Morgunblaðið - 05.11.2000, Blaðsíða 12

12 B SUNNUDAGUR 5. NÓVEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
langaði að læra að syngja - það síð-
arnefnda þótti beinlínis „hallæris-
legt“ og „kerlingarlegt" nám á þeim
tíma.
Sagt var að húsið syngi sjálft
- Þú minntist á föður þinn Ingólf
Guðbrandsson, hann var í braut-
ryðjendahópi í íslensku tónlistarlífi,
en hvemig það þetta innan heimilis-
ins. Ólst þú upp við mikið sönglíf?
„Við vorum fimm systur á heimil-
inu, allar syngjandi og spilandi. Það
voru ekki næg herbergi í húsinu fyr-
ir allar þessar æfingar. Ég man að
það var oft æft í eldhúsinu líka. Það
var vinsælt af fiðluleikurunum, þar
var stór spegOl og gott að skoða
hvort stellingarnar væru réttar. Á
baðherberginu var góður hljómur og
þannig mætti telja. Ég sofnaði út frá
því að pabbi var að æfa sig að spila á
píanó og mamma mín er óvenjulega
listræn kona. Hún er mikill „músík-
ant“, við segjum stundum mesti
listamaðurinn í þessari fjölskyldu.
Hún heitir Inga Þorgeirsdóttir og er
alltaf syngjandi. En meðan ég var
barn voru báðir foreldrar mínir
kennarar í Laugarnesskólanum. Við
bjuggum á Hofteigi 48, þar sem
móðir mín býr enn í dag og þar er
miðstöð fjölskyldunnar. Ferskeytla
sem einn samkennari foreldra
minna samdi endar svo: „Sagt er að
húsið syngi / sjálft við undirleik.
Grét þegar ég heyrði
röddina hennar
Árin hðu og ég hentist á milli
verkefna, var í kór hjá pabba, spila-
tíma hjá dr. Róbert Abraham Ottós-
syni, í fiðlunámi hjá Rut Hennanns
- og alltaf í strætó.
Ég útskrifaðist frá Tónlistarskól-
anum í Reykjavík 1965 og fór þá til
náms í Bandaríkjunum. Ég fór í Uni-
versity of Illinos, einn aðalkennari
minn þar var Harald Decker, mjög
þekktur bandarískur kórstjóri og af-
skaplega hæfur maður. Ég söng
sópran í hans kammerkór. I tónvís-
indum var ég hjá prófessor Alexan-
der Ringer, sem er þekktur vísinda-
maður á sínu sviði. Ég fékk í þessum
30 þúsund manna skóla mjög vand-
aða menntun. Það var eiginlega fyrir
hvatningu frá Þorkeli Sigurbjörns-
syni sem hafði kennt mér í Tónlist-
arskólanum að ég fór í þennan skóla.
Ég vann mikið þarna, reyndi að
standa mig vel til þess að fá styrk til
að geta haldið áfram náminu. Það
hafðist en það kostaði mikið.
Ég segi stundum nemendum mín-
um, sem allir eru með farsíma í vas-
anum, frá því að fyrsta árið mitt úti
heyrði ég tvisvar íslensku. Fyrra
skiptið pantaði móðir mín samtal við
mig á jóladag, þá þurfti að panta slík
samtöl á milli landa. Þegar ég heyrði
röddina hennar þá gat ég ekkert
sagt - ég grét allan tímann. í hitt
skiptið kom prófessor Einar Ólafur
Sveinsson og hélt erindi, það gat ég
hlustað á ógrátandi."
Það verður að gera eitthvað
fyrir unga fólkið!
- Hvenær komstu svo heim og
stofnaðir Kór Menntaskólans við
Hamrahlíð?
„Það var haustið 1967. Minn aðal-
kennari við Tónlistarskólann í
Reykjavík var dr. Róbert Abraham
Ottósson. Hann var mikill velgjörð-
armaður minn og bar hag minn fyrir
brjósti. Honum og Guðmundi Árn-
laugssyni, rektor Menntaskólans við
Hamrahlíð, kom saman um að ráð
væri að stofna kór við þennan nýja-
skóla og vildu fela mér að stjóma
honum.
Ég sá um daginn í fyrstu kór-
möppunni minni að hinn 18. október
1967 hafði ég skráð fyrsta verkið
sem ég æfði, það var: „Sumri hallar,“
íslenskt þjóðlag í raddsetningu dr.
Róberts A. Ottóssonar. Síðan hefur
mikið vatn runnið til sjávar og ég er
búin að fara 29 ferðir til útlanda með
þennan kór, auk alls annars starfs.
Það er ötrúlega mikið í kringum
svona kórstarf, ef maður gerði sér
grein íyrir þeirri vinnu allri í upphafi
þá myndi maður sennilega ekki
leggja út í þetta. Svo er hitt að fáir
virðast gera sér grein fyrir gildi
þessa starfs, skilja ekki að kórar af
þessu tagi eru þýðingarmiklir full-
trúar fyrir ísland. Margir erlendis
vita fátt um ísland og þess vegna er
mikið tekið eftir frammistöðu þess
unga fólks sem kemur héðan til að
spreyta sig og stendur sig vel. Oft
hafa þessir tveir kórar, Hamrahlíð-
arkórinn, sem skipaður er fyrrver-
andi nemendum, og Kór Mennta-
skólans við Hamrahlíð, sem í eru
nemendur skólans, staðið og sungið
sem einu fulltrúar Evrópu á stórum
kórahátíðum í fjarlægum heimsálf-
um. Þetta tekur á en er ánægjulegt
þegar vel gengur.
Á hverju hausti er einn þriðji af
Kór Menntaskólans við Hamrahlíð
nýtt fólk, eðli málsins samkvæmt.
Hinir hafa lokið námi sínu við skól-
ann. Þetta setur sitt mark á starfið.
Öðru máli gegnir með Hamrahlíðar-
kórinn, þó verða þar auðvitað líka
mikil mannaskipti, þetta er ungt fólk
á ferð og flugi. Við tökum að okkur
verkefni og stundum eru margir af
þeim hættir sem eru með í að sam-
þykka að taka sér hin ýmsu verk-
efni. Þannig er þetta bara.
Fyrst og fremst verður
maður að hafa sjálfsaga
Ég sé mörg andht í hinum og
þessum kórum og við tónlistarstörf
sem ég þekki úr mínum kórum. Ég
gæti nefnt ýmsa söngvara og meira
að segja stórsöngvara í þessu sam-
bandi. Ég á mörg fósturbörn í ís-
lensku og erlendu tónlistarlífi og
þykir vænt um það. Þetta er erfitt og
krefjandi starf en það er líka afar
gefandi.
Enn er komið haust og þrítugasta
og fjórða starfsár Kórs Menntaskól-
ans við Hamrahlíð er hafið. Nýr hóp-
ur er kominn inn - 30 manns af 80 fé-
lögum í kórnum. Væntingar þessa
unga fólks og ferskleiki gefur þeim
sem kennir stærri stundir en jafnvel
mörg þúsund manna tónleikar í er-
lendum borgum geta gefið. Þetta
unga fólk er „óskrifuð blöð“ en hinir
hafa í vissum skilningi heyrt svo
margt og fengið svo mikið.“
- Hefur þú orðið strangari með
árunum Þorgerður eða jafnvel mild-
ari?
„Ég get ekki svarað þessu. Ungui’
maður sem kom úr kór yfir í kór til
mín sagði: „Já, en Þorgerður er
aldrei reið!“ Ég veit að ég er ströng
en ég veit hka að maður kemst ekk-
ert án þess að hafa aga - og fyrst og
fremst verður maður að hafa sjálfs-
aga, hfið krefst þess í einu og öllu.“
NAMSAÐSTOÐ
í nóvember og desember
grunnskóli - framhaldsskóli - háskóli
stærðfræði, eölis- og efnafræði, tungumál, bókfærsla, íslenska og erl. tungumál.
Nemendaþjónustan sf sími 557 9233
namsadstod.is
Raddir
Evrópu - hin
„eina rödd“
konu með mér á ferðalögum, sem
var Þórunn Bjömsdóttir, kórstjóri í
Kópavogi. En yfirmaður þessa verk-
efnis fyrir hönd Reykjavík M-2000
er Sigrún Valbergsdóttir."
- Ertu ánægð með árangurinn af
þessu öllu?
„Ég er afskaplega sátt við þetta
og þakklát fyrir hve vel þetta gekk.
Það voru ýmis ljón á veginum, ekki
aðeins hvað framkvæmdir allar
snerti. Ég var óheppin og slasaðist
illa í ferðinni. Á fyrsta degi í útlönd-
um braut ég í mér fimmta hryggjar-
lið meðan ég var að æfa kórinn og
stjómaði átta stómm tónleikum með
brotinn hrygg. Það var ekki tekið út
með sitjandi sældinni. Þetta gerðist í
tónleikahöllinni í Bmssel og ég var
flutt í sjúkrabíl með sírenuvæli á
sjúkrahús. Um kvöldið áttu fyrstu
tónleikamir að vera. Læknamir
sögðu: „Madame, það verður að
leggja þig inn á spítala og þar verður
þú að vera í tvær vikur.“ Ég svaraði:
„Næstu tvær vikur þarf ég að
stjóma tónleikum um alla Evrópu,
ég ber ábyrgð á þeim.“ Ég var
sprautuð og studd út í leigubíl og
stjórnaði tónleikum um kvöldið. Ég
tók á þessu frá degi til dags, þetta
var mitt val og þetta gekk, en erfitt
var það óneitanlega - ég var mjög
þjáð.“
Er tamara að hugsa fram
á við en aftur í tímann
En hvenær skyldi Þorgerður Ing-
ólfsdóttir fyrst hafa stjómað kór?
Það verður fátt um svör og Þorgerð-
ur hugsar sig um. „Mér er tamara að
hugsa fram á við en aftur í tímann,“
segir hún afsakandi meðan hún
reynir að tímasetja fyrstu kórstjóm
sína. „Ætli það hafi ekki verið meðan
ég enn var við nám í Tónlistarskól-
anum í Reykjavík," segir hún svo. Þá
var hún með nemendahóp í Haga-
skólanum en á þeim tíma var hún
# flesla daga vetrarins aka menn á auðu malbiki
Raddir Evrópu æfa í Reykholti
ERU NAGLARNIR
NAUDSYNLEGIR
á götum borgarinnar?
Heimilt er að aka á negldum hjólbörðum frá byrjun
nnvember tll 15. apríl eða í 167 daga alls.
Að jafnaði er lærð í burginni panuig að naglar kuma
einungís að gagni örfáa daga vetrarins.
Því ættu varkárir bílstjárar að íbuga hvnrt ástæða sé
til að nota nagladekk el að mestu er ekið innan
borgarmarkanna því að:
0 áætlað er að yfir vetrartímann nemi slit á götum
borgarinnar af völdum nagladekkja u.þ.b. 10.000 tonnum
af malbiki eða 60 tonnum á dag og nemur árlegur
kostnaður eingöngu vegna þess kr. 150 milljónum
# mikill hluti af nagladekkjum I notkun eru mjög slitin og
veita því falska öryggiskennd
0 notkun nagladekkja veldur aukinni hávaða mengun
0 svifryk frá nagladekkjum mengar og veldur óþægindum
0 hætta stafar af slithjólförum í malbiki, einkum í bleytu
0 hemlunarvegalengd á auðu malbiki eykst nokkuð ef ekið
er á nagladekkjum
Notkun nagladekkja or hvorkl lagaleg skylda ní forsenda
fyrlr trygglngavernd af hálfu trygglngafélaganna.
Aktu varleaa
aktu naglalaus
Gatnamálastjórinn í Reykjavík
samt ekki að hugsa um að gerast
kórstjóri. „Á mínum skólaárum í
Menntaskólanum í Reykjavík hefði
mér fundist það of mikil nálægð við
starf pabba míns og hans feril," seg-
ir hún. „Það var allt svo öðruvísi
þegar ég var í námi kornung stúlka
en það er í dag. Það var lítið hægt að
þreifa fyrir sér, kringumstæður
buðu ekki upp á það. Fólk hugsaði
um hvað það ætti að læra til þess að
geta fengið vinnu og séð fyrir sér.
Kannski hefði ég valið allt aðra leið
ef kostur hefði verið.
Ég lærði á píanó sem barn og