Morgunblaðið - 24.06.1999, Qupperneq 52

* 52 FIMMTUDAGUR 24. JÚNÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
vf>mbl,is
_ALLTAF eiTTHVAO NÝTT
Öf
GOLFEFNABUÐIN
Borgartúni 33
yjyæða flísar
^jyæða parket
i^jyóð verð
þjónusta
tjarðpCóntustöðin
i!
Sterkargarðplönturíúrvali,
skjólbelti, skógrœkt og dekurplöntur.
T
Nátthagl

A

/TIGPs
SLATTUVELAR
Útsölustaðir um allt land
Landsþekkt
varahlutaþjónusta
Notendavænar
Margar gerðir
VETRARSOL
HAMRABORG 1-3 • Sími 564 1864
Stærðir 75-95
B-C-D-DD
'Jríiunjih
INJ LRNA flON AL,
MAMAIEC
ELECANCE
MORGUNHANI
fær 20% afslátt af
viðskiptum milli
kl. 9 og 11
f..1
lympÍœ Kringiunni 8-12, sími 553 3600
Sendum í
póstkröfu
í DAG
VELVAKANPI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-13
frá mánudegi til föstudags
Leitað að ætt-
ingjum
DAGANA 24. til 29. júní
verða staddar hér í
Reykjavík vestur-íslensku
systurnar Carol Mahmood
og Jaimee Tahsiri. Amma
þeirra var allslensk en
fædd í Vesturheimi, Hall-
dóra Þorsteinsdóttir (f. 17.
des. 1889 d. 4. ágúst 1971),
dóttir hjónanna Þorsteins
Þorsteinssonar
(1849-1924) og Guðnýjar
Þorkelsdóttur (1854-1921).
Þorsteinn og Guðný
bjuggu síðast hér á landi á
Ormsstöðum í Eiðaþinghá
en fluttu árið 1877 til Vest-
urheims. (Vesturfaraskrá
bls. 65.)
Carol og Jaimee vilja
gjarnan hitta að máli ætt-
ingja sína hér á landi. Þær
gista á Hótel Sögu á með-
an þær dvelja hér í
Reykjavík.
Unglingarnir
reknir brott
OFT hafa unglingarnir á
heimilinu komið rjóðir í
kinnum og sælir eftir góð-
an sprett á körfuboltavell-
inum. Annar svipur var á
einum drengnum þegar
hann kom heim eitt kvöld-
ið með boltann undir hend-
inni.
„Það er búið að taka nið-
ur körfumar við Folda-
skóla. Það komu einhverjir
karlar og skrúfuðu þær
niður í dag...nú getum við
hvergi farið í körfubolta."
Undirritaður býr í full-
orðinsheiminum og
spurði: „Af hverju mót-
mælið þið þessu ekki?“ En
bjóst satt að segja ekki við
svari unglingsins: „Hver
heldurðu að hlusti á okk-
ur?“
Margar ræður hafa ver-
ið fluttar í heimi hinna full-
orðnu þar sem borið er lof
á íþróttir og þær taldar
leysta hinn margnefnda
„unglingavanda". En nú er
svo komið að unglingarnir
í þessu unga hverfi, Graf-
arvogi geta hvergi leikið
körfubolta undir berum
himni. Er ekki rétt að
hluta á unglingana og
bæta aðstöðu þeirra til að
stunda þennan heilbrigða
leik?
Ólafur Jóhannesson,
Grafarvogi.
Hvers eigpim
við að gjalda?
UM helgina gerði ég mér
erindi í einn stórmarkað-
inn til þess að kaupa í mat-
inn - sem ekki er í frásögur
færandi. Eg gekk að græn-
metis- og ávaxtaborðun-
um. Úrvahð var ótrúlegt.
Tómatar, agúrkur, salat og
auk þess alls konar fram-
andi grænmeti og ávextir
sem ég kann varla nöfnin á
- hvað þá að ég kunni að
nota það. Allt glænýtt.
Nema kartöflurnar. Þær
voru síðan í fyrra.
Hvers eigum við að
gjalda, Islendingar, að
geta ekld fengið nýjar
kartöflur um leið og aðrar
Evrópuþjóðir? Nóg er af
þeim og styttra að sækja
þær en margt annað sem
við höfum á boðstólum árið
um kring.
Hvað er til ráða? Þurf-
um við að fara að setja
kvóta á kartöflubændur í
Þykkvabænum svo þjóðin
sé ekki dæmd til þess að
borða ársgamlar kartöflur
þegar aðrir Norðurlanda-
búar eru íyrir löngu farnir
að fá nýjar kartöflur? Hv-
ar eru hinir hugprúðu, gal-
vösku innflytjendur sem
hafa margsinnis strítt við
kerfið út af hinum ýmsu
vörutegundum?
Jórunn kartöfluæta
Tapað/fundið
Silfurnæla tapaðist
SILFURNÆLA tapaðist
á 17. júní við Steikhúsið
Argentínu eða í Skipholti.
Finnandi vinsamlega
liringi í síma 5515696.
Fundarlaun.
Vettlingar í óskilum
ÚTPRJÓNAÐIR vettling-
ar fundust. Upplýsingar í
síma 5530823.
Gullarmband
GULLARMBAND, u.þ.b.
2 cm á breidd með óvenju-
legu mynstri tapaðist
seinni partinn i maí annað-
hvort í Skildinganesi eða
við Grandaveg. Fundar-
laun. Upplýsingar í síma
5616130.
Vasabók tapaðist
BRÚN vasabók tapaðist
nýlega í miðbænum. Nafn
eiganda og heimilisfang er
fremst í bókinni. Bókarinn-
ar er sárlega saknað. Upp-
lýsingar í síma 5518510.
Dýrahald
Kettlingar í óskilum
TVEIR kettlingar ca 2
mánaða gamlir, bröndóttir
með hvít trýni og hvítar
loppur, fundust á mánu-
dagskvöld á horninu á Óð-
insgötu og Laufásvegi.
Upplýsingar í síma
6997000.
SKAK
(Jmsjón Margeir
l’étursson
STAÐAN kom upp á Sig-
eman & Co. alþjóðamótinu
sem lauk í Malmö í síðustu
viku. Jesper Hall (2.485),
Svíþjóð, hafði hvítt og átti
leik gegn Nick deFirmian
(2.610), Bandaríkjunum.
20. Dd3! og svartur gafst
upp því hann er nú óverj-
andi mát í fjórða leik hið
mesta. T.d. 20. - Dxb7 21.
Dh7+ - Kf8 22. Dh6+ -
Ke7 23. Dxd6 mát eða 20. -
f5 21. Hh8+ - Kxh8 22.
Dh3+ - Kg8 23. Dh7+ -
Kf8 24. Hf7 mát.
Hvítur mátar f fimmta leik
ÞESSIR strákar söfnuðu með tombólu til styrktar
Rauða krossi Islands 4.054 krónum. Þeir heita Jón
Birgisson og Tómas Ingi Jórunnarson.
Víkverji skrifar...
LESANDI Víkverja hafði sam-
band við hann vegna pistils sem
birtist í blaðinu fyrir allnokkru um
ótrúlega langan frest á afgreiðslu
vegabréfa. Þar kom fram að a.m.k.
hálfan mánuð þyrfti til þess að fá
hin nýju vegabréf afgreidd með
segulrönd, sem krafizt er víða er-
lendis í dag. En þótt uppgefinn sé
hálfs mánaðar afgreiðslufrestur,
getur reyndin greinilega verið önn-
ur og miklu betri.
Lesandinn sótti um vegabréf fyr-
ir dóttur sína hinn 9. júní og var
honum þá tjáð að afgreiðslufrestur-
inn yrði allt að hálfur mánuður.
Lesandinn var þá spurður að því,
hvort hann vildi sækja vegabréfið
eða fá það sent í póstkröfu. Til þess
að spara sér sporin kaus lesandinn
að fá vegabréfið sent heim og 11.
júní, eða tveimur dögum síðar, kom
tilkynning um áðumefnda póst-
kröfu frá pósthúsi viðkomanda og
gat lesandinn sótt vegabréfið þang-
að og greitt kostnaðinn við útgáfu
bréfsins, sem var einfóld greiðsla en
ekki tvöfóld eins og unnt er að
krefjast fyrir flýtimeðferð.
Þetta má segja að sé hin bezta af-
greiðsla og til mikillar fyrirmyndar,
ekki sízt þegar tillit er tekið til að
víða erlendis er biðin eftir nýju
vegabréfi hálfur annar mánuður
eins og fram kom í pistli Víkverja á
dögunum, en slík bið ku vera í
Englandi. Hafi embætti ríkislög-
reglustjóra hrós fyrir snör handtök,
sem eru til fyrirmyndar.
x x x
NÝLEGA kom það fram í grein
sem Pétur Pétursson þulur reit
í Morgunblaðið, að ríkisútvarpið
hafi fellt niður hinn ágæta og fróð-
lega þátt „Daglegt mál“, sem verið
hefur á dagskrá útvarpsins í ára-
tugi. Þetta var að mati Víkverja
hinn vinsælasti þáttur og hver man
ekki þegar umsjónarmenn þáttarins
spurðu: „Kannast hlustendur við
orðalagið...?“, og síðan kom eitt-
hvað, sem var gamalt og skondið í
eyrum nútímamannsins, sem lagði
við hlustir og auðgaðist við að
hlusta á. Oft bjargaði þátturinn
tungutaki sem var að hverfa og gat
auðgað málfar fólks. Allt það er
fram kom af upplýsingum frá les-
endum var síðan fært í Orðabók
Háskólans og þar verður það síðan
aðgengilegt ókomnum kynslóðum.
Astkæra ylhýra málið, eins og ís-
lendingar jafnan kalla tungu sína
við hátíðleg tækifæri, á annað og
betra skilið en að slíkur þáttur sé
felldur niður. Morgunblaðið hefur
einnig haft svipaðan þátt á síðum
sínum, sem Gísli Jónsson, mennta-
skólakennari á Akureyri, hefur séð
um í áratugi og eigi alls fyrir löngu
var eittþúsundasti þátturinn birtur
á síðum blaðsins. Þessi þáttur
ásamt þætti ríkisútvarpsins eru
menningarverðmæti, sem eigi má
fella niður og raunar ætti að gera
þessa þætti almenningi aðgengilega
á þeirri tölvuöld, sem menn nú búa
við, svo að fólk eigi þess kost hrein-
lega að fletta upp í þeim, vanhagi
það um einhver þau atriði, sem til
álita gætu komið. Þættir Gísla eru
raunar flestir hin síðari ár til inni á
gagnabanka Morgunblaðsins á Net-
inu, ef menn vildu nálgast þá þar.
Þannig getur nútíma tölvutækni
gert slíka þætti ódauðlega og þeir
geta gagnast komandi kynslóðum í
viðleitni þeirra við að vanda málfar
sitt.
Víkverji minnist þess frá ís-
lenzkukennslu í Menntaskólanum í
Reykjavík, er hann sat þar fyrir
nokkrum áratugum, að kennarar
skólans höfðu það fyrir sið að flokka
niður tilvitnanir úr ritgerðum nem-
enda í tvo dálka, þar sem yfirskrift
hvors dálks var „vandað mál“ og
„óvandað mál“. í síðari dálkinn var
skrifuð tilvitnun í einhverja ritgerð-
ina en í hinn fyrri, hvernig kennar-
inn vildi orða hugsun nemandans. A
slíkri flokkun lærðu menn mikið.
Víkverji man raunar að fyrst í stað
var þessi flokkun „rétt mál“ og
„rangt mál“, en henni var hætt á
meðan hann var í skólanum og bar
kannski vitni auknu frjálsræði í
þessum málum - menn forðuðust
sem sé að dæma mál rangt þótt það
væri flokkað síðar sem óvandað.