Morgunblaðið - 22.02.1998, Blaðsíða 26

26 SUNNUDAGUR 22. FEBRÚAR 1998
MORGUNBLAÐIÐ
'ÁSA Karlsdóttir á skrifstofu sinni á Haukeiand héraðssjúkrahúsi í
Bergen. Það er þröngt og mikið að gera, en Ásu líkar samt mjög vel
lífið sem læknir í Noregi.
Engillinn
frá Islandi
Ása Karlsdóttir læknir er í framhalds-
námi í krabbameinslækningum í Bergen
í Noregi. Sjúklingarnir kalla hana
engilinn frá íslandi. Kristján Guðlaugsson
7
hitti Asu að máli.
HIN FORNA höfuðborg
Norðmanna, Bergen,
liggur fallega við
fjörðinn milli fjall-
anna sjö. Uppi í hlíð-
unum, ofan við iðandi borgarlífíð, er
Haukeland-héraðssjúkrahúsið, sem
nálega ein milljón manna í Vestur-
Noregi á að sækja til. Hingað kom
Ása fyrir hálfu öðru ári til að afla
sér sérfrasðimenntunar á sviði
krabbameinslækninga. Hún kaus
Noreg af því að heilbrigðiskerfi
Norðmanna er á uppleið, meðan
heilbrigðiskerfi frænda þeirra í
austri og suðri á við mikla erfiðleika
að etja um þessar mundir.
- Eg byrjaði reyndar í líffræði við
háskólann heima og vann í því sam-
bandi í Blóðbankanum í eitt ár. Þar
vaknaði áhugi minn á læknisfræð-
inni og ég byrjaði við læknadeildina
í staðinn. Fyrst langaði Ásu að
verða barnalæknir, en eftir að hún
hafði starfað á krabbameinsdeild-
inni á Landspítalanum tók hún að
hneigjast að krabbameinslækning-
um. Eg lauk læknanáminu heima og
tók hálft ár á svæfingardeild Land-
spítalans. Svo ákvað ég að taka sér-
menntun ytra. Ég var fyrst að
hugsa um að fara til Englands, en
eftir að hafa kynnt mér aðstæður
þar, sem og á Norðurlöndunum,
endaði ég hér í Bergen og því sé ég
ekki eftir.
I Bergen þarf Ása að stunda sér-
hæft nám í geislameðferð og lyfja-
meðferð í þrjú og hálft ár. Að auki
tekur hún eitt ár á lyflækninga-
deild.
Erfitt til að byrja með
Haukeland er stórt sjúkrahús.
Nærfellt 50.000 sjúklingar eru lagð-
ir inn árlega og starfsmenn eru
rúmlega 5.000. Á krabbameinsdeild-
inni þar sem Ása vinnur, eru 68
rúm, en deild þessi er sérhæfð í
lækningum á brjóstakrabbameini. í
allt eru fjórar krabbameinsdeildir
og ein geislaeining á sjúkrahúsinu.
Ég er hálfnuð með námið hérna
og líkar veran býsna vel. Reyndar
var þetta allerfitt til að byrja með,
vegna tungumálsins. Það eru marg-
ar mállýskur í Vestur-Noregi, og oft
átti ég í erfiðleikum með að skilja
sjúklingana og eins að gera mig
skiljanlega. Smám saman hefur
þetta lagast, ekki síst fyrir þær sak-
ir að Norðmenn eru mjög hliðhollir
okkur íslendingum.
Eins var þetta erfitt vegna þess
að allt var nýtt og ókunnugt, bæði
vistarverur, sjúklingar og sam-
starfsfólk. En öllu má venjast og
smám saman hef ég vanist á þetta
og starfið er orðið léttara.
Við sitjpm í litlu vaktherbergi,
þar sem Ása og þrír aðrir læknar
hafa skrifstofuna sína. Á borðunum
liggja hvítir vinnusloppar, bækur,
hálfskrifaðar skýrslur og alls konar
útbúnaður sem læknar þurfa á að
halda í starfi sínu. Hún lætur
Á DEILDINNI þar sem Ása
starfar eru 68 rúm. Auk þess
kemur fjöldi dagsjúklinga til
geislameðferðar á hveijum
degi. Hér er Ása að rannsaka
konu sem gengist hefur undir
skurðaðgerð vegna bijósta-
krabbameins.
þrengslin þó ekki á sig fá enda
ýmsu vön frá námsárum sínum á Is-
landi.
- Hér er mjög góður andi og okk-
ur semur vel. Kosturinn við að
vinna hérna er að við fáum fljótt að
taka á okkur mikla ábyrgð. Ég fer
til dæmis ein á stofugang, en heima
hafði ég alltaf haft sérfræðing með
mér. Það var svolítið erfitt til að
byrja með, en öllu má venjast og nú
sé ég bara kosti við þetta. Mér
finnst vera kostur að fá að gera
svona mikið, en þætti þó gott að
hafa aðeins meiri frítíma.
Það er nóg að gera og vinnuálagið
er mikið. Þótt Ása eigi bara vakt ní-
unda hvern sólarhring er yfirvinna
mikil og lítill tími til frístundaiðju.
Sinnir rannsóknum
- Það eru 20 íslenskir læknar hér
í Bergen og við höldum hópinn.
Annars er hér Islendingafélag og
ýmsir aðrir möguleikar til að drepa
tímann, þegar ég er ekki í vinnunni.
Til dæmis er ég með í saumaklúbbi
hér í borg og svo fer ég oft í göngu-
ferðir, enda undurfögur náttúra hér
allt í kring.
Ása les mikið þegar næði gefst til.
En hún notar líka mikið af frítíma
sínum til þess að lesa námsbækur
og vinna að rannsóknum. Einn af
höfuðkostunum við að taka sér-
fræðinám hér er að okkur gefst
kostur á rannsóknarvinnu. Ég tek
þátt í tveggja ára rannsókn sem
beinist að meðferð á fólki með
blöðrukrabbamein og meinvörp. Við
erum að rannsaka krónótherapíu
með tilliti til lyfjagjafarinnar.
Ég læt sem ég skilji það og flýti
mér að breyta um umtalsefni. Er
ekki meðferð á krabbameinssjúk-
lingum allt öðruvísi í Noregi en
heima á Islandi? - Jú, það er viss
munur. Þó gætir bandarískra áhrifa
mun minna hér í Skandinavíu og
kemur það meðal annars fram í
notkun sýklalyfja. Norðmenn nota
mun minna af sýklalyfjum en geng-
ur og gerist heima. Auk þess eru
Norðmenn komnir skemmra á sviði
líknunarmeðferðar, en þó eru vissar
framfarir á því sviði um þessar
mundir. Hér í Bergen er til dæmis
komin dagdeild, sem veitir líknun-
armeðferð og í Osló er búið að opna
líknunardeild.
Ásu langar heim að loknu sér-
fræðinámi, en telur fremur litlar
líkur á að svo verði strax að því
loknu.
Það er svo mikið af sérfræðingum
heima að ég held að það verði ekki
hlaupið að því að fá starf um leið og
ég er búin með námið. En ég fæ þó
líklega starf héma í Noregi. Það er
mikill skortur á læknum og sérstak-
lega á það við um sérfræðinga af
öllu tæi. í Stavangri á til dæmis að
opna krabbameinsdeild haustið
1998 og mikill hörgull er á starfs-
fólki til að vinna við þá deild.
Helstu tæknilegir eiginleikar:
GBB
- Festing i bll með 12V hraöhleöslu,
handfrjálsri notkun (hendur á stýri)
og tengingu fyrir loftnet.
- Hraðhleðslutæki fyrir 230 volt.
-120 klst. /1200 mAh NiMH rafhlaða.
Kr.
III
stgr.

A
Síðumúla 37 -Síðumúla 37
S. 588-2800 - Fax 568-7447
Vatns- og höggvarið ytra byrði.
- Reiknivél.
- Klukka og vekjari.
- Dagbók / minnisbók.
- Sýnir lengd samtals og kostnað.
- Læsing fyrir notkun.
- Fullkomin hleðslustýring
1 mínúta í hleðslu gefur 1 klst.
endingu rafhlöðu.
- Hágæða rafhlöður, allt að 200
- Beintengi fyrir bíla og húsaloftnet
- Neyðarlínuhnappur (112).
- Tilbúinn fyrir númerabirtingu.
- Sendir/móttekur texta, tal og tölvugögn,
- Innbyggt 1200 baud tölvumótald.
- Innbyggt RS232 tengi fyrir tölvu o.fl.
- Innbyggt tengi fyrir GPS staösetningartæki
- DMS (Data Mobile Station) I NMT.
BÚIÐ OG STARFIÐ
í BANDARÍKJUNUM
55.000 innflytjendaóritanir (Green Card) eru í boði í nýju
Ríkishappdrætti "U.S. Government Lottery".
Möguleiki ó bundarískum ríkisborgararétti.
Opinbert happdrætti, ókeypis þúttaka.
Upplýsingar: Sendið einungis póstkort með eigin nafni og heimilisfangi til:
NATIONALSSf
VISA SERVICL
4200 WISCONSIN AVENUE N.W.
WASHINGTON, D.C. - 20016 U.S.A.
FAX 00 1 202 298-5601 - Sími 00 1 202 298-5600
www.nationalvisacenter.com
2 1 ....,_________________ N
Afríka þarfnast þín!
Nú er u.þ.b. lokið 30 ára borgarastríði í Angóla. Þar er mikil
þörf á fólki til að starfa við uppbyggingu. Sem sjálfboðaliði tek-
ur þú þátt í 6 mánaða verkefni: Kennir götubömum, upplýsir
um AIDS, byggir salemi og brunna, kemur á fót bamaklúbbum
og útdeilir neyðarhjálparpökkum.
Verkefni:
• 6 mánaða námskeið í Den rejsende Höjskole pá Sydsjælland. Fög: Afríka, tungu-
mál, landafræði, hagnýt vinna, iþróttir og leikfimi, stjómun, alnet og fjáröflun.
• 6 mánaöa sjálfboðastarf i Angóla
• 1 mánaða úrvinnslustarf í Danmörku.
Ekki eru gerðar krköfur um menntun, en áhugi og vilji til að vinna og hjálpa í samstarfi
og leysa úr vandamálum. Sjálfboðavinna, en séð er fyrir húsnæði og fæði og vasa-
peningum. Á meðan skólavist stendur er greitt námskeiðsgjald og tekið þátt í fjáröfl-
un. Byrjað 6. apríl eða 1. október.
Hringið strax í síma OO 45 56 72 61 OO, fax 00 45 56 72 55 89.
Netfang: drhsydsj@inet.uni-c.dk.
Den rejsende Hojskole pá Sydsjælland,
Lindersvoidvej 5, DK-4640 Fakse, Danmörku.
ATH. KYNNINGARFUNDUR Á fSLANDI.
...............--.....
hefst í
fyrramálið!
I / ~ \ BuTAR

FULLTHF
wyjuiw siíiim
IKJOLA, Bum
DBAGTIB OG FL

Trönuhrauni 6, Hafnarfirði, og
Suðurlandsbraut 50 v/ Fákafen