Morgunblaðið - 23.08.1998, Qupperneq 8

8 SUNNUDAGUR 23. ÁGÚST 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Opinber heimsókn utanríkisráðherra í Namibíu
Anægja í Namibíu með
samstarf þjóðanna
Windhoek, Naraibíu. Morgunblaðið.
HALLDOR Asgrímsson utanríkis-
ráðherra kom á fóstudag í opinbera
heimsókn til Namibíu. Hann ræddi
meðal annars við þarlenda ráðamenn
um að Island og ríki sunnanverðrar
Afríku samræmdu málflutning sinn
á vettvangi Sameinuðu þjóðanna að
því er varðar stjóm fiskveiða.
Halldór átti í fyrradag fundi með
Sam Nujoma, forseta Namibíu,
Theo-ben Gurirab utanríkisráð-
herra, ásamt iðnaðar- og viðskipta-
ráðherra og sjávarútvegsráðherra
landsins. „Anægjulegast var að
heyra á þessum fundum að mildl
ánægja ríkir með samstarfið við Is-
lendinga og ráðamenn hér telja að
það hafí orðið Namibíu að miklu
gagni,“ sagði Halldór í samtali við
Morgunblaðið.
ísland hefur í átta ár veitt Namib-
íu margvíslega þróunaraðstoð á sviði
sjávarútvegs og segir Halldór að
namibísk stjómvöld hafí óskað eftir
að þar yrði framhald á.
„Ég gerði þeim grein fyrir að við
komum ekki hingað inn til að vera
hér alla tíð, heldur fyrst og fremst tii
að koma þeim af stað í ákveðnum
málaflokkum sem Namibíumenn taki
síðan alfarið við. Við höfum hins veg-
ar lagt áherslu á samstarf íslenskra
og namibískra fyrirtækja og ég er
þeirrar skoðunar að besta leiðin til
að tryggja áframhald hér sé að fyrir-
tæki geti starfað hér við eðlilegar að-
stæður. Við höfum reynt að aðstoða
þau íslensku fyrirtæki sem hér
starfa og tókum upp nokkur mál sem
að þeim snúa.“
Utanríkisráðherra segist hafa far-
ið yfír þær umræður, sem orðið hafa
á vettvangi Sameinuðu þjóðanna, um
að umhverfisverndarsamtök komi
meira að stjóm sjávarútvegsmála.
„Namibíumenn ætla að beita sér fyr-
ir því innan SADC, Samtaka ríkja í
sunnanverðri Afríku, að við sam-
ræmum málflutning okkar á því
sviði. Við erum alfarið þeirrar skoð-
unar að fiskveiðistjómun innan efna-
hagslögsögu sé málefni hvers ríkis,
en ekki alþjóðastofnana," segir Hall-
dór.
Ástandið í Kongó
alvarlegt
Halldór ræddi ítarlega um ástand-
ið í Kongó við namibíska ráðamenn,
en forseti og utanríkisráðherra
landsins hafa tekið virkan þátt í að
reyna að stilla til friðar í Kongódeil-
unni. „Ég held að þetta ástand sé
miklu alvarlegra en margur gerii- sér
grein fyrir á Vesturlöndum. Menn
em uppteknir af þessum atburðum í
Súdan og Afganistan í fréttum en því
miður Iítur ástandið í Kongó mjög
illa út,“ segir Halldór.
Mikilvæg ábending til matvælafyrirtækja!
Afleíbingar óhreinlætis
geta verib alvariegar
Hvaða afleiðingar gætu matarsjúkdómar haft á
starfsemi ykkar og heilsu neytenda?
Mikilvægt er að starfsfólk kynni sér
fræðsluefnið „Með allt á hreinu“ og tileinki
sér hreinlæti við störf.
Fræðslubæklingur um hreinlæti og meðferð
matvæla ásamt veggspjöldum til að legga áherslu
á einstök atriði, fást hjá Hollustuvemd og
Heilbrigðiseftirliti sveitarfélaga.
Hollustuvernd ríkisins
Ármúla Ia, 108 Rvík, sími 568 8848, heimasíða www.hoiiver.is
Ríkislög-
reglustjórar á
fund forseta
RÍKISLÖGREGLUSTJÓRAR á
Norðurlöndum hittu forseta fs-
lands á Bessastöðum þegar þeir
funduðu í Reykjavík í vikunni.
Taldir frá vinstri eru Hans S.
Sjövold frá Noregi, Reijo
Naulapáa frá Finnlandi, Harald-
ur Johannessen, ríkislögreglu-
sljóri, Ólafur Ragnar Grímsson
forseti íslands, Ivar Boye frá
Danmörku, og Olof Egerstedt frá
Svíþjóð.
Ekiðá
hross á
Krísuvík-
urvegi
SENDIBIFREIÐ skemmdist
mikið og varð óökufær eftir að
ökumaður hennar hafði eldð á
hross á Krísuvíkurveginum um
miðnætti á föstudagskvöld.
Ökumaðurinn slapp ómeiddur
en hrossið fannst dautt
skammt frá slysstað morgun-
inn eftir, en það hafði sloppið
út í myrkrið eftir slysið, að
sögn lögreglunnar á Selfossi.
Svo virðist, að sögn lögregl-
unnar sem hesturinn hafi
sloppið úr girðingu og hlaupið
inn á veginn og í veg fyrir bíl-
inn. Slysið varð skammt frá
Hlíðardalsskóla og er, að sögn
lögreglunnar, girðing beggja
vegna vegarins á því svæði.
Ályktun um skipulag endurskoðuð
Island aftarlega
í framkvæmd
skipulagsmála
SVOKOLLUÐ Aþenu-
samþykkt viðvíkjandi
skipulagi þéttbýlis, sem
gerð var í vor, er endurskoð-
un á stefnumótun sem leið-
andi aðilar í skipulagi í Evr-
ópu gerðu árið 1933, að sögn
Gests Olafssonar arkitekts
og skipulagsfræðings sem
átti sæti á ráðstefnunni fyrir
hönd Skipulagsfræðingafé-
lags Islands. „Sú ályktun hef-
ur verið steftiumótandi um
skipulag þéttbýlis um allan
heim síðan þá og sjást afleið-
ingar hugmyndafræði henn-
ar til dæmis í Breiðholtinu í
Reykjavík. Evrópuráð skipu-
lagsfræðinga, ECTP, var
stofnað árið 1986 og hefur
unnið töluvert mikið á sam-
eiginlegum grundvelli þess-
ara fræða. Eitt af því sem
það hefur tekið að sér er að
endurskoða þessa stefnumótandi
ályktun og afrakstur þess starfs er
Aþenusamþykktin 1998.“
- Hefur veríð fylgst nógu vel
með þessarí umræðu um skipu-
lagsmál hér á landi að þínu mati?
„Mér kom mest á óvart á þess-
ari ráðstefnu hvað ísland hefur
einangrast og dregist aftur úr í
þeirri sameiginlegu umræðu um
skipulagsmál, sem fram hefur far-
ið hjá þjóðum Evrópusambandsins
undanfarin ár.“
- Eru uppi nýjar hugmyndir
um það hvemig eigi að skipuleggja
þéttbýlissvæði?
,Aðferðafræði skipulagsfræð-
innar er ekki ný í grundvallarat-
riðum. Starfsheitið skipulagsfræð-
ingur hefur ekki verið lögverndað
hér á Islandi fyrr en hin síðari ár
og nýbúið að setja lágmarkskröfur
um menntun og starfsreynslu. Hér
á landi vinna ekki skipulagsfræð-
ingar nema hjá stærstu sveitarfé-
lögunum, þótt við skipulagsfræð-
ingar segjum að almenningur á Is-
landi eigi rétt á því að njóta þess-
arar sérþekkingar. Þekkingunni
fleygir stöðugt fram og viðfangs-
eftiin eru stöðugt að breytast.
Stjómmálamenn gera sér almennt
ekki grein fyrir þessu.
Eitt mikilvægasta verkefni sem
skipulagsfræðingar standa frammi
fyrir núna er að stuðla að sjálf-
bærri þróun, bæði í þéttbýli og
dreifbýli. Það er ekki nóg að for-
ráðamenn samþykki á alþjóðaráð-
stefnum að það skuli gert því til
þess að svo megi verða þarf aðstoð
sérfræðinga. Við þurfum líka að
stuðla að hagkvæmari þróun og
nýta það fjármagn sem við höfum
eins vel og við getum. Samgöngu-
mál á höfuðborgarsvæðinu eru t.d.
geysilega dýr fyrir okkur sem þjóð
og fullyrða má að hægt sé að spara
milljarða á ári með því að skipu-
leggja samgöngur og byggð hag-
kvæmar en nú er gert.
Annað sem var mjög ofarlega á
baugi á ráðstefnunni í Aþenu er
nauðsyn þess að treysta meira á
almenning og taka meira tiilit til
óska fólks og skoðana. Þetta á ekki
síst erindi til íslenskra ------
stjómmálamanna. Gott
dæmi er skipulag há-
lendisins og umræðan
kringum það í vor þar
sem meira en 80% þjóð-
arinnar óskuðu eftir frestun á
nýrri löggjöf. Alþingi sá ekki
Gestur Ólafsson
► Gestur Ólafsson lauk stúd-
entsprófi frá Menntaskólanum í
Reykjavík árið 1961 og prófi í
arkitektúr frá Leicester College
of Art árið 1966. Að því búnu
lauk hann prófí í skipulagsfræði
frá Liverpool-háskóla árið 1968.
Gestur stundaði framhaldsnám
og rannsóknir í skipulagsfræð-
um við Pennsylvaníu-háskóla í
Bandaríkjunum árið 1973 og
lauk námskeiði í umhverfismati
við Aberdeen-háskóla árið 1982.
Hann stofnaði Teiknistofuna
Garðastræti 17 (TG 17) árið
1968 og rak hana til ársins 1980.
Hann var jafnframt stundakenn-
ari og síðar hlutadósent f skipu-
Iagsfræðum við Verkfræðideild
Háskóla íslands 1974-1988.
Gestur keypti Skipulagsstofu
höfuðborgarsvæðisins árið 1988
og hefur rekið hana síðan undir
heitinu Skipulags-, arkitekta- og
verkfræðistofan (SAV). Maki
hans er Guðbjörg Garðarsdóttir
prentsmiður og eiga þau eina
dóttur. Gestur á tvö böm af
fyrra hjónabandi.
ástæðu til þess að hlusta á þennan
meirihluta þjóðarinnar. Einnig er
bent á nauðsyn þess að reiða sig á
bestu þekkingu og nútíma vinnu-
brögð í skipulagi ef við ætlum t.d.
að ná markmiðum um sjálfbæra
þróun. Hér er líka mikilvægt að
bera saman kosti sem koma til
greina, í stað þess að leggja fram
einn kost og biðja almenning um
að gera athugasemdir við hann. Að
leggja fram einn kost er ekki nú-
tímaleg vinnubrögð og þeir sem
kæra sig um vita að alltaf koma til
álita aðrir kostir. Almennir borg-
arar eiga skilið að fá slíka kosti
borna saman og metna því annars
er ekki hægt að taka skynsamlega
afstöðu til mála. Umræða fyrir síð-
ustu kosningar um Geldinganes og
Grafarholt í Reykjavík er gott
dæmi. Þar hafði almenningur eng-
in tök á því að meta kosti og galla
viðkomandi stefnu. Mistök í skipu-
lagi eru líka ákaflega afdrifarik.
Það er feikilega dýrt og oft
ómögulegt að leiðrétta þau seinna
og alltaf er það almenningur sem
borgar brúsann.“
- Hvað með hugmyndir um
blöndun íbúðarbyggðar og at-
vinnustarfsemi?
„Þetta er eitt af þeim grundvall-
aratriðum sem Aþenusamþykktin
------------------- tekur til. Einnig má
Taka á meira benda á verulegar
tillit til óska breytingar sem era að
verða a gerð og sam-
setningu mannijölda, til
dæmis fjölgun aldraðra.
Atvinnulíf er að breytast mjög
verulega og sama máli gegnir um
verslun. Einnig má nefna menntun,
samgöngur, lífsmynstur og hús-
næðisþarfír. Við þurfum að endur-
meta afstöðu okkar til allra þess-
ara málaflokka ef vel á að vera.
Hér duga engar patent-lausnir og
það er heldui- ekki hægt að búa til
skipulag í eitt skipti fyrir öll.“
almennings