Morgunblaðið - 11.07.2000, Síða 53

MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
ÞRIÐJUDAGUR11. JÚLÍ 2000 53
Umbúðalaust
hug sinn ef þeim skyldi slysast til að
þykja illa að verki staðið eða ein-
hverju ábótavant í flutningi eða laga-
smíðum eftir því sem við á. Steinar
spyr hvaða faglegu forsendur Morg-
unblaðið hafi haft til að senda blaða-
mann eins og mig á tónleika Selmu
og vænir mig jafnframt um „for-
dóma“, „sjálfsbyrgingshátt",
„áhugaleysi á viðfangsefninu" og
„rangfærslur". Ég spyr hvaða fag-
legu forsendur útgefandinn hafi til
að rengja sanngjarna og heiðarlega
gagnrýni þó hún hafi ekki verið ein-
róma lof um skjólstæðinga hans? Ég
er ekki viljalaust verkfæri eins eða
neins. Hafi ég eitthvað um viðfangs-
efni mín að segja þá hika ég ekki við
það, sama hvort það er neikvætt eða
jákvætt og burt séð frá vinsældum
eða óvinsældum viðfangsefnisins.
Það getur verið gríðarlega erfitt
að þurfa að hallmæla íslensku tón-
listarfólki sem er að leggja hart að
sér þegar manni þykir að eitthvað
mætti betur fara, enda búum við í
litlu landi. Það gerir enginn slíkt að
óþörfu. Ólíkt því sem Steinar heldur
fram í grein sinni er ég þó haldin
slíkri sannleiksást að ég get ekki
hugsað mér að ljúga til um gæði við-
fangsefna minna og hæli tónlist ekki
nema að tilefni sé til. Ég sótti tón-
leika Selmu Bjömsdóttur og mynd-
aði mér sterka skoðun á þeim að vel
ígrunduðu máli. Mér þótti ýmislegt
vel gert en annað ekki og sagði frá
því sem fýrir augu mín og eyru bar
eftir bestu samvisku.
„Er réttlætanlegt að sverta mann-
orð og feril iistamanns með for-
dómafullum skrifum undir yfirskini
faglegrar tónlistarumfjöllunar,“
spyr Steinar. Ég er sannfærð um að
greinarstúfur minn hefur ekki vakið
upp jafndramatískar tilfínningar hjá
tónlistarfólkinu og Steinari, enda
vita það flestir sem fást við tónlist að
það svertir enginn mannorð nokkurs
manns eða konu með gagnrýnni um-
fjöllun og að enginn er yfir gagnrýni
hafinn. Á ekki einmitt að rækta
gagnrýna umræðu um íslenskt tón-
listarlíf? Það vita auðvitað allir að
ekki eru allir á einu máli um það sem
fyrir eyru ber og það er bæði hollt og
hressandi fyrir tónlistarflóruna að
um hana séu skiptar skoðanir.
Ef það að tilheyra „rafvæddri el-
ítu“ er að fylgjast með þróun í raf-
tónlist og að sinna framsækinni tón-
list þar sem viðhöfð eru nýstárleg
vinnubrögð, þá fagna ég að Steinar
skuli hafa jafnmikið álit á mér.
Höfundur er greinahöfundur og
tónlistarkona.
Kristín Björk
Kristjánsdðttir
í GREIN sinni í Morgunblaðinu
fimmtudaginn 6. júlí síðastliðinn fer
Steinar Berg hörðum orðum um
tónlistargagnrýni mína með skrif
mín um tónleika Selmu
Bjömsdóttur í Há-
, skólabíói nýverið sér-
staklega að leiðarljósi.
Ég fagna því að greina-
' skrif mín skuli hafa
vakið fólk til umhugs-
unar og að Steinar sé
ekki einfaldur, óvirkur
neytandi heldur geti
myndað sér ákveðnar
skoðanir á hlutunum -
það get ég nefnilega
líka.
„Hvort skyldi nú
vera meiri iðnaðar-
mennska, handspiluð
tónlist Selmu eða seg-
ulbandavædda raftón-
listin sem gefur Krist-
ínu rafstuð í tæmar,“ spyr Steinar og
fellir um leið þungan sleggjudóm á
framsækna nútímatónlist með af-
skaplega gamaldags orðalagi verð ég
að segja. Er „segulbandavædda raf-
tónlistin" sem Steinai’ talar um í
Igrein sinni sú bylting sem orðið hef-
ur í raf- og tölvuvæðingu dægurtón-
listar á undanförnum áratugum? Ef
mér telst rétt til þá er tölvan eina
„hljóðfærið“ sem fundið hefur verið
upp á eftir hljóðgervlinum sem
þróaðist á sjöunda áratugnum og
hafa flestir tónlistarunnendur fagn-
að listamönnum sem hafa nýtt sér
tæknina í sköpun sinni. I dag era
segulbönd hins vegar afskaplega lítið
brúkuð í framsækinni tónlistarsköp-
un enda hafa tölvur og hljóðgervlar
tekið við og era reyndar mikið notuð
í popptónlist. Selma og félagar nýttu
sér þó segulbandatæknina í Háskóla-
bíói. í laginu Alone var „handspil-
andi“ hljómsveitinni smalað af svið-
inu svo Selma gæti sungið ein með
segulbandi rétt eins og í karaoke. í
laginu þar á eftir var hljómsveitinni
svo smalað aftur á sviðið til þess eins
að híma aðgerðalaus við hljóðfærin á
meðan dansarar sprikluðu og tónlist-
in drandi af segulbandi, þ.á m. rödd
Selmu sem húkti þegjandaleg til
hliðar við sviðið. Þetta þótti mér ein-
kennileg framsetning og vert að hug-
leiða hvort ekki hefði mátt betur og
metnaðarfyllra að verki standa. Lag-
ið var reyndar kynnt sem „remix“
eða endurhljóðblöndun af laginu All
Out of Luck og heyrði ég ekki betur
en gripið hefði verið til raftækninnar
við gerð þess.
I tónleikadómi mínum sem Steinar
Berg gerði athugasemdir við velti ég
Íþví m.a. upp hvers vegna Selma hefði
Isungið öll lögin á ensku fyrir áheyr-
endur í Háskólabíói, sem flestir voru
íslensk börn. Enn fremur þótti mér
einkennileg vinnubrögð að syngja
enska texta við gömul Todmobilelög
þegar til vora fínir íslenskir textar
við þau. í grein sinni spyr Steinar:
„Er ámælisvert að leitað skuli í
smiðju samstarfsaðila (þ.e. Þorvalds
Bjama) eftir góðum lögum með það
að markmiði að koma þéim á fram-
Ifæri utan íslands?“ Ég veit ekki bet-
ur en að Háskólabíó sé á íslandi. Að
undanskildu viðlaginu í „Respect
Yourself" vora allir textar á ensku og
því vora mér þá minnisstæð orð
Bjarkar Guðmundsdóttur þegar hún
sagði á dögunum: „Að syngja á ensku
íyrir íslendinga á íslandi væri eins
og að ræða við ömmu sína á ensku“.
Hver er þessi „rafvædda elíta“?
Steinar segir að ég „hæli við hvert
reipi öllu því sem teljist vera út við
Ijaðarinn í íslenskri tónlistarflóra,
ekki síst ef um svokallaða raftónlist
sé að ræða“ og enn fremur að það sé
augljóst að ég hafi afar „þröngan
tónlistarsmekk". Þetta þóttu mér dá-
lítið hlægilegar athugasemdir sér-
staklega í Ijósi þeirra plötudóma
minna frá síðasta ári sem Steinar
vitnar í. Hann nefnir greinar mínar
um pönkhljómsveitina Saktmóðig,
hljóðhönnuðina í Stilluppsteypu og
popphljómsveitina Skítamóral. Það
(mun Ijóst hvaða tónlistarspekúlanti
sem er að gamaldags pönkrokk Sakt-
Imóðigs og framúrstefnulegir hljóð-
skúlptúrar Stilluppsteypu eiga afai’
hressandi fyrir tónlist-
arflóruna að um hana
séu skiptar skoðanir,
segir Kristfn Björk
Kristjánsdóttir í svari
við grein Steinars Berg
-------------------------
Isleifssonar.
fátt sameiginlegt og hver sá sem
kann að meta hvort tveggja þarf að
geta hlustað á tónlist af talsvert opn-
um huga og gefa henni ávallt sömu
tækifæri. Nákvæmlega
eins og þegar ég fylgd-
ist með Selmu í Há-
skólabíó, þegar ég mat
tíðnitilraunir Stillupp-
steypu og þegar ég fór
markvisst í gegnum
kosti og galla laga-
smíða Skítamórals. Eg
hafna því þess vegna al-
gerlega að ég hafi „fyr-
irfram neikvæða af-
stöðu til tónlistar og
tónlistarfólks" eins og
Steinar heldur fram í
grein sinni og að það sé
á einhvern hátt ófag-
legt eða fordómafullt að
færa lesendum Morg-
unblaðsins vel rök-
studda tónleikagagnrýni með
morgunkaffinu. Trúverðugur gagn-
rýnandi segir frá hlutunum eins og
Það er bæði hollt og
þeir koma honum fyrir sjónir, um-
búðalaust, hvort sem honum / henni
líkar viðfangsefnið eður ei. Lesendur
eiga að geta treyst á það ellegar er
gagnrýni vita gagnslaus og það sem
verra er, tilgangslaus.
Ég treysti mér fullkomlega til þess
að gagnrýna tónlist af þekkingu og
fagmennsku enda hef ég lifað og
hrærst í tónlist allt mitt líf. Það að
skrif mín um tónleika Selmu eða síð-
ustu plötu Skítamórals hafi ekki fall-
ið útgefanda hennar í geð ætti ekki
að koma nokkram manni á óvart. En
hjálpi okkur allir heilagir ef sá dagur
rennur einhvern tíma upp, að gagn-
rýnendum leyfist ekki lengur að tjá
Tveir álitlegir
á góðu verði
Grand Sportage
ferð: 1.950.000,- kr.
Kia
Skráður: 12.1999 Ekinn: 7.900 km Vélarstærð: 2000cc ssk.
Litur: Vínr./drappl. Búnaður: 31" breyting, vindkljúfur, þjófavörn o.fl.
Ford
Mondeo Ghia
rð: 1.590.000,- kr
Verð
Skráður: 10.1998 Ekinn: 34.000 km
Vélarstærð: 2000cc ssk.
Litur: Dökkgrænn
® TOYOTA
Betn notadir bflar
Sími 570 5070
Gagnrýni
TILBOÐ
Á ÚTIMÁLNINGU
Hörpusilki, miðað við 10 lítra dós og hvíta liti
HARPA MÁLNINGARVERSLUM,
BÆJARLIND 6, KÓPAVOGI.
Sími 544 4411
HARPA MÁLNINGARVERSLUN,
SKEIFUNNI 4, REYKJAVÍK.
Sími 568 7878
HARPA MÁLNINGARVERSLUN,
STÓRHÖFBA 44, REYKJAVÍK.
Sími 567 4400
HARPA MÁLNINGARVERSLUN,
DROPANUM, KEFLAVÍK.
Sími 421 4790
MÁLRIII8ABVERSLAIIIR