-
ar í Listasafni Kópavogs í nóv-
ember 1995. Hluti þeirra var
síðan á páskasýningu í Hvera-
gerði 1996 og í anddyri Hall-
grímskirkju í sumar. Nú sýnir
Þorgerður tíu verkanna í safn-
aðarheimili Fella- og Hóla-
kirkju.
Marteinsklæðið er refil-
saumað, íslenskt altarisklæði
frá 14.-16. öld. Myndir þess
lýsa atvikum úr ævi dýrlings-
ins Marteins. Kirkjan á Gren-
jaðarstað, sem átti klæðið, var
helguð heilögum Marteini í
kaþólskum sið.
Tíu sóknarkirkjur voru
helgaðar heilögum Marteini á
íslandi í kaþólskum sið og saga
hans hefur varðveist í þremur
gerðum á íslensku frá miðöld-
um.
ívar Török
sýnir í Galleríi
Sævars Karls
ÍVAR Török hefur opnað sýn-
ingu í Galleríi Sævars Karls.
ívar er fæddur 1941 í Búda-
pest og fluttist til íslands 1969
og varð íslenskur ríkisborgari
1974. Verkin á sýningunni eru
ný og hafa ekki verið sýnd
áður.
Hann hefur starfað við leik-
myndahönnun og hannað yfir
100 leikmyndir, ásamt þessu
hefur hann starfað við útlits-
hönnun og grafíska hönnun
og kennt leikmynda- og þrí-
víddarhönnun við Myndlista-
og handíðaskóla íslands 1981.
ívar hefur haldið nokkrar
einkasýningar hér á landi og
í Noregi og Hollandi, það sem
af er árinu hefur hann einnig
haldið tvær samsýningar
ásamt konu sinni Magdalenu
M. Hermanns.
„Ægilega
þægilegt“
TRYGGVI Hansen og Vala
Valrún sýna myndir og mál-
verk á tveim veitingahúsum á
Suðurlandi þessa dagana.
Á Kaffi-Krús á Selfossi
stendur yfir sýning á 9 mynd-
um eftir þau tvö og á Kaffi
Lefolii á Eyrarbakka sýna þau
18 myndir. Myndirnar verða
til sýnis næstu 3-4 vikumar.
„Myndefni Tryggva er sem
fyrr vættir og verur landsins,
hugans heimar og hjartans
þrár. Myndefni Völu eru raun-
veruleg ævintýri hversdags-
lífsins, nautn og notalegheit,“
segir í kynningu.
Mjallhvít í
Möguleik-
húsinu
FURÐULEIKHÚSIÐ sýnir
leikritið „Mjallhvít og dverg-
arnir sjö“ í Möguleikhúsinu
sunnudaginn 13. október kl.
14 og er miðaverð 600 kr.
Þetta verður væntanlega eina
sýningin að sinni sem opin er
almenningi en þetta er farand-
sýning sem hægt er að panta
hvert á land sem er.
Snegla listhús fimm ára um þessar mundir
Tilgangurinn
að gera list og
listiðnað að-
gengilegri
LANGT og mjótt er yfirskrift sýn-
ingar sem opnuð hefur verið í
Sneglu listhúsi í tilefni af fimm
ára afmæli myndlistar- og listiðn-
aðargallerísins þar á bæ. Eiga
fjórtán af fimmtán listakonum sem
reka Sneglu verk á sýningunni.
Samkvæmt orðabók Háskólans
merkir orðið snegla vefjarspóla;
harðvítug sauðkind eða kvenskass.
Sneglur eru allar með viðurkennt
listnám að baki og er listsköpun
þeirra af margvíslegum toga, svo
sem hönnun fjölbreyttra listmuna
úr leir, textíl og tré og málun á
silki og pappír en tilgangurinn
með Sneglu listhúsi er að gera list
og listiðnað aðgengilegri fyrir al-
menning án milliliða. Starfsemin
er því einskonar framlenging á
vinnustofu listamannanna.
Að sögn einnar sneglunnar,
Helgu Pálínu Brynjólfsdóttur, á
Snegla rætur að rekja til tveggja
textílverkstæða sem starfrækt
voru í Reykjavík. Hafi aðstandend-
ur þeirra, ásamt nokkrum leir-
listarkonum, listmálurum og
myndhöggvurum, tekið saman
höndum um að koma sér upp hús-
næði sem gæti í senn verið verslun
og gallerí. Tók hópurinn, alls
fimmtán listakonur, á leigu gam-
alt hús á horni Klapparstígs og
Grettisgötu, sem staðið hafði autt
um hríð, en þar var áður vefnaðar-
vöruverslun og saumastofa. Gerðu
þær húsið upp sjálfar.
Hlaut það nafnið Snegla og var
opnað 12. október 1991. Hafa
listakonurnar allar götur síðan
skipt með sér störfum en þar eru
eingöngu seld verk eftir þær sjálf-
ar. „Það voru settar skýrar reglur
í upphafi og til þessa hefur ekki
verið ástæða til að gera breytingar
á fyrirkomulaginu," segir Sigríður
Erla, önnur snegla, en listakonurn-
ar gangast mánaðarlega fyrir
fundum þar sem starfsemin er
vegin og metin. „Snegla er rekin
á lýðræðisgrundvelli - það er eng-
in yfirstjórn hérna,“ segir þriðja
sneglan, Elín Guðmundsdóttir.
Sýningar eru fastur liður í starf-
semi Sneglu. Eru einkasýningar
og fámennar samsýningar lista-
kvenna af líkum meiði algengastar
en jafn fjölmenn samsýning og nú
hefur ekki verið haldin í annan
tíma. „Þetta er meira til gamans
gert í þeim tilgangi að minna á
afmælið en þetta hefur engu að
síður verið skemmtilegt og ögrandi
verkefni enda ekki hiaupið að því
að koma jafn mörgum verkum
fyrir í svona litlu rými,“ segir
Helga Pálína.
Næsta sýning sem fyrirhuguð
er í Sneglu er skiptisýning frá
galleríi í Björgvin, sem ku vera
eins konar spegilmynd af Sneglu.
Mikil forréttindi
Listakonurnar ljúka sundur um
það einum munni að það séu mik-
il forréttindi að reka sitt eigið list-
hús. „Þekking fólks á listiðnaði er
i mörgum tilfellum takmörkuð.
Sumir hafa til að mynda ekki hug-
mynd um hvað hugtakið textíll
stendur fyrir. Þess vegna er afar
mikilvægt að geta verið sjálfur á
staðnum til að leiðbeina fólki og
aðstoða það,“ segir Jóna S. Jóns-
dóttir, fjórða sneglan.
Listakonurnar segja að mikið
vatn hafi runnið til sjávar frá þvi
Snegla hafi verið sett á laggirn-
ar. Fjöldinn allur af sambærileg-
Morgunblaðið/Ásdís
TÓLF listakvennanna sem eiga verk á sýningunni í Sneglu.
um galleríum hafi sprottið upp í
nágrenninu, einkum á undanförn-
um tveimur árum, og samkeppnin
hafi því færst í vöxt. „Ætli þetta
sé ekki bein afleiðing af hand-
verkshvatningunni í samfélag-
inu,“ segir Sigríður Erla, „sem
hefur leitt til þess að virðingin
fyrir handverkinu hefur aukist,
þótt það endurspeglist að vísu
ekki í verðinu sem fólk er tilbúið
að borga.“
Sneglurnar segjast vera bjart-
sýnar á þessum tímamótum. Þær
séu komnar með fasta viðskipta-
vini og list þeirra höfði bersýnilega
til breiðari hóps en fyrir fimm
árum. Það sé því engin ástæða til
að láta deigan síga.
Auk sneglanna sem vitnað hef-
ur verið í hér að ofan eiga Arnfríð-
ur Lára Guðnadóttir, Björk
Magnúsdóttir, Erna Guðmarsdótt-
ir, Hrafnhildur Sigurðardóttir,
Ingiríður Óðinsdóttir, Ingunn Erna
Stefánsdóttir, Jóna Thors, Sonja
Hákansson, Vilborg Guðjónsdóttir
og Þuríður Dan Jónsdóttir verk á
sýningunni sem lýkur 2. nóvem-
ber.
Staða íslenskr-
ar leikritunar
„Reim-
leikar á
Reykja-
nesi“
HANNA Bjartmars Arnarsddóttir
hefur opnað málverkasýningu í Ris-
inu, Tjarnargötu 12 í Keflavík. Sýn-
ingin nefnist „Reimleikar á Reykja-
nesi“. „Nafnið vísar til myndefnisins
sem sótt er í frásagnir af draugum,
skrímslum, tröllum og öðrum kynja-
verum á Reykjanesi. Þarna birtast
fyrirbæri eins og Arnarfellslabbi,
strákhvelpingur sem gerði ferða-
mönnum gletting, spillti farangri,
fældi hesta og lamaði fé fyrir Krý-
svíkingum, Útskáladraugurinn, sem
meðal annars markaði ávallt fyrir
gröfum í kirkjugarðinum á Útskálum
áður en einhver dó þar í sókninni.
Tröllskessurnar Krýs og Herdís
koma einnig við sögu, skrímsli í
Kleifarvatni og Grænavatni að
ógleymdum marvætti og fleira ill-
þýði,“ segir í kynningu. Verkin eru
öll unnin á þessu ári.
Hanna Bjartmars Arnardóttir
stundaði nám í Myndlista- og hand-
íðaskóla íslands og síðar í Grafík-
HANNA Bjartmars Arnardóttir
sýnir í Risinu í Keflavík.
-skólanum Forum í Svíþjóð. Hún hef-
ur haldið nokkrar einkasýningar á
grafíkverkum og tekið þátt í samsýn-
ingum. Þetta er önnur málverkasýn-
ing Hönnu.
Sýningin verður opin á laugardög-
um og sunnudögum kl. 14-18 og á
fimmtudag og föstudag kl. 17-20.
Sýningunni lýkur 20. október.
Á ÞESSUM haustmánuðum eru
liðin 200 ár frá því að skólapiltar
í Hólavallaskóla hófu að æfa fyrsta
íslenska leikritið sem vitað er með
vissu að leikið var hér á landi, en
það var „Hrólfur“ eftir Sigurð
Pétursson, síðar sýslumann. Af
þessu tilefni efnir Listaklúbbur
Leikhúsjallarans og Leikskáldafé-
lags Islands til umræðukvölds um
stöðu íslenskrar leikritunar tveim-
ur öldum síðar. Umræðan fer fram
í Leikhúskjallaranum 14. október
og hefst kl. 21.
Frummælendur eru; Ólafur
Haukur Símonarson, leikskáld og
formaður Leikskáldafélags íslands,
Hafliði Amgrímsson, leiklistar-
ráðunautur Leikfélags Reykjavík-
ur, María Kristjánsdóttir, leikstjóri
og leiklistarstjóri Ríkisútvarpsins,
Hrafnhildur Hagalín Guðmunds-
dóttir leikskáld, Steinunn Jóhann-
esdóttir, leikskáld og rithöfundur,
Hávar Sigurjónsson, leiklistarráðu-
nautur Þjóðleikhússins.
Þess má geta að Hafliði og
Hávar eru báðir höfundar leik-
gerða og Hrafnhildur Hagalín,
sem hlaut leikskáldaverðlaun
Norðurlandanna fyrir leikrit sitt
„Ég er meistarinn“ og dvelst nú
í París, er komin til landsins í
nokkra daga til að taka þátt í
umræðufundinum.
Pallborð skipa; Jón Viðar Jóns-
son, leiklistarfræðingur og gagn-
rýnandisDagsljóss, Þórhildur Þor-
leifsdóttir, leikstjóri og leikhús-
stjóri L.R., Stefán Baldursson,
leikstjóri og Þjóðleikhússtjóri, Árni
Ibsen, leikskáld og rithöfundur,
og Sveinn Einarsson, leikskáld og
leikstjóri sem jafnframt stýrir
umræðum.
Eins og fyrr segir hefst um-
ræðukvöldið kl. 21 en húsið verður
opnað kl. 20.30. Aðgangseyrir er
400 kr. fyrir meðlimi í Lista-
klúbbnum, Leikskáldafélaginu og
Höfundasmiðjunni en 600 kr. fyrir
aðra.