Morgunblaðið - 21.02.1997, Blaðsíða 43
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FÖSTUDAGUR 21. FEBRÚAR 1997 43
+ Fanney Ingj-
aldsdóttir
fæddist í Reykja-
vík 3. maí 1917.
Hún dó á Vífils-
stöðum 13. febrúar
síðastliðinn. For-
eldrar hennar
voru Ingjaldur Jón
Ingjaldsson, f. 7.9.
1863, og Sigríður
Eyjólfsdóttir, f.
15.11. 1887. Fann-
ey var ein af fjórt-
án börnum þeirra
hjóna. Fanney
giftist Bergi Hall-
grímssyni bifvélavirkja. Þau
ólu upp fóstursoninn Sigurð
Bergsson sem er látinn.
Útför Fanneyjar verður
gerð frá Fossvogskirkju í dag
og hefst athöfnin klukkan
10.30.
Fanney Ingjaldsdóttir burtsofn-
aði á þorranum miðjum á Vífils-
stöðum. í þessu skrifi er fyrst
ástæða til að þakka starfsfólkinu
á Vífilsstöðum fyrir það hvað allir
voru henni góðir og hjálplegir á
erfiðum stundum síðustu árin. Sá
sem þetta skrifar kynntist Fann-
eyju þegar hún var komin af létt-
asta skeiði, þá eiginkona Bergs
frænda míns Hallgrímssonar.
Bergur var hálfbróðir afa míns,
Sveins Hallgrímssonar. Auk skyld-
leikans dró það mig
að Bergi að hann var
í flokknum með stór-
um staf og greini. Eld-
rauður. Og það var
Fanney líka í marg-
földum skilningi þess
orðs.
Fanney Ingjalds-
dóttir ólst upp á
Grímsstaðaholtinu í
stórum systkinahópi.
Fædd 1917. Lifði þess
vegna kreppuárin og
stríðsárin og kynntist
svo Bergi eftir stríðið.
Varð ástfangin af hon-
um og sá eldur lifði allt til loka-
dags er hún dó - fimmtán árum
eftir að Bergur féll frá.
Fanney var af stórum systkina-
hópi. Þau ólust upp á Grímstaða-
holtinu við aðstæður íslenskrar
alþýðu á krepputíð; sá tími setti
mark á margan manninn. Eftir
að Fanney komst til fullorðinsára
kom hún víða við í vinnu; var
glaðlynd, glæsileg og áberandi
hvar sem hún fór. Þau Bergur
tóku saman nokkrum árum eftir
stríðið. Þau ólu upp að miklu leyti
Sigurð Bergsson, systurson Fann-
eyjar.
Fanney vann lengi hjá Sláturfé-
lagi Suðurlands, þar áður hjá ís-
birninum. Hún var trúnaðarmaður
á vinnustað og fór stundum mikinn
í orði og athöfnum. Komst enginn
hjá því að taka eftir henni. Ekki
af því að hún væri svo hávær en
það átti hún líka til. Ekki síður
af því að hún var svo fín að undr-
un sætti og menn mændu á hana
fram eftir öllum aldri.
Ég fór aðeins til hennar um
jólin síðustu í nokkrar mínútur;
þá var hún sjálfri sér lík og hafði
gaman af heimsókninni. Þegar ég
sá hana síðast var hins vegar af
henni dregið og það var sárt að
sjá hvað henni leið illa. En nú er
því stríði lokið. Eftir að Bergur
dó kom ég stundum til hennar
þegar ég mátti vera að; það er að
segja allt of sjaldan. Þá hitti mað-
ur misjafnlega á. Stundum var
gaman. Það var gaman að láta
hana segja sér frá uppvaxtarárun-
um í Reykjavík; baráttunni við
íhaldið og kreppuna og ekki síður
af böllunum á borginni, kjólunum
og kavalerunum. Eða þegar hún
sagði sögurnar af þeim Bergi úr
Veiðivötnum og af Karli Ó. Run-
ólfssyni. Ótrúlegar sögur og fal-
legar.
Síðustu árin urðu Fanneyju ekki
góð og hún var kannski ekki alltaf
mjög blíð á manninn heldur við
umhverfi sitt. Hún var mikið ein
síðustu misserin er hún lifði. Þá
var lífið henni ekki alltaf auðvelt.
En hún átti leiftrandi skemmtileg
augnablik sem er gott að minn-
ast. Hún var heil í öllu; í sorg og
gleði, ást og reiði. Það var oft
hennar vandi. En líka hennar
gæfa.
Öllum sem þótti vænt um hana
sendi ég með þessu skrifi samúðar-
kveðjur.
Svavar Gestsson.
FANNEY
INGJALDSDÓTTIR
HERMANN
GUÐLA UGSSON
+ Hermann Guð-
laugsson fædd-
ist í Reykjavík 30.
janúar 1910. Hann
lést á Fjórðungs-
sjúkrahúsinu á
Isafirði 28. janúar
síðastliðinn og fór
útför hans fram
frá Fossvogskirkju
6. febrúar.
voru sísvangir og fá-
tækir og hvernig það
var að missa mömmu
sína átta ára gamall í
spönsku veikinni, vera
sendur á sveitina og
þurfa strax að fara að
vinna fyrir sér.
Hann söng fyrir
mig þegar ég var lítil
Gimbill mælti
og grét við stekkinn:
„Nú er hún móðir mín
mjólkuð heima,
því ber ég svangan
um sumardag langan
munn minn og maga
á mosaþúfu."
Gimbill eftir götu rann,
hvergi sína móður fann,
þá jarmaði hann.
Nú er hann afi
minn blessaður farinn
til feðra sinna, afi
minn sem alltaf sat í
stólnum sínum í horninu á stof-
unni og tók í nefið. Afi minn sem
söng fyrir mig vísur, sagði mér
sögur og fræddi mig um gömlu
dagana þegar hann var lítill dreng-
ur. Hann hafði frá mörgu
skemmtilegu að segja, en líka
mörgu dapurlegu. Hann sagði mér
hve margir áttu bágt, hve margir
af þvílíkum innileik að ég grét
alltaf í hvert skipti sem ég heyrði
það. Og geri enn.
Mínar bestu minningar um afa
HELENA HÓLM
SIG URGEIRSDÓTTIR
■+■ Helena Hólm Sigurgeirs-
• dóttir fæddist á Drangs-
nesi á Ströndum 17. apríl 1935.
Hún lést á Landspítalanum 9.
febrúar síðastliðinn og fór út-
för hennar fram frá Askirkju
19. febrúar.
Tilveran er óútreiknanleg. Hún
Lena er dáin, því verðum við að
trúa. Ég má til með að minnast
hennar í fáeinum orðum. Glað-
værð, greiðasemi, fórnfýsi og
ákveðni einkenndu hana, hún var
alltaf tilbúin að hjálpa ef á þurfti
að halda. Hana skorti aldrei ráð
og hún var sérstaklega úrræða-
góð. Ef eitthvað gekk ekki upp
þá kom Lena með tillögur þangað
til lausn hafði fundist á þeirri
þraut. Sonur minn hann Dagur
Már hændist strax að þeim hjónum
og kallaði þau Lenu ömmu og
Bæsa afa.
Það fyrsta sem hann sagði þeg-
ar ég sagði honum að Lena væri
dáin var: „Þá get ég ekki kallað
hana Lenu ömmu. Er Bæsi afí
búinn að missa konuna sína?“
Jæja, Lena mín, ég kveð þig með
þessum fátæklegu orðum því ég
er hálforðlaus, en ég veit að Guð
geymir þig. .
Bæsi, Ölöf, Áslaug, Guðný, Ingi
Rafn og fjölskyldur, þið hafið
misst mikið, sumum eru ætluð
önnur hlutverk.
Brynja Þórarinsdóttir.
eru ofan úr sumarbústað. Það var
alltaf mikið tilstand að fara upp-
eftir eins og það heitir og þótt
allir væru komnir út í bíl þýddi
það engan veginn að við gætum
lagt af stað. Afi gleymdi alltaf
einhveiju. Fyrst voru það gler-
augun, svo stafurinn og þá þurfti
að athuga hvort kisa hefði nokkuð
lokast inni í stofu og þá gátum
við.loksins lagt af stað.
Á leiðinni í Kjósina sungum við
afi „Við fjallavötnin fagurblá“ í
röddum, hann söng bassann og
ég sópraninn og svo var hefð fyr-
ir „Nú er sumar, gleðjist gurnar",
sem þú átt eiginlega, afi minn,
algjörlega í mínum huga.
Þar til fyrir nokkrum árum var
ómalbikaður kafli á leiðinni upp
í Hvalfjörð. Það brást ekki að allt-
af þegar við komum að honum
sagði afi: „Ja! Hann Adam var
ekki lengi í Paradís" og þótt búið
sé að malbika kaflann núna,
bregst ekki að við kyijum öll fjöl-
skyldan í kór á nýja malbikaða
kaflanum: „Ja! Hann Adam var
ekki lengi í Paradís" honum afa
mínum til heiðurs.
Guðrún María
Finnbogadóttir.
Skilafrest-
ur minn-
ingar
greina
Eigi minningargrein að birtast
á útfarardegi (eða í sunnu-
dagsblaði ef útför er á mánu-
degi), er skilafrestur sem hér
segir: í sunnudags- og þriðju-
dagsblað þarf grein að berast
fyrir hádegi á föstudag. í mið-
vikudags-, fimmtudags-,
föstudags- og laugardagsblað
þarf greinin að berast fyrir
hádegi tveimur virkum dögum
fyrir birtingardag. Berist grein
eftir að skilafrestur er útrunn-
inn eða eftir að útför hefur
farið fram, er ekki unnt að
lofa ákveðnum birtingardegi.
Matur og matgerð
Eggaldin og
moussaka
Grun hefi ég um að eggaldin sé ekki mik-
ið notað hér á landi, segir Krístín Gests-
dóttir, en það gefur skemmtilega tilbreyt-
ingu í matargerðina.
HEITIÐ EGGALDIN er
andi, þó það sér lipurt
munni, þar sem aldinið
líkist mjög sjaldan
eggi í útliti og er
mjög mismun-
andi að lit
og lögun
Yfirleitt
er liturinn
dökkfjólu- \Vó
blár og ald-
inið aflangt
og bústið o g
mun stærra en egg.
Ég hefí þó hér á
íslandi fengið mjög
lítil hvít eggaldin
ekki ólík eggjum. Þau ald-
in eru aðallega ræktuð í Tæ-
landi. Um 1970 ræktaði Garð-
yrkjuskóli ríkisins eggaldin
gróðurhúsum í tilraunaskyni,
en selur nú eggaldin sumar og
haust, en þau eggaldin sem nú
fást eru innflutt. Þeir sem ferðast
hafa til Grikklands hafa líklega
flestir borðað gríska réttinn mo-
ussaka enda er hann þjóðarrétt-
ur Grikkja og auk þess heims-
frægur. Moussaka er búið til úr
eggaldinsneiðum og hökkuðu
lambakjöti, tómötum, hveitijafn-
ingi og feta- og parmesanosti og
leggja Grikkir mikla áherslu á
osttegundirnar og telja óhugsandi
að búa til moussaka án réttra teg-
unda, ég er þó ekki viss um að
þeir telji þann fetaost og parmes-
anost sem hér fæst við hæfi. Ég á
í fórum mínum mjög góða bók
um grænmeti, í henni stendur:
„Þessi réttur getur orðið stórslys
í meðferð fólks á norðurslóðum."
Ástæðan er sögð of vatnsmiklir
tómatar og ekki nógu góður ostur
og stundum kartöflur í stað eg-
galdins. Mér finnst hreinasta
goðgá að nota kartöflur í þennan
rétt, hins vegar finnst mér íslensk-
ir tómatar heimsins bestu tómatar
og niðursoðnir tómatar sem hér
fást eru bæði góðir og ódýrir. Þeir
sem hafa farið til Grikklands segja
að moussaka sé ekki alltaf góður
réttur í heimalandinu og oftar en
ekki löðrandi í olíu. Sá réttur sem
hér er boðið upp á er hvorki löðr-
andi í olíu né vatnsósa. Um gæðin
verðið þið að dæma sjálf.
Segja má að þtjú stig séu við
matreiðslu á moussaka: 1. egg-
aldinið, 2. kjötsósan, 3. jafningur-
inn.
Moussaka
1. stig, eggaldinið.
1 hálfdós niðursoðnir tómatar
1 tsk. salt
*A tsk. pipar
cayennepipar á hnífsoddi
1 tsk. oregano
2 tsk. rauðvínsedik eða önnur tegund
1. Afhýðið og saxið laukinn frekar
smátt. Setjið olíuna ápönnu, og sjúð
ið laukinn í olíunni við meðalhita í
3-5 mínútur. Hann á ekki að brún-
ast. Takið af pönnunni.
2. Aukið hitann á pönnunni og
steikið fyrst helming hakksins á
þurri pönnunni, takið af pönnunni
og steikið síðari hlutann á sama
hátt. Kjötið brúnast betur ef lítið er
steikt í einu, annars verður kæling
á pönnunni.
3. Meijið tómatana og setjið út í
kjötið ásamt leginum og lauknum
og sjóðið við hægan hita í 20 mínút-
ur. Bætið þásalti, pipar, cayennepip-
ar og oregano út í. Ef sósan er þunn
má sjóða hana lengur við hærri hita.
3. stig, jafningurinn
2 'A dl mjólk
2 msk. hveiti + 1 dl mjólk í viðbót
30 g smjör (ekki smjörlíki)
y» krukka feta-ostur, 120 g
Um 500 g eggaldin
1 msk. fínt salt
2 msk. matarolía
1. Þvoið eggaldinin, takið af lauf-
ið á endanum en skerið sjálft aldinið
í um 1 sm þykkar sneiðar. Raðið á
fat og stráið salti á báðar hliðar.
Látið bíða í 30 mínútur. Saltið dreg-
ur út beiskan vökva, sem er minni
í litlum aldinum en stórum.
2. Skolið sneiðarnar, þerrið með
eldhúspappír.
3. Hitið pönnu, setjið olíuna á
pönnuna og léttsteikið sneiðamar á
báðum hliðum.
2. stig, kjötsósan
400 g lambahakk (ekki feitt)
1 frekar stór laukur
1 msk. matarolía
2egg
1. Setjið mjólk í pott og hitið að
suðu. Hristið saman mjólk og hveiti
og hrærið út í og búið til þykkan
jafning.
2. Setjið smjör út í. Meijið fetaost-
teningana með gaffli og setjið saman
við. Hræríð eggin út í.
Rétturinn settur saman.
Ofan á er sett 1 msk. rasp og 1
msk. parmesanostur.
1. Smyijið háa eldfasta skál. Rað-
ið einu lagi að eggaldinsneiðum á
botninn, setjið þá kjötsósuna ofan
á, aftur eggaldinsneiðar, hellið loks
ostjafningnum yfir.
2. Blandið saman raspi og parmes-
anosti og stráið yfír.
3. Hitið bakaraofn í 190 C, blást-
ursofn í 170 C, setjið neðarlega í
ofninn og bakið í 20-25 mínútur.
Athugið: Gott er að borða blaðsal-
at með.