Morgunblaðið - 11.07.2000, Page 52
52 ÞRIÐJUDAGUR 11. JÚLÍ 2000
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
Hvers vegna
kom fólkið ekki?
EG GET varla orða
bundist eftir að hafa les-
ið síðustu dagana ávítur
blaðamanna Dags í
garð þeirra íslendinga,
sem ekki mættu á
kristnitökuhátíðina um
síðustu helgi, og segja
þá ekki ktrkjurækna að
auki, eins og það skipti
einhverju máli í þessu
sambandi, eftir að hafa í
margar vikur á undan
verið með linnulausar
árásir á kristnihátíðar-
nefnd hvað varðar bæði
skipulags- og peninga-
mál, og latt fólk frekar
en hvatt til að mæta á
staðinn. I ljósi þess finnst mér heldur
broslegt að sjá þá spyrja núna, hvers
vegna fólk lét ekki sjá sig þar og hella
séryfir það, svo sem þeir hafa gert.
Eg leyfi mér líka að mótmæla
þeirri staðhæfingu, að það eigi eitt-
hvað sammerkt með kirkjurækni,
sem sézt á góðri kirkjusókn á stór-
hátíðum, enda eiga hátíðir eins og
kristnitökuhátíð á Þingvöllum lítið
skylt við messusóknir heima í héruð-
um og bæjum, finnst mér.
Astæðurnar fyrir slakri mætingu á
hátíðina eru eflaust jafn margar og
fólkið er margt, og ég er ekki viss um,
að þar hafi almennu áhugaleysi verið
að kenna einu sér.
Mér finnst Hka eitt skorta á þessa
umræðu alla og hafa gleymst, þegar
talað er um sóknina á hátíðina, og það
er sú staðreynd, að mai'gir hefðu
gjaman viljað fara þangað, sem ann-
aðhvort gátu það ekki af heilsufars-
ástæðum eða treystu sér almennt
ekki af svipuðum orsökum, þótt þeir
treysti sér vel til að fara í næstu
kirkju til að taka þátt í því, sem þar er
á boðstólum, ekki sízt messur sunnu-
dagsins, enda þurfa þeir heldur ekki
að sitja þar á gólfinu.
Það liggur í augum uppi, að þeir,
sem liggja á sjúkrastofnunum lands-
ins, voru að heita „löglega" afsakaðir,
ef segja mætti svo, og því ekki hægt
að lá þeim fyrir að mæta ekki, burtséð
frá því, hversu vel kristnir og messu-
sæknh’ þeir eru.
Margt eldra fólk, bæði á elliheimil-
um og annars staðar, sem eru annars
iðnir við að sækja messumar bæði á
heimilunum sjálfum og í sínum
kirkjum, svo og margir öryrkjar á öll-
um aldri, sem em m.a. gigtarsjúkir,
þótt þeir séu ekki allir í
hjólastólum, og ekkert
verr kristnir eða kirkju-
sæknir en almennt
gengur og gerist,
treystu sér einfaldlega
ekki á Þingvöll, þótt
þeir hefðu meira en vilj-
að, vegna þess að það
var tæplega ráð fyrir
því gert, enda kom það
á daginn, þegar sumt af
eldri kynslóðinni mætti
á staðinn, að fólki fannst
of löng gangan og
þreytandi af bíla-
Guðbjörg Snót stæðunum yfir á hátíð-
Jónsdóttir arsvæðið sjálft, og ekki
nógu mikið gert ráð fyr-
ir því, að þeir, sem fótafúnir vom, og
treystu sér ekki til að standa lengi
upp á endann, gætu nokkurs staðar
Kristnihátíð
Það hefði þurft að gera
ráð fyrir öldruðum og
fötluðum strax í undir-
búningi hátíðarinnar,
segir Guðbjörg Snót
Jónsdóttir, og sjá til
þess að fleiri en boðs-
gestir einir gætu fengið
að hvíla lúin bein.
sezt niður og hvílt sig, meðan þeir
fylgdust með því, sem upp á var boð-
ið, þar sem ekki er öllum gefið og
fæstum fært meðal öryrkja og eldri
borgara að standa lengi, hvað þá setj-
ast á jörðina, sem þeir hefðu kannske
getað, ef þeir hefðu verið yngri og
betri í skrokknum, og þar af leiðandi
vissir um að geta staðið upp aftur
hjálparlaust, ef þeir ráfuðu þá ekki
um svæðið að öðmm kosti. Fram-
kvæmdastjóri hátíðarinnar varð líka
var við óánægju með þessa tilhögun,
eins og kom fram í viðtali við hann í
sjónvarpinu á yfirstandandi hátíð,
enda reyndi hann að bregðast við
þessum kvörtunum.
Það hefði samt þurft að gera ráð
fyrir þessu strax í undirbúningi hátíð-
arinnar, og sjá til þess að fleiri en
boðsgestir einir gætu fengið að hvíla
lúin bein á bekkjum og stólum inni á
hátíðarsvæðinu.
Annað í þessu er svo það, að 1. júlí
bar að þessu sinni upp á laugardag,
og örorku- og elliÚfeyrisþegar fá
greitt út sínar bætur fyrsta virkan
dag í hveijum mánuði, og vanalegast
er orðið lítið eftir í vasanum um hver
mánaðamót, þegar lífeyririnn er oft-
ast nær ekki meiri en tæpar 70 þús-
und krónur á mánuði, og lítið verður
afgangs til að lifa af, þegar búið er að
borga fastagjöld og reikninga alla.
Það segir sig því sjálft, að jafnvel
þótt fólk hafi fengið ókeypis akstur
austur eða fengið far með vinum og
ættingjum, þá vora hvorki matur né
minjagripir ókeypis á svæðinu, og áð-
umefndur hópur fólks hefði nú kann-
ske bæði viljað og þurft að kaupa
hvomtveggja, en hefðu ekki átt þess
kost í þessu tilfelli. Fæstir vom svo
efnum búnir, og því var betur heima
setið en að fara austur.
Þess utan hygg ég, að almenn
óánægja þessa hóps auk fólks með
ung börn hafi ríkt vegna umferðar-
málanna til og frá Þingvöllum, og þá
staðreynd, að menn gátu ekki komið
og farið, þegar þeim sýndist sjálfum,
enda margt eldra fólk þreytt á að
vera mjög lengi í einu á svona hátíð-
um. Utilokað var fyrir það að fara
heim aftur, þegar því hentaði.
Þessum staðreyndum má ekki
gleyma í umfjölluninni um slaka mæt-
ingu á hátíðina.
Sumir hafa verið að nefna að
áfengissala á hátíðinni myndi hafa
aukið aðsóknina, en því er ég mjög
svo ósammála og kalla það hið mesta
ragl, enda vorkenni ég því fólki, sem
getur ekki komið saman eina dag-
stund eða lengur og skemmt sér
nema með Bakkusi. Þessi hátíð, svo
og bindindis- og skátahátíðir um
verzlunarmannahelgar hafa líka bor-
ið því gott vitni, að fólk skemmtir sér
betur án áfengis. Lætin í Húsafelli
þessa sömu helgi færa okkur líka
heim sanninn um hvað hefði getað
gerst, ef áfengissala hefði verið inná
svæðinu.
Eg vona bara að aðstandendur há-
tíðarinnar taki tillit til þessara atriða,
sem ég hef hér þegar nefnt, þegar
þeir fjalla um mætinguna. Það var
líka vel vandað til dagskrár og margt
ógleymanlegt, sem þar kom fram, og
er lofs- og þakkarvert.
Mér er annars spum í lokin: Hvað
em þeir menn að saka fólk um að
mæta ekki á hátíðina, sem lögðust
sem mest gegn því, að fólk færi þang-
að, og gagnrýndu hana sem mest þeir
máttu? Þeir ættu að reyna að svara
því. - Þeim ferst!
Höfundur er BA íguðfræði.
Sannleikurinn
mun gera
yður frjálsa
FORSVARSMENN
kristnihátíðar á Þingvöll-
um segja ósatt um fjölda
gesta. Fáir ættu þó að
þekkja betur 8. boðorðið
sem brýnir fyrir okkur að
halda okkur við sannleik-
ann. Kirkjunni er ekki til
framdráttar að lifa í
blekkingu um stöðu sína
meðal þjóðarinnar og
þjóðinni er einnig hollt að
kanna hug sinn til
kirkjunnar. Það er engum
til góðs að lifa í fíflapara-
dís.
Kristnihátíð á Þingvöil-
um mistókst hrapallega í
þeim helsta tilgangi sínum
að fá þjóðina til að fagna þúsund ára
sögu kristni í landinu. Örfáir lands-
menn mættu á hátíðina - pínlega fáir
þrátt fyrir feikimikla hvatningu og
veðurlán. Kokhreysti breytir engu
þar um né ósannindi í fjölmiðlum.
Við sem vorum á Þingvöllum vitum
Kristnihátíð
Kirkjan og þjóðin þurfa
að velta því öfgalaust
fyrir sér, segir
Valdimar Jóhannesson,
hvað læra megi af
hátíðarhöldunum sem
þjóðin sniðgekk.
að þar var yndislegt að vera, veðrið
einstakt, umgjörð hátíðarinnar
glæsileg, dagskráin ánægjuleg að
mestu og nærvera hátíðargesta
notaleg.
Fullyrðingar biskups um að þrjá-
tíu þúsund gestir hafi mætt báða
dagana er fjarri sanni. Sennilega
hafa gestir verið innan við tíu þús-
und. Lögreglumenn á staðnum upp-
lýstu mig um að 1.800 einkabílar
hefðu komið fyrri daginn en um
2.500 seinni daginn, alls um 4.300
einkabílar. Mat lögregluþjóns á
Valdimar
Jóhannesson
URKLÆÐIMING
Traust íslensk múrefni
síöan 1972
Kynntu þér ELGO múrklæðningu
áður en þú ákveður annað
ELGO múrklæðningin er létt og sterk, sem fegrar, ver og einangrar
Á verði við allra hæfi
tar á nýtt og eldra húsn
Varist eftirlýkingar
Leitið tilboða!
!l steinprýði
Stangarhyl 7 — Pósthólf 10058 — 130 Reykjavík
Simi 567 2777 — Fax 567 2718
Ráðhús Ölfuss, Þorlákshöfn
ELGO MÚRKLÆÐWIIMGIIM hefur verið undir eftirliti
RB síðastliðin 9 ár og hefur farið í gegnum
ýmsar prófanir, svo sem IMORDEST NT Build
66, og staðist þær allar. ELGO
MURKLÆÐNINGIN var tekin út af
Birni Marteinssyni, verkfræðingi
hjá RB, ÁN ATHUGASEMDA.
Flest ELGO efnin hafa
verið prófuð hjá RB
staðnum var að
rúmlega tveir menn
hefðu að meðaltali
verið í hverjum
einkabíl, þ.e. um níu
þúsund komu til
Þingvalla á einkabíl-
um. Langferðabílar
munu hafa flutt 3-4
þúsund manns.
Þarna em með-
taldir starfsmenn,
listafólk ( m.a. um
tvö þúsund kórfé-
lagar), kirkjunnar
þjónar, alþingis-
menn og sérlegir
boðsgestir. Ef þess-
ir síðasttöldu em
dregnir frá má ljóst vera að venju-
legir gestir hafa verið langt innan við
tíu þúsund, kannski ekki nema ea sjö
þúsund báða dagana samanlagt en af
þeim vora aðstandendur t.d. allra
barnanna í kómnum og annarra
listamanna ófáir. Fréttamyndir af
hátíðinni leyna heldur ekki mann-
fæðinni. Með því að telja fólk á
fréttamynd má t.d. sjá að innan við
tvö þúsund gestir voru við hápunkt
hátíðarinnar, hátíðarmessuna á
sunnudeginum. í þessum tölum
kann að skeika einhverju en ekki svo
mjög að máli skipti. Niðurstaðan er
einfaldlega sú að kristnihátíðin var
„flop“.
Látið er að því liggja að ekki skipti
höfnðmáli hversu margir komu á há-
tíðina heldur hitt hvað þeir voru
glaðir sem komu og ekki við þá iðju
að rífa eyrun hver af öðmm eins og
gerðist á annarri hátíð um sömu
helgi og hefur verið notuð til saman-
burðar. Svona viðhorf eru auðvitað
fráleitt. Ef halda á veislu skiptir auð-
vitað hvað mestu að veislugestir
mæti. Hvað þá ef veislan kostar
hundmð milljóna króna? Var nokkur
á Þingvöllum sem hefði verið til-
búinn að greiða tugi þúsunda úr eig-
in vasa fyrir veisluna?
Kirkjan og þjóðin þurfa að velta
því öfgalaust fyrir sér hvað læra
megi af hátíðarhöldunum sem þjóðin
sniðgekk. Finnst þjóðinni kannski að
kirkjan sé uppfull af skinhelgi, hafi
litla samsvöran við nútímann, sé um-
búðir en ekki innihald? Ber það keim
af sýndarmennsku að iðrast illra
verka fortíðar sem ekki verður
breytt en skipta sér lítt af ranglæti
nútímans í íslensku þjóðfélagi eins
og t.d. hinu nöturlega kvótakerfi,
miðlæga gagnagranninum, hlut-
skipti fátækra eða virkjunarmálun-
um á hálendinu? Sannleikurinn mun
gera yður frjálsa.
Höfundur er framkvæmdastjóri.
Súrefnisvörur
Karin Herzog
Vita-A-Kombi
OTTO pöntunarlistinn
^Laugalækur 4 » S: 588-1980^