Morgunblaðið - 28.01.1998, Side 19

Morgunblaðið - 28.01.1998, Side 19
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 28. JANÚAR 1998 19 ERLENT RANNSÓKN STARRS Lewinsky leggur fram um vitnisburð MONICA Lewinsky, sem er sögð hafa átt í ástarsam- bandi við Bill Clinton Bandaríkjaforseta, hefur undirritað yfh'lýsingu um hvað hún hyggist segja fyrir rétti fallist sak- sóknarinn í Whitewater-málinu á beiðni hennar um að hún verði ekki ákærð fyrir meinsæri vegna eiðfestr- ar yfirlýsingar þar sem hún neitaði að hafa verið í tygjum við forsetann. William Ginsburg, lögfræðingur Lewinsky, sagði í fyrrinótt að Kenn- eth Starr, sérskipuðum saksóknara í Whitewater-málinu, hefði verið af- hent „fullgert tilboð“ þessa efnis. „Hann hefur gefið til kynna að hann vilji íhuga fullgert tilboð okkar og hringi síðan í okkur til að svara því hvað hann vilji gera.“ Hugsanlegt er að samkomulag ná- ist um að Lewinsky verði ekki ákærð gegn því að hún dragi til baka eið- festa yfirlýsingu sína. Heimildar- menn CNN-sjónvarpsins sögðu að ekki hefði enn náðst samkomulag um slíka friðhelgi frá ákæru, en samn- ingaviðræðum um málið hefði miðað vel og þeim væri að ljúka. Ekki var greint frá því í gær hvort Lewinsky hefði fallist á að skýra frá því fyrir rétti að Clinton hefði hvatt hana til að bera ljúgvitni. Náist slíkt samkomulag yrði það mikið áfall fyr- ir Clinton og embættismenn í Hvíta húsinu, sem hafa reynt að hreinsa forsetann af ásökunum um að hann hafi hvatt Lewinsky til að fremja meinsæri. Heimildarmenn CNN segja að Starr hafi mælst til þess að Lewin- sky gangist undir lygapróf til að hægt verði að meta trúverðugleika vitnisburðarins. Heimsótti Clinton The New York Times hafði eftir fyrrverandi embættismanni Hvíta hússins í gær að Lewinsky hefði hitt Clinton í einrúmi í Hvíta húsinu í liðn- um mánuði jafnvel þótt embættis- menn forsetans hefðu áður fyrirskip- tilboð að öryggisvörðum að leyfa henni ekki að fara þangað. Fundur þeirra á að hafa átt sér stað hálfum mánuði eftir að Lewinsky var stefnt til að bera vitni í máli Paulu Jones, sem hefur sakað forsetann um kynferðislega áreitni. Viku síðar und- irritaði hún eiðfestu yfirlýsinguna um að hún hefði ekki átt í kynferðislegu sambandi við forsetann. Ekki kom fram hver bannaði Lewinsky að fara í Hvíta húsið og hvers vegna. Mike McCurry, frétta- fulltrúi Hvíta hússins, sagði á mánu- dag að lögfræðingar forsetans væru að safna gögnum um heimsóknir Lewinsky í Hvíta húsið að kröfu Starrs. Réttarhöldum verði flýtt Lögfræðingar Clintons hafa beðið alríkisdómara í Little Rock í Arkansas um að flýta réttarhöldum í máli Paulu Jones. Lögfræðingarnir kvörtuðu yfir þvi að fjölmiðlafárið vegna máls Lewinsky hefði torveld- að forsetanum að gegna störfum sín- um. Fjölmiðlarnir kepptust um að ata forsetann auri og hefðu fengið upplýsingar um málsgögn sem átt hefði að halda leyndum þar til réttar- höldin hæfust. Lögfræðingar Paulu Jones eru andvígir því að réttarhöldunum verði flýtt, en þau áttu að hefjast 27. maí. Þeir sögðu beiðni lögfræðinga Clint- ons „mjög óvenjulega" og líkjast fréttatilkynningu frekar en form- legri beiðni í dómsmáli. Fallist dómarinn á að flýta réttar- höldunum yrði það forsetanum í hag þar sem lögfræðingar hans fengju þá fyrr en ella tækifæri til að véfengja hugsanlegar ásakanir Lewinsky. Takist þeim að kynda undir efa- semdum um vitnisburð hennar gref- ur það undan rannsókn Starrs á nýju ásökununum á hendur forsetanum. Frétt um vitni dregin til baka Dallas Morning News dró í gær til baka frétt, sem dagblaðið birti á al- netinu í fyrrakvöld, um að ónafn- greindur heimOdarmaður hefði skýrt frá því að einn lífvarða Clintons vildi bera vitni um að hann hefði komið að Clinton og Lewinsky í ástarleik í Hvíta húsinu vorið 1996 þegar hún var þar í ólaunaðri starfsþjálfun. I fréttinni sagði að líívörðurinn hefði rætt við Starr og boðist til að bera vitni en hún var dregin til baka þar sem heimildarmaðurinn sagði síðar að hún væri byggð á ónákvæm- um upplýsingum. Embættismenn í Hvíta húsinu hafa sakað Starr og aðstoðarmenn hans um að breiða út „sögusagnir“ til að freista þess að fá meint vitni til að koma fram og knýja Lewinsky til að vitna gegn forsetanum. Lífverðir yfirheyrðir CNN hafði eftir heimildarmönn- um í Hvíta húsinu að lögfræðingar forsetans hefðu rætt við yfirmann lífvarðanna og hann hefði sagt að all- ir lífverðir forsetans á þessum tíma hefðu verið yfirheyrðir. Þeir hefðu allir neitað því að vita til þess að komið hefði verið að forsetanum og Lewinsky í ástarleik í Hvíta húsinu. Lífverðirnir eiga að skýra skrif- stofustjóra Hvíta hússins eða aðstoð- armönnum hans frá vandamálum sem koma upp. Starr hefur stefnt Evelyn Leiberman, aðstoðarskrif- stofustjóra Hvíta hússins á þessum tíma, til að bera vitni, en hún hefur neitað því að hafa fengið upplýsingar um meinta ástarfundi Clintons og Lewinsky. Tengsl lífvarða og forseta ekki friðhelg Búist er við að Starr stefni lífvörð- unum, sem vernda Clinton, til að bera vitni í réttarhöldum vegna Whitewater-málsins og ásakana sem tengjast því. Lögfræðingar Paulu Jones hafa þegar stefnt lífvörðunum í einkamálinu sem hún höfðaði gegn Clinton. Lífverðirnir starfa á vegum Leyni- þjónustunnar, stofnunar sem er sett undir fjármálaráðuneytið, og emb- ættismenn ráðuneytisins kanna nú hvernig bregðast eigi við slíkum stefnum. Embættismenn Leyniþjónustunn- ar báru vitni í Watergate-málinu, sem varð Richard Nixon að falli, og veittu upplýsingar um hvernig staðið var að hljóðritunum í Hvíta húsinu. Fjórir fyrrverandi starfsmenn Leyniþjónustunnar, sem vemduðu John F. Kennedy, ollu einnig upp- SKOÐANAKANNANIR Snýst um traust en ekki kynlíf VINSÆLDIR CLINT Á meðan ásakanir um ástarsambarij lærling í Hvfta húsinu dynja á Bill Clíi svara Bandaríkjamenn á eftirfarandi hátt: Ef Clinton forseti sagði Monicu Lewinsky að Ijúga til um samband þeirra og að neita því að um slíkt hafi verið að ræða að- spurð fyrir rétti, telur þú að Clinton eigi að sæta lögsókn og látinn segja af sér? 8%Veit ekki Ánægja með Ertu sáttur við það hvernig störf forsetans Bil' cJinton fendor si9 i starfi sem forseti? TILTÖLULEGA fáir Bandarflqa- menn eru verulega áhyggjufullir vegna ásakana á hendur Bill Clint- on forseta um að hann hafi staðið í kynferðislegu sambandi við 21 árs lærling í Hvíta húsinu, Monicu S. Lewinsky, fyrir u.þ.b. þrem árum. Samkvæmt niðurstöðu skoðana- könnunar sem gerð var fyrir The New York Times og sjónvarps- stöðina CBS um helgina er örugg- ur mcirihluti Bandarikjarnanna á þeirri skoðun að Clinton standi sig vel í starfi. 56% eru þessarar skoð- unar, sem er sama og engin breyt- ing frá síðustu könnun í desem- ber, þegar 58% aðspurðra lýstu sig ánægða með störf forsetans. Svipaða sögu segja aðrar skoðana- kannanir, sem birtar hafa verið eftír helgina. Hlutfall þeirra sem eru ánægðir með árangur forset- ans í efnahags- og utanríkismálum hefur aldrei verið hærra frá því Clinton tók við embætti. En skiptar skoðanir eru um það meðal Bandaríkjamanna, hvort forsetanum beri að segja af sér, eða hann skuli ákærður fyrir emb- ættisafglöp, ef í ljós kemur að hann hafi borið ljúgvitni um sam- bandið. I könnun The New York Times er 31% þess sinnis, að hon- um beri að viðurkenna mistök sín og biðjast opinberlega afsökunar; 30% segja að hann ætti að segja af sér, 18% segja að þingið ætti að hefja lögsókn gegn honum og 16% segja að réttast væri að láta allt málið niður falla. Niðurstöður hinna ýmsu kann- ana eru verulega misvísandi hvað varðar þetta atriði. Samkvæmt skoðanakönnun sem gerð var fyr- ir The Washington Post og ABC- sjónvarpsstöðina sl. sunnudag og greint er frá í blaðinu á mánudag telja um 63 af hundraði Banda- ríkjamanna að Clinton ætti að segja af sér hafi hann logið til um sambandið við Lewinsky. Svipað hlutfall aðspurðra sagði að forset- inn ætti að láta af embætti ef rannsókn leiddi í ljós að hann hefði lagt að Lewinsky að Ijúga að rannsó knarm önnum. í könnun sem Gallup gerði fyrir CNN-sjónvarpið og blaðið USA Today og greint er frá á sunnudag kemur fram að dagana 16.-18. janúar voru 60% ánægð með frammistöðu forsetans en 58% nú. Skekkjumörk eru 3,5% og því hlýtur fylgi forsetans að teljast það sama og fyrir tveim vikum. Traust skiptir mestu Bent er á í Washington Post að flestir Bandaríkjamenn telji ágrein- ingsmál um forsetann fyrst og fremst snúast um traust, en ekki kynlíf. Einn af hveijum þrem, sem spurðir voru í könnun blaðsins, sagði að meint samband Clintons við Lewinsky væri „mjög mikil- vægt“, en meirihluti aðspurðra taldi að slíkt samband væri ekki næg ástæða til að forsetí viki úr embættí. Mikill meirihluti sagði að það væri mun alvarlegra ef í Ijós kæmi að forsetinn hefði logið. Þrátt fyrir að traust fólks á frammistöðu Clintons í starfi sé óbilað virðist bandarískur almenn- ingur hins vegar ólfldegri en áður til að fullyrða að forsetinn deili með honum þeim siðferðislegu gildum sem flestir Bandaríkjamenn reyni að lifa í samræmi við. 40% að- spurðra sögðu Clinton deila þessum gildum með þeim, samanborið við 55% í október 1996, skömmu áður en hann var endurkjörinn. En þessi jákvæða útkoma for- setans að því er varðar frammi- stöðu hans í embætti breytir því ekki að flestir Bandaríkjamenn hafa áhyggjur af því að hneykslið muni hafa neikvæð áhrif á mögu- leika hans á að gegna starfi sínu framvegis með árangursríkum hættí. Fara sér hægt í að fella dóma Samkvæmt viðtölum við þátt- takendur í skoðanakönnun Was- hington Post virðist bandarískur almenningur ætla að fara sér hægt í að fella dóma um það hvort Clinton hafi borið ljúgvitni eða reynt að fá Lewinsky tíl að gera slíkt. Ríflega annar hver þátttak- andi í könnuninni, 51%, taldi for- setann hafa til að bera þann heið- arleika og ráðvendni sem þurfi tíl að gegna embættinu. 55% voru þessarar skoðunar í október sl. í könnun The New York Times kom fram að 27% telja Clinton vera heiðarlegri og traustsverðari en sfjórnmálamenn almennt, 30% að þessu sé öfugt farið og 37% að hann sé hvorki verri né betri að þessu leytinu en aðrir. Komi tíl þess að Lewinsky breytí framburði sínum og segi saksóknara að hún hafi átt í kyn- ferðislegu sambandi við forsetann getur svo farið, að orð hennar standi gegn orðum hans. Sögðu 44% aðspurðra að þau myndu trúa Clinton og 43% kváðust myndu trúa Lewinsky. Mál þetta virðist einnig hafa haft áhrif á álit almennings á bandaríska þinginu. 56% segjast nú sátt við frammistöðu þing- heims, en sambærileg tala í síð- ustu viku var einungis 47%. Hefur þetta hlutfall aldrei verið hærra en nú, samkvæmt skoðanakönnun- um Washington Post og ABC, síð- an síðla á síðasta áratug. Karlmenn voru líklegri en kon- námi í fyrra þegar þeir veittu upp- lýsingar um kynlíf hans. Þetta er hins vegar í fyrsta sinn sem lífverðir bandarísks forseta eru beðnir um að bera vitni þegar hann er enn í embættinu vegna rannsókn- ar á ásökunum um að hann hafi gerst sekur um lögbrot. Leyniþjónustan hefur lagt að líf- vörðunum að „varast að skýra frá upplýsingum eða atburðum“ sem tengjast þeim, sem þeir eiga að gæta, en lagasérfræðingar telja þó ólíklegt að lögfræðingum forsetans takist að koma í veg fyrir að lífverð- imir beri vitni. Þótt hefð sé fyrir því að Leyniþjónustan vemdi einkalíf forsetanna ekki síður en líf þeirra sé samband þeirra og lífvarðanna „ekki lagalega friðhelgt eins og samband lögmanna og skjólstæðinga þeirra eða lækna og sjúklinga," sagði Ron- ald K. Noble, lagaprófessor við Col- umbia-háskóla og fyirverandi að- stoðarfjármálaráðherra. Gæti skaðað trúnaðarsambandið Verði lífvörðunum gert að bera vitni gegn forsetanum myndi það þó örugglega valda deilum, jafnvel þótt vitnisburður þeirra yrði til þess að Clinton fengi uppreisn æru. „Þetta gæti skaðað, jafnvel eyði- lagt, trúnaðarsambandið [milli for- setans og lífvarðanna] sem er nauð- synlegt til að Leyniþjónustan geti sinnt verkefni sínu,“ sagði Arnold Sagalyn, fyrrverandi embættismað- ur í fjármálaráðuneytinu. „Stjórnmálamenn eru auðvitað gramir yfir hömlunum og ágangin- um, sem Leyniþjónustan veldur þeim, og ef forseta eða forsetaefni mun gruna að það sem þessir menn sjá eigi einhvern tímann eftir að koma fram í bók eða í vitnisburði fyrir rétti, þá torveldar það starf líf- varðanna og stóreykur líkurnar á að ekki verði hægt að tryggja öryggi þeirra,“ bætti Sagalyn við. ur til þess að telja framhjáhald skipta miklu máli og að Clinton hafi logið um málið. Þá er stuðn- ingur eldra fólks við forsetann yf- irleitt dyggari en stuðningur mið- aldra og yngra fólks. Um það bil helmingur aðspurðra taldi íjöl- miðla hafa verið sanngjarna í um- fjöllun um forsetann, en um 40% töldu svo ekki vera. Hvað vilja hlustendur? í Washington virðast sumir vera búnir að fá sig fullsadda af mál- inu. „Þetta minnir mig á O.J. Simpson réttarhöldin,“ hefur Was- hington Post eftir verslunarmanni í borginni. „I hvert sinn sem mað- ur kveikir á sjónvarpinu þá er þetta þar. Ég kann ekki við það hvernig þessu er öllu velt upp.“ Hlustendur útvarpsstöðvarinnar National Puhlic Radio hringdu hvaðanæva af landinu sl. fimmtu- dag og kváðust flestir telja stað- hæfingar og fréttaskýringar um forsetann og óvild í hans garð óviðeigandi. „Það var eins og fólk væri orðið yfir sig þreytt,“ sagði Ray Suarez, fréttamaður NPR. Hann sagði að stöðinni hefði borist fjöldi tölvuskeyta um efnið. „Það er sem fólki mislíki að NPR skuli yfirleitt fjalla um þetta mál,“ sagði hann. „Ég er búinn að fá yfir mig nóg af því að heyra um einkalíf Bills Clintons," skrifaði einn hlustandi. Suarez kvaðst ekki alveg skilja viðbrögð hlustenda. Ef sérstakur saksóknari er að hljóðrita á laun samtöl um forsetann, sagði hann, „eigum við þá að þegja yfir þvf?“ Fréttaskýrendur Los Angeles Times segja að þetta mál hafi gef- ið „venjulegum Bandaríkjamönn- um“ tækifæri til að ræða um stjórnmál af áhuga. Þetta sé frétt um kynlíf og lygar og jafnist á við söguþráðinn í sápuóperu. „Alvar- legar fréttir sem auðvelt er að skilja," segja fréttaskýrendurnir. Washington Post greindi frá því í gær að forsetaembættið hefði sjálft látið gera skoðanakönnun til þess að forsetinn og aðstoðarfólk hans gæti betur áttað sig á því hvernig best yrði brugðist við ásökununum á hendur honum.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.