Morgunblaðið - 01.02.2000, Side 50

^50 ÞRIÐJUDAGUR 1. FEBRÚAR 2000
MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Ferfalt hrirra fyrir
hressum krökkum
í Morguriblaðinu 25.
f.m. er á bls. 14 mynd
af þremur eldhressum
11 ára Kópavogsbúum,
Auði Ýr Guðjónsdótt-
ur, Einari Andra Þórs-
syni og Pétri Daða
Heimissyni. Þau eru
, mjög ósátt við að nýr
leikskóli taki til starfa
við Alfatún. Þessi er
skoðun þeirra á því:
„Það er brekka efst
við götuna. Þar er mjög
góð skíðabrekka og átti
að búa til skíðalyftur.
Þetta er besta skíða-
brekkan í nágrenninu,
hún er alveg geðveik.
Efst í götunni á að koma hring-
torg og brjáluð umferð. Það er mikil
umferð núna, fólk sem á að mæta í
vinnuna klukkan átta á morgnana
þarf að leggja af stað klukkutíma
fyrr. Umferðin á eftir að verða miklu
meiri. Við viljum ekki fá leikskólann
ir þarna, allir krakkarnir eru á móti
þessu. Meira að segja
fólkið niðri í Grundum
er líka á móti þessu.
Allir krakkarnir eru
reiðir yfír þessu og við
höfum talað um að setj-
ast í brekkuna og leyfa
þeim ekki að gera
neitt.“
I Morgunblaðinu 26.
jan. er á bls. 14 að finna
viðbrögð Sigurðar
Geirdal bæjarstjóra og
Halldóru Guðmunds-
dóttur, íbúa við Álfa-
tún, við málinu. Sigurð-
ur segir að einkarekinn
50 barna leikskóli í
Alfatúni 2 muni hefja
starfsemi í mars. Skólinn yrði í stóru
einbýlishúsi sem verið væri að inn-
rétta sem leikskóla og að undir-
skriftir barnanna myndu engu
breyta um þau áform. Hann sagði
ennfremur að brekkan myndi lítið
sem ekkert skerðast.
Þetta segir Sigurður en hvað með
Skíðabrekkan
Það sem vantar eru
svæði eins og þessi
brekka í Kópavoginum,
segir Rannveig
Tryggvadöttir. Er ekki
hægt að finna annað ein-
býlishús fyrir nefnda
starfsemi?
umferðarþungann við 50 bama leik-
skóla, bílastæði, leikvöll og fleira?
Væri ekki hægt að fá teikningar
birtar í Morgunblaðinu af öllu svæð-
inu sem um ræðir með fermetra-
fjölda, brattamælingu og væntan-
legri skerðingu í prósentum?
Halldóra Guðmundsdóttir, leik-
skólakennari og þroskaþjálfi, segist
Rannveig
Tryggvadóttir
Morgunblaðið/Golli
Einbýlishúsið, sem um er rætt, og framkvæmdimar, sem skerða skíða-
brekku krakkanna, sem mótmæla og safna undirskriftum.
engra hagsmuna eiga að gæta varð-
andi leikskóla við Alfatún. „Það
vantar leikskólapláss í Kópavoginn
og ég sjálf, með mína fagmenntun,
sé ekki annað en þetta sé af hinu
góða.“
Þetta segir Halldóra m.a., en
börnin segja: „Það er leikskóli rétt
hjá og það hætta fullt af krökkum
þar í vor og byrja í skólanum. Þá
verður fullt af plássum."
Ég treysti börnunum betur en
þessu fólki. Forsjárhyggjustefnan
tröllríður þjóðfélaginu. Hvergi má
vera autt svæði fyrir börnin til að
vera í frjálsum leik, ef undan eru
taldir sparkvellir sem aðallega eru
eðlis síns vegna notaðir af drengjum.
Það sem vantar em svæði eins og
þessi brekka í Kópavoginum þar
sem unglingarnir, stelpur og strák-
ar, geta glaðst saman í gáskafullum
leik í snjónum án þess að klipið hafi
verið af brekkunni þeirra. Var þeim
ekki líka lofað skíðalyftum þar?
Er ekki hægt að finna annað ein-
býlishús sep hentað gæti nefndri
starfsemi? Ég ætla rétt að vona það.
Höfundur er þýðandi.
Framsóknarmenn
á eigin forsendum
ÓSKAPLEGA er
það ósanngjarnt, sem
■sjjmælist um þessar
mundir í skoðanakönn-
unum, að fylgi Fram-
sóknarflokksins eins
skuli líða fyrir sam-
starf núverandi stjórn-
arflokka. Því vil ég
gamna mér við að
freista þess að gera
lesendur mína skiln-
ingsríkari á eðli fram-
sóknarforystunnar og
hvers vegna er rangt
að láta af stuðningi
sínum við hana.
Hér er grundvall-
aratriði að skilja og til-
einka sér þá staðreynd, að kyn-
^ hreinir framsóknarmenn eru að
s upplagi traustari, gáfaðri og al-
mennt séð miklu betri en aðrir
menn. Bókfestar sannanir þessa eru
til. Mest er þó um vert í þessu sam-
bandi, að yfirburðagáfur sínar nota
þeir ekki til að vera með uppsteyt
við forystu sína, heldur bíða þeir
þægir eftir þeim velgjörðum, sem
flokkurinn ætlar þeim. Mönnum
með hina sönnu eiginleika fram-
sóknarmanns er ekkert of gott. Þeir
eiga einfaldlega mun meira skilið en
aðrir menn og eiga því rétt á því,
sem flokkurinn réttir að þeim úr
þeim valdastólum, sem flokksmenn
hafa náð að setjast í.
Glöggt dæmi blasti við alþjóð sl.
.»vor og sumar. Auglýst var laus
staða forstöðumanns flugstöðvar-
innar í Keflavík og umsækjendur
voru þrír. Tveir reyndust hæfir, en
hinn þriðji er framsóknarmaður. Að
sjálfsögðu var hann um síðir ráðinn,
að vísu aðeins til eins árs, bersýni-
lega í þeirri eðlilegu von, að venja
mætti aðra og hæfa menn af því, að
vera að sækja um störf, sem fram-
sóknarmanni eru með réttu ætluð.
Niðurstaðan er svo sjálfsögð, að
ekki tekur því að ræða hana. Það er
svo til marks um hvers lags leið-
indagaur þessi umboðsmaður Al-
■^.þingis getur verið, að hann skuli
vera að ómaka sig að spyrja út í svo
sjálfsagða hluti.
Annað gott dæmi er stofnsetning
Ibúðarlánasjóðs og ráðning Guð-
mundar Bjamasonar til að stjórna
honum. Að vísu lá það ljóst fyrir,
þegar hinni nýju skipan húsnæðis-
lána var komið á, að stofnunin var í
-^raun óþörf fyrir húsnæðislánin og
bankarnir gátu fyrirhafnarlítið tek-
ið verkefnið að sér. En
stofnunin var nauðsyn-
leg fyrir Framsóknar-
flokkinn og þann góða
framsóknarmann, sem
Guðmundur Bjarnason
hefur verið svo lengi.
Það var að vísu svolítið
pínlegt fyrir flokkinn
og alla, að vegna innan-
hússvandamála í
Framsóknarflokknum
í sambandi við ráð-
herrastóla, þurfti það
að verða opinbert fyrir
þjóðinni, að Guðmund-
ur Bjarnason var líka
óþarfur fyrir íbúðar-
lánasjóð, því að stofn-
unin gat verið án hans fyrstu fimm
eða sex mánuðina, sem sjóðurinn
starfaði. Þess konar lítilræði má þó
ekki villa okkur sýn, þegar það er
Framsókn
Mönnum með hina
sönnu eiginleika
framsóknarmanns,
segir Jón Sigurðsson,
er ekkert of gott.
tryggt, að verðugur framsóknar-
maður lendi á réttum stað.
Af sömu ástæðum á fólk ekki að
fást um, þótt Guðmundur Bjarnason
skuli hafa selt einhverjum góðum
flokksmönnum jarðarskika austur í
Fijótsdal við verði, sem einhverju
embættismannsræksni þótti of lágt
og liðkaði til fyrir þeirri verslun með
því að telja margra ára leigu fyrir
jörðina sem greiðslu upp í kaup-
verðið. Við skulum svo gleðjast,
þegar þetta trausta framsóknarfólk
fer að krefja Landsvirkjun um eðli-
legt endurgjald fyrir jarðgöngin,
sem fara þurfa í gegnum þess verð-
litla land. Rétt fólk, sem árum sam-
an hefur lagt sig fram í þágu flokks-
ins, á þetta sannarlega skilið. Eins
þegar Guðmundur Bjarnason kaup-
ir aðra jörð á tíföldu verði eða svo af
óþægilega skuldsettum formanni
framsóknarfélags í sveitinni þarna
eystra og lætur hann sitja þar áfram
á skikkanlegum kjörum. Sama máli
gegnir um einhverja eyðijörð, sem
Guðmundur seldi í lotunni um það
bil, sem hann var að hætta sínum
ráðherradómi. Hún var seld lög-
manni á Egilsstöðum og lækni á
Seltjarnarnesinu undan tveimur
bændum á nágrannajörðum, sem
leigðu hana og þurftu á henni að
halda í búskapnum. Séu læknirinn
eða lögmaðurinn, annar hvor eða
helst báðir, góðir framsóknarmenn,
ber okkur að virða þessa gerð sem
sjálfsagðan hlut, jafnvel þótt jarð-
arverðið sé lágt. Það er ekki að efa,
að allir eiga þessir menn það skilið,
sem þeim hefur verið gott gert.
Þessir tveir bændakurfar gætu þar
á ofan verið íhaldsmenn eða eitt-
hvað þaðan af verra.
Með sama hugarfari lítum við það
með sömu velþóknun, þegar Finnur
Ingólfsson hefur nú fengið umbun,
sem hæfir svo sönnum framsóknar-
manni. Alveg fram að því sem þetta
er skrifað gefst enn tækifæri til að
gleðjast yfir því, að nýr ráðherra
Framsóknarflokksins, Valgerður
Sverrisdóttir, er hefðunum trú með
því að búa til nýtt starf norður á Ak-
ureyri fyrir verðugan framsóknar-
mann þegar á fyrstu dögum ráð-
herradómsins.
Mórall sögunnar er einfaldur.
Skilji maður grunnhugsun fram-
sóknarforystunnar, verður óðara
ljóst, að það sem hún gerir er rétt
og sjálfsagt, þegar réttir menn eiga
í hlut. Þeir, sem láta sér detta í hug
orð eins og pólitíska spillingu, eru
greinilega ekki innvígðir í hið rétta
framsóknareðli.
Það er kannski svolítið erfiðara að
skilja þann Sjálfstæðisflokk, sem
þykir valdastaðan kaupandi því
verði, að bera samábyrgð á öllum
þessum gerðum. Þeir sjálfstæðis-
menn kunna að vera til í felum, sem
ekki skilja framsóknarmenn eins vel
og við gerum eftir greininguna hér
að ofan. Þeim kann að mislíka þessi
samábyrgð.
Allt verður þetta þó skiljanlegra,
þegar gætt er að þeim kvótahags-
munum, sem ráðandi öfl Sjálfstæð-
isflokksins hafa sett sér að verja og
forystan telur öllu kostandi til. For-
maður Framsóknarflokksins vill
glaður styðja þetta, ekki sín vegna,
heldur vegna hennar mömmu sinn-
ar, sem eiga mun einhverja hags-
muni í þeirri varðstöðu. Henni halda
þeir félagar áfram svo lengi sem al-
menningur mælist þeim fylgjandi,
þrátt fyrir allt.
Höfundur er fyrrverandi
framkvæmdastjóri.
Jón
Sigurðsson
Betrunarvist í
stað refsivistar
EF bam/ungmenni
villist uppi á hálendinu
og kemst ekki af eigin
rammleik til byggða, er
send út hjálparsveit að
bjarga því. Þá er bamið
ekki spurt um álit, það
era tekin ráðin af því.
Ef hins vegar bam/ung-
menni lendir í stjóm-
lausri fíkniefnaneyslu
og bráðri lífshættu í
fíkniefnaheiminum má
ekki grípa inn í? Það
verður að fá að ráða
sjálft hvort það vill
skaða sig og eða deyja.
Hver er munurinn?
Það hljóta allir að sjá
að í báðum tilvikunum er barnið/ung-
mennið í hættu statt og ætti því að
vera jafn sjálfsagt að reyna að bjarga
því án þess að fá sérstakt leyfi hjá
baminu sjálfu.
Að finna upp lyólið
Ég fór ásamt hópi af fólki sem
starfar á meðferðarheimilum á veg-
um bamavemdarstofu til Svíþjóðar.
Sem móðir með reynslu af þessum
málum hér heima, fylltist hjartað mitt
sorg þegar ég sá hvað við Islendingar
eram langt á eftir við að hlúa að þess-
um bömum/ungmennum okkar sem
hafa leiðst út í heim afbrota og glæpa.
í Svíþjóð era þvingunarlög sem
nefnast L.V.U. (lagen om varden av
unga þ.e. lög til verndunar ungmenn-
um). Þessi lög gilda upp að 21 árs
aldri og notfæra Svíar sér þau til þess
að reyna að bjarga bömum/ung-
mennum úr bráðum lífsháska. Lífs-
háskanum sem börn/ungmenni era í
þegar að þau era orðin þrælar fíkni-
efnanna.
Ef ungmenni brjóta af sér segja
Svíamir að meðferð gefi mun betri
árangur en fangelsisvist. Svíamir era
því þegar búnir að finna upp hjólið,
því ekki að notfæra sér fyrirmynd
þeirra? Af hverju ættum við ekki að
refsa íslenskum ungmennum sem
villtust af leið á jákvæðan hátt.
Hjálpa þeim að ná fótfestu að nýju
svo að þau geti lifað áfram írjáls. Það
er sannað mál að eftir því sem þau
era yngri hafa þau meiri hæfileika til
að taka leiðsögn s.s varðandi félags-
lega færni og námsgetu.
Rétt skilaboð skipta sköpum
Að senda bömum/ungmennum
rétt skilaboð hlýtur að skipta megin-
máli upp á framtíð þeirra. Sálfræð-
ingar og félagsráðgjafar brýna fyrir
foreldrum að vera alltaf
með skýr skilaboð til
bama sinna og fram-
fylgja þeim. Þarf ekki
dómskerfið líka að vera
með skýr skilaboð og
framfylgja þeim? Böm
segja óhikað og trúa því
að þau geti brotið af sér
í langan tíma áður eitt-
hvað er gert í þeirra
málum, það era skila-
boðin sem þau hafa
fengið. Það er ekki
mælikvarði á afbrot
ungmenna á íslandi
hvað fá ungmenni era í
fangelsum. Heldur sýn-
ir það okkur að þau era
úti á götu þrátt fyrir fjölda afbrota.
Fíkniefnaneysla
Ef barnið/ungmennið er
í hættu statt, segir Þór-
unn G. Bergsdóttur,
ætti að vera sjálfsagt að
reyna að bjarga því.
Væri ekki nær að dæma þau í með-
ferð heldur en á götuna með nýtt skil-
orð í hvert sinn.
Það er alltaf erfið lífsreynsla fyrir
fullorðna manneskju að vera lokuð
inni í fangelsi. Það er ekki vegna þess
að starfsfólkið sé svo slæmt, langt frá
því. Það fólk sem tekur að sér þessa
vinnu á heiður skilið, því það vinnur
við erfið skilyrði. Það vinnur við það
að halda uppi aga og reglu á oft mjög
veiku fólki. Fólki sem oftast er svipt
allri siðferðiskennd og löngu búið að
tína sjálfsaganum sem þarf til að fara
eftir lögum og reglum. Þetta er harð-
ur heimur fyrir börn/ungmenni að
dvelja inni í. Mörg þeirra hafa farið
mjög illa á því. Það kemur fram í alls
konar vanlíðan hjá þeim bæði líkam-
legum og andlegum. Við þökkum
samt þá litlu hjálp sem hægt er að fá í
fangelsunum en hún dugar engan
veginn. Við í foreldrahópnum og í
Vímulausri æsku fullyrðum að hún
skilar bami/ungmenni ekki aftur út í
þennan heim með betri sjálfsmynd
eða uppurð til að takast á við lífið. Er
ekki kominn tími til að gera eitthvað
raunhæft í málunum.
Höfundur er ( foreldrahópi
Vímulausrar æsku.
Þórunn G.
Bergþórsdóttir