Morgunblaðið - 02.02.1997, Síða 56

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN I, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL@CENTRUM.IS / AKUREYRl: KA UPVANGSSTRÆTI 1
SUNNUDAGUR 2. FEBRÚAR1997
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
&
Morgunblaðið/Egill Egilsson
Heimsókn í sveitina
YNGSTU nemendur Grunnskól-
ans á Flateyri brugðu sér nýlega
að Vöðlum með kennara sínum,
Sigrúnu Sóleyju Jökulsdóttur.
Tilgangur heimsóknarinnar var
að kynna þeim hvernig lífið i
sveitinni gengi fyrir sig.
Árni Brynjólfsson bóndi á
Vöðlum tók á móti börnunum
og sýndi þeim húsin þar sem
kýr, kálfar og kindur hafa
samastað yfir veturinn. Krökk-
unum fannst lyktin innandyra í
sterkara lagi, en athyglin beind-
istþó aðallega að dýrunum sem
voru ekki viðbúin þessari
óvæntu innrás. Árni bauð
krökkunum síðan upp á mjólk
beint úr spenanum og var ekki
laust við að sum börnin grettu
sig við tilhugsunina. Eftir að
hafa smakkað á ferskri mjólk-
inni hvarf grettan eins og dögg
fyrir sólu.
Morgunblaðið/Kristján
HALLDÓR Gestsson, yfirverkstjóri hjá Samheija, og Brynjólfur
Oddsson, fiskilóðs á Onward Highlander, fyrir framan togarann
í Fiskihöfninni á Akureyri.
Vinmitíma-
tilskipun ESB
Uppstokk-
unhjá
Vegagerð
VEGAGERÐ ríkisins hefur
sagt upp vinnutímatilhögun
starfsmanna sinna vegna
gildistöku vinnutímatilskip-
unar Evrópusambandsins
Að sögn Jóns Rögnvalds-
sonar aðstoðarvegamála-
stjóra þarf að endurskipu-
leggja vinnutilhögun hjá
Vegagerðinni vegna þessara
nýju reglna en hann sagði
að hér væri fyrst og fremst
um formbreytingu að ræða.
„Það þótti vissara að segja
vinnutímatilhöguninni form-
lega upp til að þetta væri
laust. Þetta er í rauninni bara
uppstokkun sem gera á til
þess að skipuleggja þessi mál
upp á nýtt vegna nýju vinnu-
tímareglnanna," sagði hann.
Jón kvaðst aðspurður ekki
gera ráð fyrir að uppstokkun-
in myndi hafa stórvægilegar
breytingar í för með sér á
yfirvinnu starfsmanna hjá
Vegagerðinni.
Sveinbjörn Björnsson rektor Háskóla
íslands vill miðla fræðslu um allt land
Fjarkennsla og
héraðsháskólar
SVEINBJÖRN Bjömsson, rektor
Háskóla Islands, sagði í ávarpi sínu
á háskólahátíð í gær að Háskólinn
þyrfti að rækja hlutverk sitt sem
háskóli allra landsmanna, meðal
annars með því að leitað yrði hag-
kvæmra leiða til að miðla fræðslu
til fólks um allt land. „Það verður
bezt gert með eflingu fræðslustofn-
ana í hémðum og þróun íjarkennslu
í náinni samvinnu háskóla og fram-
haldsskóla í landinu," sagði rektor.
Að sögn rektors er samskipta-
tæknin, sem til þarf, nú þegar fyrir
hendi. Hann sagði að þess væri
skammt að bíða að menntanetið
færi að miðla myndefni og skólar
landsins tengdust með gagnvirku
sjónvarpsneti. „Fólk, sem vill stunda
háskólanám með fjarkennslu, getur
þá sótt tíma í nálægan framhalds-
skóla, hlýtt á fyrirlesara í sjónvarpi
og spurt spurninga, þar sem kennar-
inn sér spyrjandann í sínu sjónvarps-
tæki. Þessi tækni yrði t.d. notuð til
endurmenntunar þjónandi starfs-
fólks í dreifbýli, m.a. fólks í heil-
brigðisstörfum og annarra sem ekki
eiga heimangengt,“ sagði Svein-
bjöm.
Háskólarektor benti á þann kostn-
að, sem nemendur af landsbyggðinni
hefðu af háskólanámi í Reykjavík,
og jafnframt að þeir, sem dvalið
hefðu langtímum að heiman við nám,
væm ekki líklegir til að snúa aftur
í heimabyggð. „Þannig mælir margt
með því að hugað verði að byijun
háskólanáms, skemmri starfsmennt-
un og endurmenntun úti í héruðum
og það gæti orðið vænlegasta leiðin
til að þessi fræði komi atvinnulífi
héraðanna til góða. Jafnframt mætti
hvetja fyrirtæki þar til að gera meiri
kröfur um menntun starfsmanna
sinna,“ sagði Sveinbjörn.
Kjarni háskólamenntaðra
manna í héruðum
Hann sagði að eðlilegast væri að
byggja menntastofnanir héraða, eða
héraðsháskóla, ofan á kröftuga
framhaldsskóla sem fyrir væru. „Það
væri einnig vænlegasta leiðin til að
mynda kjarna háskólamenntaðra
manna í héruðum og stuðla að þátt-
töku þeirra í fyrirtækjum. Þörfin
fyrir bætta menntun er ekki bundin
við störf á höfuðborgarsvæðinu held-
ur á landinu öllu. Hvar sem unnið
er að framleiðslu til útflutnings eru
fyrirtæki miklu fremur í samkeppni
við erlenda aðila en innlenda og
þurfa að nýta sér þekkingu til að
standast keppinautum snúning,"
sagði Sveinbjörn.
Á Noregsmið
undir nýju nafni
og breskum fána
HJALTEYRIN EA, frystitogari
Samheija, hefur fengið nafnið On-
ward Highlander en togarinn hefur
verið seldur til Onward Fishing
Co., dótturfyrirtækis Samheija í
Skotlandi, og mun framvegis sigla
undir breskum fána. Ráðgert er að
skipið haldi til bolfískveiða í norskri
lögsögu um miðja vikuna og verður
hluti áhafnarinnar frá íslandi.
Undanfarnar vikur og mánuði
hefur verið unnið við mjög viða-
miklar endurbætur á togaranum.
Hjalteyrin fór til Póllands sl.
haust í sandblástur og málun, en
frá því í nóvember hefur togarinn
legið við bryggju á Akureyri, þar
sem áfram hefur verið unnið við
endurbætur. Sú vinna hefur verið
í höndum starfsmanna Samheija
og fjölda undirverktaka.
Yfir 6.000 Evrópustaðlar
eru í gildi hérlendis
í ÁRSBYRJUN höfðu 6.176 evrópskir staðlar
öðlazt gildi hér á landi, samkvæmt upplýsingum
frá Staðlaráði íslands. Þar af voru 1.694 sam-
þykktir á síðasta ári. Sem stendur eru á þriðja
þúsund frumvörp að nýjum stöðlum til umfjöllun-
ar hjá Staðlaráði og á annan tug þúsunda verk-
efna hafa verið samþykkt hjá evrópskum staðla-
ráðum, en eru enn ekki komin í frumvarpsform.
Að sögn Guðrúnar Rögnvaldardóttur, verkfræð-
ings hjá Staðlaráði, hefur ísland tekið þátt í evr-
ópsku samstarfi um staðla frá árinu 1988, en öll
ríki Evrópska efnahagssvæðisins eiga nú með sér
samstarf um samræmingu staðla.
"'■f Þeir evrópsku staðlar, sem samþykktir hafa
verið, eiga við um nánast allt milli himins og jarð-
ar, að sögn Guðrúnar, til dæmis raftækni, bygg-
ingar, véltækni, leikföng og fjallabúnað.
Fáar athugasemdir frá fyrirtækjum
Hagsmunaaðilar eiga rétt á að gera athuga-
semdir við frumvörp að nýjum Evrópustöðlum og
birtir Staðlaráð frumvörpin á heimasíðu sinni á
alnetinu (http://www.stri.is). Guðrún segir hins
vegar að afar fá íslenzk fyrirtæki eða aðrir hags-
munaaðilar hafi til þessa nýtt sér þann rétt.
Sem dæmi um Evrópustaðla, sem íslendingar
hafa haft áhrif á, nefnir Guðrún stafatæknistaðla,
sem notaðir eru við gerð tölvubúnaðar, til dæmis
lyklaborða. „Það kom í raun ekki til af góðu, held-
ur stóð til að ýta íslenzku stöfunum út úr alþjóða-
stöðlum. í framhaldi af því tók Staðlaráð hins veg-
ar að sér að reka Evrópunefnd um stafatækni,"
segir hún.
Guðrún segir hins vegar að dæmi um svið, þar
sem ekki hafí tekizt að ná samkomulagi um sam-
ræmdan staðal, sé gerð rafmagnstengla í Evrópu
en þeir eru af margvíslegu tagi og hefur það
m.a. valdið ferðamönnum óþægindum.
Guðrún segir að flestir staðlar, sem samþykktir
hafa verið að undanförnu, tengist tilskipunum Evr-
ópusambandsins, sem tekið hafi gildi á Evrópska
efnahagssvæðinu. Þá séu margir staðlar samþykkt-
ir án tillits til EES, en notkun samræmdra staðla
greiði fyrir milliríkjaviðskiptum og stuðli m.a. að
öryggi, heilsuvemd og umhverfísvernd.
10-12 íslendingar
meðal skipverja
Brynjólfur Oddsson hefur verið
skipstjóri á Hjalteyrinni síðasta
ár og hann er einn þeirra íslend-
inga sem verða áfram um borð.
Brynjólfur sagðist skráður sem
fiskilóðs um borð en vegna þeirra
reglna, sem í gildi eru í Bretlandi,
getur hann ekki verið skráður sem
skipstjóri og það á reyndar einnig
við um aðra yfirmenn skipsins frá
íslandi. Um borð í Onward High-
lander verða 23 skipveijar og að
sögn Brynjólfs verða 10-12 þeirra
íslenskir.
„Það leggst vel í mig að fara
út með skipinu, enda alltaf gaman
að takast á við ný verkefni. Auk
þess sem nóg er af þorski í lög-
sögu Noregs og Svalbarða,“ sagði
Brynjólfur.
Hann sagði ennfremur að skigið
myndi trúlega landa bæði á ís-
landi og í Bretlandi.